İçeriğe atla

Alemdağ'da Var Bir Yılan

Alemdağ'da Var Bir Yılan
YazarSait Faik Abasıyanık
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürHikâye
YayımMart 1954
YayımcıVarlık Yayınları

Alemdağ'da Var Bir Yılan, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1954 yılının Mart ayında yayınlanan öykü kitabı. Eser, yazarın vefatından önce yayınlanan son kitabıdır. Abasıyanık, bu kitabında kendi yalnızlığını anlattı.

Kitap ilk olarak Alemdağında Var Bir Yılan ismiyle yayınlandı. Bu karışıklığın sebebi yayıncı firma ile yazar arasındaki bir yanlış anlamadır.[1] Varlık Yayınları, bir sonraki baskıda ismi düzeltti. Bu kitapta yer alan ilk beş öykü daha önce hiçbir dergi veya gazetede yayınlanmamıştı. Hatta, Öyle Bir Hikâye isimli öyküyü yazan Sait Faik'in, bu öyküyü bir isim bile bulmadan Varlık Yayınları'na teslim ettiği ve öykünün ismini Yaşar Nabi Nayır'ın teklifi ile koyduğu bilinmektedir.[2]

Fikret Ürgüp, Sait Faik'le kitaptaki ilk üç hikâyenin gerçeküstücü filmini çekmeyi çok istediklerini açıkladı.[1]

Analiz

Sait Faik, bu kitapta yer alan Öyle Bir Hikâye, Yalnızlığın Yarattığı İnsan, Alemdağ'da Var Bir Yılan, Panco'nun Rüyası, Yani Usta, Çarşıya İnemem, Yılan Uykusu ile bir sonraki kitabı Az Şekerli'de yer alan Battaniye ve Kalinikhta isimli öykülerde benzer bir sorunla ilgilendi. Ayrıca bu hikâyelerde yer alan bir karakter okuyucunun karşısına bir diğer hikâyede de çıkmaktadır.

Yazarın bu öykülerde anlatmak istediğini söyleyebilmek için hikâyelerinin biçimini değiştirdiği gözlemlenir.[3] Artık somut anlatımı bir tarafa bırakmış, soyut anlatıma geçmiştir. Yazarın, son dönem hikâyelerinin kahramanı olan Panco'ya da ilk kez bu kitapta rastlanır.

Sait Faik, Alemdağ'da Var Bir Yılan'da çok sevdiği İstanbul'dan tiksintiyle bahseder: "İstanbul çirkin şehir. Pis şehir. Hele yağmurlu günlerinde. Başka günler güzel mi, değil; güzel değil." Fethi Naci, Abasıyanık'taki bu İstanbul nefretini toplumun yazara karşı davranışlarının ve onu suçlamasının bir tepkisi olarak yorumlar.[4] "Faik Bey'in Oğlu" olarak görülmeye devam eden yazar ailesine ve toplumun doğru kabul ettiği değerlere yakışmayan hareketler içindedir. Bu yüzden de dışlanmaktadır. Toplum Sait Faik'i ilişkileri sebebiyle suçlamaktadır.[4] İşte bu yüzden Sait Faik şöyle yazmıştır: "Sevmek, bir insanı sevmekle başlar her şey. Burada her şey bir insanı sevmekle bitiyor."

Sait Faik'in kurulu düzenin yasaklarına karşı çıktığı bir diğer hikâyesi de Çarşıya İnemem'dir. Burada da tıpkı Alemdağ'da Var Bir Yılan'da olduğu gibi toplumun ahlak anlayışına karşı çıkar: "İnsanlar birbirine yasaktır. Canım çekiyor diye öpemem seni güzel oğlan."

Yazar, kitapta yer alan Bir Hastalık ve Rıza Milyon-er gibi öykülerde toplum eleştirisi yapmıştır. Sarmaşıklı Ev ise Abasıyanık'ın daha önce de denediği tarzda bir gizemli atmosfer hikâyesidir.[5] Dolapdere röportaj şeklinde yazılmışken, Hişt Hişt! ise yazarın yalnızlığının yok olmasını dilediği, yaşama bağlılığını gösteren bir öyküsüdür. Eftalikus'un Kahvesi ve Kafa ve Şişe ise yazarın kendi hikâye yazma tekniğini ve edebiyatın gerçeklikle ilişkisi hakkındaki görüşlerini konu alır.

Kaynakça

Notlar

  1. ^ a b Sönmez 2007, s. 38
  2. ^ Sönmez 2007, s. 37
  3. ^ Naci 2003, s. 57
  4. ^ a b Naci 2003, s. 58
  5. ^ Naci 2003, s. 73

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sait Faik Abasıyanık</span> Türk hikâye ve roman yazarı, şair (1906–1954)

Sait Faik Abasıyanık, Türk hikâye ve roman yazarı, şair. Türk hikâyeciliğinin önde gelen yazarlarından birisi olan Sait Faik, çağdaş hikâyeciliğe yaptığı katkılar nedeniyle Türk edebiyatının köşe taşlarından biri olarak kabul edilir.

Sait Faik Hikâye Armağanı, her yıl yazar Sait Faik Abasıyanık anısına, ölüm yıldönümü olan 11 Mayıs'ta bir öykücüye verilen edebiyat armağanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sait Faik Abasıyanık Müzesi</span>

Sait Faik Abasıyanık Müzesi, İstanbul’da, Burgaz Adası'nda yazar Sait Faik Abasıyanık'ın yaşamış olduğu köşkte 1959'dan bu yana hizmet veren müze-ev.

<i>Semaver</i> (kitap)

Semaver, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın Nisan 1936'da yayınlanan ilk kitabı. Eser, Sait Faik'in babasının maddi yardımıyla basılabilmiştir. Kitap, daha sonraki yıllarda Varlık Yayınları tarafından pek çok kez yayınlandı. Faik, bu kitabına ilk yazdığı öykü olan İpekli Mendil'i de aldı.

