İçeriğe atla

Ali Adayev

Ali Adayev
DoğumAli Adayev
Ölüm3 Ocak 1995
Grozni, Rusya Federasyonu

Ali Adayev (bilinmiyor - 3 Ocak 1995, Grozni) - Çeçenistan'nın tanınmayan komutanı , Birinci Çeçen Savaşı'na katılmış bir asker ve Çeçen Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Merkez Cephe Komutanıdır.

Rus komutanına söylediği "Alik, çocukları götür." sözü ünlüdür. Çeçen Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Cevher Dudayev'in kararnamesiyle, ölümünden sonra Çeçen Cumhuriyeti'nin devlet ödülü olan Halk Kahramanı Nişanı'na layık görüldü.

Biyografisi

Ali Adayev, Birinci Çeçen ve Gürcü-Abhaz savaşlarında aktif bir rol oynadı. Adayev, 1992-1993 yıllarında Kafkas Halkları Konfederasyonu güçlerinin komutanı Şamil Basayev'in önderliğinde Gürcü-Abhaz savaşında Abhazların tarafında savaştı.

1992'de Adayev bir grup Çeçen ile birlikte Gürcü-Abhaz savaşında savaşmak için Abhazya'ya giderken Çeçenistan ile Kabardino-Balkarya arasındaki sınırda Rus birlikleri tarafından durduruldu. Arama sırasında Rus askerleri onların Gürcü-Abhaz savaşına katılan Çeçen gönüllüler olduğunu anlamış, silahlarını teslim etmelerini emretmiştir. O sırada Adayev askerlerden birini yakalayarak el bombasından bir iğne çıkarır ve silahını bırakmasını emreder. Adayev tutsak askere "Böyle dans et!" emrini verir. Asker titreyen bir sesle sorar, "Ne dans edeyim?" Adayev "Lambada!" diyerek cevaplar. O zamandan beri "Lambada" takma adıyla bilinir.[1]

Ali Adayev Abhazya'dan döndükten sonra, Rus yanlısı güçlerin dağıtılmasında önemli bir rol oynamıştır.

1994'ün sonlarında ve 1995'in başında Ali Adayev, Grozni muharebesinde Çeçen [2] Cumhuriyeti tarafında Birinci Çeçen Savaşı'nda aktif rol oynadı.

1994 yılında Ali Şamil Basayev komutasındaki Çeçen Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Merkez Cephesi Kurmayı[3] oldu.

Şamil Basayev'e Çeçen Cumhuriyeti'nin başkenti için yapılan savaşların durumu sorulduğunda Basayev şu yanıtı verdi:

3 Ocak 1995'te Rus birliklerinin [5] Grozni şehrine yaptığı saldırılar sırasında çatışmada öldürüldü.

Çeçen Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Cevher Dudayev'in kararıyla, ölümünden sonra Çeçen Cumhuriyeti'nin en yüksek devlet ödülü olan [6] Halk Kahramanı Nişanı'na layık görüldü.

Kaynakça

  1. ^ "«Алик, отводи ребят»! Как сложилась судьба Али Адаева «Ламбада»". Политика в Рашке. 29 Mart 2021. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  2. ^ "ЧЕЧНЯ. «Алик, отводи ребят». Что стало с героями радиобеседы в ходе штурма Грозного в 1995-ом?". ИА Чеченинфо. 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  3. ^ "Что стало с автором фразы"Алик, отводи ребят"?". Яндекс Дзен Блогерская платформа. 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  4. ^ "Чечен инфо.ру :: ЧЕЧНЯ. «Алик, отводи ребят». Что стало с героями радиобеседы в ходе штурма Грозного в 1995-ом?". www.checheninfo.ru. 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  5. ^ "«Алик, отводи ребят». Что стало с чеченским полевым командиром, обратившимся так к российскому офицеру?". Живой Кавказ: информационно-аналитический интернет журнал. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  6. ^ "Чечения - битва за свободу - Яндарбиев Зелимхан". 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aslan Mashadov</span> Çeçen lider

Aslan Aliyeviç Mashadov, Çeçen İçkerya Cumhuriyeti 3. cumhurbaşkanı ve Çeçenistan Bağımsızlık Mücadelesi'nin lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Cevher Dudayev</span> Çeçen asker ve siyasetçi

Cevher Musayeviç Dudayev, Sovyet Hava Kuvvetleri generali olmuş Çeçen lider. 1991'den 1996'daki ölümüne kadar Kuzey Kafkasya'da ayrılıkçı bir bölge olan Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığını yapmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Şamil Basayev</span> Çeçen komutan

