İçeriğe atla

Alexander Pope

Alexander Pope
1727'de Pope
Doğum21 Mayıs 1688(1688-05-21)
Londra, İngiltere
Ölüm30 Mayıs 1744 (56 yaşında)
Twickenham, Middlesex, İngiltere
Defin yeriSt Mary Kilisesi, Twickenham, Middlesex, İngiltere
MeslekŞair

İmza

Alexander Pope (21 Mayıs 1688[1] - 30 Mayıs 1744), İngiliz şair, çevirmen ve hiciv üstadı. Kendisi, 18. yüzyıl İngiliz Aydınlanmasının bir parçası olan neoklasik Augustan edebiyat akımının Jonathan Swift ile beraber en önemli temsilcilerinden birisidir.[2]

Küçük yaşta vereme yakalandı ve çok acılar çekti. Bu yüzden ömür boyu kısa kaldı ve hiç evlenmedi.

Eserleri ve ebedi tarzı

Hicivli dizeleriyle ve Homeros çevirileriyle tanınmıştı. Kahramanlık beyitleri üstüne bir uzmandı. En önemli makaleleri arasında Tanrı'nın her şeyi bildiğini, onun zalim olarak görülmemesi gerektiğini savunduğu "Essay on Man" ("İnsan Üzerine Makale") ve kötü eleştirinin kötü eserlerden daha zararlı olduğunu anlattığı "Essay on Criticism" ("Eleştiri Üzerine Makale") sayılabilir. Meşhur "Hata yapmak insani, affetmek ilahidir," cümlesini Pope, "İnsan Üzerine Makale"'sinde yazmıştır.

Önemli edebi eserleri arasında "The Rape of the Lock (Saç Kakulüne Saldırı)" adlı parodi epik şiiri sayılabilir. Pope, bu şiirinde dönemin yüksek sosyetesinden Arabella Fermor (şiirde "Belinda" adıyla geçer) ve Lord Petre arasında gerçekleşen gerçek bir olaydan esinlenmiştir. Belinda saçını taramaktayken Lord Petre, Belinda'dan izinsiz onun saçından bir kakül keser ve bu ikisi arasında bir kavga başlar. Pope'un hicivdeki başarısı, onun bu kadar basit bir olayı Homeros'un tarzında, sanki Antik Yunan tanrıları arasında büyük bir savaşı anlatırmış gibi aşırı abartılı, destansı bir dille anlatmasıdır. Bu hiciv tarzına biraz da o dönem sosyetesinin asortik dünyasına sahici bir merak da karıştırılmıştır.[3] Şiirin gözden geçirilip genişletilmiş versiyonu esas konusuna, mal düşkünü bireyciliğin ve gösteriş amaçlı tüketim toplumunun ortaya çıkışına odaklanır. Şiirde, satın alınmış insan yapımı nesneler, insan iradesinin yerine geçer ve "önemsiz şeyler" hüküm sürmeye başlar.[4]

Ayrıca Pope'un hiciv amaçlı çok sayıda kısa şiiri de bulunmaktadır. Örneğin Pope, aşaığdaki şiirini o zamanlar aristokratların ve politikacıların zamanını geçirdiği bir yer olan Kew Bahçelerinde dolaşan bir köpeğin ağzından yazmıştır:

Bir köpeğin tasmasındaki yazı:
Ben Majesteleri'nin Kew'deki köpeğiyim.
Rica ederim söyleyin, siz kimin köpeğisiniz?[5]

Bibliyografya

Alexander Pope
  • (1709) Pastorals
  • (1711) An Essay on Criticism (Eleştiri Üzerine Bir Deneme)
  • (1712) The Rape of the Lock (Saç Kakulüne Saldırı)
  • (1713) Windsor Forest (Windsor Ormanı)
  • (1715-1720) Homeros'in İlyada destanının İngilizceye tercümesi
  • (1717) Eloisa to Abelard
  • (1717) Elegy to the Memory of an Unfortunate Lady (Talihsiz bir kadının hatırasına mersiye)
  • (1725-1726) Homeros'in Odysseia destanının İngilizceye tercümesi
  • (1728) The Dunciad (Aptalların savaşı)
  • (1727) Peri Bathous, Or the Art of Sinking in Poetry (Peri Bathus veya şiirin batırılma sanatı)
  • (1734) Essay on Man (İnsan üzerine bir deneme)
  • (1735) The Prologue to the Satires (Hicivlere bir giriş)