<i>Sarnıç</i> (kitap)

Sarnıç, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1939 yılında, Çığır Kitabevi tarafından yayınlanan ikinci kitabı. Bu kitapta, yazarın ilk kitabı Semaver'e almadığı hikâyeleri yer alır. Kitabın kapağında Sait Faik'in adı "Said Faik" olarak yazılmıştır.

<i>Şahmerdan</i> (kitap)

Şahmerdan, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1940 yılında yayımlanan üçüncü kitabı. Kitap Faik'in yazdığı hikâyelerden oluşur.

<i>Lüzumsuz Adam</i>

Lüzumsuz Adam, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1948 yılında yayınlanan dördüncü kitabıdır. Sait Faik bu kitapla yeni bir öykü tarzına yönelmiştir. Kitaptaki on dört hikâye de İstanbul'da geçmektedir.

<i>Mahalle Kahvesi</i>

Mahalle Kahvesi, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1950'de yayınlanan beşinci hikâye kitabıdır. Eser ayrıca, yazarın yayınlanan altıncı kitabıdır. Bu kitaptaki öyküler yazarın bir önceki kitabı Lüzumsuz Adam'dakilere tarz olarak çok benzemektedir.

<i>Kumpanya</i> (kitap)

Kumpanya, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1951'de yayınlanan hikâye kitabı. Bu kitapta üç uzun öykü yer alır. Kitaba adını veren uzun hikâye Kumpanya, 8 Mayıs 1948 ile 31 Temmuz 1948 tarihleri arasında Yedigün Dergisi'nde Tiyatro Kumpanyası ismiyle yayınlandı.

<i>Havuz Başı</i>

Havuz Başı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Bu kitapta yazarın eski ve yeni yirmi üç öyküsü yer alır. Sait Faik Havuz Başı'nda okuyucuya kendisini anlatır, içini döker gibidir. Son kitaplarında yer almayan Adapazarı'nda geçirdiği çocukluk günlerine ait anılar bu kitapta kendine yer bulur.

<i>Son Kuşlar</i> Sait Faik Abasıyanıkın 1952 yılında yayımlanan hikâye kitabı

Son Kuşlar, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Son Kuşlar, tıpkı Havuz Başı gibi 1952 senesinde yayınlanmış olmasına rağmen Havuz Başı'nın aksine son derece güncel hikâyeler içermektedir. Toplam on dokuz öykü olan kitapta, öykülerin on altı tanesi Burgaz Adası'nda, iki tanesi kentte ve bir tanesinde bir Çerkes köyünde geçmektedir. Rakamlara bakıldığında, Abasıyanık'ın hem hastalığı hem de toplum tarafından onaylanmayan seçimleri dolayısıyla insanlardan uzaklaştığı, adaya çekildiği fark edilebilir.

<i>Havada Bulut</i>

Havada Bulut, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1951 yılında yayınlanan hikâye kitabı. Havada Bulut'u bazıları roman olarak kabul eder ama aslında birbirine bağlı hikâyelerden oluşan bir kitaptır. Bu birbiriyle ilintiliymiş gibi görünen hikâyelerde yazar II. Dünya Savaşı sırasında Beyoğlu'nda aylak gezen bir öğrencinin dünyayı umursamayan maceralarını anlatır.

<i>Az Şekerli</i>

Az Şekerli, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın ölümünden sonra, 1954 yılının Aralık ayında Varlık Yayınları'ı tarafından yayımlanan bir öykü kitabıdır.

<i>Medarı Maişet Motoru</i> Sait Faik Abasıyanık tarafından yazılan roman

Medarı Maişet Motoru ya da Birtakım İnsanlar, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1944 yılında yayınlanan ilk romanı. İlk defa 4 Ekim 1940- 21 Şubat 1941 tarihlerinde Yeni Mecmua'da tefrika edilen Medar-ı Maişet Motoru Yokuş Kitabevi tarafından yayımlanır. Kitap yayımlandıktan birkaç gün sonra Bakanlar Kurulu'nun kararıyla toplatılır.

<i>Şimdi Sevişme Vakti</i>

Şimdi Sevişme Vakti, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1953 yılında yayınlanan şiir kitabı. Yazarın yayınlanan tek şiir kitabıdır.

<i>Kayıp Aranıyor</i> (roman) Türk öykücü Sait Faik Abasıyanıkın ikinci ve son romanı.

Kayıp Aranıyor, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1953 yılında yayınlanan ikinci ve son romanı. Roman ilk olarak Hürriyet Gazetesi'de 28 Haziran 1953 ile 1 Ağustos 1953 tarihleri arasında 36 bölüm olarak yayınlandı. Romanın el yazısı müsveddeleri şu anda Sait Faik Abasıyanık Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Mahkeme Kapısı</i>

Mahkeme Kapısı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1956 yılında yayınlanan röportaj kitabı.

<i>Tüneldeki Çocuk</i>

Tüneldeki Çocuk, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1955'te yayınlanan kitabı. Varlık Yayınları tarafından basılan ilk baskısı 112 sayfadır. Yazarın ölümünden bir sene sonra çıkmıştır.

<i>Yaşamak Hırsı</i>

Yaşamak Hırsı, Belçikalı yazar Georges Simenon'un psikolojik gerilim tarzındaki romanı. Roman Türkçeye Sait Faik Abasıyanık tarafından kazandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Makbule Abasıyanık</span> Türk yazar

Makbule Abasıyanık, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın annesi, Sait Faik Abasıyanık Müzesi ve Sait Faik Hikâye Armağanı'nın kurucusu. Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk mesenlerindendir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.