İçeriğe atla

Aleksandr Novikov

Aleksandr Novikov
Алекса́ндр Алекса́ндрович Но́виков
Aleksandr Novikov, 1943
Doğum19 Kasım 1900(1900-11-19)
Nerehta, Kostroma Guberniyası
Ölüm3 Aralık 1976 (76 yaşında)
Moskova
Bağlılığı Sovyetler Birliği
Hizmet yılları1919-1958
Rütbesi
Sovyetler Birliği Mareşali
Sovyetler Birliği Mareşali
KomutasıSovyet Hava Kuvvetleri
Çatışma/savaşlarıII. Dünya Savaşı, Kış Savaşı
ÖdülleriLenin Nişanı
Sonraki işiYüksek Sivil Havacılık Okulu başkanı

Aleksandr Aleksandroviç Novikov (RusçaАлекса́ндр Алекса́ндрович Но́виков); (19 Kasım 1900 - 3 Aralık 1976[1]), İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nde havacılık[2] baş mareşalidir. "Karanlık günlerden günümüze ilgi odağı haline gelen Kızıl Hava Kuvvetleri'ne pilotluk yapan adam"[3] ve "taktik hava gücünün ustası"[4] lakabıyla övüldü. Kendisine iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı ve bir dizi başka Sovyet nişanları verildi.

Yetenekli bir hava kuvvetleri komutanı ve Sovyet silahlı kuvvetlerinin önde gelen askerlerinden biri olan Novikov,[5] savaş sırasında hava kuvvetlerinin neredeyse tüm operasyonlarında yer aldı ve komuta ve kontrol ile hava muharebe tekniklerindeki gelişmelerin ön saflarında yer aldı.[6] Savaştan sonra, Politbüro'nun emriyle tutuklandı ve NKVD şefi Lavrenti Beriya tarafından, Mareşal Georgi Jukov'a komplo kurulan bir "itirafa" atmaya zorlandı. Novikov daha sonra 1953'te Josef Stalin'in ölümüne kadar hapsedildi, bunun üzerine ölümüne kadar havacılık elektroniği öğretmenliği ve yazarlığı yaptı.

Savaş sonrası kariyeri

1955 modeli Sovyet Hava Mareşali Aleksandr Aleksandrovich Novikov'un resmi tören kıyafeti.

16 Ocak 1946'da Novikov, modern Sovyet hava kuvvetlerinin ve onu tedarik edecek endüstrinin temellerini atacak planları Stalin'e sundu. Ancak 22 Nisan 1946'da, bunlar yasalaşmadan önce Novikov'un rütbesi ve unvanları elinden alındı ve tutuklandı. Bunun nedeni, Potsdam Konferansında ABD'nin Sovyetler Birliği'nden daha iyi casus uçaklarına sahip olduğunun anlaşılmasıydı. Ertesi gün sorguya çekildi ve işkence gördü ve 4-8 Mayıs 1946 tarihleri arasında Lavrenti Beriya tarafından Politbüro'ya Jukov'u suçlayan bir itiraf okumaya zorlandı. Novikov, Askeri Koleji tarafından yargılandı ve bir çalışma kampında on beş yıl hapse mahkûm edildi.[7]

Novikov, Stalin'in ölümünün ardından cezasının altıncı yılında, 29 Haziran 1953'te serbest bırakıldı ve fikirlerini hayata geçirebildiği havacılık baş mareşali olarak yeniden görevlendirildi. Novikov, ABD ile gelecekteki olası bir savaşı yürütmek için yeni mevcut jet uçaklarını ve nükleer silahları kullanma planı hazırladı ve balistik füzeler teklifini geri çeviren Nikita Kruşçev'e gösterdi.

1958'de emekli olduktan sonra, on yıl çalıştığı Leningrad'daki Yüksek Sivil Havacılık Okulu'nun başkanı olma teklifini kabul etti. Profesör oldu ve 1961'de Kızıl Bayrak İşçi Nişanı'na layık görüldü.

Emekliliğinde, yeni Sovyet hava kuvvetleri pilotlarını eğitmek için kullanılan havacılık ve savaş üzerine bir dizi eser yazdı. 3 Aralık 1976'da 76 yaşında öldü.

