İçeriğe atla

Aleksey Brusilov

Aleksey Aleyseyeviç Brusilov
Brusilov 1913 yılında
Doğum1 Eylül 1853
Tiflis, Rusya İmparatorluğu
Ölüm17 Mart 1926 (72 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
Bağlılığı  Rusya İmparatorluğu (1872-1917)
 Rusya SFSC (1917-1922)
 Sovyetler Birliği (1922-1924)
Hizmet yılları1872-1924
RütbesiGeneral
Çatışma/savaşları93 Harbi, I. Dünya Savaşı, Rusya İç Savaşı, Sovyet-Polonya Savaşı
ÖdülleriAziz Vladimir Nişanı

Aziz Yorgi Nişanı
İmza

Aleksey Alekseyeviç Brusilov (Rusça: Алексе́й Алексе́евич Бруси́лов) (19 Ağustos 1853 - 17 Mart 1926) I. Dünya Savaşı sırasında başarıyla uyguladığı Brusilov Taarruzuyla bilenen Rus komutan. Asil bir aileden gelen Brusilov, savaşta uyguladığı yenilikçi taktikleriyle tanınmıştır. Özellikle yeni gelişmekte olan makinalı tüfek ve topçu birliklerinin önemini iyi kavramıştır. Çarlık Rusyası'nda üst düzey komutan olmasına rağmen Ekim Devrimi'nin ardından iktidarı alan Bolşevikleri Rus İç Savaşı'nda desteklemiş ve Kızıl Ordu'nun kuruluşunda görev almıştır.[1]

Gençliği

Brusilov, Tiflis'de dünyaya gelmiştir. Babası Aleksey Nikolayeviç Brusilov Çarlık Ordusunda subaydı, annesi ise Leh asıllı Luiza Niestojemska'ydı. Üç kuşak subay olan Brusilovların büyükbabası Napolyon Bonapart'ın 1812 yılındaki Rusya seferine karşı savaşmıştır. Babasını 1856 yılında, annesini de bundan kısa bir süre kaybeden Brusilov öksüz kalmış ve Kutaisi'deki akrabaları tarafından büyütülmüştür. 1867 yılında Sankt Peterburg'daki askeri akademiye girer. 1872 yılında Praporshchik[a] olarak mezun olur ve Tver'deki süvari birliğine atanır.

Askeri kariyeri

Brusilov, 1874 yılında teğmen rütbesini almış sonrasında da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında ve özellikle Kars Muharebesinde başarıyla savaşmıştır. Gösterdiği cesaret sebebiyle Aziz Stanislav ve Aziz Anne madalyalarıyla taltif edilmiştir.1881 yılında Sankt Peterburg'daki Süvari Akademisine girmiş, bundan sonra bu okulda kalmış ve 1902 yılında korgeneral rütbesiyle okul komutanı olmuştur. 1884 yılında evlenmiş ve 1887 yılında oğlu dünyaya gelmiştir. Bu dönemde süvari birliklerindeki son gelişmeleri takip etmek için Fransa, Avusturya ve Almanya'ya askeri ziyaretlerde bulunmuş, alanında yeni gelişmeleri yeni subaylara aktarmaya gayret göstermiştir. 1905 Devrimi sırasında siyasal kaostan rahatsız olmuş, bu dönemde eşini de kaybetmenin verdiği üzüntüyle başkentten uzakta bir görev talep etmiştir. 1908 yılında Varşova'da göreve başlamış, 1913 yılında da Kiev'e tayin edilmiştir.

I. Dünya Savaşı

Çar II. Nikolay (soldaki) ile beraber cephede

1914 yılında savaş öncesinde verilen seferberlik emriyle Çarlık Orduları bileşimi gelişirken Brusilova da Galiçya Cephesinde sorumluluk verilmiştir. I. Dünya Savaşının henüz başlarında yapılan Galiçya Muharebesinde Rus birlikleri Avusturya-Macaristan İmparatorluğu birliklerini mağlup edilmiş ve 150 km geri çekilmeye zorlanmıştır. Bu önemli galibiyete rağmen aynı bölgede yaşanan Tannenberg hezimeti nedeniyle genel Rus geri çekilişi kapsamında 8. Ordu da geri çekilmiştir. Kazandığı askerî başarılar sebebiyle nişanlarla onurlandırılan Brusilov, sonraki dönemde Karpatlar bölgesinde bulunmuştur. 1915 yılı 8. Ordu bizzat Çar II. Nikolay tarafından ziyaret edilmiş ve Brusilov orgeneral rütbesine terfi edilmiştir.

