İçeriğe atla

Aleksis Kivi

Aleksis Kivi'nin bilinen en eski resmi. Çizim, Albert Edelfelt tarafından yapılmış olup 1873 yılına aittir.

Aleksis Kivi (d. Alexis Stenvall; 10 Ekim 1834 – 31 Aralık 1872), bilinen ilk kayda değer Fince roman olan Seitsemän veljestä'yi (Türkçe: Yedi Erkek Kardeş) yazmasıyla bilinen Fin yazardır. Fin edebiyatındaki en eski yazarlardan biridir, günümüzde halen en iyi Fin yazarlar arasında gösterilmektedir.

Hayatı

Aleksis Kivi, Finlandiya'daki Nurmijärvi kentinde bir terzi ailesinde dünyaya geldi. 1846 yılında okumak için Helsinki'ye gitti. Bir süre sonra, 1859 yılında Helsinki Üniversitesi'ne başladı. Burada edebiyat eğitimi alan Kivi, tiyatroya da ilgi duymaya başladı. Yazdığı ilk oyunun adı Kullervo olan Kivi'nin bu eseri Kalevala'daki trajik bir hikâye üzerine yazılmıştı. Kivi, daha sonraları ünlü bir gazeteci ve devlet adamı olan Johan Vilhelm Snellman ile tanıştı.

1863 yılından sonra, sanatçı yazılar yazmaya ağırlıklı olarak devam eti. Öyle ki on iki adet oyun yazan Kivi, bir de şiir derlemesi yayımladı. Seitsemän veljestä adlı romanın bitmesi ise yazarın on yılını aldı. Ancak o dönemde August Ahlqvist gibi kimi edebiyat eleştirmenleri kitabı beğenmedi. Bunun nedenleri arasında o dönemin romantizm akımının etkisi altında olması, fakat kitabın fazla kabalık içermesi yer almaktaydı. Bir diğer nedeni ise, romanın Güneybatı Fin lehçelerinden biriyle yazılmış olması ve Ahlqvist'in, kendi memleketi olan Kuzeydoğu Finlandiya'nın lehçelerini tercih etmesiydi. Fin yenilikçileri de, kendilerinin destek vermediği dürüst olmayan kırsal hayatın anlatılışı ve yazarın fazla alkol alması nedeniyle kitabı beğenmedi.

Yine de Kivi 1865 yılında, yazmış olduğu ve günümüzde de halen sıkça oynanan Nummisuutarit adlı komedi oyununun başarıları nedeniyle Devlet Ödülü ile şereflendirildi. Ancak 1860'lardan sonra, kendine sıkça destek veren Charlotta Lönnqvist, yardımlarını kesmeye başladı. Fiziksel bozunum ve patlak veren şizofreni (Kivi'deki lyme hastalığının ilerlemesiyle beraber ortaya çıktığı düşünülüyor) gibi nedenlerle yazar, yoksul bir şekilde 38 yaşında öldü.

Kalıt

1995-1996 yılları arasında, Fin besteci Einojuhani Rautavaara, yazarın yaşamı ve çalışmaları hakkında bir opera besteledi. Ayrıca 2002 yılında Jari Halonen tarafından yönetilen Aleksis Kiven elämä adlı biyografik film Finlandiya'daki sinemalarda gösterime girdi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roman</span> bir kişi ya da bir grup insanın başından geçenleri, onların iç ve dış yaşantılarını belli bir kronolojik, mantıksal, duygusal ya da sanatsal ilişkiyi gözeterek öyküleyen uzun kurgusal anlatı

Roman, genellikle düzyazı biçiminde yazılan, kurgusal, görece uzun, insanın (ya da insan özellikleri atfedilen varlıkların) deneyimlerini bir olay örgüsü içinde aktaran ve genellikle kitap halinde basılan bir edebî tür. Uluslararası ve akademik platformlarda beşinci sanat olarak kabul gören edebiyatın bir alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya</span> Kuzey Avrupa ya da diğer adıyla İskandinavya yarım adasında yer alan devlet, ülke

Finlandiya, resmî adıyla Finlandiya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki bir İskandinav ülkesi. Doğuda Rusya, kuzeyde Norveç ve batıda İsveç'le komşudur. Batıda Botniya ve güneyde Finlandiya körfezlerine kıyısı vardır. Yüz ölçümü 338.455 km² ve nüfusu 5,5 milyondur. Helsinki ülkenin başkenti ve en büyük şehridir. Finlerin ana dili olan Fince, yeryüzündeki az sayıda Baltık-Fin dilinden biridir. Finlandiya'nın iklim özellikleri enleme göre değişkenlik gösterir: Güneyde nemli karasal iklim, kuzeyde kutup altı iklimi görülür. Ülke genel olarak tayga biyomuna dahildir. Ayrıca Finlandiya'da 180 binden fazla göl bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gustave Flaubert</span> Fransız romancı (1821 – 1880)

Gustave Flaubert, Fransız roman yazarı. Edebiyat eleştirmenleri tarafından modern romanın kurucusu kabul edilir. En tanınmış eseri, 19. yüzyıl toplumsal gerçekliğini çarpıcı biçimde aktaran ve dünya klasikleri arasına giren Madame Bovary'dir. 1857'de yayımlanan ve Fransa'da ciddi tartışmalara neden olan bu eserden sonra realist akımı başlatan kişi olarak gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<span class="mw-page-title-main">Carlo Collodi</span> İtalyan yazar

Carlo Lorenzini, İtalyan gazeteci ve yazar.

