İçeriğe atla

Alexandre Koyré

Alexandre Koyré
Tam adıAlexandre Koyré
DoğumuAlexandr Vladimirovich (veya Volfovich) Koyra
29 Ağustos 1892(1892-08-29)
Taganrog, Rus İmparatorluğu
Ölümü28 Nisan 1964 (71 yaşında)
Paris, Fransa
Çağı20. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluKıta felsefesi
Fenomenoloji
Fransızca felsefenin tarihi[1]
KurumuÉcole pratique des hautes études (1931–1962)
Johns Hopkins University (1946–?)
The New School (1941)
İlgi alanlarıBilim tarihi
Bilim felsefesi
Tarihsel epistemoloji
Önemli fikirleriPozitivist bilim felsefesi eleştirisi
Etkilendikleri
Etkiledikleri

Alexandre Koyré (29 Ağustos 1892 - 28 Nisan 1964), Rus Yahudisi asıllı Fransız filozof ve bilim tarihçisiydi.

Yaşamı

Koyré 29 Ağustos 1892 günü Rusya'nın Taganrog kentinde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğum adı Aleksandr Vladimiroviç (veya Volfoviç) Koyra idi. Yurtdışında eğitimine devam etmeden önce Tiflis, Rostov-na-Donu ve Odessa kentlerinde çalışmalarını sürdürdü.

Göttingen'de bulunduğu sırada (1908-1911) Edmund Husserl ve David Hilbert'le birlikte çalışma imkanı buldu. Husserl, Koyré'nin tezini onaylamadı. O da Collège de France ve Sorbonne'da Bergson, Brunschvicg, Lalande, Delbos ve Picavet ile çalışmak için Paris'e gitti. Husserl'in Kartezyen Meditasyonlar'ını takiben, Şubat 1929'da Paris'te bir dizi konferans verdi[3] ve Husserl ile yeniden buluştu.

1914'te savaş patlak verince Fransız Yabancı Lejyonu'na katıldı. 1916'da gerçekleşen Fransız ve Rus hükûmetleri arasındaki işbirliğinin ardından Rus cephesinde gönüllü olarak savaştı.

1922'de doktorasını tamamladı.[4][5] Aynı yıl Paris'teki École pratique des hautes études (EPHE)'de hocalığa başladı. Burada Alexandre Kojève ile çalışma imkanı buldu. 1932'de EPHE, başkanlık etmesi için Modern Avrupa'da Dinsel Düşünceler Tarihi Bölümü kurdu. Bu görevini ölümüne kadar sürdürmüştür.

1932–34, 1936–38 ve 1940–41 yılları arasında Koyré, Fuad Üniversitesi'nde (sonraki adı Kahire Üniversitesi) ders vermiş ve burada André Lalande ve diğerleriyle birlikte, modern felsefe çalışmalarını Mısır akademisine tanıtmıştır. Kahire'deki en önemli öğrencisi, ilk sistematik modern Arap filozofu kabul edilen Abdel Rahman Badawi (1917–2002) idi.

II. Dünya Savaşı boyunca Koyré New York'ta yaşadı ve oradaki bir okulda ders verdi. Savaşın ardından ABD'yi sık sık ziyaret etti. Princeton Üniversitesi'nde yarım yıl geçirdi. Bunun yanında Harvard, Yale, Chicago, Winconsin ve Johns Hopkins üniversitelerinde misafir hoca olarak görev yaptı. Johns Hopkins'te yaptığı konferanslar daha sonra Kapalı Dünya'dan Sonsuz Evren'e adlı kitabının temelini oluşturacaktır.

28 Nisan 1964'te Paris'te öldü.

Kaynakça

  1. ^ José Lopez, Society and Its Metaphors: Language, Social Theory and Social Structure, Bloomsbury Academic, 2003, p. 117.
  2. ^ Thomas S. Kuhn, The Structure of Scientific Revolutions. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. 48.
  3. ^ These lectures were first published in a 1931 French translation by Gabrielle Peiffer and Emmanuel Levinas with advice from Koyré.
  4. ^ He had already earned a Doctorat d'université from the Sorbonne.
  5. ^ Alan D. Schrift (2006), Twentieth-Century French Philosophy: Key Themes And Thinkers, Blackwell Publishing, p. 146.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Kropotkin</span> Rus sosyalist filozof (1842-1921)

Pyotr Alekseyeviç Kropotkin Rus anarşist, sosyalist, devrimci, ekonomist, sosyolog, tarihçi, jeolog, zoolog, siyaset bilimci, insan coğrafyacısı, anarşist komünist yazar, anarşizm kuramcısı.

