İçeriğe atla

Alexander Kielland

Alexander L. Kielland
DoğumAlexander Lange Kielland
18 Şubat 1849(1849-02-18)
Stavanger, Norveç
Ölüm6 Nisan 1906 (57 yaşında)
Bergen, Norveç
MeslekRomancı, kısa öykü yazarı, oyun yazarı, deneme yazarı, iş insanı ve politikacı.
MilliyetNorveçli
Edebî akımRealizm

Alexander Lange Kielland (Norveççe telaffuz: [ɑɫɛˈksɑ̀ndər ˈlɑ̀ŋːə ˈçɛ̀lːɑn]; 18 Şubat 1849 – 6 Nisan 1906), 19. yüzyılın en ünlü Norveçli gerçekçi yazarlarından biriydi. Henrik Ibsen, Bjørnstjerne Bjørnson ve Jonas Lie ile birlikte Norveç edebiyatının "Dört Büyük" yazarından biridir.

Arka plan

Norveç'in Stavanger şehrinde doğdu, zengin bir tüccar ailesinde büyüdü. Konsül Jens Zetlitz Kielland'ın oğlu ve Gabriel Schanche Kielland'ın (1760–1821) torunuydu. Kielland, Norveçli manzara ressamı Kitty Lange Kielland'ın küçük kardeşiydi.[1][2]

Ailesinin diğer ünlü bireyleri arasında oğlu Jens Zetlitz Kielland (1873–1926); amcası Jacob Otto Lange (1833–1902), kuzeni Axel Christian Zetlitz Kielland (1853–1924), yeğeni Jens Zetlitz Monrad Kielland (1866–1926), kuzeni Anders Lange (1904–1974) ve büyük yeğeni Jacob Christie Kielland (1897–1972) gösterilebilir. Büyük yeğeni Axeliane Christiane Zetlitz Kielland (1916–1995) Agnar Mykle (1915–1994) ile evliydi.

Kariyeri

Zengin olarak doğmasına rağmen, daha az şanslı olanlara karşı samimi bir şefkat besliyordu, fabrika sahibi olduğu zamanlarda işçilerine iyi davranıyordu. Yazar olarak geçirdiği süre boyunca zayıfların sözcüsü ve toplumun eleştirmeni olarak anıldı. En bilinen oyunları, hiciv komedileri Tre Par (1886) ve Professoren (1888) idi. Aynı zamanda kısa hikâyeleriyle de tanınıyordu.[3]

En ünlü eserleri arasında Gift (1883), Skipper Worse (1882) ve Garman & Worse (1880) romanları vardır. Gift (İngilizcede Poison olarak yayınlandı), Fortuna (1884) ve St. Hans Fest (1887) dahil bir üçlemenin ilk romanıdır. Bu üçlemede Kielland, Norveç din adamlarının ikiyüzlülüğünü hicvetmiştir. Gift'te, Kielland, Norveçli öğretmenlerin zamanında kullandığı Latince tercihini eleştirdi. Hikâye, ölüm döşeğinde yatan Marius adlı genç bir çocuğunun ölüm döşeğinde iken bile Latinceyi tekrar etmesini konu alıyordu.[4]

1889'dan 1890'a kadar Kielland, Stavanger Avis gazetesinde gazeteci olarak çalıştı. Kielland 1891'de kurgu yazmayı neredeyse bıraktı ve yalnızca daha önce yayınlanmış hikâyeleri yayınladı. 1891'de, 1902'de Møre og Romsdal'ın ilçe valisi olarak Molde'ye taşınana kadar memleketi Stavanger'in belediye başkanı olarak görev yaptı.[5]

Kielland'ın yazarlık kariyerini neden bu kadar erken bitirdiği tartışıldı. Bazıları, 19. yüzyılın sonunda Norveç edebiyatının neo-romantik eğilimleriyle başa çıkamayacak kadar gerçekçi olduğuna inanıyor. Daha olası bir neden, siyasi kariyerine odaklanmayı seçmesidir.

Tor Obrestad'ın Alexander L. Kielland biyografisi, obeziteden ölen Kielland hakkındaki düşünceleri içerir. Zaten 1880'lerin ortalarından itibaren Kielland nefes darlığından muzdaripti. Birkaç kez kalp krizi geçirdi, sürekli kilo aldı ve yemeğe olan büyük tutkusunu kontrol edemedi.[6]

Yayınları

Stavanger'deki Alexander Kielland Heykeli
Alexander Kielland'ın Molde'deki Reknes Park'taki büstü
Alexander Kielland'ın Molde'deki Reknes Park'taki heykeli.

