İçeriğe atla

Aleksey Kuropatkin

Aleksey Kuropatkin
General Aleksey Kuropatkin
Doğum29 Mart 1848(1848-03-29)
Pskov Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm16 Ocak 1925 (76 yaşında)
Pskov, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği
BağlılığıRus İmparatorluğu Rus İmparatorluğu
Branşı Rus İmparatorluk Ordusu
Hizmet yılları1864-1907
1915-1917
RütbesiGeneral
KomutasıBeşinci Ordu (Rus İmparatorluğu)
Çatışma/savaşlarıBoxer Ayaklanması
Rus-Japon Savaşı
I. Dünya Savaşı
Ödülleri
Yabancı

Aleksey Nikolayeviç Kuropatkin (Rusça : Алексе́й Никола́евич Куропа́ткин ; 29 Mart 1848 - 16 Ocak 1925), Ocak 1898'den Şubat 1904'e kadar Rusya İmparatorluk Savaş Bakanı ve daha sonra saha komutanı olarak görev yaptı. Tarihçiler genellikle onu 1904-1905 Rus-Japon Savaşı'ndaki, özellikle de Mukden Muharebesi'nde (1905) ve Liaoyang Muharebesi'nde (Ağustos-Eylül 1904) büyük Rus yenilgilerinden sorumlu tutarlar.

Yaşamı

Erken Yıllar

Kuropatkin, 1848'de Rus İmparatorluğu'ndaki Pskov Guberniyası'nda, Kholm Uyezd'de doğdu. Emekli bir ordu yüzbaşısı olan babası, toprak sahibi soylulardan geliyordu. Bir harbiyede ve Pavlovski Askeri Okulu'nda eğitim gören Kuropatkin, 1864'te orduya girdi. 8 Ağustos 1866'da 1. Türkistan Piyade Taburu'nda teğmenliğe terfi etti. Buhara'nın ilhakına, Semerkant'a yapılan baskınlara ve de Rusların Türkistan'ı işgalindeki savaşlara katıldı. Ağustos 1870'te binbaşılığa terfi etti.

1872'den 1874'e kadar Kuropatkin, Nicholas Genelkurmay Akademisi'nde okudu, ardından askerî ataşe olarak Berlin ve Paris'e gönderildi, askeri çalışmalarını tamamladı ve Cezayir'deki Fransız birlikleriyle birlikte Sahra'ya bir Fransız seferine eşlik etti. 1875 sonlarında Rusya'ya dönerek Türkistan Askeri Bölgesi'ne atandı. Hokand'ın Rus istilasındaki rolü nedeniyle Aziz Yorgi Nişanı (4. sınıf) ile ödüllendirildi.

1875-1876 yılları arasında, Fergana Vadisi'ndeki Rus sınır iddialarını çözmek için Yakub Beg'e (Yettişar hükümdarı) diplomatik bir misyonda görevlendirildi.

Eylül 1877'den Eylül 1878'e kadar 16. Piyade Tümeni Kurmay Başkanıydı. Ağustos 1879'da Türkistan Tüfek Tugayı'nın komutanıydı. Aralık 1880'de, o ve 5 bölük, General Mihail Skobelev'in Türkmenistan'ı işgaline katılmak için 500 millik çöl boyunca 18 günlük bir yürüyüş yaptı. Kuropatkin, 24 Ocak 1881'de Göktepe Savaşı'ndaki ana taarruza öncülük etti. Savaştaki zaferinden dolayı kendisine Aziz Yorgi Nişanı (3. sınıf) verildi. Savaştan sonra, çok saygı duyulan operasyonların ayrıntılı ve eleştirel bir tarihini yazdı.

1880'lerde Kuropatkin, güneydoğu sınırında Türkistan Tüfek Tugayı'nın komutasında görev yaptı. 29 Ocak 1882'de tümgeneralliğe terfi etti. Ertesi yıl Genelkurmay Başkanlığı'na katıldı ve 1890'da korgeneralliğe terfi etti.

