İçeriğe atla

Ali Hoca (Cezayir dayısı)

Ali Hoca (Cezayir dayısı)
insan
cinsiyetierkek Değiştir
vatandaşlığıCezayir-i Garp Eyaleti Değiştir
ön adıAli Değiştir
soyadıKhodja Değiştir
doğum tarihi1784 Değiştir
ölüm tarihi28 Şubat 1818 Değiştir
ölüm yeriCezayir Değiştir
ölüm şeklidoğal sebepler Değiştir
ölüm nedeniVeba Değiştir
mesleğisiyasetçi Değiştir
çalıştığı konumDayı Değiştir
Ali Hoca'nın portresi. 1816 bombardımanında ölen düşman askerlerinin kelleleriyle çevrelenmiş.

Ali Bin Ahmed veya takma adlarıyla Ali Hoca, Ali-Meguer veya Ali Loco (Deli Ali) (1764 - 28 Şubat 1818) Megrel kökenli memlûk.[1] Selefisi Ömer Ağa'nın Yeniçeriler tarafından öldürülmesiyle beraber, Eylül 1817'de Cezayir Dayısı olarak atandı. Şubat 1818'deki ölümüne kadar Dayılık yaptı. Lakabı Ali-Meguer, Megrel kökenine vurgu yapmaktadır.

Yönetimine karşı yeniçerilerin komplo düzenlemesinden korkan Ali Hoca, Dayılığı boyunca 6.000 Kuloğlu Türkünden oluşan birliği kullanarak 1200-1500 yeniçeriyi idam ettirdi.[2] Hayatta kalanlar aman dileyerek Türkiye'ye dönmek istedi.

Ali Hoca, 28 Şubat 1818'de vebadan öldü.[3] Cezayir Kasbahı Thaalibia Mezarlığı'na gömüldü. Yerine Hüseyin Paşa geçti.

Kaynakça

  1. ^ Le Beylik de Constantine et Ḣadj 'Ahmed Bey (1830-1837). Tunis: Publications de la Revue d’histoire maghrébine, Vol. 1. 1978. s. 32. 
  2. ^ Georges Fleury, Comment l'Algérie devint française (1830-1848), Perrin, 2008, pp. 25-26, 978-2-262-02914-2
  3. ^ Camille Rousset, La Conquête d'Alger, Paris, E. Plon et Cie, 1879, pp. 7-10 online 1 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. version

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cezayir</span> Kuzey Afrikada bulunan bir ülke

Cezayir, resmî adıyla Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti, Kuzey Afrika'da bir ülkedir. 2,381,741 kilometre karelik yüzölçümü ile Afrika'nın yüzölçümü olarak en büyük ülkesi olan Cezayir, dünyanın onuncu, Arap Dünyası ve Afrika Birliği içerisinde ise en büyük ülkedir. Aynı zamanda, 44 milyonluk nüfusuyla da Afrika'nın en kalabalık sekizinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud</span> 30. Osmanlı padişahı (1808–1839)

II. Mahmud, 30. Osmanlı padişahı ve 109. İslam halifesidir. Osman Gazi ve Sultan İbrahim'den sonra Osmanlı Hanedanı'nın üçüncü ve son soy atasıdır. Son altı Osmanlı padişahından ikisi onun oğlu dördü ise torunudur.

Hoca İbrahim Paşa III. Ahmed saltanatında, 6 Nisan 1713 - 27 Nisan 1713 tarihleri arasında yirmi bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Cezayiri</span> 1830 - 1962 yılları arasında Cezayirde varolmuş Fransız sömürgesi

Fransız Cezayiri veya Fransa Cezayir Mandası b 1830 - 1962 yılları arasında Cezayir'de var olmuş Fransız sömürgesi.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed er-Rifâi</span> Rufâilik tarikatının kurucusu, 12. yüzyılda yaşamış din bilgini

Ahmed er-Rifâi, 12. yüzyılda yaşamış din bilgini ve Rufâilik tarikatının kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Dayı (ünvan)</span> 1671den sonra Cezayir, Trablusgarp ve Tunus Eyaletlerinin Osmanlı yöneticilerinin unvanı