Kısa hikayeleri

  • Novelletter, 1879
  • Nye novelletter, 1880
  • To Novelletter fra Danmark, 1882

Romanları

  • Garman & Worse, 1880 - [7][8]
  • Arbeidsfolk, 1881
  • Else, 1881
  • Skipper Worse, 1882.[9][10]
  • Gift, 1883
  • Fortuna, 1884
  • Sne, 1886
  • Sankt Hans Fest, 1887
  • Jacob, 1891

Oyunları

  • Paa Hjemvejen, 1878
  • Hans Majestæts Sisli, 1880
  • Det hele er Ingenting, 1880
  • Tre par, 1886
  • Bettys Formynder, 1887
  • Professoren, 1888

Denemeleri

  • Forsvarssagen, 1890
  • Menneker og Dyr, 1891
  • Omkring Napolyon, 1905 [11]

Kaynakça

  1. ^ "Alexander Lange Kielland (Ancestry.com)". 15 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020. 
  2. ^ "Lange Kielland (A Mirror Of Nature: Nordic Landscape Painting 1840-1910. Minneapolis Institute of Arts)". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2008. 
  3. ^ "Alexander L. Kielland, utdypning (Store norske leksikon)". 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020. 
  4. ^ "Alexander L. Kielland-ulykken (Store norske leksikon)". 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020. 
  5. ^ Alexander Lange Kielland (Edvard Beyer / Morten Moi. Store norske leksikon)
  6. ^ "Alexander Kielland". Books and Writers (kirjasto.sci.fi). Finland: Kuusankoski Public Library. 25 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Garman and Worse is available on Wikisource
  8. ^ Garman & Worse is available in the original Norwegian on Project Runeberg at 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20201020040230/http://runeberg.org/skipwors/ arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Garman og Worse (Norveççe)] 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ Skipper Worse was published in English translation in 1885 and later as one of the Harvard Classic collection. A 2009 translation into English of Skipper Worse by Christopher Fauske is published by Cross-Cultural Communications, Merrick, NY.
  10. ^ . Skipper Worse is also available in the original Norwegian on Project Runeberg at Skipper Worse 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ English translation 1907: Napoleon's Men and Methods

Konuyla ilgili yayınlar

  • Gran, Gerhard von Lippe Alexander L. Kielland og hans samtid (PT Dreyer. 1992)
  • Grøndahl, Carl Henrik ve Nina Tjomsland (editörler) Norveç Edebiyat Ustaları, Eserlerinin Örnekleri ile (Tanum-Norli.
  • Hallgren, Bengt Skitt eller kanel: Omkring Alexander L. Kielland, aren 1878-1906 (Alba. 1987)
  • Lunde, Johannes Liv og kunst i konflikt: Alexander L. Kielland 1883-1906 : fra Jacob'a Hediye; Omkring Napolyon (Gyldendal. 1975)
  • Nag, Martin Omkring samfunnsrefseren Alexander L. Kielland: Denemeler (Kvekerforlaget. 1999)
  • Obrestad, Tor To Par: Brevvekslingen Mellom Alexander L. Kielland Og Louise Og Viggo Drewsen (JW Cappelen. 1998)
  • Risa, Einar O. Mannen i konuşulan: Alexander L. Kielland i Stavanger 1888-1902 : en nedtur (Tiden Norsk. 1999)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Møre og Romsdal</span> Norveçte il

Møre og Romsdal, Norveç'in on dokuz eyaletinden biridir. Bir açıdan “Orta Norveç” bölgesinde bulunan eyalet, “Batı Norveç” bölgesi dahilinde gösterilmektedir. Doğusunda Sør-Trøndelag, güneydoğusunda Oppland ve güneybatısında Sogn og Fjordane ile komşudur. “Sunnmøre”, “Romsdal” ve “Nordmøre” olmak üzere üç bölgeden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Christian Lange</span> Norveçli tarihçi, öğretmen ve siyaset bilimci (1869-1938)

Christian Lous Lange, Norveçli tarihçi, öğretmen ve siyaset bilimcidir. Lange, enternasyonalizmin teori ve uygulamasının savunucularından biri olmuştur. 1921 Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jan Kjærstad</span> Norveçli yazar

Jan Kjærstad Norveçli yazar. Kjærstad, MF Norveç İlahiyat Fakültesi ve Oslo Üniversitesi teoloji mezunudur. Seri romanlar, kısa öyküler, denemeleri bulunmakta ve 1985 - 1989 arası Vinduet ("Pencere") adlı edebiyat dergisinin editörlüğünü de yürüttü. Postmodernizm seksenli yılların başlarında Norveç ile tanıştıran Jan Kjaerstad'di ve yazar bu akıma da Norveçli bir yaklaşım getirdi. TV yıldızı Jonas Wergeland karakteri merkezinde yazdığı bir seri roman, perspektifçi üçlemesi ile İskandinav Konseyi Edebiyat Ödülü'nü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Astrid Folstad</span>

Astrid Folstad Risan, Norveçli aktris.