1890'dan 1898'e kadar, Orta Asya'da Aşkabat'ta bulunan Trans-Hazar Oblastı'nın valisiydi. Yerel bir yargı ve okul sistemi kurdu ve Rus İmparatorluğu'nun iç eyaletlerinden kolonistlerin yerleşimini teşvik etti.

Savaş Bakanı

Aleksey Kuropatkin Saint Petersburg'da, 1911-1915

1898'de Kuropatkin, Sankt-Peterburg'a geri çağrıldı ve Savaş Bakanı olarak atandı. İlk önceliği ordunun komuta yapısını ve subaylarının yaşam koşullarını iyileştirmekti. Onun reformları, batarya subayları ve daha yüksek makam adayları için yaş sınırları belirleyerek ve Genelkurmay'dan savaş birimlerine geçici görevlendirme süresini artırarak orduyu gençleştirmeye yönelik önlemleri içeriyordu. İki yıllık öğrenci eğitim programını üç yıla çıkararak ve yedi yeni askerî öğrenci okulu okulu açarak subayların kalitesini artırmaya çalıştı. Ayrıca eğitim manevralarının sıklığını da artırdı.

Ancak alt sıralara göre, Kuropatkin'in reformları yetersiz kaldı. Yiyecek, giyecek ve barınma konusundaki düşük standartların farkında olmasına rağmen iyileştirmeler için gerekli fonları sağlayamadı. Bu nedenle faaliyetleri papazların artan kullanımı, bedensel cezanın kaldırılması ve iyileştirilmiş taşınabilir(mobil) mutfaklar yoluyla morali iyileştirmekle sınırlı kaldı.

Rus-Japon Savaşı

Kuropatkin, 1904'teki Rus-Japon Savaşı'ndan önce Japon İmparatorluğu ile müzakerelere katıldı. Japonya ile silahlı bir çatışmayı desteklemedi ve Bezobrazov çevresine karşı çıktı. Haziran 1903'te Japonya'ya yaptığı ziyaretten sonra görüşleri daha da sağlamlaştı.

Kuropatkin, savaş sırasında Rus Kara Kuvvetleri'nin fiyaskosuna yoğun bir şekilde dahil oldu. Askeri yaklaşımının mantığı, bir yıpratma savaşı yürütmek ve Trans-Sibirya Demiryolu'ndan yeterli birlik ve malzeme gelinceye kadar bir saldırıdan kaçınmak olsa da, tedbiri ve tereddüdü, tekrarlanan Rus yenilgilerini belirgin şekilde etkiledi. Askeri tarihçiler, onun kararsızlığını ve büyük ölçekli askeri operasyonları yönetmedeki organizasyonel yetersizliklerini Rus yenilgisinde önemli bir unsur olarak görüyorlar.

Mukden Muharebesi'ndeki Rus yenilgisinden sonra, Kuropatkin komuta görevinden alındı ve görevini eski 1. Mançurya Ordusu komutanı Nikolay Lineviç'e devretti. Ancak cephede kalmasında ısrar etti ve Lineviç'in eski görevini devralmasına izin verildi.[1]

1906'da, Rus-Japon Savaşı'nın sona ermesinin ardından Kuropatkin, İmparatorluk Rusya Devlet Konseyi'nin bir üyesi olarak görev yaptı. Bununla birlikte, 1907'de kır evine emekli oldu ve birkaç dilde birkaç kitapta yayınlanan kendi savunmasını yazdı. Rus hükûmetinin yazdığı tarihe el koyduğu bildirildi.[2]

1.Dünya Savaşı

Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında, Kuropatkin eski görevine iade edilmeyi ve cepheye gönderilmeyi talep etti; ancak istekleri Grandük Nikolay Nikolayeviç Romanov tarafından engellendi. Bununla birlikte, Çar II. Nikolay Başkomutanlık görevini üstlendiğinde, Ekim 1915'te Kuropatkin'i Tüfek Bombacı Kolordusu'nun başına getirdi. Ocak 1916'nın sonunda 5. Ordu komutanlığına atandı ve Şubat 1916'da sağlığı bozulan General Pavel Plehve'nin ardından Kuzey Cephesi Komutanı oldu.