Şamil Salmanoviç Basayev, Çeçen direniş lideri ve Çeçen İçkerya Cumhuriyeti silahlı kuvvetleri komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Grozni</span> Rusyaya bağlı Çeçenistanın başkenti

Grozni Rusya'nın Çeçen Cumhuriyeti'nin başkentidir. Şehir Sunja Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Şehrin ismi Rus çarı Korkunç İvan'a ithafen Grozni olarak seçilmiştir. Eski isimleri ise Süncekale ve Cevherkale'dir. Yüzölçümü 324,16 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarıyla 271.573'tür. 2010 nüfus sayımına göre, nüfusu 271.573 olan nüfusu, 2002 nüfus sayımına göre 210.720 olan nüfusuna kıyasla artmış olsa da, 1989 nüfus sayımına göre 399.688 olan nüfusun sadece üçte ikisi kaydedilmiştir. 1870'e kadar Rusça: Groznaya olarak bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan</span> Rusya Federasyonunda idari bir bölge

Çeçenistan, resmî adıyla Çeçen Cumhuriyeti, yaygın olarak bilinen şekliyle Çeçenya, Rusya Federasyonu'nun federal bölgelerinden (cumhuriyet) birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Şamil</span> Kafkas lider

Şeyh Şamil ; Kuzey Kafkasya halklarının siyasi ve dinî önderi, Kuzey Azerbaycan, Dağıstan, Çeçenistan ve Çerkesya'nın üçüncü imamı olan imam ve asker. Kafkasya'nın bağımsızlığı için mücadele etmiş olan Şeyh Şamil, Müslüman nüfusa sahip ülkelerde ün sahibidir. Ruslara karşı kazandığı zaferlerden ötürü "Kafkas Kartalı" ve "Rusya'nın Kâbusu" gibi isimlerle anılır. Hamzat Bey'den sonra Kafkasya'daki direnişçilerin komutanıdır ve aynı zamanda Nakşibendi şeyhlerinden Seyyid Cemaleddin Kumuki'nin halifelerindendir. Yirmi beş yıl sürdürdüğü savaş ile onu izleyenlerin benimsemiş oldukları İslam ve tasavvuf inancı, günümüzde Kafkas halkları arasında oldukça yaygındır.

Doku (Dokka) Umarov, 2006-2007 yılları arasında İçkerya Çeçen Cumhuriyeti başkanıydı. İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'ni lağvederek yerine Kafkasya Emirliği'ni kurdu ve 2007'den 2014'e kadar Kafkasya Emirliği'nin emiri olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Çeçen Savaşı</span> Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti arasındaki, Aralık 1994ten Ağustos 1996ya kadar süren savaş

Birinci Çeçen Savaşı, diğer adıyla Çeçenistan Savaşı, Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti arasındaki, Aralık 1994'ten Ağustos 1996'ya kadar süren savaştır. 1994–1995 yıllarında, özellikle Grozni Muharebesi'nde zirveye ulaşan başlangıç harekâtından sonra Rus kuvvetleri, Çeçenistan'ın dağlık bölgelerinin kontrolünü ele geçirmeye çalıştı ancak daha üst konumda olduğu asker sayısı, silah gücü, yakın hava desteği gibi faktörlere rağmen, Çeçen gerilla savaşı ve düz arazilere yapılan baskınlar nedeniyle geri çekildi. Bunlar sonucunda oluşan Rus kuvvetlerindeki geniş çaplı demoralizasyon ve Rus kamuoyunun savaşa yönelik yaygın karşıtlığı, Boris Yeltsin hükûmetinin 1996'da Çeçenlerle ateşkes ilan etmesine ve bundan bir yıl sonra barış antlaşması imzalamasına neden oldu.

Dağıstan Operasyonu, Dağıstan Savaşı veya Dağıstan'ın İşgali, 1999'da Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Çeçenistan topraklarından Dağıstan'da bazı köyleri işgal etmeye başlamasının ardından Rusya Silahlı Kuvvetleri tarafından Dağıstan'da İslami bir devlet kurulmasını engellemek ve kaybedilen bölgeleri geri almak için başlatılan operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya pasaportu</span>

Abhazya pasaportu, Abhazya Cumhuriyeti vatandaşlarına yurt dışına seyahat ve ülke içerisinde kimlik bilgisi sağlamak amacıyla verilen pasaporttur. Abhazya sadece Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauru tarafından tanındığı için Abhazyalılar diğer ülkelere seyahat için Rus pasaportunu kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Zelimhan Yandarbiyev</span> Çeçenistan eski cumhurbaşkanı

Zelimhan Abdulmuslimoviç Yandarbiyev, 1996 ile 1997 yılları arasında ayrılıkçı İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir yazar ve politikacıydı. 2004 yılında sürgünde olan Yandarbiyev'e Katar'da suikast düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Zaharov-Çeçenets</span>

Pyotr Zaharoviç Zaharov-Çeçenets, Çeçen kökenli bir Rus ressamdı. 19. yüzyılda yaşayan Çeçen kökenli tek profesyonel ressam olduğu kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Alu Alhanov</span> Rus politikacı; Rusyanın Çeçen Cumhuriyetinin ikinci cumhurbaşkanı

Alu Dadaşeviç Alhanov, Çeçen siyasetçi. Rusya'daki Çeçen Cumhuriyeti'nin eski cumhurbaşkanı.