Kaynakça

  1. ^ "Alexander Pope: The Evolution of a Poet" by Netta Murray Goldsmith (2002), p. 17: "Alexander Pope was born on Monday 21 May 1688 at 6.45 pm when England was on the brink of a revolution."
  2. ^ Foundation, Poetry (29 Nisan 2021). "Alexander Pope". Poetry Foundation. 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  3. ^ "from the London School of Journalism". 31 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Colin Nicholson (1994). Writing and the Rise of Finance: Capital Satires of the Early Eighteenth Century, Cambridge.
  5. ^ I am his highness' dog at Kew 11 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Digital Miscellanies Index

İlgili Araştırma Makaleleri

Şiir, sözcüklerin düz anlamlarına ek olmak üzere ya da bunların yerine başka anlamlar oluşturmak için dilin ses estetiği veya ses sembolizmi ve ölçü gibi estetik ve ritmik özelliklerini kullanan bir edebiyat türüdür. Müellif İsmail Durmuş İslam ansiklopedisinde “mübalağa sanatı”nın şiirin temel karakteristiği olduğu üzerinde durmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Samuel Beckett</span> İrlandalı yazar, eleştirmen ve şair (1906–1989)

Samuel Barclay Beckett, İrlandalı yazar, oyun yazarı, eleştirmen ve şair. 20. yüzyıl deneysel edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. James Joyce'un takipçisi olduğu için "son modernistlerden", daha sonraki pek çok yazarı etkilemiş olduğu için de "ilk postmodernistlerden" biri olarak değerlendirilir. Beckett ayrıca, Martin Esslin'in "Absürt Tiyatro" olarak adlandırdığı akımın en önemli yazarı sayılmaktadır. Eserlerinin çoğunu Fransızca ya da İngilizce yazıp, diğer dile kendisi çevirmiştir. En bilinen eseri Godot'yu Beklerken'dir.

<span class="mw-page-title-main">Edgar Allan Poe</span> 19. yüzyılda yaşamış Amerikalı yazar, şair, editör ve edebiyat eleştirmeni

Edgar Allan Poe, Amerikalı şair, yazar, editör ve edebiyat eleştirmeni. Çoğunlukla şiir ve kısa öykü yazdı. Özellikle gizem ve macabre öyküleri ile tanınır. ABD'de ve Amerikan edebiyatında Romantizm akımının önemli figürlerinden biri olmasının yanı sıra ülkesinde kısa öykünün ilk yazarlarından sayılır. Genellikle polisiye türünün mucidi olarak kabul edilmesinin yanında ayrıca yeni ortaya çıkmakta olan bilimkurgu türüne de katkıda bulunduğu öne sürülür. Yaşamını yalnızca yazdıkları ile sürdürmeye çabalayan ilk tanınmış Amerikan yazarı olan Poe'nun yaşamı ve kariyeri ekonomik güçlükler içinde geçmiştir.

<i>Gılgamış Destanı</i> tarihin en eski yazılı destanı

Gılgamış Destanı, antik Mezopotamya'dan günümüze ulaşan en eski edebiyat eseri ve Piramit metinlerinden sonra en eski ikinci dini metin olarak kabul edilen destansı bir şiirdir. Gılgamış'ın yazınsal tarihi, Üçüncü Ur Hanedanlığı'ndan kalma Uruk Kralı Bilgamış hakkında yazılan beş Sümer şiiriyle başlar. Bu bağımsız hikâyeler, daha sonra Akadcada birleşik bir destan için kaynak olarak kullanılmıştır. "Eski Babilce" yorumu olarak bilinen bu birleşik destanın günümüze ulaşan ilk yorumu, MÖ 18. yüzyıla dayanır ve adını açılışından almıştır. Destanın sadece birkaç tableti günümüze ulaşmıştır. Sîn-lēqi-unninni tarafından derlenen daha sonraki Standart Babilce yorumu, MÖ 13. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar uzanır ve Sha naqba īmuru açılışına dayanır. Bunun yaklaşık üçte ikisi daha uzundur ve on iki tabletlik yorum kurtarılmıştır. En iyi kopyalardan bazıları, MÖ 7. yüzyılda yaşamış olan Asur Kralı Asurbanipal'in kütüphane kalıntılarında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">T. S. Eliot</span> İngiliz şair (1888 – 1965)