Mart ayının başlarında, güçleri Riga yakınlarında sınırlı bir saldırı başlattı, ancak kuşatıldı ve Daugava Nehri'ne çekilmek zorunda kaldı. O ayın ilerleyen günlerinde daha sonradan ikinci ve daha büyük bir saldırı başlattı ancak sadece birkaç kilometre ilerlemeyi başarabildi. Çar II.Nikolay, Kuropatkin'in topçu desteği eksikliği, kötü yollar ve kötü hava koşulları bahanelerini kabul etmedi. 1904'te Japon birliklerine karşı işe yarayan bir taktik olan Alman savunucularını kör etmek için projektör bataryaları kurmayı içeren bir gece saldırısı planladı.[3] 1915'te adamları bu 'aşırı uç' göreve gönderildiklerinde atış hedefi hâline geldiler ve binlerce zayiat verdiler.

Kuropatkin, 22 Temmuz 1916'da komuta görevinden alındı, yerli halklar arasında özellikle Osmanlı İmparatorluğu'na karşı etkisinin oldukça düşük olduğu ve 1916 Orta Asya Ayaklanması'nın yaşandığı yer olan Türkistan'a yeniden atandı. Türkistan Askerî Bölgesi Genel Valisi ve Semireçye Kazaklarının (Slav) atamanı olarak görev yaptı ve isyanın acımasızca bastırılmasına öncülük etti.

Devrim Sonrası

1917 Şubat Devrimi'nde Kuropatkin Saint-Petersburg'daydı ve apoletlerindeki kraliyet amblemlerini çıkararak Rus Geçici Hükümeti'ne bağlılığını çabucak ilan etti. Geçici Hükûmet Savaş Bakanı Aleksandr Guçkov tarafından Türkistan Askerî Bölgesi komutanı olması onaylandı. Ancak, Bolşevik Taşkent Askerler ve İşçi Vekilleri Sovyeti, buna itiraz etti ve onu tutuklayıp Saint-Petersburg'a geri gönderdi. Geçici Hükûmet'in emriyle serbest bırakılarak memleketine döndü. Ekim Devrimi'nin ardından keman çalma konusunda çok yetenekli hâle geldi ve 1925'teki ölümüne kadar kendi kurduğu bir tarım okulunda öğretmenlik yaptı.

Kaynakça

  1. ^ Official History (Naval and Military) of the Russo-Japanese War. His Majesty's Stationery Office. 1920. s. 689. 
  2. ^ AP Cablegam (30 December 1906). Government fears Kropatkin's pen. 28 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Pacific Commercial Advertiser, Honolulu, Hawaiian Islands. Retrieved 2 June 2017.
  3. ^ "Gunners Use Searchlights. Slav Innovation Permits Artillery Fire Throughout the Night", San Francisco Call, Volume 96, Number 153, 31 October 1904

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fahri Özdilek</span> Türk asker ve siyasetçi

Emin Fahrettin Özdilek Türk asker ve siyasetçi. Cemal Gürsel'in cumhurbaşkanı seçilmesi üzerine 1961 yılında kısa bir süreliğine başbakanlığa vekâlet etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sabit Noyan</span> Osmanlı Türk subayı

Mehmet Sabit Noyan, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Rus-Japon Savaşı</span> 1904-1905 yılları arasında Rusya ve Japonya arasında geçen savaş

Rus-Japon Savaşı, Japonya'nın Rusya'yı Uzak Doğu'daki yayılmacı politikadan vazgeçmek zorunda bıraktığı askeri çatışma (1904-1905). Kore ve Mançurya üzerindeki nüfuz çekişmesinden kaynaklanan savaşın önemli sonuçlarından biri de bir Asya devletinin modern çağda ilk kez bir Avrupa devletini yenilgiye uğratmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Naci Tınaz</span> Türk asker ve siyasetçi

Ahmet Naci Tınaz, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Nâzım</span> Türk asker