Dayı, tarihsel bakımdan Osmanlı döneminde 1671 yılından itibaren seçilerek göreve getirilen Cezayir Eyaleti, Trablusgarp Eyaleti ve Tunus Eyaleti yöneticilerinin ünvanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mezamorta Hüseyin Paşa</span> Osmanlı devlet adamı ve amiral

Mezamorta Hüseyin Paşa, Osmanlı donanmasında 1688-1689 ile 1696-1701 yılları arasında iki kez kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamı. Venediklilerle yapılan bir savaşta çok ağır bir şekilde yaralanmasına rağmen iyileşip geri dönmesinden dolayı İtalyanca Mezzomorto ifadesinden bozma Mezamorta lakabını almış, Mezemorta, Mezomorto ya da Mezamorto Hüseyin Paşa olarak da anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin bin Hüseyin</span> Osmanlının Cezayir deki son yöneticisi

Hüseyin bin Hüseyin, Hüseyin Paşa, Hüseyin Dayı olarak da bilinir, 1818-1830 arasında Cezayir Dayısı. Osmanlı egemenliğindeki Cezayir'in son bağımsız yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Cezâyir-i Garp (eyalet)</span> 1517-1830 arası Osmalı İmparatorluğu Afrika Eyaleti

Cezayir Eyaleti veya Cezayir Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti'nin Sâlyâneli eyaletlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp (eyalet)</span> Osmanlının Afrika Eyaleti

Trablusgarp Eyaleti veya Trablusgarp Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. Osmanlı Devleti'nde iki tane Trablus adını taşıyan idari bölge bulunmaktadır. Bunları birbirinden ayırmak için buradakine Trablus-ı Garb veya Mağrib Trablusu, Şam bölgesindekine Trablus-ı Şam veya Şam Trablusu denilmiştir. Trablusgarp 360 yıl, 1 ay, 20 gün Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. Trablusgarp Eyaleti, sâlyâneli bir deniz eyaletidir. 17. yüzyılda ocaklık olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti, 1864 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti.

Canım Hoca Mehmed Paşa Osmanlı denizcisi. III. Ahmed saltanatında 18 Aralık 1714 - 14 Şubat 1717 döneminde; I. Mahmud saltanatında Haziran 1731 - Kasim 1731 ve 7 Mayıs 1733 - 14 Kasım 1736 dönemlerinde kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Diğer kale muhafızlığı görevlerinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'nın Cezayir'i İşgali</span> Fransa Krallığı’nın, Osmanlı hakimiyetindeki Cezayir bölgesine 1830-1847 yılları arasında düzenlediği işgal

Fransa'nın Cezayir'i İşgali Fransa Krallığı'nın Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Cezayir-i Garp Eyaleti 'ni işgalidir. 1827- 1830 arası işgal öncesi Cezayir abluka altına alınmıştır. 1830'da Cezayir'in işgali ile birlikte Cezayir'de 300 yıldan fazla süren Osmanlı egemenliği sona erdi ancak toplu direniş 1847'ye kadar kısmi direniş ise 1903'e kadar devam etmiştir. Cezayir'in işgali Fransa'daki iç siyasi çekişmenin ortasında gerçekleşmiş olup sonraki yıllarda Fransa ülkedeki direnişi kırmak için ek askeri kuvvetler getirmiştir. 1827'de Cezayir-i Garp eyaleti'nin yöneticisi Hüseyin Dayı ile Fransız konsolos arasındaki bir tartışma ablukaya dönüştü ve ardından Fransa'nın Temmuz Monarşisi, 1830'da Cezayir'i işgal edip hızla ele geçirdi ve diğer kıyı topluluklarını ele geçirdi. Fransa'daki iç siyasi çekişmelerin ortasında, bölgenin kontrolünü elde tutmak için defalarca kararlar alındı ve sonraki yıllarda ülkenin iç kesimlerindeki direnişi bastırmak için ek askerî güçler getirildi.

Arap Ahmed Paşa, Cezayir-i Garp ve Kıbrıs beylerbeyliği yapmış bir Osmanlı subayı ve devlet adamıdır.

