İçeriğe atla

Ali Cevan

Ali Cevan
Doğum26 Aralık 1926(1926-12-26)
Tahran, İran
Ölüm12 Eylül 2016
Vatandaşlıkİran, ABD
Mezun olduğu okul(lar)Tahran Üniversitesi
Columbia Üniversitesi
ÖdüllerAlbert Einstein Dünya Bilim Ödülü (1993)
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarBell Laboratuvarları
Columbia Üniversitesi
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü
Doktora
danışmanı
Charles Townes

Ali Cevan (Farsça: علی جوان‎ - ‘Ali Javān, Azerice: علی جوان, d. 26 Aralık 1926 - ö. 12 Eylül 2016) İranlı fizikçi. Buluşlarıyla kuantum fiziği ve spektroskopi alanlarında önemli gelişmelerin önünü açtı. 1960'ta William R. Bennett ile gaz lazerini buldu. 2007'de hazırlanan "Yaşayan En Büyük 100 Deha" listesine 12. sıradan girdi.[1]

Akademik kariyeri

Ali Cevan, Tebrizli İran Azerisi bir ailenin çocuğu olarak Tahran'da dünyaya geldi.[2] Elburz Lisesi'ni bitirdikten sonra Tahran Üniversitesi'nde okudu. II. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra ABD'ye gitti. 1954'te Columbia Üniversitesi'nde Charles Townes danışmanlığında doktorasını tamamladı. 1955'te radyasyon laboratuvarında Townes ile birlikte atomik saat üzerinde çalışmaya başladı ve mikrodalga atom hüzme spektrometresini bakır ve talyum gibi hiper ince atom yapılarını incelemek için kullandılar.

1960 yılında Ali Javan ve William Bennett, Amerika'nın New Jersey eyaletinde bulunan Bell Laboratuvarları'nda helyum-neon lazerini bulmuşlardır.

Kaynakça

  1. ^ "Top 100 living geniuses". The Telegraph. 28 Ekim 2007. 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014. 
  2. ^ "Ali Javan". 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Niels Bohr</span> Danimarkalı fizikçi (1885–1962)

Niels Henrik David Bohr, kuantum mekaniği ve atomun yapısının anlaşılması üzerine yaptığı katkılarla tanınan, 1922'de Nobel Fizik Ödülü almış Danimarkalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Lazer</span> ışığın uyarılmış radyasyon ile yükseltilmesini sağlayan bir optik düzenek

Lazer ışığın uyarılmış radyasyon ile yükseltilmesini sağlayan bir optik düzenektir. İsmini "Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation" kelimelerinin baş harflerinden alır ve bu, "ışığın uyarılmış ışıma ile yükseltilmesi" anlamına gelir. İlk lazer, 1960 yılında Theodore Maiman tarafından Charles Townes ve Arthur L. Schawlow'un teorileri baz alınarak üretilmiştir. Lazerin ışıktan daha düşük mikrodalgafrekanslarında çalışan versiyonu olan "maser" ise Townes tarafından 1953 yılında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Compton</span> Amerikalı fizikçi (1892 – 1962)

Arthur Holly Compton, 1927'de elektromanyetik radyasyonun parçacık doğasını gösteren Compton etkisinin keşfi ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış Amerikalı fizikçidir. Zamanında çok dikkat çeken bir buluştur. Işığın dalga doğası o zamanlarda iyi anlaşılmış olsa da ışığın hem dalga hem parçacık olabileceği fikri kolay kabul görmemiştir. Kendisi ayrıca Manhattan Projesindeki Metallurji Laboratuvarının başı ve 1945 ile 1953 seneleri arasında St. Louis Washington Üniversitesi Rektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Max von Laue</span>

Max von Laue, X ışınlarının kristaller tarafından kırınımını bulduğu için 1914 yılında Nobel Fizik Ödülü alan Alman fizikçidir.

Ordal Demokan Türk fizikçi ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">James Franck</span> Alman fizikçi (1882 – 1964)

James Franck, Hamburg doğumlu, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü kazanmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Lawrence</span>

Ernest Orlando Lawrence,, 1939 yılında icadı siklotron ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış olan, Amerikalı nükleer fizikçi. Manhattan Projesi için yaptığı uranyum izotop ayırma üzerindeki çalışması, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı kuruluşundaki katkıları ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Isidor Isaac Rabi</span> Amerikalı fizikçi (1898 – 1988)

Isidor Isaac Rabi, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) kullanılan nükleer manyetik rezonansı keşfetmesiyle 1944'te Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı bir fizikçiydi. Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nde mikrodalga radarında ve mikrodalga fırınlarda kullanılan boşluk magnetronu üzerinde çalışan ilk bilim insanlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Maria Goeppert-Mayer</span> Alman-Amerikalı teorik fizikçi

Maria Goeppert-Mayer, Alman-Amerikalı fizikçi, fizik dalında atom çekirdeğinin çekirdek kabuğu modeli ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülmüştür. Marie Curie’den sonra Nobel Ödülü'ne layık görülen ikinci kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Kastler</span> Fransız fizikçi (1902 – 1984)