Mehmet Nâzım, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Naci Eldeniz</span> Türk asker ve siyasetçi

Abdüllâtif Naci Eldeniz, Türk asker, siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır. Sadrazam Kıbrıslı Kâmil Paşa'nın damadı, Yusuf Hikmet Bayur'un eniştesi, Cumhuriyet Senatosu Başkanı Tekin Arıburun'un kayınpederi ve XI. dönem İzmir milletvekili Perihan Arıburun'un babasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Lavr Kornilov</span> Rus ordu komutanı

Lavr Georgiyeviç Kornilov Rus askerî istihbarat mensubu, I. Dünya Savaşı ve ardından yaşanan Rus İç Savaşında Rus İmparatorluk Orduları komutanı, kâşif, Sibirya asıllı kazak general. Tarihte en çok Kornilov Olayı olarak bilinen ve Ağustos-Eylül 1917 tarihinde yaptığı başarısız darbe girişimiyle hatırlanır. Girişim Aleksandr Kerenski’nin geçici hükûmetini devirmek amacıyla yapılmış, sonunda Kerenski hükûmeti ile geçici bir ittifak içinde yer alan Bolşevikler'in çabalarıyla başarısız olmuş ve Kornilov, Kerenski tarafından tutuklanmıştır. Bu olay Ekim Devrimi’ne giden yolda Bolşeviklerin elini güçlendiren bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Yudeniç</span>

Nikolay Nikolayeviç Yudeniç, Rus general, I. Dünya Savaşı'nda Rus Kafkas Ordusu'nun, Rus İç Savaşı (1918-1920) sırasında da kuzeybatıdaki karşıdevrimci Beyaz birliklerin komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Yoshijirō Umezu</span> Japon general (1882 – 1949)

Yoshijirō Umezu , Japon asker.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Nikolayeviç Romanov</span>

Grandük Mihail Nikolayeviç Romanov, Rus çarı I. Nikolay ile eşi Aleksandra Feodorovna'nın 7. çocuğuydu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Rusya'nın Kafkasya cephesinden sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Alfred von Waldersee</span>

Alfred Ludwig Heinrich Karl Graf von Waldersee, Alman Mareşal. 1888-1891 Alman İmparatorluk Genelkurmay Başkanı ve 1900-1901 yılları arası Çin Müttefik Yüksek Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Rus Türkistanı</span>

Rus Türkistanı 1867-1918 yılları arasında Türkistan'da Rus İmparatorluğu'na bağlı olmuş bir valiliktir. Rus Türkistanı bölgenin 1860'lı yılların başlarında Ruslar tarafından ele geçirilmesi ile kurulmuş, Ekim Devrimi sonucunda 1918 yılında Rus İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'daki Rusya İmparatorluğu Sefer Kuvveti</span>

Fransa'daki Rusya İmparatorluğu Sefer Kuvveti Üçlü İtilaf Antlaşması gereğince Çarlık Rusyası tarafından I. Dünya Savaşı sırasında Fransa ve Yunanistan Krallığı saflarında savaşmak üzere gönderdiği askerî birliklerin genel adıdır. Sürmekte olan I. Dünya Savaşı sırasında Fransa Batı Cephesindeki muharebelere destek amacıyla 1915 yılında müttefiki Çarlık Rusyası'ndan askeri destek talep eder. Talep ilk başta aşırı yüksek bir seviyede, 300 bin asker olarak iletilir. Genelkurmay Başkanı Mihail Alekseyev asker gönderilmesine tamamen karşı olsa da Çar II. Nikolay tugay seviyesinde bir birliğin gönderilmesini sağlar. İlk Rus birlikleri Nisan 1916'da Marsilya Limanına çıkmıştır. Daha sonra bir birlik de Makedonya Cephesine destek amacıyla Yunanistan Krallığı'na gönderilmiştir. Fransa'daki birlikler 16 Nisan - 9 Mayıs 1917 tarihleri arasında gerçekleştirilen ancak başarısız olan Nivelle Taarruzu'na katılmıştır. Bu taarruzda yaşanan olağanüstü yüksek zaiyatın ardından Fransız Ordusu'nda ayaklanmalar çıkmıştır. Ayrıca memleketleri Rusya'da yaşanan Şubat Devrimi'nin haberini alan Rus birlikleri savaşa devam etme konusunda isteksiz davranmaya başlar. Rus askerler Fransız Ordusunda yaşanan ayaklanmaya destek vermeye başlayınca, içindeki Bolşevik unsurlardan arındırılan birlikler dağıtılmıştır. Fransız komutasında muharebelere farklı birlikler altında devam eden Rus askerler 11 Kasım 1918 Ateşkesi'ne kadar Batı Cephesinde çarpışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Brusilov</span>

