İçeriğe atla

Alexander Fleming

Alexander Fleming
Alexander Fleming
Doğum6 Ağustos 1881
Lochfield, Ayrshire, İskoçya
Ölüm11 Mart 1955 (73 yaşında)
Londra, İngiltere
Milliyetİskoçyalı
VatandaşlıkBirleşik Krallık
Mezun olduğu okul(lar)Westminster Üniversitesi
St Mary Hastanesi Tıp Fakültesi
Imperial College London
ÖdüllerNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü (1945)
Kariyeri
Dalıbakteriyoloji, immünoloji
İmza
Fleming Nobel ödülü alırken

Sir Alexander Fleming (d. 6 Ağustos 1881 – ö. 11 Mart 1955), penisilini keşfeden İskoç bakteriyologdur.

Londra’da Azize Mary'nin Hastanesi'nde (St. Mary's Hospital) ("Aşılama Bölümünde") görev yaptığı 1924-1948 yılları arasında bilim çalışmalarında bulundu. 1927 yılında başlayarak penicillium cinsi içinde bir küfün özellikleri üzerinde incelemeler yaptı. Çıbanlara sebep olan bakterilerin üretilmesi sırasında havadan gelen bazı sporların saf kültürü mavi-yeşil renkli bir küf lekesi gibi çevrelediğini ve bakterileri öldürdüğünü tespit etti. Aynı sene penicillium üzerindeki bakteriyolojik tetkiklerini bitirmesine rağmen maddeyi üretmek için maddi imkânı olmadığından 1939 yılına kadar bekledi. Sir Howart Florey, Ernst Boris Chain adlı bilginler kendisine yardımda bulundular ve beraberce penisilinin formolojik ve klinik çalışmalarını Oxford Okulunda bitirdiler. Böylece sınai olarak penisilinin üretimi Amerika'da başladı. İki arkadaşı ile birlikte 1945 yılında Nobel Tıp Ödülünü kazandı. Başlıca eseri Penisilinin Tatbikatta Kullanılması adlı kitabıdır.

Eğitimi

1901'de 20 yaşındayken, amcası John Fleming'den kendisine bir miktar para miras kaldı. Parayı tıp fakültesine gitmek için kullanmaya karar verdi; kardeşi Tom Fleming gibi doktor olmak istiyordu.[1] 1903'te Paddington'daki St Mary's Hospital Medical School'a kaydoldu. 1906'da okuldan tıp lisans diplomasıyla mezun oldu.[2] Kilmarnock'taki akademide iki yıl bulundu ve ardından I. Dünya Savaşı çıkana dek Londra'daki St. Mary's Hospital'da hizmet verdi. Savaş esnasında cephelerde bulundu. Cephelerdeki hizmeti sırasında askerlerin enfeksiyonlar sonucu korkunç ölümlerine şahit olmuştu, savaşın bitiminden sonra St. Mary's Hospital'a geri döndü ve çalışmalarını antiseptikler üzerinde yoğunlaştırdı.

Fleming her iki keşfini de 1920'li yıllarda rastlantılar sonucu yapmıştır. İlki olan lizozim, Fleming'in içinde bir bakteri ağı olan kapların içine hapşırması sonucu bulundu. Birkaç gün sonra fark etti ki mukusla temas eden bölgedeki bakteriler ölmüştür.

Londra'da hastanede bulunduğu 1924-1948 yılları arasında bilimsel çalışmalarda bulundu.

Penisilin

Penisilin'in üç boyutlu görüntüsü

Fleming'in laboratuvarı her zaman dağınık olurdu, fakat 1928 yılının eylül ayında bu durum bir avantaja dönüştü, laboratuvarın dört bir yanına dağılmış türlü deneyleri bir düzene sokmaya çalışıyordu. Sıraya koyarken her birini dikkatle inceliyordu ki ilginç bir mantar kolonisi keşfetti, mantarlar Staphylococcus aureus bakterisi tarafından sarılmış kaplarda yetişmişlerdi. Fakat dikkatle incelendiğinde görünecekti ki bu mantarlar, zararlı olmaya potansiyeli olan bakterileri yıkıyordu. Bunun anlamı mantarın zararlı hücreleri yok ettiğiydi. Bunun önemini hemen kavradı ve bir yıl sonra (1929'da) Penisilin adını verdiği keşfi hakkında bir makale yayımladı.

Fleming genelde bahçe toprağı ile çalışırdı, bu da bir kimyager için zor bir işti; çünkü bahçe toprağını analiz etmek, elemek ve içinde doğru mantarları yetiştirmek uzun ve zahmetli bir süreçti. Fleming buluşunu buradan daha ileriye taşımadı. Buluşun bugünkü haline gelmesi iki farklı bilim adamına kalmıştı, Howard Florey ve Ernst Boris Chain, penisilininin geliştirilip etkili bir hale getirilmesini sağladılar. Bu çalışmaları sayesinde II. Dünya Savaşı ve sonrasında pek çok insanın yaşamı kurtuldu.

