İçeriğe atla

Aleksey Yekimov

Aleksey Yekimov
Aleksey Yekimov (Aralık 2023)
Doğum1945 (78-79 yaşında)
Sankt-Peterburg, Rusya
MilliyetRus
EğitimLeningrad Devlet Üniversitesi · İoffe Enstitüsü
ÖdüllerSovyetler Birliği Devlet Ödülü (1976)
R. W. Wood Ödülü (2006)
Nobel Kimya Ödülü (2023)
Kariyeri
DalıFiziksel kimya · nanoteknoloji
Çalıştığı kurumİoffe Enstitüsü · Vavilov Devlet Optik Enstitüsü
TezКвантовые размерные явления в полупроводниковых микрокристаллах (1989)

Aleksey Yekimov (RusçaАлексей Екимов, d. 1945, Sankt-Peterburg), Rus bir kimyagerdir. 2023'te, "kuantum noktalarının keşfi ve sentezinden dolayı" Moungi Bawendi ve Louis Brus ile birlikte Nobel Kimya Ödülü'nün sahibi oldu.[1]

Kaynakça

  1. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 2023" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizik Ödülü</span>

Nobel Fizik Ödülü, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından her yıl Stokholm'de Alfred Nobel'in ölüm günü olan 10 Aralık'ta verilir. Bu ödül, Alfred Nobel'in 1895 yılında isteği ile başlatılan ve 1901 yılından beri devam eden 5 Nobel Ödülü'nden birisidir. Diğer kategoriler; Nobel Kimya Ödülü, Nobel Edebiyat Ödülü, Nobel Barış Ödülü, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'dür. İlk Nobel Fizik Ödülü, x-ışını keşfinden dolayı sunduğu üstün hizmetlerden dolayı Alman Wilhelm Conrad Röntgen'e verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü</span> İnsanlığa hizmet ödülü

Nobel Ödülü, 27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 tarihinde Stockholm'de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin verdiği, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşıyan prestijli bir ödüldür. İlk Nobel Ödülleri 1901 yılında verilmeye başlanmıştır. Nobel Ödülleri her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından her yıl fizyoloji ya da tıp alanında çeşitli konularda alanlarındaki olağanüstü katkıları için bilim insanları ve doktorlara verilen ödül. Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; 1901 yılından itibaren bilim insanlarına alanlarında seçkin katkıları için verilmeye başlanan, kimya, fizik, edebiyat ve barış alanları ile birlikte beş Nobel Ödülü'nden birisidir. Nobel'in vasiyeti gereği ödül Nobel Vakfı tarafından yönetilir ve İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından seçilen bir yönetici sekreter ve beş üyeden oluşan bir komite tarafından verilir. Çoğu zaman Nobel Tıp Ödülü olarak anılmasına rağmen Nobel vasiyetinde özellikle "fizyoloji veya tıp" olarak belirtmiştir. Bu sayede ödül daha geniş bir alanda verilebilmektedir. İlk Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü 1901 yılında Alman bilim insanı Emil Adolf von Behring'e verildi. Her ödül sahibine, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen para ödülleri verilir. 1901 yılında Emil Adolf von Behring 150.782 İsveç kronu ki bu 2008 yılı Aralık ayında 7.731.004 İsveç kronuna eşittir, para ödülü aldı. 2008 yılında ise Harald zur Hausen, Françoise Barré-Sinoussi ve Luc Montagnier 10.000.000 kron para ödülünü paylaştılar. Ödül, Stockholm'de Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta bir ödül töreniyle verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Barış Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri kapsamındaki Nobel Barış Ödülü, ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması ve barış kongreleri düzenlemek için en çok çaba sarf eden kişi, kişiler veya kuruluşlara verilir. Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Oslo'da gerçekleştirilen törende takdim edilen ödüllerin sahipleri, Norveç Nobel Komitesi tarafından belirlenir. Her bir ödül kazananı, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

Alfred Nobel'in Anısına Ekonomi Bilimlerinde The Sveriges Riksbank Ödülü veya sıklıkla söylendiği şekilde Nobel Ekonomi Ödülü, ekonomi alanında yapılan önemli katkılara verilen bir ödül. Genel olarak, dünyanın en prestijli bilim ödüllerinden biri olarak kabul edilir. 1895'te Alfred Nobel'in vasiyetiyle kurulan Nobel Ödülleri'nden biri değildir ama sıklıkla onlarla özdeşleşmiştir. Ekonomi Ödülü, Nobel Vakfı'nca refere edilip İsveç'in merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıl dönümü olan 1968 yılında, Alfred Nobel'in 1895'teki vasiyetinin anısına, kurulmuş ve finanse edilmiştir. Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahipleri gibi, Ekonomi Ödülü sahipleri de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından seçilir ve Nobel Komitelerine benzer olarak bir Ödül Komitesi vardır. Ödül ilk kez, 1969'da Hollandalı ve Norveçli ekonomistler Jan Tinbergen ve Ragnar Frisch'e "ekonomik süreçlerin analizi için, dinamik modeller geliştirip uyguladıkları" gerekçesiyle verildi.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Fizik Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri, resmi adıyla Alfred Nobel'in Anısına Ekonomik Bilimlerde Sveriges Riksbank Ödülü, ekonomi alanında her yıl İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ekonomi Ödülü; Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanan Nobel Ödülü'nün orijinal beşlisinden biri değildir ve bir Nobel Ödülü olarak kabul edilmez. Ekonomi Ödülü, İsveç merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş ve o zamandan beri her yıl verilmektedir. Ekonomi Ödülü ilk kez 1969 yılında verilmiş, bu ödülü Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1969 yılında, Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen'a toplamda 375.000 İsveç kronu verilmiştir ki bu Aralık 2007 tarihinde 2.871.041 İsveç kronuna eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Charles Édouard Guillaume</span> İsviçreli fizikçi (1861 – 1938)

