İçeriğe atla

Aletli yaklaşma

Bir IFR sistemi olan ILS şeması

Aletli yaklaşma (IFR)[1] 5 ayrı kısımdan oluşur. Bunlar; geliş, ilk, ara, son ve pas geçme (bazı durumlarda) kısımlarıdır.

Geliş

Uçuşun bu aşamasındaki temel amaç, uçağın yol aşamasından ilk yaklaşma noktasına gelişini sağlamaktır. Geliş safhasının uzunluğu seyrüsefer rehberiyle sağlanan operasyonel hizmet alanına göre belirlenmektedir.

İlk yaklaşma

İlk yaklaşma safhası, ilk yaklaşma noktasında başlar ve uçağın ara yaklaşma safhasına girmesi için gerekli manevraları içerir. Ara yaklaşma noktası eğer yol safhasında bulunuyor ise ilk yaklaşma safhası uygulanmayabilir.

Ara yaklaşma

Ara yaklaşma, ilk yaklaşma ile son yaklaşma safhaları arasında yer almaktadır. Bu safha uygulanırken dikkat edilen en önemli unsur, uçağın son yaklaşmadaki alçalma için hazırlanması amacıyla düz uçuş yapmasını sağlamaktır. Bu safhanın uzunluğu optimum 10 NM, minimum 5 NM, maksimum 15 NM olabilmektedir.

Son yaklaşma

Prenses Juliana Uluslararası Havaalanı'na son yaklaşmada olan bir uçak

Son yaklaşmada iniş için alçalma tamamlanır. Bu safha son yaklaşma noktası ile başlar, pas geçme noktasında ise biter.

Havacılık telsiz terminolojisinde bu safha "final" olarak kullanılmaktadır.[2]

Pas geçme

Pas geçme, herhangi bir anormal durum için her aletli yaklaşma usulünde planlanır ve başlangıç noktası olarak belirlenen pozisyonda, o yaklaşma usulü için hesaplanmış OCA/H (Obstacle Clerance Altitude /Height - Maniadan Korunmuş İrtifa/Yükseklik) değerinin altında bir seviyeden başlatılamaz. Pas geçme safhasının sonunda belirli bir irtifa/yüksekliğe ulaşıldığında, safha sona erer ve uçak bir başka yaklaşma usulüne başlar ya da belirlenmiş bir bekleme paternine girer veya uçuşun yol safhasına geçer.

Kaynakça

  1. ^ "Devlet Hava Meydanları İşletmesi" (PDF). 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Web Arşiv". 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Concorde</span> Yolcu uçağı olarak tasarlanmış hava taşıtı

Concorde, süpersonik yolcu uçağı olarak hazırlanmış bir hava taşıtı. Air France ve British Airways tarafından kullanılmış olup, 26 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aletli iniş sistemi</span>

Aletli İniş Sistemi, pist başına yerleştirilmiş vericiler vasıtasıyla uçakların inişine yardımcı olan bir hassas yaklaşma sistemi. ILS, uçağın pist başına kadar hassas yaklaşmasını sağlayan bir seyrüsefer yardımcı sistemidir. Bulut tavanının alçak, görüş faktörlerinin kötü olduğu hava koşullarında, uçağın alçak bir biçimde piste yaklaşmasını ve piste elektronik cihazlarla emniyetli iniş yapmasını sağlar. Pilota istikamet ve süzülüş hattı bilgisi verir.

<span class="mw-page-title-main">Hava trafik kontrol</span> Hava taşıtının tüm manevralarını takip etme hizmetini ifade eden havacılık terimi

Hava trafik kontrol hizmeti (ATC), hava araçlarının manevra sahasında, apronda veya uçuşun herhangi bir safhasında birbirleriyle ve manialarla çarpışmalarını önlemek; emniyetli, verimli ve düzenli hava trafik akışını sağlamak amacıyla verilen hava trafik hizmeti (ATS) türü. ATC kısaltması İngilizce Air Traffic Control kavramının akronimidir. ATC hizmeti veren görevlilere hava trafik kontrolörü (ATCO) denir.

<span class="mw-page-title-main">Aviyonik</span>

Aviyonik havacılıkta uçaklar, yapay uydular ve uzay araçlarının elektronik sistemleri için kullanılan terimdir.

<span class="mw-page-title-main">İrtifa</span> Belirli bir referans noktasına göre yükseklik

İrtifa, havacılık ve astronomide bir cisim ile referans alınan nokta arasındaki dikey mesafeyi ifade eden bir yükseklik kavramı. Coğrafi şekillerin ortalama deniz seviyesinden yüksekliğini belirten rakım kavramından farklı olarak, hava taşıtlarının ortalama deniz seviyesinden yüksekliği ile astronomide gök cisimlerinin ufuk hattından açısal yüksekliğini ifade etmede kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hongdu JL-8</span>

Hongdu JL-8 iki kişilik basit eğitim ve hafif saldırı uçağı olarak Pakistan ve Çin arasında ortak çalışma sonucu yapılmıştır. Uçağın üstlenicisi Hongdu Aviation Industry Corporation'dır. K-8 Karokorum ihraç da edilmektedir. Şimdilik 500'den fazla üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">EGPWS</span>

Yer yaklaşım ikaz sistemi uçak yere yakın veya bir arazi engeline doğru ani tehlike içine girmiş ise pilotu uyarmak için tasarlanmış ikaz sistemidir. Arazi Bilinirlik ve İkaz Sistemi ve yere çarpma ikaz sistemi benzer işelevlere sahip uyarı ve önleme sistemleridir.