Kurtarılan yaşam sadece bir kalp kırıklığıdır diye anısına kitap yazılmıştır.

Ödülleri

Fleming, gerçekleştirdikleri sebebiyle 1944 yılında şövalyelik unvanını aldı. Fleming, Florey ve Chain, 1945 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazandı. Fakat II. Dünya Savaşında milyonların hayatını kurtarmış olmak Fleming için çok daha büyük bir onur olacaktı.

Fleming, Michael H. Hart'ın kaleme aldığı “List of the Most Influential Figures in History” (En Etkin 100 - Sabah Kitapları, 1994) isimli eserde 43'üncü sırada yer aldı. Fleming, ressam James McNeil Whistler'ın daveti sonucu 1891'de kurulmuş ve her daldan sanatkarı bünyesinde kabul eden Chelsea Sanat Kulübünün de üyelerindendir. Fleming mikrop boyamalarıyla kulübe kabul edilmiştir; çünkü bakteriler görünmezdir ama Fleming onları parlak renklere boyayarak görünür kıldı ve bu yöntem bugün bile laboratuvarlarda kullanılmaktadır.

Ölümü

Fleming, 11 Mart 1955 yılında 73 yaşındayken kalp krizi sonucu öldü. Buluşuyla modern tıbbın antibiyotiklere bakışını değiştirmiş, milyonların yaşamını kurtarmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Alexander Fleming - Biography, Facts and Pictures" (İngilizce). 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 
  2. ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1945". NobelPrize.org (İngilizce). 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antibiyotik</span> bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde ve önlenmesinde kullanılan ilaç

Antibiyotik, bakterilere karşı aktif olan bir tür antimikrobiyal maddedir. Bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmak için en önemli antibakteriyel ajan türüdür ve antibiyotik ilaçlar bu tür enfeksiyonların tedavisinde ve önlenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bakterileri öldürebilir ya da büyümelerini engelleyebilirler. Sınırlı sayıda antibiyotik de antiprotozoal aktiviteye sahiptir. Antibiyotikler soğuk algınlığı veya gribe neden olan virüsler gibi virüslere karşı etkili değildir; virüslerin büyümesini engelleyen ilaçlar antibiyotik yerine antiviral ilaçlar veya antiviraller olarak adlandırılır. Mantarlara karşı da etkili değildirler; mantarların büyümesini engelleyen ilaçlara antifungal ilaçlar denir.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Nobel</span> İsveçli kimyager ve mühendis

Alfred Bernhard Nobel, İsveçli kimyager ve mühendistir. Dinamitin mucididir. Vasiyetiyle Nobel Ödülleri'ni başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Compton</span> Amerikalı fizikçi (1892 – 1962)

Arthur Holly Compton, 1927'de elektromanyetik radyasyonun parçacık doğasını gösteren Compton etkisinin keşfi ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış Amerikalı fizikçidir. Zamanında çok dikkat çeken bir buluştur. Işığın dalga doğası o zamanlarda iyi anlaşılmış olsa da ışığın hem dalga hem parçacık olabileceği fikri kolay kabul görmemiştir. Kendisi ayrıca Manhattan Projesindeki Metallurji Laboratuvarının başı ve 1945 ile 1953 seneleri arasında St. Louis Washington Üniversitesi Rektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mikrobiyoloji</span> mikroskobik organizmaların incelenmesi

Mikrobiyoloji, mikrorganizmaları inceleyen bilim dalıdır. Bakteriler, archaea, virüsler, protistler, mayalar ve küfler gibi mikroorganizmalar mikrobiyolojinin konu alanını oluştururlar. Mikrobiyoloji bilim dalının aktif olarak kullanıldığı uygulama alanları tıp, tarım ve endüstridir.

<span class="mw-page-title-main">Penisilin</span> Penicillium mantarlarından elde edilen bir grup antibiyotik

Penisilinler aslen Penicillium küflerinden, özellikle de P. chrysogenum ve P. rubens'ten elde edilen bir grup β-laktam antibiyotiktir. Klinik kullanımdaki penisilinlerin çoğu P. chrysogenum tarafından derin tank fermantasyonu kullanılarak sentezlenir ve daha sonra saflaştırılır. Bir dizi doğal penisilin keşfedilmiştir, ancak sadece iki saflaştırılmış bileşik klinik kullanımdadır: penisilin G ve penisilin V. Penisilinler, stafilokok ve streptokokların neden olduğu birçok bakteriyel enfeksiyona karşı etkili olan ilk ilaçlar arasındaydı. Günümüzde farklı bakteriyel enfeksiyonlar için hala yaygın olarak kullanılmaktadırlar, ancak birçok bakteri türü yoğun kullanımın ardından direnç geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sheffield Üniversitesi</span>

Sheffield Üniversitesi, İngiltere'nin Yorkshire ve Humber bölgesindeki Sheffield şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir.

