İçeriğe atla

Alexander Shulgin

Alexander Shulgin
insan
cinsiyetierkek Değiştir
vatandaşlığıAmerika Birleşik Devletleri Değiştir
ana dilindeki ismiAlexander «Sasha» Theodore Shulgin Değiştir
ön adıOleksandr Değiştir
soyadıShulgin Değiştir
doğum tarihi17 Haziran 1925 Değiştir
doğum yeriBerkeley Değiştir
ölüm tarihi2 Haziran 2014 Değiştir
ölüm yeriBerkeley Değiştir
ölüm şeklidoğal sebepler Değiştir
ölüm nedenikaraciğer kanseri Değiştir
eşiAnn Shulgin Değiştir
mesleğibiyokimyacı, farmakolog, kimyager, yazar, eczacı Değiştir
çalışma alanıPsikofarmakoloji, Farmasötik kimya Değiştir
öğrenim gördüğü okulHarvard Üniversitesi, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley, University of California, San Francisco Değiştir
akademik derecedoktora derecesi Değiştir
savaşlarıII. Dünya Savaşı Değiştir
askerî branşıAmerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri Değiştir
önemli eserPhenethylamines I Have Known And Loved, Tryptamines I Have Known and Loved Değiştir
resmî sitesihttp://www.cognitiveliberty.org/shulgin/blg/index.html Değiştir
2011 yılında Shulgin ve karısı Oakland, Kaliforniya'da

Alexander Theodore Shulgin (17 Haziran 1925 - 2 Haziran 2014), farmasötik kimya ve psikofarmakoloji alanlarında çalışmalar yürütmüş Amerikalı kimyager ve yazar. Shulgin, MDMA'nın (ekstazi) 1970'lerde psikofarmasötik kullanımını psikologlara tanıtması ve 230'u aşkın yeni psikoaktif maddeyi keşfetmesi ve sentezlemesi ile bilinmektedir. Shulgin, keşfettiği maddeleri kendi ve gönüllüler üzerinde deneyerek biyodeneme metoduyla etkin dozlarını tespit etmiş ve maddelerin olası psikedelik ve entaktojenik potansiyelini irdelemiştir. Shulgin'in önemli keşifleri arasında 2C-x (örneğin 2C-B) ile DOx ailesine (örneğin DOM) ait maddelerin sentezi yer almaktadır.

Shulgin, karısı Ann Shulgin ile birlikte 1991 yılında PIHKAL (özgün açılımıyla Phenethylamines I Have Known And Loved), 1997 yılında ise TIHKAL (Tryptamines I Have Known And Loved) adlı eserleri yayımlamıştır. Çalışmaları ile kişisel deneyimlerini anlatan detaylı notlardan derlenmiş bu eserler sırasıyla fenetilamin (amfetamin) ve triptamin sınıfına ait maddeler hakkında bilgiler içermektedir.[1]

Shulgin Berkeley, Kaliforniya doğumlu olup, Harvard'da organik kimya eğitimi görmüş, Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley) de ise biyokimya doktorasını tamamlamıştır. Daha sonra Kaliforniya Üniversitesi, San Fransisco'da psikiyatri ve farmakoloji alanlarında postdoc yapmıştır. Ardından Dow Chemical Company için çalışmış ve Zencran (Mexacarbate) adlı ilk biyolojik olarak parçalanabilir pestisiti keşfetmiştir. 1966'da Dow'dan ayrılarak bağımsız çalışmalarına başlamıştır.[2]

2 Haziran 2014'te Shulgin karaciğer kanseri dolayısıyla 89. doğum gününden 15 gün önce ölmüştür.[3]

Kaynakça

  1. ^ "How did Alexander Shulgin become known as the Godfather of Ecstasy?". the Guardian (İngilizce). 3 Haziran 2014. 4 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 
  2. ^ Bennett, Drake (30 Ocak 2005). "Dr. Ecstasy". New York Times Magazine. 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2006. 
  3. ^ Calamur, Krishnadev (3 Haziran 2014). "Alexander Shulgin, The 'Godfather Of Ecstasy,' Dies At 88 : The Two-Way". NPR. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mario Puzo</span> Amerikalı gazeteci ve yazar (1920 – 1999)

Mario Gianluigi Puzo,. Amerikalı romancı ve senaristtir. Özellikle Baba adlı romanı ve filmiyle tanındı, suç ve mafya filmleri tarihine damgasını vurdu.

<span class="mw-page-title-main">Linus Pauling</span>

Linus Carl Pauling, Amerikalı kuantum kimyageri ve biyokimyager. Ayrıca kristalografer, moleküler biyolog ve tıp araştırmacısı olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)</span> Amerikada yer alan bir araştırma üniversitesi

Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinde yer alan bir araştırma üniversitesidir. Pek çok uluslararası listeye göre dünyanın en iyi üniversitelerinden biridir. 14 kolej ve okulu 350'den fazla eğitim programı sunmakta ve 31 binden fazla lisans ve 12 binden fazla yüksek lisans öğrencisine hizmet etmektedir. İçerisinde Berkeley gibi pek çok kurumu da barındıran University of California System'ın bir parçası ve ilk kampüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Lawrence</span>

Ernest Orlando Lawrence,, 1939 yılında icadı siklotron ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış olan, Amerikalı nükleer fizikçi. Manhattan Projesi için yaptığı uranyum izotop ayırma üzerindeki çalışması, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı kuruluşundaki katkıları ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ekstazi</span> Ekstazi adıyla da bilinen psikoaktif uyuşturucu

3,4-metilenedioksi-N-metilamfetamin (MDMA) veya bilinen adlarıyla ekstazi, XTC, X, bir tür psikoaktif madde. Kimyasal formülü C11H15NO2 şeklindedir.

