İçeriğe atla

Aleksey Maresyev

Aleksey Maresyev
Алексе́й Петро́вич Маре́сьев
Rusya tarafından basılan Maresyev'in 100.doğum yılı anma pulu
Doğum20 Mayıs 1916
Kamışin, Rus İmparatorluğu
Ölüm19 Mayıs 2001 (84 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
Bağlılığı Sovyetler Birliği
Hizmet yılları1937-1946
RütbesiAlbay
Komutası63. Vilenskiy Muhafızları Hava Birliği[1]
Çatışma/savaşlarıII. Dünya Savaşı
ÖdülleriSovyetler Birliği Kahramanı
Lenin Nişanı Lenin Nişanı
Sonraki işiTarihçi, Yüksek Sovyet üyesi

Aleksey Petroviç Maresyev (Rusça: Алексе́й Петро́вич Маре́сьев; 20 Mayıs 1916 - 19 Mayıs 2001), II. Dünya Savaşı sırasında savaşmış olan Sovyet as pilot, Sovyetler Birliği Kahramanı.

Hayatı

Volgograd Oblastındaki Kamışin kentinde dünyaya gelmiştir.[2] Orduya katılmadan önce torna işçisidir ve Komsomol örgütünün yardımıyla kurulan Komsomolsk-na-Amure kentinin inşa edilmesinde görev alır. Sonra askerî okula yazılır ve 1940 yılında Bataysk Havacılık Okulundan mezun olur. 19451 Ağustos ayında savaş uçağı pilotu olarak II. Dünya Savaşında görev almaya başlar. 1942 yılı Mart ayında dört Nazi savaş uçağını düşürür ancak 4 Nisan 1942 günü kullanış olduğu Polikarpov I-16 savaş uçağı Staraya Russa civarında düşürülür. Ağır yaralı olmasına rağmen Alman işgali altındaki bölgeden Sovyet kontrolündeki bölgeye ulaşmayı başarır. 18 gün süren bu zorlu sürede yaraları kötüye gider, her iki ayağının da dizlerinin altından kesilmesi gerekir. Pilotluğa geri dönme azmiyle yaklaşık bir yıl boyunca fiziksel egsersizlerle takma ayaklarına uyum sağlamayı başarır ve sayısız eğitim ve deneme uçuşundan sonra 1943 yılı Haziran ayında cepheye dönerek Kursk Muharebesine katılır. Ağustos ayındaki çarpışmalarda üç adet Focke-Wulf Fw 190 savaş uçağı düşürmüştür. Toplamda 86 görev uçuşunu tamamlamış ve 11 düşman savaş uçağını düşürmüştür. 24 Ağustos 1943 günü ülkedeki en yüksek askerî nişan olan Sovyetler Birliği Kahramanı Altın Yıldız madalyası ile onurlandırılmıştır. 1944 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne katılmıştır. 1946 yılında ordudan terhis olmuştur. 1952 yılında parti okulundan mezun olmuştur. 1956 yılında tarih anabilim dalında lisans eğitimi alarak Sovyet Savaş Gazileri Komitesinde faaliyetlere başlamıştır. Sonraki dönemde Yüksek Sovyet bünyesinde milletvekili görevinde bulunmuştur. 19 Mayıs 2001 tarihinde hayata veda etmiştir.

Geleneği

Savaş sırasında başından geçenleri savaşın son dönemlerinde cephede karşılaştığı yazar Boris Polevoy'a anlatmış, Polevoy da anlatılanları kitap halinde basmıştır.[3] Roman Sergey Sergeviç Prokofyev'i etkilemiş ve aynı adlı bir opera eseri bestelemesine yolaçmıştır. 1948 yılı yapımı ve aynı adlı bir sinema filmi de yönetmen Aleksandr Stolper tarafından çevrilmiştir.[4] Aynı adla 2005 yılında da bir Rus yapımı belgesel çekilmiştir.