Thomas Stearns Eliot , Amerikan asıllı İngiliz şair, denemeci ve oyun yazarı. 20. yüzyılın en büyük şairlerinden biri ve İngiliz modernist şiirinin merkezi figürlerinden biri olarak kabul edilir. Kullandığı dil, yazı stili ve mısra yapısı ile İngiliz şiirini yeniden canlandırdı. Ayrıca, uzun süredir devam eden kültürel inançları sıklıkla yeniden değerlendiren eleştirel denemeleriyle de tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">William Blake</span> İngiliz şair, ressam ve oymabaskı sanatçısı (1757-1827)

William Blake İngiliz şair, ressam ve mistik vizyoner.

<span class="mw-page-title-main">Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî</span> Türk tasavvuf âlimi ve şair (1207–1273)

Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Celâleddin Muhammed Rumi, ayrıca Celaleddin Muhammed Belhî veya yaygın adlarıyla Mevlânâ veya Rumi, 13. yüzyılda Anadolu'da yaşamış bir Fars tasavvufçu, ilahiyatçı ve Sufi bir mistik şairdir. Mevlana'nın etkisi ulusal sınırları ve etnik ayrımları aşar: onun manevi mirası son yedi yüzyıldır İranlılar, Tacikler, Türkler, Yunanlar, Peştunlar, Orta Asya ve Hint Yarımadası Müslümanları tarafından büyük ölçüde takdir edilmektedir. Şiirleri dünya dillerinin çoğuna geniş çapta çevrilmiş ve çeşitli biçimlere aktarılmıştır. Mevlana, Amerika Birleşik Devletleri'nde "en popüler şair" ve "en çok satan şair" olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Odisseia</span>

Odysseia ya da Odesa Homeros'un derlediği ünlü destanlarından biridir. Diğeri de İlyada'dır. Modern Batı kültürünü oluşturan temellerden biridir ve İlyada destanından sonra günümüze ulaşan ikinci en eski Batı edebiyatı örneğidir. Bilim adamları MÖ 8. yüzyılın sonlarında, Anadolu'nun bir kıyı kenti olan İyonya'da oluşturulduğunu tahmin etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Akmeizm</span>

Akmeizm veya Şairler loncası Nikolay Gumilyov ve Sergey Gorodetsky'in liderliğinde 1910'da Rusya'da ortaya çıkan geçici bir şiirsel okuldu. İdealleri biçimin kompaktlığı ve ifade netliğiydi. Terim, Yunanca bir kelime olan acme'den türetilerek "İnsanın en iyi çağı" olarak uyduruldu.

<span class="mw-page-title-main">Umbriel (uydu)</span>

Umbriel, Uranüs'ün bir uydusudur. 1851 yılında William Lassell tarafından keşfedilmiştir. Adı Alexander Pope'un The Rape of the Lock adlı şiirinde esmer melankoli perisinin adıdır ve Latince umbra (gölge) kelimesini andırır.

<span class="mw-page-title-main">Arhilohos</span> Antik yunan şairlerinden

Arkhilokhos, MÖ 7. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış Antik Yunan şair. Parosludur.