<span class="mw-page-title-main">Varyometre</span>

Varyometre veya dikey hız göstergesi ; hava taşıtlarının tırmanma ve alçalma oranlarını birim zamandaki yükseklik farkı cinsinden gösteren bir uçuş göstergesi. Uçağın tırmanışta, alçalışta veya düz uçuşta olduğu bilgisini pilota verir. İyi kalibre edilmişse, düz uçuşta 0 (sıfır) değerini gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Radyo seyrüseferi</span>

Radyo seyrüseferi veya radyo navigasyonu, Dünya üzerindeki bir noktadan başka bir noktaya giderken, seyrüsefer yardımcısı olarak radyo frekansları ile çalışan araçların kullanımı. Radyo seyrüsefer yardımcıları genellikle; vericinin gönderdigi radyo elektromanyetik dalgalarının alıcı tarafından alınması ve ses, görüntü veya yazıya dönüştürülmesi prensibiyle çalışırlar.

<span class="mw-page-title-main">Otomatik pilot</span>

Otomatik pilot, bir hava aracı, deniz aracı veya uzay aracının yolunu bir insan operatör tarafından sürekli manuel kontrol gerektirmeden kontrol etmek için kullanılan bir sistemdir. Otomatik pilotlar operatörlerin yerini almaz. Bunun yerine, otomatik pilot operatörün aracı kontrol etmesine yardımcı olarak operatörün operasyonların daha geniş yönlerine odaklanmasına imkan sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Hava sahası</span>

Hava sahası, herhangi bir kara parçası veya su kütlesi üzerindeki boyutları çeşitli kanun, kural ve antlaşmalarla belirlenmiş atmosfer kütlesi. Günümüzde kullanılan -kapsadığı alan olarak açısından- en büyük hava sahası birimi uçuş bilgi bölgesidir (FIR). Her ülkenin hava sahası bir veya daha fazla uçuş bilgi bölgesine bölünür.

<span class="mw-page-title-main">Alet uçuşu</span> (IFR) Insturment Flight Rules

Alet uçuşu, aletli uçuş veya IFR uçuş; uçak dışındaki (haricî) görsel referanslarla uçuşun tehlikeli olduğu durumlarda; uçak içindeki cihazları, göstergeleri ve seyrüsefer yardımcılarını kullanarak gerçekleştirilen uçuş. IFR, İngilizce instrument flight rules kavramının akronimidir. Alet uçuşu, havacılıkta kullanılan iki uçuş kategorisinden biridir. Bir pilotun alet uçuşu yapabilmesi için uygun lisans ve derecelere (rating) sahip olması gerekir.

ATSOCAS ; bazı ülkelerde kontrolsüz hava sahalarında verilen hava trafik hizmetlerini (ATS) tanımlamakta kullanılan bir kavram. ATSOCAS şu hizmetleri kapsar:

<span class="mw-page-title-main">Meydan turu</span>

Meydan turu, herhangi bir hava meydanında görerek iniş-kalkış yapan hava araçlarının izledikleri dikdörtgen güzergâh. Uçakların inişe yönelik olarak, pist etrafında yerden belirli bir yükseklikte izledikleri trafik desenidir. VFR iniş-kalkış eğitimi yapan uçaklar aynı deseni art arda yinelerler. Meydan turunun her bir aşamasına "bacak" denir.

Havacılık çizelgesi veya Aeronautical chart, deniz haritaları veya araba sürücüleri için bir yol haritası gibi, uçakların navigasyonuna yardımcı olmak için tasarlanmış kapsamlı haritalardır. Bu çizelgeleri ve diğer araçlar ile pilotlar konumlarını, güvenli irtifalarını, bir hedefe giden en iyi rotayı, yol boyunca seyrüsefer yardımcılarını, telsiz frekansları, uçuş sırasında acil durumlarda alternatif iniş meydanları ve hava sahası sınırları gibi bilgileri öğrenebilir. Dünyadaki tüm kara kütleleri için çizelgeler, okyanuslar arası seyahat için ise uzun mesafe çizelgeleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sonik patlama</span> ses hızı aşılması patlaması

Sonik patlama, bir nesne havada ses hızından daha hızlı hareket ettiğinde oluşan şok dalgalarıyla ilişkilendirilen sestir. Sonik patlamalar, insan kulağına bir patlama ya da gök gürlemesi gibi gelen, muazzam miktarlarda ses enerjisi üretir. Ateşlenen bir merminin patlama sesi veya bir kamçının sesi küçük sonik patlamalar olarak sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 20 sefer sayılı uçuşu</span> Uçak kazası

Aeroflot'un 20 sefer sayılı uçuşu, 4 Ocak 1965'te Moskova'dan Almatı'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşük görüş mesafesi koşullarında düşerek uçaktaki 103 kişiden 64'ünün ölmesiyle sonuçlanan bir Aeroflot uçuşudur.

Yaklaşma, havacılıkta hava taşıtlarının piste inişine yakın safhasına verilen bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 35 sefer sayılı uçuşu</span> 1990da Azerbaycan SSCde gerçekleşen uçak kazası

Aeroflot'un 35 sefer sayılı uçuşu, 1 Ağustos 1990 günü Erivan'dan Hocalı'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşen tarifeli bir Aeroflot iç hat yolcu uçuşudur. Uçakta bulunan 46 kişinin tamamı kaza sonucunda ölmüştür. Bu kaza, o zamana dek bir Yakovlev Yak-40'ın karıştığı en büyük kazadır.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 45 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 45 sefer sayılı uçuşu, 6 Şubat 1970'te Taşkent'ten Semerkant'a yapılan yapılan bir uçuş sırasında düşen tarifeli bir Aeroflot iç hat yolcu uçuşudur. Kaza sonucunda uçakta bulunan 106 kişiden 92'si öldü, 14 kişi kurtuldu.