Ana madde: Brusilov Taarruzu
Brusilov Taarruzu

29 Mart 1916 tarihinde Brusilov Güneybatı Cephe komutanlığına getirildi ve önceki görevlerine kıyasla görece harekât serbestisi kazanmış oldu. Bundan önceki taarruzlar dar alanlarda topçu ateşiyle yoğunlaştırılmış şekilde icra ediliyor, küçük çaplı başarılar kazanılsa da Alman Ordusunun karşı taarruzlarıyla cephe yeniden aynı hattına dönüyordu. Brusilov, tüm cephe hattı boyunca saldırma planını yürürlüğe koydu. Buna göre tüm cephe hattı boyunca yapılan saldırıda düşmanın en zayıf mevzileri çöekcek ve hat yarılacaktı. Gereksiz bir mevzi bombardımanı yerine düşman komuta merkezleri top ateşine alınacak ve koordinasyonları çökertilecekti. Brusilov tarafından tüm cephe hattında başlatılan taarruzlar I. Dünya Savaşı standartlarına göre oldukça başarılı olmuş ve planın yürürlüğe sokulduğu ilk 3 ay boyunca 400 km cephe hattı boyunca Çarlık Ordusu ortalama 30 km ilerleyerek 400 bin düşman askerini esir etmiştir. Ancak Brusilov'un taarruzları Batı Cephesi tarafından desteklenmeyince Alman İmparatorluğu buradan 17 tümen birlik kaydırarak durumu dengeleyebilmiştir.

Sovyet dönemi

Brusilov, Rusya'da savaşın getirdiği ölümler, yoksulluk ve Çarlık rejimine karşı yükselen muhalefet sonucunda patlak veren 1917 Şubat Devrimini olumlu karşılayarak Çarın tahttan feragat etmesini savunarak, dış düşmana karşı cephenin derhal sağlamlaştırılmasını savunmuş, bunun yapılmaması durumunda ülkenin yıkıma sürükleneceği uyarısında bulunmuştur. Aynı yıl Mayıs ayı içinde Brusilov Çarlık Ordusu Genelkurmay Başkanlığına getirilmiştir. Brusilov bu dönemde devrimci siyasetle karşı karşıya gelmemeye çalışmış, ordunun barışa kadar disiplinle hareket etmesini savunmuştur. Savaş Bakanı Aleksandr Kerenski ve Geçici Hükümetin savaşa devam kararı uyarınca Temmuz ayında yapılan Kerenski Taarruzunun başarısız olması üzerine yerine yardımcısı Lavr Kornilov getirilir. Moskova'ya geçen Brusilov, Ekim Devrimiyle beraber Bolşevikler iktidarı aldıklarında buradadır.

Yeni kurulan Kızıl Ordu bünyesinde çok sayıda eski Çarlık Ordusundan subaylık yapmış asker görev alırken, Brusilov da bu değişikliği onaylar. 1920 yılında, sürmekte olan Sovyet-Polonya Savaşı hakkında eski Çarlık subaylarına hitaben Pravda'da yayınlanan çağrısıyla Kızıl Ordu'ya destek verilmesini ister. Sonraki dönemde sürmekte olan Rus İç Savaşı sırasında Brusilov benzer bir çağrıyı Çekoslovak Lejyonu ve Pyotr Vrangel birliklerine karşı da yapar. Kızıl Ordu kurmay heyetinde ve Devrimci Askerî Konseyinde danışmanlık yaptıktan sonra 1924 yılında emekli olur. 1926 yılında kalp rahatsızlığı geçirerek hayatını kaybeder. Naaşı Novodeviçi Mezarlığındadır.

Anısının yaşatılması

Mezarı

Savaş anılarına dair yazdığı notlar 1930 yılında Bir Askerin Not Defteri 1914-1918 adı altında basılmıştır. Ekim Devriminin ardından Bolşeviklere verdiği destek yüzünden Çarlık yanlısı tarihçiler tarafından başarıları görmezden gelinmiştir. Brusilov, Mareşal Bernard Montgomery tarafından I. Dünya Savaşındaki en başarılı yedi komutan arasında sayılmıştır.[b]

Ödülleri ve madalyaları

  • Aziz Anna Nişanı, 3. Sınıf, 1878; 2. Sınıf, 1883; 1. Sınıf, 1909
  • Aziz Stanislaus Nişanı, 3. Sınıf (Kılıçlı ve Oklu), 1878; 2. Sınıf (Kılıçlı), 1878; 1. Sınıf, 1903
  • Aziz Vladimir Nişanı, 4. Sınıf, Aralık 1895; 3. Sınıf, 1898; 2. Sınıf, 1913
  • Aziz Yorgi Nişanı, 4. Sınıf, 23 Ağustos 1914; 3. Sınıf, 18 Eylül 1914
  • Altın Aziz Yorgi silahları, 27 Ekim 1915; Elmaslı, 20 Temmuz 1916