Cevdet Kudret Solok, Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Rifat</span> Türk şair, romancı ve oyun yazarı

Ali Oktay Rifat, Türk şair, oyun yazarı ve roman yazarı. Türk şiirinin en büyük isimlerinden birisi kabul edilir. Orhan Veli ve Melih Cevdet'le birlikte Garip Akımı'nın kurucularındandır. 1955 yılından itibaren İkinci Yeni adlı şiir akımına yönlenmiştir. Şiir dışında roman ve oyun türlerinde de eserler vermiştir. Şair Nazım Hikmet'in kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Johan Vilhelm Snellman</span> Finli yazar, filozof, gazeteci ve devlet adamı (1806-1881)

Johan Vilhelm Snellman, Fin filozof, yazar, diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Pirandello</span>

Luigi Pirandello, İtalyan yazardır. Özellikle oyun yazarı olarak tanınmıştır. Roman ve kısa hikâyeleri de vardır. 1934 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir.

Güray Süngü, Türk öykü ve roman yazarı. İlk öğretime Kadırga İlkokulunda başladı. Çocukluğu Ayasofya ve Sultanahmette geçti. Gedikpaşa'da esnaf olan babası sayesinde çalışma hayatını erken yaşta tanıdı. Üniversiteden mezun olana kadar bütün tatillerini Kapalıçarşı'da geçirdi.İlk eserlerini Hece Edebiyat Dergisi'nde yayınlamıştır. Sonraki yıllar Hece Öykü, Aykırı Edebiyat, Vivo Edebiyat, Kaçak Yayın, E-Edebiyat, Özgür Edebiyat, Ada, İtibar, Post Öykü ve İzdiham dergilerinde de kısa öyküler yazmıştır. Üniversite eğitimini Uludağ Üniversitesi'nde aldı. İktisat fakültesinde okudu. Mezuniyetinden sonra özel sektörde çalışmaya başladı. 2009 yılına kadar çeşitli sektörlerde görev aldıktan sonra, yayın sektörüne geçti.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Stubb</span> 13. Finlandiya cumhurbaşkanı

Cai-Göran Alexander Stubb, Fin politikacıdır. 4 Nisan 2008 tarihinde Finlandiya Dışişleri bakanı olmuş, 2011-2014 yıllarında Avrupa İşleri Bakanı, 2014-2015 yıllarında ise Finlandiya başbakanı olarak görev yapmış, 2015-2016 yılları arasında ise Maliye Bakanı olarak görev yapmıştır. 2004'ten 2008 yılına kadar Avrupa Parlamentosu milletvekilliği görevini Avrupa Halk Partisi'nde yapmıştır (EPP) ve Avrupa Koleji'nde profesördür. 1 Mart 2024 tarihinden geçerli olarak Finlandiya cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Finler, Finlandiya'da yaşayan yerli halkın etnik kökenidir.

<span class="mw-page-title-main">Sofi Oksanen</span>

Sofi Oksanen Eston asıllı Finlandiyalı yazar.

<span class="mw-page-title-main">Muammer Obuz</span>

Muammer Obuz -, Türk siyasetçidir.

Light novel, Japonya'da ortaya çıkmış bir roman tipidir. İngilizce “light ve “novel” kelimelerinin birleşiminden oluşmuş Japon yapımı İngilizce (wasei-eigo) bir terimdir. Genellikle “Ranobe", “Rainobe" olarak kısaltılır. Ender olarak keibungaku, keishōsetsu olarak da geçer.

<span class="mw-page-title-main">Nurmijärvi</span>

Nurmijärvi, Finlandiya'nın Uusimaa bölgesinde bulunan bir belediyedir. Belediye, başkent Helsinki'nin 37 km kuzeyinde yer almakta olup Büyük Helsinki'nin bir parçasıdır. Yüzölçümü 367.26 km² olan belediyenin nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 42,191'dir. Belediyedeki en büyük köy olan Klaukkala, yaklaşık 17,000 nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Vesa-Matti Loiri</span>

Vesa-Matti "Vesku" Loiri, Fin şarkıcıdır. Loiri, Mikko Niskanen'in yönettiği Pojat filminde 1962'de rol aldı. Loiri, komedyen-yönetmen-yapımcı Spede Pasanen ile en tanınmış eseri Noin seitsemän veljestä ile kariyerine devam etti. Spede ve Loiri, Finlandiya'nın en uzun ve ticari olarak başarılı film serilerinden birinde yer alan popüler Uuno Turhapuro personasını da geliştirdi.

Mehmet Kâzım Kumpasoğlu, Türk yazar.