Kaynakça

  1. ^ Hronos biography 8 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении маршалу авиации Новикову А. А. военного звания главного маршала авиации» от 21 февраля 1944 года 28 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 29 февраля (№ 12 (272)). — С. 1
  3. ^ Lauterbach p. 146
  4. ^ "Father's Little Watchman". Time, August 20, 1951. Retrieved August 31, 2007. Archived from the original July 11, 2007.
  5. ^ Kerr p. 22
  6. ^ Chief Marshal of Aviation AA. Novikov – His 100th Birthday retrieved August 31, 2007
  7. ^ Taylor p. 177

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kursk Muharebesi</span> Alman-Sovyet muharebesi

Kursk Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde, Alman kuvvetlerinin Kursk çıkıntısına karşı 1943 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında giriştikleri genel taarruzdur. II. Dünya Savaşı sırasında yapılmış en büyük tank çarpışmalarından biri ve bir günde en fazla kayıp verilmiş hava çatışmaları bu muharebede gerçekleşmiştir. Almanların Doğu Cephesi'nde gerçekleştirdiği son stratejik taarruzdur. Sonucundaki Sovyet zaferi, Doğu Cephesi'nde inisiyatifi Sovyetlere vermiştir ve savaşın sonuna kadar da öyle kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Hava Kuvvetleri</span> SSCB hava kuvvetleri

Sovyet Hava Kuvvetleri veya VVS, Sovyetler Birliği'nin hava kuvvetlerinden biriydi. Diğeri Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri'dir.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Jukov</span> Sovyet mareşal

Georgi Jukov, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'nun başlıca komutanlarından biri, Sovyet Mareşal (1943), Savunma Bakanı (1955-1957). Stalingrad Muharebesi'nin kaderini değiştiren en önemli komutan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Satürn Harekâtı</span>

Küçük Satürn Harekâtı, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde, Stavka'nın gerçekleştirdiği bir karşı taarruzdur.

<span class="mw-page-title-main">Uranüs Harekâtı</span> II. Dünya Savaşı sırasında Stalingrad Cephesinin son evrelerinde gerçekleşen imhaya yönelik oprasyonunun gizli adıdır.

Uranüs Harekâtı II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde Rumen 3. Ordusu, 4. Ordusu, Alman 6. Ordu ile 4. Panzer Ordusu'ndan bazı birliklerin Stalingrad ve batısında kuşatılmasıyla sonuçlanan bir Sovyet stratejik taarruzunun kapalı adıdır. Harekât, Stalingrad Muharebesi'nin son evrelerinde, Stalingrad ve civarındaki Mihver kuvvetleri imha etmeyi amaçlamıştır. Harekâta ilişkin planlar 1942 yılının Eylül ayı ortaları gibi erken bir tarihte oluşturulmaya başlanmıştı. Esas olarak Kafkasya'daki Mihver kuvvetlerini ve Stalingrad'a taarruz durumundaki B Ordular Grubu'nu kuşatmayı ve imha etmeyi, eş zamanlı olarak planlıyordu. Kızıl Ordu, Alman kuvvetlerinin Stalingrad içindeki yırtıcı çatışmalara çekmiş, zaman kazanmak için toprak vermiş, inatçı bir savunma sürdürerek bu kuvvetlerin gücünü zayıflatmış ve moral olarak yıpratmıştır. Öte yandan Mihver kanatlarının savunması, zayıf donanımlı ve fazlasıyla yayılmış Macar, Rumen ve İtalyan birlikleri tarafından tutulmaktaydı. Kızıl Ordu taarruzu da Rumen kuvvetlerin cephesi üzerinden yapılmıştır. Ayrıca bu birliklerin, Kızıl Ordu taarruzlarını göğüslemeyi sağlayacak ağır silahları yoktu ya da yetersizdi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kahramanı</span>

"Sovyetler Birliği Kahramanı", Sovyetler Birliği'nin en yüksek dereceli onur madalyası.