Notlar

  1. ^ Rus Ordusunda Asteğmen rütbesine karşılık gelmektedir
  2. ^ Diğer komutanlar şu şekildedir: Paul von Hindenburg, Erich Ludendorff, Mustafa Kemal, Herbert Plumer, John Monash ve Edmund Allenby

Kaynakça

  1. ^ International Encyclopedia of the First World War içinde Brusilov maddesi 1 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 1 Ekim 2021 tarihinde erişilmiştir

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Ordu</span> 1918de Bolşeviklerin silahlı kuvvetleri, 1922de SSCBnin resmî ordusu

İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu, genellikle Kızıl Ordu olarak kısaltılır.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Kerenski</span> Rus siyasetçi

Aleksandr Fyodoroviç Kerenski, Rus siyasetçi. 1917 Şubat Devriminden sonra Rus hükûmetinin üyesi, Temmuz ayından itibaren de Geçici Hükûmetin Başbakanı. Sosyalist Devrimci Parti (SR) üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya Muharebesi</span>

Galiçya Muharebesi veya Lemberg Muharebesi I. Dünya Savaşı'nın başlarında Rusya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında meydana gelen çatışma. Avusturya-Macaristan ordularının kesin yenilgisiyle sonuçlanan muharebenin ardından Ruslar Lemberg'i ele geçirmiş ve Doğu Galiçya'nın denetimini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şubat Devrimi</span>

Şubat Devrimi, I. Dünya Savaşı sırasında 1917'de ortaya çıkan devrimci harekettir. Devrim, 1917'de Rusya'da gerçekleşen iki devrimden ilkiydi.

<span class="mw-page-title-main">Lavr Kornilov</span> Rus ordu komutanı

Lavr Georgiyeviç Kornilov Rus askerî istihbarat mensubu, I. Dünya Savaşı ve ardından yaşanan Rus İç Savaşında Rus İmparatorluk Orduları komutanı, kâşif, Sibirya asıllı kazak general. Tarihte en çok Kornilov Olayı olarak bilinen ve Ağustos-Eylül 1917 tarihinde yaptığı başarısız darbe girişimiyle hatırlanır. Girişim Aleksandr Kerenski’nin geçici hükûmetini devirmek amacıyla yapılmış, sonunda Kerenski hükûmeti ile geçici bir ittifak içinde yer alan Bolşevikler'in çabalarıyla başarısız olmuş ve Kornilov, Kerenski tarafından tutuklanmıştır. Bu olay Ekim Devrimi’ne giden yolda Bolşeviklerin elini güçlendiren bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri</span> SSCB Silahlı Kuvvetleri

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri, 1918-1946 yılları arasında Kızıl Ordu ve 1946-1991 yılları arasında Sovyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri olarak adlandırılan, önce Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve daha sonra Sovyetler Birliği'nin silahlı kuvvetleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Günleri</span>

Temmuz Günleri, 1917 yılında Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinde 3 - 7 Temmuz günleri arasında meydana gelen olayları anlatır. Olaylarda askerler ve sanayi işçileri Geçici Hükûmete karşı yoğun protesto gösterileri düzenlemişlerdir. Gösterilerin örgütlenmesinde bulunmamalarına rağmen Bolşevikler çoğu kendi parti sempatizanlarından oluşan gösterilere öncülük yapmaya çalışmışlar ve kontrol altına almaya çalışmışlardır. Geçici Hükûmete bağlı ordu birlikleri göstericileri ateş açarak dağıtmış ve Bolşeviklere karşı saldırılarda bulunmuşlardır. Bolşeviklerin lideri Lenin yeraltına çekilmiş ve çok sayıda Bolşevik önder tutuklanmıştır. Temmuz Günleri, Ekim Devrimi öncesinde Bolşeviklerin büyümesinde ve etkisinde bir düşüş dönemine karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovak Lejyonu</span>

Çekoslovak Lejyonu, I. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri bünyesinde savaşan Çek ve Slovaklardan oluşan gönüllü ordu. Rus İç Savaşı'nda önemli bir silahlı güç olarak yer almış, I. Dünya Savaşı'nın ardından Çekoslovakya'nın bağımsızlığının ilanında etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Anton Denikin</span>