Ödülleri

25 Ekim 1968 tarihindeki Komsomol toplantısında kürsüde bulunan Maresyev, 1940'lı yıllarda Komsomol olan Sovyet savaş gazileri adına konuşuyor

Kaynakça

  1. ^ Birliğin II. Dünya Savaşındaki görev özetleri 16 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 16 Şubat 2017 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ Sovyetler Birliği Kahramanı Madalya no.1102 sahibi pilotun hayatı 28 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 15 Şubat 2017 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Asıl adı Повесть о настоящем человеке (Gerçek bir insanın hikayesi) olan roman Türkçeye İnsanlık Uğruna adıyla Berrin Çolpan tarafından çevrilmiştir
  4. ^ Filmin 15 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. imdb sayfası (İngilizce) 15 Şubat 2017 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kahramanı</span>

"Sovyetler Birliği Kahramanı", Sovyetler Birliği'nin en yüksek dereceli onur madalyası.

<span class="mw-page-title-main">Lidiya Litvyak</span>

Lidya Litvyak, Lily Litvak olarak da bilinen Sovyet, kadın, savaş uçağı pilotu. II. Dünya Savaşı sırasında 12 Alman uçağını düşürdü. Düşman bir uçağı düşürmeyi başaran ilk kadın pilot. As ünvanını kazanan ve bir kadın savaş pilotu tarafından en fazla öldürme rekoruna sahip olan iki kadın savaş pilotundan ilki. Kursk Muharebesi sırasında bir Alman uçağı oluşumuna saldırırken Oryol yakınlarında vurularak öldürüldü.

Yekaterina Vasilyevna Budanova, II. Dünya Savaşı sırasında 11 Nazi uçağı düşüren Sovyet pilotu. Lidya Litvyak ile beraber dünyanın en başarılı iki kadın savaş pilotundan biridir.

<span class="mw-page-title-main">As pilot</span> beşten fazla uçak düşüren pilotlara verilen ünvan

As pilot ya da uçan as, beşten fazla uçağı düşüren pilotlara denir. As iskambil destesindeki en büyük kâğıttır. As pilotlar bugün bir fenomen olarak yerini korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Romanenko</span>

Yuri Viktoroviç Romanenko, eski Sovyet kozmonotu, iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı. Kariyeri boyunca toplamda 430 gün 20 saat 21 dakika ve 30 saniye uzayda bulunmuş ve 18 saat uzay yürüyüşü yapmıştır. 1987 yılında Mir uzay istasyonunda kalıcı kozmonot olarak görev yapmış, istasyona Soyuz TM-2 ile ulaşmış ve Soyuz TM-3 ile ayrılmıştır. Mir'de kaldığı 326 gün süreyle o dönem en uzun süre uzay istasyonunda bulunan kozmonot olmuştur. Oğlu Roman Romanenko da kozmonottur ve Mayıs 2009'da Soyuz TMA-15 ile uzaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Fyodorov</span> Sovyet partizan

Aleksey Fyodoroviç Fyodorov, II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilen iki partizandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Kojedub</span> As pilotu, 3 kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyası alan kişi

İvan Mikitoviç Kojedub Ukrayna asıllı Sovyet asker, II. Dünya Savaşı as pilotu ve sonrasında Sovyet Hava Kuvvetleri mareşali. Gösterdiği başarılar sebebiyle üç kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyasıyla onurlandırılmıştır. Kore Savaşı sırasında da 324. Avcı Filosu komutanlığı görevinde bulunan Kojedub, çoğunlukla görev yaptığı Lavoçkin La-5 avcı uçağıyla olmak üzere 64 + 2 düşman uçağı düşürmüştür. Kendisi jet kullanmadan jet motoruna sahip olan Messerschmitt Me 262 düşürmüş nadir savaş pilotlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Stalin</span> Josef Stalinnin oğlu

Vasili Yosifoviç Stalin, Sovyet savaş pilotu, Hava Kuvvetleri Korgenerali (1947), Hava Kuvvetleri Moskova Askeri Bölge Komutanı (1948-1952). Josef Stalin'in oğludur, onun ölümünün ardından Kruşçev yönetimi tarafından tehlikeli görülerek çeşitli gerekçelerle tutuklanmış ve toplumsal hayatın dışında tutulmuştur. Vasili Stalin, destalinizasyon uygulamalarına şiddetle karşı çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Glazkov</span>

Yury Nikolayevich Glazkov Sovyet Hava Kuvvetleri görevlisi ve bir kozmonot idi. Glazkov, Rusya Hava Kuvvetleri'nde Tümgeneral rütbesine yükselmiştir.