Sultan Bilimhanov Stadyumu Ahmat futbol kulübünün eski sahası. Stadyum Rusya'ya bağlı Çeçenistan'ın Grozni şehrinde bulunmaktadır. 1946'da inşa edilmiş, 2004'te düzenlenen bombalı saldırı sonrası 2007'de yeniden inşa edilmiştir. 2008'e kadar Dinamo olarak adlandırılan stadyum günümüzdeki adını 2 Ocak 2006'da bir kaza sonucu ölen Çeçenistan Cumhuriyeti Parlamentosu Halk Meclisi Başkan Yardımcısı Sultan Bilimhanov'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan Millî Kütüphanesi</span>

Çeçenistan Abuzar Aydamirov Millî Kütüphanesi, 1904'te kurulan, Grozni'nin ilk halk kütüphanesidir. Abuzar Aydamurov'un adına kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Abhaz Silahlı Kuvvetleri</span> Abhazya Cumhuriyetinin askerî kuvvetleri

Abhaz Silahlı Kuvvetleri Abhazya'nın askeri güçleridir. Kuvvetler, Gürcistan ile 1992-1993 savaşının patlak vermesinden sonra 12 Ekim 1992'de resmi olarak oluşturuldu. Silahlı kuvvetlerin temeli etnik Abhaz Ulusal Muhafızları tarafından oluşturuldu. Abhaz ordusu öncelikle bir kara kuvvetidir ancak küçük deniz ve hava birimlerini içerir. Abhazya Cumhuriyeti yetkililerine göre, Abhazya Kara Kuvvetleri İsviçre modeline göre örgütlenmiş durumdadır. 3.000 ila 5.000 aktif personel, 40-50.000 yedek personel görevlidir. Gürcistan, Abhaz silahlı kuvvetlerini "yasadışı askeri oluşumlar" olarak görüyor ve Rusya'yı Abhaz askerlerini tedarik etmek ve eğitmekle suçluyor.

Grozni Muharebesi veya Çeçenlerin verdiği adla Cihad Operasyonu 6 Ağustos'ta Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'ne bağlı savaşçıların Rus işgali altında olan, Çeçenistan'ın başkenti Grozni diğer adıyla Caharkale'ye başlattığı saldırı sonrası 2 hafta içinde kendilerinden çok daha güçlü olan Rus Ordusu'nu mağlup edip Grozni'yi yeniden ele geçirmesiyle sonuçlanan muharebe. Çeçen zaferi sonrası Hasavyurt Anlaşması imzalandı, Rusya'nın Çeçenistan'dan çekilmesi bu mağlubiyet sonrası yapılan anlaşmalarla kararlaştırıldı.

<span class="mw-page-title-main">İçkerin Savaşı</span>

İçkerin Savaşı Mayıs-Haziran 1842’de İçkerin ormanında, Kozhalg-Duk tepesinde Çeçenistan'daki Shuani köyü, General Grabbe komutasındaki Rus birlikleri arasında İçkerin Savaşı, İçkerya generallerinin komutasındaki Çeçen birlikleri Shuaib Centoroevsky ve Ullubiy-Mulla Aukhovsky. Rus birliklerinin harekâtının amacı aul Dargo’yu yok etmekti. Ancak, müfreze kaleye ulaşamadı, ağır kayıplar nedeniyle Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas Cephesi (Çeçen Savaşı)</span>

Kafkas Cephesi, Kafkasya Cephesi veya Kafkas Mücahitleri, Mayıs 2005'te Çeçen İçkerya Cumhuriyeti silahlı kuvvetlerine bağlı olan bir birim olarak kuruldu. 2007'ye kadar Rus ordusuna karşı Kafkasya genelinde mücadele etti.

<span class="mw-page-title-main">Zelimhan Guşmazukayev</span>

Zelimhan "Haraçoyn" Guşmazukayev — Çeçen abrek ve sosyal kabadayı. Çeçenlerin ulusal kahramanlarındandır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.