<span class="mw-page-title-main">Émile Durkheim</span> Fransız toplum bilimci (1858 – 1917)

Émile Durkheim, Fransız sosyolog, sosyolojinin kurucularından sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mircea Eliade</span> Rumen filozof, tarihçi, edebiyat eleştirmeni ve yazar (1907-1986)

Mircea Eliade, din tarihçisi ve filozof.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Derrida</span> Edebiyat eleştirmeni ve yapısökümcülük olarak bilinen eleştirel düşünce yönteminin kurucusu

Jacques Derrida, Fransız filozof, edebiyat eleştirmeni ve yapısökümcülük olarak bilinen eleştirel düşünce yönteminin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Simone de Beauvoir</span> Fransız yazar ve feminist filozof

Simone Lucie-Ernestine-Marie-Bertrand de Beauvoir, Fransız yazar ve feminist filozof. Roman, felsefe politik ve sosyal deneme, biyografi ve otobiyografi yazarı, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Maria Goeppert-Mayer</span> Alman-Amerikalı teorik fizikçi

Maria Goeppert-Mayer, Alman-Amerikalı fizikçi, fizik dalında atom çekirdeğinin çekirdek kabuğu modeli ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülmüştür. Marie Curie’den sonra Nobel Ödülü'ne layık görülen ikinci kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Simon Kuznets</span> Amerikalı ekonomist (1901 – 1985)

Simon (Smith) Kuznets, 1971 Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan Rus asıllı Amerikalı iktisatçı ve istatistikçi.

André Lhote, Fransız heykeltıraş, ressam, sanat eğitimcisi ve yazar.

Paul Bernard Henze,, Amerikalı strateji uzmanı, tarih ve jeopolitik doktoru ve ABD emekli devlet görevlisi.

İz sürme Fransız kökenli bir filozof olan Jacques Derrida’ya göre yapısöküm felsefesinin en önemli ana faktörlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Lavisse</span> Fransız tarihçi (1842 – 1922)

Ernest Lavisse, Fransız tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Emmanuel Levinas</span>

Emmanuel Levinas, Yahudi felsefesi, varoluşçuluk, etik ve ontoloji ile ilgili çalışmalarıyla tanınan Litvanya Yahudileri kökenli Fransız filozof.

Marcel Detienne, Belçikalı akademisyen, Yunan bilgini ve antropologdur, özellikle Antik Yunan'da söz ve otoktoni üzerine uzmandır.

<span class="mw-page-title-main">Friedland Muharebesi</span>

Friedland Muharebesi Napolyon Savaşları ve Dördüncü Koalisyon sırasında, I. Napolyon tarafından yönetilen Fransa İmparatorluğu ordularıyla Kont von Bennigsen liderliğindeki Rus İmparatorluğu orduları arasında gerçekleşen büyük bir savaş. Napolyon ve Fransızlar, savaşın sonunda Alle Nehri'ne düzensizce geri çekilmesine neden olan Rus ordusuna karşı kesin bir zafer elde ettiler. Savaş, Rusya'nın Pravdinsk kasabası yakınlarında günümüzdeki Kaliningrad Oblastı'nda gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Alexandre Kojève</span> Rus filozof (1902-1968)

Alexandre Kojève, Rus asıllı Fransız filozof ve siyasetçidir. 20. yüzyıl Fransız felsefesini etkilemiş bir Hegel yorumcusudur. Hegelci kavramları kıta felsefesine aktarmayı başarmıştır. Fransız bir siyasetçi olarak da Avrupa Birliği'nin oluşmasında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bilim tarihi ve felsefesi</span> Bir akademik disiplin

Bilim tarihi ve felsefesi, Bilim felsefesi ve Bilim tarihi'ni kapsayan bir akademik disiplin'dir. Alandaki birçok bilim insanı öncelikle tarihçi veya filozof olarak eğitilmiş olsa da, birçok önde gelen üniversitede HPS'nin akademik derece veren bölümleri mevcuttur. Bilim felsefesi ve bilim tarihi'nin kendine ait disiplinleri olsa da Bilim tarihi ve felsefesi başlı başına ayrı bir disiplindir.

<span class="mw-page-title-main">Marie Huot</span> Fransız yazar (1848 – 1930)

Marie Huot Fransız şair, yazar, feminist, hayvan hakları ve vejetaryenlik aktivistidir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas-Alexandre Dumas</span> Fransız general (1762 – 1806)

Thomas-Alexandre Dumas Davy de la Pailleterie Devrimci Fransa'daki Fransız kolonisi Saint-Domingue'den bir Kreol generaliydi. Fransız çağdaşı Joseph Serrant, Saint-Domingue'deki Toussaint L'Ouverture ve Rus İmparatorluğu'ndaki Abram Petrovich Gannibal ile birlikte Thomas-Alexandre Dumas, Afrika kökenli bir general olarak Avrupa birliklerini yöneten bir adam olarak dikkat çekmektedir. Fransız ordusunda tuğgeneral, tümgeneral ve bir Fransız ordusunun başkomutanı olan ilk beyaz olmayan kişiydi.

Jean Hyppolite, Fransız akademisyen ve düşünür. Georg Wilhelm Friedrich Hegel'in ve diğer Alman filozofların çalışmalarını tanınır hale getirmesi ve İkinci Dünya Savaşı sonrasında Fransa'nın en önde bazı düşünürlerini eğitmesiyle tanınır. Başlıca eserleri arasında Genesis and Structure of Hegel's Phenomenology of Spirit ve Studies on Marx and Hegel yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Marie-Jeanne de Lalande</span> Fransız kadın gökbilimci ve matematikçi (1768 – 1832)

Marie-Jeanne-Amélie Le Francais de Lalande ya da doğum adıyla Marie-Jeanne Harlay, Fransız astronom ve matematikçiydi.