Anton İvanoviç Denikin, Rus İmparatorluğunda General ve Rus İç Savaşı sırasında öne çıkan Beyaz Ordu komutanlarından. 1918-1922 yılları arasında gerçekleşen Beyaz Terör'ün en önemli komutanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Hükûmet (Rusya)</span> Rusya’da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet

Rusya Geçici Hükûmeti, Rusya'da Şubat Devriminin ardından Çar II. Nikolay’ın tahttan feragat etmesi üzerine kurulan ve ülkeyi yönetmeye çalışan hükûmet. Geçici Hükûmet, öne çıkan lideri ve başbakan Aleksandr Kerenski’den dolayı Kerenski Hükûmeti olarak da bilinir. Ekim Devrimi ile birlikte iktidarı alan Bolşevikler, Geçici Hükûmetin ve hükûmetin kurduğu Rusya Cumhuriyeti'nin yaklaşık sekiz aylık iktidarına son vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Govorov</span>

Leonid Aleksandroviç Govorov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi aday üyesi, Yüksek Sovyet üyesi ve Savunma Bakanı yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Rodion Malinovski</span> Sovyet ordu komutanı ve siyasetçi

Rodion Yakovleviç Malinovski, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Yüksek Sovyet üyesi, Savunma Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">August von Mackensen</span>

Anton Ludwig August von Mackensen, Alman mareşal. Generaloberst Eberhard von Mackensen'in babasıdır. I. Dünya Savaşı sırasında başarılarından dolayı Alman İmparatorluğu'nun en önde gelen askeri liderlerinden biri hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">1917 Fransız Ordusu Ayaklanmaları</span> Ayaklanma

1917 Fransız Ordusu Ayaklanmaları, I. Dünya Savaşı sürerken Batı Cephesinde savaşan Fransız Ordusunda askerlerin gerçekleştirdikleri ayaklanmaları kapsar. Özellikle General Robert Nivelle komutasındaki başarısız İkinci Aisne Muharebesi sırasında yaşanan olağanüstü kayıpların ardından kitlesel olarak yaşanmıştır. İsyanlar o dönemde çok gizli tutulmuş, ancak günümüzde aydınlatılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Semyon Aralov</span>

Semyon İvanoviç Aralov Sovyet asker, devlet adamı ve devrimci. Kızıl Ordu’ya bağlı istihbarat teşkilatı GRU kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Kamenev</span> Rus askeri lideri

Sergey Sergeyeviç Kamenev Sovyet asker.

<span class="mw-page-title-main">Faustschlag Harekâtı</span>

Faustschlag Harekâtı sürmekte olan I. Dünya Savaşının Doğu Cephesinde Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu askerî birliklerinin Çarlık Rusyasında iktidarı 1917 Ekim Devrimi ile alan Bolşeviklere karşı başlattığı harekâttır.

<span class="mw-page-title-main">Brusilov Taarruzu</span>

Brusilov Taarruzu I. Dünya Savaşı sırasında Çarlık Rusyası Ordusu tarafından 4 Haziran - 20 Eylül 1916 tarihleri arasında Doğu Cephesinde gerçekleştirilen saldırıdır. Dünya askerî tarihindeki en kanlı çarpışmalardan olan taarruz Avusturya-Macaristan İmparatorluğu birliklerini çöküşün eşiğine getirmiştir. Güneybatı Cephesi komutanı Orgeneral Aleksey Brusilov tarafından planlanan ve komuta edilen saldırı başarılı olsa da tüm cephe genelinde diğer komutanlardan beklenen koordineli saldırılar gerçekleşmeyince Çarlık Ordularında da oldukça yüksek asker kayıpları yaşanmıştır. Taarruzun başlamasıyla birlikte Romanya Krallığı, İtilaf Devletleri saflarında savaşa katılma kararı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Alekseyev</span>

Mikhail Vasilyevich Alekseyev, I. Dünya Savaşı ve Rus İç Savaşı sırasında Rus İmparatorluk Ordusu generaliydi. 1915 ve 1917 yılları arasında Çar II. Nicholas'ın Stavka Genelkurmay Başkanı olarak görev yaptı ve Şubat Devrimi'nden sonra Mart-Mayıs 1917 arasında Rus Geçici Hükümeti altında başkomutanlığını yaptı. Daha sonra Rus İç Savaşı'nda Gönüllü Ordu'nun kurulmasında başrol oynadı ve 1918'de Volga bölgesinde Bolşeviklerle savaşırken kalp yetmezliğinden öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.