Tunus dayıları listesi, Tunus'ta görev yapmış dayıların listesidir. Tunus dayıları, Tunus'ta yeniçerilerin askeri komutanıydı. 17. yüzyılda, dayılar, çoğu zaman neredeyse mutlak olmak üzere, değişen derecelerde yetkilere sahiptiler. 1591 yılına kadar dayılar, Osmanlı valisi tarafından atanmıştır. 1673'te dayılar ve yeniçeriler, II. Murad Bey'e isyan ettiler, ancak başarısızlığa uğradılar. Bu tarihten sonra beyin kalıtsal konumu Tunus'ta üstün hale geldi. Dayılık makamı 1860 yılında III. Muhammed Sadık Bey tarafından kaldırılıncaya kadar varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Trik</span>

Muhammed Trik Osmanlı subayıdır. 1671'den 1682'ye kadar Cezayir dayısıdır. Cezayir'in ilk dayısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Ağa</span>

Ömer Ağa, sadece 17 gün görevde kalan selefi Muhammed Haznaci'nin 7 Nisan 1815'te öldürülmesinden sonra, Nisan 1815'ten Eylül 1817'ye kadar Cezayir Dayısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Bey bin Muhammed Şerif</span> Osmanlı İmparatorluğu Cezayir Beylerbeyliğine bağlı Konstantin Beyliğinin son beyi ( yak.1784-yak.1850), Fransızlara karşı Cezayir direnişinin sembol isimlerinden biri

Ahmed Bey bin Muhammed Şerif tam adıyla Ahmed bin Muhammed eş-Şerif bin Ahmed el-Kuli kısaca Ahmed Bey veya Hacı Ahmed Bey olarak da bilinir 1826'dan 1848'e kadar hüküm süren Osmanlı Cezayir Dayılığı'na bağlı Konstantin'in son Bey'iydi." Muhammed Menamenni Bey bin Han'ın halefiydi. Beyliğin lideri olarak yerel halkın Fransız işgal güçlerine karşı şiddetli bir direniş göstermesine önderlik etti. Bu Cezayir-i Garb eyaletinin işgali neticesi bağlı olduğu makamın boş kalmasıyla 1833'te Cezayir'in lideri ve sürgündeki Dayı ünvanını aldı. Osmanlı vasalı olarak Konstantin Beyliği'nde Fransızlara karşı mücadeleye devam etti ancak bu aldığı ünvan başka hiçbir ülke tarafından tanınmadı. 1837'de Konstantin yoğun bir kuşatmadan sonra Fransızlar tarafından ele geçirildi ve beyliği sona erdi. O ise Aurès Dağları'na çekildi ve buradan 1848'de teslim olana kadar hala kendisine sadık olan kabileleri kullanarak bir tür düşük yoğunluklu çatışma, gerilla savaşı yürütmeye devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Satvali Muharebesi</span>

Satvali Muharebesi 18-19 Haziran 1830 tarihinde Fransa ile Cezayir Beylerbeyliği olarak da bilinen Osmanlı Cezayir-i Garp Eyalet birlikleri arasında, Cezayir Beylerbeyliği'nin başkentinin Fransa tarafından ele geçirilmesi ve Cezayir'in işgali sırasında gerçekleşmiştir. İşgali engellemeye çalışan Osmanlı-Cezayir Beylerbeyliği birlikleri muharebe öncesi ve sırasındaki yapılan taktik ve stratejik hatalar neticesinde başarısız olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sidi Khalef Muharebesi</span>

Sidi Khalef Muharebesi Satvali Muharebesi akabinde 5 gün sonra Osmanlı Cezayir Beylerbeyliği birlikleri ile Cezayir'i işgal eden Fransız Birlikleri arasında gerçekleşen ikinci muharebedir. Muharebe Osmanlı Cezayir birliklerinin yenilgisi ve İmparator kalesi de dahil Cezayir şehrinin Fransızların eline geçmesi ve Osmanlı'nın Cezayir Beylerbeyliğini kaybı ile sonuçlanmıştır.