Charles Édouard Guillaume, İsviçreli fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri, edebiyat alanında seçkin katkılarda bulunmuş yazarlardan seçilerek her yıl İsveç Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ödülü, Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanmıştır. Nobel'in vasiyetinde belirttiği gibi, Edebiyat Ödülü sahibine İsveç Akademisi'nin seçtiği beş üyelik komite tarafından karar verilir ve ödül Nobel Vakfı tarafından karşılanır. Nobel Edebiyat Ödülü ilk kez 1901 yılında verilmiş, bu ödülü Fransa'dan Sully Prudhomme kazanmıştır. Her ödül sahibi; bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1901 yılında, Prudhomme 150.782 İsveç kronu almıştır; ki bu Aralık 2007 tarihinde 7.731.004 İsveç kronuna eşdeğerdir. 2008 yılında, bu ödüle Fransa'dan Jean-Marie Gustave Le Clézio nail görülmüş ve 10.000.000 İsveç kronu ile ödüllendirilmiştir. Ödül töreni; geleneksel olarak Stokholm'da, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık tarihinde yapılmaktadır.

Nobel Vakfı Nobel Ödüllerinin idaresi ve finansal yönetimi için 29 Haziran 1900 tarihinde kurulan, özel kuruluş. Vakıf, dinamitin mucidi Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, kimyanın çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Ferid Murad</span> Arnavut asıllı Amerikalı doktor ve farmakolog (1936–2023)

Ferid Murad, Arnavut asıllı Amerikalı doktor ve farmakolog, 1998 yılı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi. Aynı zamanda Kosova Sanat ve Bilimler Akademisi fahri üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Furchgott</span> Amerikalı biyokimyager (1916 – 2009)

Robert Francis Furchgott, 1998 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Amerikalı biyokimyacı. Ödülü aynı yıl Louis Ignarro ve Ferid Murad ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eric F. Wieschaus</span>

Eric F. Wieschaus, Amerikalı gelişimsel biyolog. 1995 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü Edward B. Lewis ve Christiane Nüsslein-Volhard ile birlikte "embriyonik gelişimin genetik kontrolü ile ilgili keşiflerinden dolayı" kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Donald A. Glaser</span> Nobel Fizik Ödüllü Rus asıllı Amerikan fizikçi

Donald Arthur Glaser, Rus asıllı Amerikalı fizikçi. 1960 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Paul Berg</span> Amerikalı biyokimyager (1926 – 2023)

Paul Berg, Amerikalı biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Kenichi Fukui</span> Japon kimyager (1918 – 1998)

Kenichi Fukui, Japon kimyagerdi. Kenichi Fukui, 1981 yılında Roald Hoffmann ile birlikte "kimyasal tepkimelerin davranışını ilgilendiren kuramları nedeniyle" Nobel Kimya Ödülü kazandı. Fukui, özellikle kimyasal tepkimelerdeki öncü moleküler orbital teorisi üzerinde çalışmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Sancar</span> Türk bilim insanı, 2015 Nobel Kimya Ödülü sahibi

Aziz Sancar, Amerikalı, Türk doktor, akademisyen, biyokimyager ve moleküler biyologdur. 2015 yılında, Tomas Lindahl ve Paul L. Modrich ile birlikte DNA onarımına ilişkin çalışmaları nedeniyle Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">John Goodenough</span>

John Bannister Goodenough, Amerikan malzeme bilimci, bir katı-hal fizikçisi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi. Austin'deki Texas Üniversitesi'nde makina mühendisliği ve malzeme bilimi alanlarında profesör. Goodenough, lityum iyon pillerin geliştirilmesi ve tanımlanmasıyla, malzemelerdeki manyetik aşırı değişim işaretlerini tanımlayan Goodenough–Kanamori kurallarıyla ve bilgisayar RAM'lerinde yeni ufuklar açan geliştirmeleriyle geniş ölçüde tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Muratov</span> Rus gazeteci ve televizyon sunucusu

Dmitri Andreyeviç Muratov, Rus gazeteci, Novaya Gazeta gazetesinin kurucusu ve genel yayın yönetmenidir. 2021 Nobel Barış Ödülü'nü, "demokrasinin ve kalıcı barışın ön koşulu olan ifade özgürlüğünü koruma çabaları" nedeniyle Maria Ressa ile birlikte aldı.