Yevgeni Vasilyeviç Hrunov Soyuz 5 ve Soyuz 4 görevlerinde uçan Sovyet kozmonottur.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Beregovoy</span> Sovyet kozmonot (1921-1995)

Georgiy Timofeyevich Beregovoy 1968 yılında Soyuz 3 görevine liderlik eden Sovyet kozmonottur. Uçuşu sırasında Beregovoy 47 yaşındaydı. Bu onu yörüngeye çıkmış en erken tarihte doğmuş insan yapmaktadır, eski rekorun sahibi John Glenn'den üç ay ve üç gün önce doğmuştur, ama daha sonra X-15 pilotu Joe Walker bu rekoru kırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lev Dyomin</span> Sovyet kozmonot

Lev Stepanovich Dyomin 1974 yılında Soyuz 15 uzay uçuşu ile uçan bir Sovyet kozmonottur. Bu uzay uçuşu uzay istasyonu Salyut 3'ün içine girmesi için tasarlandı, ancak başarısız oldu.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Vlasov</span> Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı

Nikolay İvanoviç Vlasov, Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı. 2. Dünya Savaşı sırasında 29 Temmuz 1943'te Yak-1 ile uçuşunu sürdürürken Leningrad'da uçaksavar ateşi ile vuruldu ve Nazilerce esir alındı. Gönderildiği pek çok toplama kampında direniş örgütledi ve birçok kez kaçış girişimi gerçekleştirdi. Bu girişimleri nedeniyle Mauthausen-Gusen toplama kampına gönderildi. Yine bir kaçma girişimi organize ettiği sırada bir esirin ihanetine uğradı ve SS tarafından Müttefik birliklerin bölgeye yaklaşmasına yakın dönemde SS tarafından işkence gördü ve 26 Ocak 1945'te bir krematoryum fırınında canlı canlı yakıldı. Diğer mahkûmlar Vlasov'un ölümünden sonra ayaklanmaya devam etti ve 3 Şubat 1945'te yaklaşık 500 esir kamptan kaçmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Maguba Sırtlanova</span>

Maguba Hüseynovna Sırtlanova, ; 15 Temmuz [E.U. 2 Temmuz] 1912 – 1 Ekim 1971) II. Dünya Savaşı sırasında, Taman Muhafızları 46. Gece Bombardıman Kadın Hava Alayı'nda üsteğmen rütbesiyle komutan yardımcılığı görevinde bulunmuş, kadın savaş pilotu. 15 Mayıs 1946 tarihinde, savaş sırasında gerçekleştirdiği 780 uçuş (sorti) sebebiyle, Sovyetler Birliği Kahramanı nişanıyla taltif edlmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Olga Sanfirova</span>

Olga Aleksandrovna Sanfirova, II. Dünya Savaşı sırasında 46. Taman Muhafızları Gece Bombardıman Uçak Hava Alayında kaptan ve filo komutanı. Ölümünden sonra Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı verildi. Bu unvanı alan ilk Tatar kadın oldu.

Emir Üsein Çalbaş, Kırım Tatarı uçan ası, filo komutanı, test pilotu ve Ahmet Han Sultan'ın arkadaşıydı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı nişanını almaya aday gösterildi, ancak alamadı.

Musa Gaysinoviç Gareyev, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nin 76. Sovyet Hava Kuvvetleri filo komutanı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını iki kez alan tek Başkurttur.

<span class="mw-page-title-main">Boris Polevoy</span>

Boris Nikolayeviç Polevoy Sovyetler Birliği vatandaşı yazar. Özellikle II. Dünya Savaşı sırasında Kızılordu'da savaş pilotu olarak görev yapmış olan As pilot ve Sovyetler Birliği Kahramanı olan Aleksey Maresyev'in öyküsünü anlattığı İnsanlık Uğruna adlı eseriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Talgat Bigeldinov</span>

Talgat Jakypbekuly Bigeldinov İkinci Dünya Savaşı sırasında yer almış kara taarruz pilotu ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını iki kez kazanan tek Kazak asker. Savaştan sonra orduda kaldı ve yedek kuvvetlere transfer olmadan önce yarbay rütbesine ulaştı. Kazakistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandıktan sonra Tümgeneral rütbesine terfi etti.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Gulayev</span>

Nikolay Dmitriyeviç Gulayev Sovyet as pilot, komutan ve Sovyetler Birliği Kahramanı. II. Dünya Savaşı sırasında kazandığı 50'nin üzerinde hava muharebesiyle en etkili 4. Sovyet savaş pilotuydu.