<i>Penicillium</i> mantar cinsi

Penicillium, birçok türün mikobiyomunun bir parçası olan ve doğal ortamda, gıda bozulmasında ve gıda ve ilaç üretiminde büyük öneme sahip bir ascomycetous mantar cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Koch</span> 19/20. yüzyıl Alman hekimi ve bakteriyolog

Heinrich Hermann Robert Koch, Alman hekim. Antraks basili (1877), tüberküloz basili (1882) ve kolera basili'nin (1883) keşfi ve Koch postülatlarını geliştirmesiyle ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fagositoz</span>

Fagositoz, bir fagositin solid partikülleri yakalayıp yutması ve sitoplazmasında oluşturduğu fagosom adı verilen boşluğa hapsederek eritme (sindirme) çabasıdır. Fagosite ettikleri başlıca solid partiküller canlı etkenler (mikroplar), ölü hücre ve doku artıkları, suda erimeyen mineraller ve metal tuzları, yabancı cisimler vb. oluşumlardır. Fagositler ve fagositoz olgusu ilk kez 1882 yılında İlya İlyiç Meçnikov tarafında bulundu. Bu buluşu ona Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazandırdı.

<span class="mw-page-title-main">İvan Pavlov</span> Rus fizyolog

İvan Petroviç Pavlov , klasik koşullanma üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Rus fizyologdur.

<i>Helicobacter pylori</i> Bakteri cinsi

Helicobacter pylori mide ve duodenum'um çeşitli alanlarında yerleşen, gram (-), mikroaerofilik bir bakteridir. Yerleştiği yerlerde kronik enflamasyona neden olur. Bu kronik enflamasyon sonucunda duodenum ülseri, mide ülseri ve mide kanseri gelişebilir.

<span class="mw-page-title-main">James Franck</span> Alman fizikçi (1882 – 1964)

James Franck, Hamburg doğumlu, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü kazanmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Lawrence</span>

Ernest Orlando Lawrence,, 1939 yılında icadı siklotron ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış olan, Amerikalı nükleer fizikçi. Manhattan Projesi için yaptığı uranyum izotop ayırma üzerindeki çalışması, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı kuruluşundaki katkıları ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Ehrlich</span> araştırmacı

Paul Ehrlich, Yahudi kökenli Alman bakteriyolog.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Boris Chain</span>

Ernst Boris Chain, Britanyalı biyokimyacı. 1945 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü penisilin üzerine çalışmalarıyla Alexander Fleming ve Howard Walter Florey ile birlikte almaya hak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Howard Walter Florey</span> Avustralyalı patolog (1898 – 1968)

Howard Walter Florey, Baron Florey Avustralyalı eczacı ve patolog. Ernst Boris Chain ve Alexander Fleming ile birlikte penisilinin tedavi edici etkilerini keşfetti ve bu keşif ile Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü'ne lâyık görüldüler. Florey'in keşifleri Avustralya'da 6 milyondan fazla hayat kurtardı.

<span class="mw-page-title-main">Robin Warren</span> Avusturalyalı patolog

John Robin Warren, Avustralyalı patolog, 2005 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi bilim insanı. Barry Marshall ile birlikte Helicobacter pylori bakterisinin kapsamlı bir şekilde yeniden keşfi nedeniyle Nobel Tıp Ödülü'nü almaya hak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Imperial College London</span> Londrada devlet araştırma üniversitesi

Imperial College London, kısaca Imperial, Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'da üniversite. 1907 yılında kraliyet lisansı edinerek Royal College of Science, Royal College of Mines ve City and Guilds College'ın birleşmesiyle kuruldu. Kuruluşunun ardından 1907'de Londra Üniversitesi'ne girdi ve 2007'ye dek bu üniversitenin bir koleji statüsünde kaldı. İlk olarak mühendislik, fizik, metalürji gibi alanlarda eğitim veren Imperial College, zaman içinde beşeri bilimler bölümünün kurulması ve hastanelerle ilişkili tıp okullarıyla birleşmesiyle beraber kapsamını genişletti. Son olarak 2004 yılında Imperial College İşletme Okulu açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Rachel Fuller Brown</span> Amerikalı kimyager (1898 – 1980)

Rachel Fuller Brown, New York Eyaleti Sağlık Bakanlığı Laboratuvarlar ve Araştırma Bölümü için araştırma yaparken, mikrobiyolog Elizabeth Lee Hazen ile ilk yararlı antifungal antibiyotiği, nistatini geliştirmede uzun süreli işbirliğiyle tanınan bir kimyagerdir. Brown lisans derecesini Mount Holyoke Kolejinden ve doktora derecesini Chicago Üniversitesinden aldı. 1994 yılında Ulusal Mucitler Onur Listesi'ne girdi.

Gladys Lounsbury Hobby, araştırmaları antibiyotiklerin geliştirilmesinde ve anlaşılmasında önemli bir rol oynayan Amerikalı bir mikrobiyologdur. Çalışmaları penisilini bir laboratuvar deneyinden İkinci Dünya Savaşı sırasında seri üretilen bir ilaca dönüştürdü.