Kvinner og Klær, Norveç'in başkenti Oslo'da yayımlanan haftalık kadın dergisi. Norveç'in ilk kadın dergisidir.

<span class="mw-page-title-main">III. Olaf</span> Norveç kralı

III Olaf veya Olaf Haraldsson, Barışçıl Olaf olarak bilinir, 1067'den 1093'teki ölümüne kadar Norveç kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Inger Jacobsen</span>

Inger Jacobsen Norveçli şarkıcı ve oyuncu. 1962 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmasıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Jan Jakob Tønseth</span> Norveçli şair, romancı ve çevirmen

Jan Jakob Tønseth, Norveçli şair, romancı ve çevirmendir. Yazar ve çevirmen Tønseth, 1 Eylül 1947'de Oslo'da doğdu. Tønseth'in ilk şiir çalışması, 1971'de 24 yaşındayken yayınladığı Kimærer 'dir. Roman üçlemesi “Hilmar Iversens ensomhet” (1992), “Et vennskap” (1997) ve “Resignasjon og portvin” (2002) ile tanınıyordu. Tønseth, Norveç Dili ve Edebiyatı Akademisi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Per Jorsett</span> Norveçli spor gazetecisi

Per Jorsett, Norveçli spor gazetecisi, yazar, sunucu, tarihçi ve eski atıcılık sporcusudur. 1945 ve 1961 yılları arasında spor gazeteleri; Sportsmanden, Dagbladet ve Nationen için çalıştı. 1947'den 1991'ye kadar Norveç Ulusal Yayıncılık Firması'nda görev aldı. Ayrıca Olimpiyat Oyunları üzerine kitaplar yazdı.

Knut Haavik, Norveçli gazeteci, yazar ve editördür.

<span class="mw-page-title-main">Knut Andersen</span>

Knut Andersen, Norveçli film yönetmeni ve aktör.

<span class="mw-page-title-main">Thor Bjarne Bore</span> Norveçli siyasetçi

Thor Bjarne Bore, Norveçli gazeteci, editör, iş insanı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">I. Frederik (Danimarka kralı)</span> Danimarka ve Norveç kralı

I. Friedrich 1523 ile 1533 yılları arasında Danimarka ve Norveç kralı. İsmi ayrıca Danca ve Norveççe Frederik, Almanca Friedrich ve İsveççe Fredrikdir. Daha sonraki hükümdarların Protestan Reformundan sonra Lutheranizmi benimsediği Danimarka'da hüküm süren son Roma Katolik hükümdarıydı. Norveç kralı olarak ülkeye hiç gitmemiş ve taç giymemiştir.

<span class="mw-page-title-main">VI. Frederik</span>

VI. Frederik 1808 ile 1839 yılları arasında Danimarka, 1808 ile 1814 yılları arasında Norveç kralı ve 1814-1839 yılları arasında Saksonya dükü. Ayrıca Danimarka-Norveç birliğinin son kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bibsys</span>

BIBSYS, Norveç Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından kurulan ve düzenlenen bir idari kurumdur. Araştırma, öğretim ve öğrenmeyle ilgili verilerin - tarihsel olarak kütüphane kaynaklarıyla ilgili meta veri alışverişi, depolanması ve alınması üzerine odaklanan bir hizmet sağlayıcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dört Büyükler (Norveçli yazarlar)</span>

Dört Büyükler, 19. yüzyılın en etkili Norveçli yazarlarından dördü için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç'te din</span>

Norveç'te egemen din Lüteran Hristiyanlığıdır. 2019'da nüfusun %68,7'si Norveç Evanjelik Lüteran Kilisesi'ne mensuptu. Katolik Kilisesi, %3,1 ile sonraki en büyük Hristiyan kilisesidir. Herhangi bir dine bağlı olmayanlar nüfusun %18,3'ünü oluşturuyor. İslam'ı nüfusun % 3.4'ü takip ediyor. 2016 yılında kabul edilen ve 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerli olan bir yasa tasarısı, Norveç Kilisesi'ni bağımsız bir tüzel kişilik olarak oluşturdu. 2012 anayasa değişikliğine kadar Lütercilik ülkenin devlet diniydi. Norveç Kilisesi, diğer dini topluluklarla birlikte Norveç devletinden mali destek almaya devam edecek.

<span class="mw-page-title-main">Pia Tjelta</span>

Pia Merete Tjelta, Norveçli aktris.

<span class="mw-page-title-main">Toralv Maurstad</span>

Toralv Maurstad, Norveçli aktör ve tiyatro yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">II. Erik (Norveç kralı)</span> Norveç kralı

Erik Magnusson 1280'den 1299'a kadar Norveç Kralıydı.