Lavrensiyum periyodik tabloda simgesi Lr olan 103 g/mol atom ağırlığı olan radyoaktif ve yapay bir elementtir. En kararlı izotopu 262Lr'dir ve yarılanma süresi yaklaşık 4 saattir. Lavrensiyum Kaliforniyum elementinden sentezlenir ve kullanım alanı yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Fritz Haber</span> Alman kimyager

Fritz Haber Alman kimyager. 1918 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. I. Dünya Savaşı süresince klor ve diğer zehirli gazları geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle "kimyasal savaşın babası" olarak da tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Alan Heeger</span>

Alan Jay Heeger Amerikalı fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Zewail</span>

Ahmed Hassan Zewail Mısırlı-Amerikalı bilim insanı. 1999 yılında femtokimya üzerine çalışmaları için Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde fizik ve kimya profesörüdür.

William Francis Giauque mutlak sıfıra yakın sıcaklıklarda maddenin özelliklerinde yaptığı çalışmalar için 1949 yılında Nobel ödülünü alan Amerikalı kimyacı. Eğitim ve mesleki kariyerinin neredeyse tamamını Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">George Olah</span> Macar kimyager (1927 – 2017)

George Andrew Olah, Macar-Amerikalı kimyager. Olah'a 1994 yılında Nobel Kimya ödülü verildi. Ayrıca ona Priestley Madalyası verilmiştir. En yüksek onur Amerikan Kimya Derneği tarafından verilmiştir.

Canan Tolon, Türk,ressam, enstalasyon sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">John F. Hartwig</span> Amerikalı kimyager

John F. Hartwig, Berkeley'de bulunan Kaliforniya Üniversitesi'nde kimya profesörüdür. Laboratuvarı, çok çeşitli organik bileşiklerin hazırlanması için yeni yöntemler geliştirmeye odaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Alivisatos</span> Amerikalı kimyager

Paul Alivisatos, nanoteknolojinin gelişimi ve nanokristallerin üretiminde öncü sayılan, bu konudaki çalışmalarıyla uluslararası alanda kabul görmüş, Amerikalı bir bilim insanıdır.

Robert George Bergman, Amerikalı kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Gábor A. Somorjai</span> Amerikalı kimyager

Gabor A. Somorjai Macar bilim insanı. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de kimya profesörü olarak çalışmaktadır ve yüzey kimyası ve katalizde, özellikle metal yüzeylerin katalitik etkileri alanında önde gelen bir araştırmacıdır. Alandaki katkılarından dolayı Somorjai, 1998 yılında Wolf Kimya Ödülü, 2002 yılında Linus Pauling Ödülü, in 2000, the National Medal of Science 2008 yılında Priestley Ödülü, 2010 yılında Temel Bilimlerde BBVA Vakfı Bilgi Sınırları Ödülü ve 2013 yılında Kimyasal Bilimlerde NAS Ödülü'nü kazanmıştır. En son Nisan 2015'te Amerikan Kimya Topluluğu'nun William H. Nichols Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Pines</span> araştırmacı

Alexander Pines, Amerikalı kimyager. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de Glenn T. Seaborg Emeritus Profesörü, Şansölye Emeritus Profesörü ve Yüksek Lisans profesörü, Kaliforniya Kantitatif Biyobilimler Enstitüsü (QB3) ve Biyomühendislik Bölümü üyesidir. 1945'te doğdu, Bulawayo, Güney Rodezya büyüdü ve İsrail'deki Kudüs İbrani Üniversitesi'nde lisans düzeyinde matematik ve kimya okudu. 1968'de Amerika Birleşik Devletleri'ne giden Pines doktorasını kimyasal fizik alanında 1972'de MIT'den aldı. Aynı yıl UC Berkeley'in fakültesine girdi.

<span class="mw-page-title-main">F. Albert Cotton</span> Amerikalı kimyager (1930 – 2007)

Frank Albert Cotton Amerikalı kimyager. Texas Üniversitesi'nde WT Doherty-Welch Vakfı Başkanı ve Seçkin Kimya Profesörüydü. 1600'ün üzerinde bilimsel makale yazdı. Geçiş metallerinin kimyası üzerine yaptığı araştırmalarla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">David MacMillan</span> Britanyalı kimyager

David William Cross MacMillan İskoç organik kimyager ve bilim insanı. Asimetrik organokataliz alanını kavramsallaştırmasına dair çalışmaları ile tanınmaktadır. MacMillan, Alman kimyager Benjamin List ile birlikte 2021 Nobel Kimya Ödülünü kazandı. Nobel Komitesi yaptığı açıklamada "asimetrik organokataliz" olarak bilinen, molekülleri oluşturmak için geliştirdikleri yeni yönteme dair çalışmaları nedeniyle ödüle layık görüldüklerini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Darleane C. Hoffman</span> Amerikalı nükleer kimyager

Darleane Christian Hoffman, 106 atom numaralı Seaborgiyum elementinin varlığını doğrulayan araştırmacılar arasında yer alan Amerikalı bir nükleer kimyagerdir. Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'nın Nükleer Bilimler Bölümü'nde kıdemli bilim insanı ve Kaliforniya Üniversitesi'nde profesör olarak görev yapmaktadır. Bilim alanındaki başarılarının ardından 2002 yılında Discover dergisinin bilimdeki en önemli 50 kadın listesinde yer almıştır.