
Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.
Yekaterina Tanova — Tuva Türklerinden şair, öykücü, dramaturg, tercüman. 1930 yılının Mart 27-de Süt-Gölün Karaçıraada doğmuştur.

Eduard Mijit, Tuva asıllı Rus yazar, şair, akademik çevirmen, piyes yazarıdır. Rusyanın Yazarlar ve Tiyatro Çalışanları Cemiyetinin üyesi ve Tuva Cumhuriyetinin Yazarlar Cemiyetinin başkanıdır. "Ulug-Hem" (Yenisey) adlı edebiyat dergisinin baş redaktörü. Tuva Türkçesi ve Rusça dillerini bilmektedir.
Maadırool Hovalıg — Tıva nesir ustası, yazar.
Vladimir Seren-ool, , Tıva Türkleri roman yazarı.
Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Höömey, Tıva Türklerinin ve dolaydaki Türk ve Moğol toplumlarının boğazdan söyledikleri müzik tarzı. Türkçede uluslararası literatürdeki yaygın kullanımla "Hömey" olarak da söylenir.

Tıva Devlet Müzik ve Drama Ulusal Tiyatrosu Kızıl şehrinin meyanındaki tiyatro.
Klara Sagdı — Tıva sanatkar şair, bestekâr, tiyatro sanatkarı. Tıva Yazarlar Birliğinin üyesidir.
Mengi Oorjak Baytayga bölgesinde Baytal'da doğmuştur. Tıvalı şair, manzum ustası. Tıva Cumhuriyetinin Turan şehrinin 2 No'lu okulunda Tıva dili ve edebiyatı öğretmeni, Tıva Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonunun Yazarlar Birliği üyesi.
Kara-kıs Nomzat-uruu Munzuk Tandı Tıva ülkesi, Salçak kojuunu, Elegeste Köjeelik-Havak yerleşimia doğmuştur. Tıva Türklerinden sanatçı, tiyatro oyuncusu, şair, şarkıcı. Tıva ulusunun ve Rusya Federasyonunun ünlü sanatçısı, Tıva ulusal tiyatrosunun yöneticilerinden biri.
Mannayool Monguş . Tıva Arat Cumhuriyetinin Övür bölgesi Handagaytı beldesinde doğmuştur. Tıva bilim insanı, tarih bilimi doktoru, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünün başlıca emektarı. Tıvаnın arkeolojisine, etnografyasına ve tarihine dair 150 kadar makalenin, 3 ilmi çalışmanın (monografi) yazarıdır. Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti–nin ünlü akademisyeni. «Tıvаnıñ XX. çüs çıldа аldаrlıg kijilеri» adlı devle kitabında adı geçen ender kişilerden biridir.
Çeçenool Monguş — serbest güreşte Tıvalı pehlivan. 1996 Yaz Olimpiyatlarında dereceye girmiştir.
Sergek Oorjak - Tıva'nın, Rusya Federasyonu'nun kikboks sporcusu.
Aleksey Çırgal-ool, Tıva kökenli Rusyalı sanatçı. Tıva,Sovyet bestekarı, aktör ve öğretmen. Sovyetler Birliği halk sanatçısı(1984). Onu ilk profesyonel Tıva bestekarı adlandırırlar.
Kızıl-ool SANÇI Dongakoğlu — Tıva ÖSSC'nin kültürünün önemli işçisi. Övür'ün höömey-sıgıt okulundan, sıgıtçı-höömeyci, şair,besteci, halkın arasında “Аrtist” unvanlı - Kızıl-ool Dongakoğlu Sançı tüm yönleriyle mütekamil, zeki-akıllı, yetenekli kişi.
Tıva Halk Hömeycisi — Tıva ulusal müzik sanatı "höömey"de(boğazdan şarkı söyleme sanatı) onursal bir unvandır. Unvan, Kar Amacı Gütmeyen Kamu Kuruluşu olan "Tıva Cumhuriyeti Höömey Söyleyen Boğaz Sanatçıları Birliği", Tuva Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı ve Tuva Cumhuriyeti Hükûmeti'nin kararı ile Tuva Cumhuriyeti Başkanı Kararnamesi ile atanır.
Tıva Ulusal Orkestrası — Sibirya'nın güney ucunda yer alan Tıva Cumhuriyeti'nin gelişmiş tarihini yansıtır. Yüzyıllar boyunca Tıva, Çin ve Moğol imparatorluklarının bir işgal alanı olmuştur. Din başta olmak üzere Moğolistan ile birçok kültürel bağı paylaşmaktadır. Tıva, 1944 yılında Sovyetler Birliği'ne işgaline maruz kaldı ve Tıva şimdi Rusya Federasyonu'nun içinde özerk cumhuriyettir.

Sayan Salçakoğlu BAPA (d. 27 Nisan 1962) — Tıvа höömeyci, şarkıcı, dünyaca tanınmış «Hün Hürtü» adlı müzik topluluğunun üyesi. Rusya Federasyonunun ünlü sanatçısı, Tıvа Ulusunun höömеycisi.

Kara-Höl sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir. Belde, belediye anlamında sum sözü kullanılmakta olup sumun idari merkezi de Kara-Höl köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1348 kişidir. İdari merkez ve beldenin tek yerleşim yeri Kara-Höl'dür.