Alfred Kastler, Almanya doğumlu Fransız fizikçi. 1966 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Bahaullah</span> Bahailiğin kurucu peygamberi (1817–1892)

Baháʼu'lláh veya doğum adıyla Mirza Hüseyin Ali, Bahailik dininin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Ali Dayi</span>

Ali Dayi, İranlı futbolcu, teknik direktör ve iş insanı. Dünya genelinde millî takımlar düzeyinde en fazla gol atan ikinci oyuncudur. 1993-2006 yılları arasında İran millî takımı ile 149 maçta attığı 109 golle uluslararası futbol tarihinde dünyanın tüm zamanların önde gelen golcülerinden birisidir. Başarısı Guinness Dünya Rekorları'nda listelenmiştir. Oyun kariyeri boyunca Daei, 2001 yılında UNICEF İyi Niyet Elçisi olarak atandı. İran için son maçını 2006'da Haziran 2007'den 2013'e kadar oynayan Daei, FIFA Futbol Komitesi'nin bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Maiman</span>

Theodore Harold Maiman, Amerikalı fizikçi. Theodore Maiman, 1960 yılında dünyadaki ilk ‘lazer’i icat etmesiyle tanınır. O ‘elektro –optik sanayi’nin babası olarak bilinir ancak Maiman kendisini bir bilim insanı; elektro-optik, lazer, ekranlar ve aerodinami alanlarında araştırma ilgisi olan bir mühendis olarak düşünür. İlk çalışan lazer ve yakut lazer patentlerine ek olarak, Maiman; mazer, lazer ekranlar, optik tarama ve lazer modülasyonunun da patentlerini elinde bulundurur.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Richards</span> Amerikalı kimyager (1868 – 1928)

Theodore William Richards Amerikalı kimyacı, 1914 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Nobel ödülünü "çok sayıdaki kimyasal elementin atom ağırlıklarının doğru bir şekilde saptanmasından dolayı" kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Tahran Üniversitesi</span>

Tahran Üniversitesi, Tahran'da kurulu olan üniversite kısaltılmış olarak U.T. adıyla tanınır ve İran'ın en büyük ve en eski üniversitesidir. Aynı şekilde üniversitenin kütüphanesi de ülkenin en büyük kütüphanesi olma özelliğine sahiptir. İran'da Ana üniversite lakabıyla bilinir. Üniversitede sık sık önemli seminerler verilir. Bu sebeple ülkenin en prestijli üniversitesi olarak görülmektedir ve Üniversite Giriş Sınavında en yüksek puanlarla öğrenci kabul etmektedir. Üniversite dünyanın dört bir yanından da öğrenci kabul etmekte ve ülkede olan tüm olumsuzluklar ve engelleyici ajanlara rağmen üniversitenin geniş kapsamlı araştırmaları da dünya çapında ünlü.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Schawlow</span> Amerikalı fizikçi (1921 – 1999)

Arthur Leonard Schawlow Amerikalı fizikçi. Schawlow lazerler ile ilgili yaptığı çalışmalar ile tanınır. Bu çalışmaları sayesinde 1981 yılında Nicolaas Bloembergen ve Kai Siegbahn ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Charles Townes</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2015)

Charles Hard Townes, Amerikan Nobel Ödüllü fizikçi ve eğitimci. Townes en çok maserler üzerindeki teori ve uygulama çalışmaları ile bilinir. Maserlerin ana patentini alan Townes ayrıca maser ve lazer araçları ile bağlantılı kuantum elektroniği üzerinde de çalışmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle 1964 yılında Nikolay Basov ve Aleksandr Prohorov ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Basov</span>

Nikolay Gennadiyevich Basov, Sovyet fizikçi ve eğitmendir. Lazer ve maser'in gelişmesini sağlayan kuantum optiği alanındaki temel çalışmalarından dolayı, Basov 1964 yılında Nobel Fizik Ödülünü Alexander Prokhorov ve Charles Hard Townes ile paylaştı.

<span class="mw-page-title-main">Gérard Mourou</span> Fransız fizikçi (d. 1944)

Gérard Albert Mourou, Fransız fizikçi ve akademistendir. Elektrik mühendisliği ve lazerler üzerine çalışmalarda bulunmaktadır. 2018 yılında Nobel Fizik Ödülü kazanmıştır.

George Claude Pimentel, Amerikalı bilim insanı. Kimyasal lazerin mucididir. Ayrıca düşük sıcaklık kimyasında matris izolasyonu tekniğini geliştirmiştir. Teorik kimyada, günümüzde hipervalent moleküllerin en basit modeli olarak kabul edilen üç merkez dört elektron bağını önermiştir. 1960'ların sonunda Pimentel, Mars'ın yüzeyini ve atmosferini analiz eden Mars Mariner 6 ve 7 görevleri için kızılötesi spektrometresi tasarlayan Kaliforniya Üniversitesi ekibine liderlik etmiştir.