Aleksey Alekseyeviç Brusilov I. Dünya Savaşı sırasında başarıyla uyguladığı Brusilov Taarruzuyla bilenen Rus komutan. Asil bir aileden gelen Brusilov, savaşta uyguladığı yenilikçi taktikleriyle tanınmıştır. Özellikle yeni gelişmekte olan makinalı tüfek ve topçu birliklerinin önemini iyi kavramıştır. Çarlık Rusyası'nda üst düzey komutan olmasına rağmen Ekim Devrimi'nin ardından iktidarı alan Bolşevikleri Rus İç Savaşı'nda desteklemiş ve Kızıl Ordu'nun kuruluşunda görev almıştır.

Nikolai Karl Gregor Freiherr von Krüdener Baltık Alman piyade generaliydi. 1828'de Nikolayevsk Mühendislik Akademisi'nden mezun oldu ve mezun olduktan sonra subay olarak atandı. 1833'te İmparatorluk Harp Okulu'na girdi ve mezun olduktan sonra çeşitli idari görevlerden sorumlu olduğu ordunun genelkurmay başkanı oldu. 1848'de Württemberg Prensi Eugene alayının komutasını aldı. 1858'de Keksgolm grenadier alayının komutanıydı. 1859'da tümgeneralliğe terfi etti.Volyn İmparatorluk Rus Muhafız Alayı.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Alekseyev</span>

Mikhail Vasilyevich Alekseyev, I. Dünya Savaşı ve Rus İç Savaşı sırasında Rus İmparatorluk Ordusu generaliydi. 1915 ve 1917 yılları arasında Çar II. Nicholas'ın Stavka Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı ve Şubat Devrimi'nden sonra Mart-Mayıs 1917 arasında Rus Geçici Hükümeti altında başkomutanlığını yaptı. Daha sonra Rus İç Savaşı'nda Gönüllü Ordu'nun kurulmasında başrol oynadı ve 1918'de Volga bölgesinde Bolşeviklerle savaşırken kalp yetmezliğinden öldü.

Gennadi Nikolayeviç Tarhanov, Rus ve Azerbaycanlı askeri lider, askerî mühendis ve korgeneraldir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Samsonov</span> Rus general

Aleksandr Vasilyeviç Samsonov, Rus İmparatorluk Ordusu'nun süvari birliğinde kariyer subayıydı ve Rus-Japon Savaşı ve Birinci Dünya Savaşı sırasında generaldi. Birinci Dünya Savaşı'nın ilk muharebelerinden biri olan Tannenberg Muharebesi'nde Alman Sekizinci Ordusu tarafından kuşatılıp mağlup edilen Rus İkinci Ordusunun komutanıydı. Orduyu kaybetmenin utancıyla Samsonov, savaş alanından çekilirken intihar etti.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay İstomin</span>

Nikolai Mihayloviç İstomin, Birinci Dünya Savaşı sırasında 5. Kafkas Kolordusu'nun komutanı olarak tanınan Rus Korgeneraldi.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Berhmann</span> Rus piyade kumandanı

Georgi Eduardoviç Bergmann (1854–1929), I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Bergmann Taarruzunu organize etmesiyle tanınan Rus Piyade Kumandanıdır. Aynı zamanda Rus İç Savaşı sırasında Beyaz Ordu'nun komutanıydı.