<span class="mw-page-title-main">Ligeia</span>

"Ligeia", Edgar Allan Poe'nun erken dönem öykülerinden biri. İlk defa 1838'de yayımlanan öykü, isimsiz bir anlatıcı ile Ligeia adındaki güzel ve kuzgun saçlı eşi hakkındadır. Hastalanan Ligeia, Fatih Kurtçuk adında bir şiir yazar ve ölmeden hemen önce, Joseph Glanvill'in insanın sadece irade yoluyla hayatta kalabileceğine dair bazı sözlerini sayıklar. Eşinin ölümünün ardından isimsiz anlatıcı, Leydi Rowena ile evlenir. Leydi Rowena da hastalanıp ölünce çılgına dönen anlatıcı, gece boyunca kadının cesedi yanında kalır. Sonunda Rowena yavaş yavaş dirilmeye başlar ama aynı zamanda Ligeia'ya dönüşür. Öykü, anlatıcının afyon etkisiyle gördüğü bir düş olabileceği gibi, kimi görüşlere göre Poe'nun hiciv amacıyla yazdığı bir öykü de olabilir. İlk olarak The American Museum isimli dergide yayınlanan öyküyü Poe, hayatı boyunca defalarca gözden geçirmiş ve yeniden yayınlamıştır.

Süleyman'ın Ezgiler Ezgisi ya da sıkça bilinen adıyla Ezgiler Ezgisi, Süleyman'ın Ezgisi veya Neşideler Neşidesi, Tanah'ın son bölümünü oluşturan Ketuvim'deki Beş megila kitaplarından biridir. Latincedeki Vulgat versiyonunda Canticum Canticorum ya da kısaca Canticles olarak bilinir. Yunanca Septuagint'te ise Āisma āismatōn ya da kısaca Āisma denir.

<span class="mw-page-title-main">N. Scott Momaday</span> Amerikalı akademisyen ve yazar

Navarre Scott Momaday, N. Scott Momaday olarak bilinen Kiowa kökenli Amerikalı yazar. House of Dawn adlı eserinde 1969 Kurgu dalında Pulitzer Ödülü'ne layık görüldü. Momaday, yerli Amerikan sözlü ve sanatsal geleneğini konu edinen ve koruyan eserleri için 2007 yılında National Medal of Arts ödülünü aldı. Üniversitelerden yirmi fahri derece almıştır. ABD Bilim ve Sanat Bilimleri Akademisi üyesidir.

Barry Bruce Powell, Amerikan klasik eserler uzmanıdır. Eğitimini Berkeley ve Harvard'da tamamlamıştır. Homer ve yazının tarihi konusunda uzmanlaşmıştır. Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde "Halls-Bascom Klasikleri" alanında kıdemli profesördür. Kendisi uzun yıllar Mısır filolojisi dersleri ve Mısır medeniyeti üzerine de dersleri vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marie-Claire Bancquart</span>

Marie-Claire Bancquart, Fransız şair, deneme yazarı, profesör ve edebiyat eleştirmeni.

Sidonlu Zeno, Fenike şehri Sidon'dan Epikürcü bir filozof ve matematikçi. Yazıları günümüze ulaşamamıştır, ancak öğrencisi Philodemus'un yazıları arasında derslerinin bazı özetleri korunmuştur.

Gwendolyn Elizabeth Brooks Amerikalı şair, yazar ve öğretmen. Çalışmaları genellikle kendi toplumundaki sıradan insanların kişisel kutlamaları ve mücadeleleriyle ilgiliydi. 1 Mayıs 1950'de Annie Allen'la Pulitzer Şiir Ödülü'nü kazandı ve Pulitzer Ödülü alan ilk Afrikalı Amerikalı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Alikulu Kemküsar</span>

Alikulu Kemküsar veya Alikulu Alekper oğlu Necefov Azerbaycanlı şair, gazeteci, yayıncı ve yazardır. Azerbaycan edebiyatının devrimci-hiciv yönünün önde gelen temsilcisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">William Wollaston</span>

William Wollaston, bir okul öğretmeni, İngiltere Kilisesi rahibi, Latince, Yunanca ve İbranice bilgini, ilahiyatçı ve önemli bir Aydınlanma dönemi İngiliz filozofudur. Bugün, ölümünden iki yıl önce tamamladığı bir kitap olan Doğanın Dini Tasvir Edildi ile anılmaktadır. Kapalı bir yaşam sürdü, ancak on sekizinci yüzyıl felsefesi ve doğal din kavramı açısından Locke, Berkeley ve Hume gibi İngiliz aydınlanma filozofları ile aynı sırada yer almaktadır.