<span class="mw-page-title-main">İvan Konev</span> Sovyet askeri kumandanı

İvan Konev, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının yenilgiye uğratılmasında önemli rol oynayan SSCB'li general, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Lavrenti Beriya</span>

Lavrenti Beriya, Sovyet politikacı, Sovyet Güvenlik Sekreteri ve Sovyet Gizli Polisi şefi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde askerî rütbe ve işaretler</span>

Sovyetler Birliği'nde askeri rütbe ve işaretler'i, 1917'deki Ekim Devrimi'nden sonra hizmete girdi. Aynı zamanda soylulukla bağlantılı olan eski Çarlık rütbeleri kaldırıldı. Bu rütbeler günümüz Rusya'sında ve Ukrayna'sında kullanılan rütbelere benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Bulganin</span>

Nikolay Aleksandroviç Bulganin Rus asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kutuzov Harekâtı</span> II. Dünya Savaşı sırasında Alman kuvvetlerine karşı Kızıl Ordu’nun yürüttüğü askeri bir harekât

Kutuzov Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Alman kuvvetlerine karşı Kızıl Ordu'nun yürüttüğü askeri bir harekâttır. I. Napolyon'un 1812 yılında Rusya'yı istilası sırasında Rusya'yı yenilgiden kurtaran General olarak ünlenen Mihail İllarionoviç Kutuzov'a ithafen, harekâta onun ismi verilmiştir. Harekât 12 Temmuz'da başladı ve 18 Ağustos 1943 tarihinde sona erdi. Muharebelerin son aşamasında, Oryol yakınlarında mevzide olan 2. Panzer Ordusu'nun, Sovyet Batı ve Bryansk Cepheleri tarafından atılmasıyla Oryol girintisi ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Kulik</span>

Grigori İvanoviç Kulik, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Harkov Muharebesi</span>

İkinci Harkov Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda Mihver kuvvetlerin Sovyet İzyum köprübaşına yönelik karşı taarruzlarına Alman Silahlı Kuvvetler Üst Komutanığı (OKW) Başkanı Wilhelm Keitel'in verdiği addır. Alman karşı taarruzu, 12 - 28 Mayıs 1942 tarihlerindeki Sovyet kuvvetlerinin İzyum köprübaşından başlatılan taarruzuna karşı yapılmıştır. Alman taarruzunun operatif hedefi, Sovyet taarruzlarının yürütüldüğü Donets Nehri üzerindeki Sovyet İzyum köprübaşını ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Kızıl Ordu'nun 1941 -1942 kış karşı taarruzları Alman Merkez Ordular Grubu'nu Moskova önlerinden geri sürmüştü. Ancak bu karşı taarruzlar sırasında Stavka ihtiyat kuvvetlerinin tümünü kullanmıştı. Devamında sürpriz bir karşı taarruzla başarısızlığa uğrayan Kızıl Ordu Harkov Taarruzu da, Stavka'nın stratejik inisiyatifi pekiştirmek için giriştiği bir atılımdı.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Stalin</span> Josef Stalinnin oğlu

Vasili Yosifoviç Stalin, Sovyet savaş pilotu, Hava Kuvvetleri Korgenerali (1947), Hava Kuvvetleri Moskova Askeri Bölge Komutanı (1948-1952). Josef Stalin'in oğludur, onun ölümünün ardından Kruşçev yönetimi tarafından tehlikeli görülerek çeşitli gerekçelerle tutuklanmış ve toplumsal hayatın dışında tutulmuştur. Vasili Stalin, destalinizasyon uygulamalarına şiddetle karşı çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1945 Moskova Zafer Geçit Töreni</span>

1945 Moskova Zafer Geçit Töreni, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı kapsamında Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda Nazi Almanyası'nı mağlup etmesinden sonra Kızıl Ordu tarafından Kızıl Meydan'da, Lenin'in Mozolesi önünde 24 Haziran 1945 günü düzenlenen tarihi askerî geçit töreni. Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri'nin ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Suvorov Nişanı</span>

Suvorov Nişanı, II. Dünya Savaşı sırasından itibaren verilmiş Sovyetler Birliği nişanı. Toplamda 7 267 adet verilmiştir: 1. sınıf 391 adet, 2. sınıf 2 863 adet, 3. sınıf 4 012 adet.

<span class="mw-page-title-main">Polikarpe Mdivani</span> Rus Bolşevik devrimci, Sovyet siyasetçi

Polikarpe Gurgenoviç "Budu" Mdivani 1917 Rus Devrimleri ve İç Savaşa aktif olarak katılan deneyimli bir Gürcü Bolşevik siyasetçi, Sovyet hükûmet yetkilisi ve diplomattır. 1920'lerde, özellikle Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli bir rol oynadı ancak daha sonra 1922 Gürcistan Olayı sırasında Josef Stalin'in merkezileştirme politikası sırasında Komünist Gürcistan muhalefetine öncülük etti. 1930'larda Troçkist muhalefete desteği gerekçe gösterilerek işkence gördü ve Büyük Temizlik kapsamında idam edildi.

Hansultan Çapayeviç Daçiyev, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'ya hizmet etmiş Çeçen süvari. 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanıyla ödüllendirildi, ancak daha sonra Çeçen etnik kökeninden dolayı Celal-Abad'a sürüldü; Lavrenti Beriya'ya Çeçen halkının haklarının geri verilmesini talep eden bir mektup yazdıktan sonra güveni kötüye kullanma suçundan tutuklandı ve yirmi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tutuklandıktan sonra askerî madalyaları elinden alındı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı iptal edildi. Sonunda serbest bırakıldı ve 1985'te beraat etti. Ardından unvanı Mihail Gorbaçov tarafından yeniden verildi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Voronov</span>

Nikolay Nikolayeviç Voronov, Sovyet askeri lideri. 1944'te Topçu Birliği Baş Mareşali rütbesine terfi edilmiş ve 1965'te Sovyetler Birliği Kahramanı onur ödülünü almıştır. 1941 ve 1950 yılları arasında Kızıl Ordu'nun topçu birliğini yönetmiş olan Voronov, bu görevini Stalingrad Muharebesi'nde de sürdürmüş ve Leningrad Kuşatması ile Kursk Muharebesi'nde Stavka temsilcisi olarak görev yapmıştır. Voronov, aynı zamanda Rus İç Savaşı'nda, Sovyet-Polonya Savaşı'nda ve Halhin Gol Muharebesi'nde savaşmış ve İspanya İç Savaşı'nda İspanya Cumhuriyetçi Ordu'sunun danışmanlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Pokrışkin</span>

Alexander Ivanovich Pokryshkin (Rusça: Алекса́ндр Ива́нович Покры́шкин) II. Dünya Savaşı'nda Sovyet savaş pilotu ve daha sonra Havacılık Mareşali. En yüksek rütbeli Sovyet havacılarından biri ve bir Amerikan uçağını uçuran en yüksek rütbeli pilottu, öldürmelerinin büyük çoğunluğunu Ödünç Verme ve Kiralama kapsamında alınan Amerikan yapımı Bell P-39 Airacobra ile elde etti. Pokryshkin, Tomsk Guberniyası'na bağlı Novonikolayevsk'te, fabrikada çalışan bir Rus işçinin oğlu olarak dünyaya geldi. Yedi yıllık okul hayatından sonra 1928'de inşaat işçisi olarak iş buldu. Babasının karşı çıkmasına rağmen 1930'da evden ayrılarak yerel bir teknik koleje girdi ve burada 18 ayda diploma aldı ve altı ay daha yerel bir mühimmat fabrikasında çelik işçisi olarak çalıştı. 1938 yılımda sivil pilotluk programını 17 günde tamamlayarak bir başarıya imza attı. Hemen ardından uçuş okuluna yazılan Pokryshkin 1939'da birincilikle mezun oldu ve üsteğmen rütbesiyle 55. Avcı Alayına atandı. Kızıl Bayrak Nişanı da sahip olan Pokryshkin, savaş sırasında 24 Mayıs 1943, 24 Ağustos 1943 ve 19 Ağustos 1944 tarihlerinde üç kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını kazandı. Savaştan sonra Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri'nde görev yaptı ve Havacılık Mareşali rütbesine ulaştı. 1981'de emekli oldu. 13 Kasım 1985 tarihinde Moskova'da öldü.