İçeriğe atla

Aleksandr Halifman

Alexander Khalifman
Dünya şampiyonu satranç ustası
Doğum18 Ocak 1966 (58 yaşında)
Sankt-Peterburg

Alexander Valeryevich Khalifman (18 Ocak 1966, Rusya), FIDE şampiyonu Rus satranç büyükustası.

Khalifman, Dünya Satranç Olimpiyatları'nda 1992, 2000 ve 2002 altın madalya kazanan Rusya takımının üyesiydi. 2000 yılında Türkiye'de düzenlenen 34.Satranç Olimpiyatları'nda bireysel olarak 2804 ELO puanına denk bir performansla altın madalya kazanmıştır.[1]

FIDE 1999 Satranç Şampiyonu

Khalifman, Porz 2000

Efsanevi oyuncu Garri Kasparov'un 1990'lı yılların başlarında Dünya Satranç Federasyonu ile ters düşmesi sonucu satrancın zirvesinde bir kaos yaşanıyordu. Bir taraftan Kasparov kendisinin dışında kimseyi Dünya Şampiyonu olarak tanımayacağını belirtirken diğer yandan FIDE kendisinin inisiyatifi dışında GM Short ile unvan maçı yapan GM Kasparov'un şampiyonluğunun artık tanınamayacağını belirtiyordu.

Bu çabalara hız kazandırmak adına, 1999 yılında Las Vegas'ta FIDE Başkanı Kirsan Ilyumzhinov'un sponsorluğunda $3.000.000 ödüllü dev bir turnuva düzenlendi. Knock-out formatında oynanacak bu turnuvanın amacı Dünya Şampiyonluğu unvanını eski prestijli günlerine kavuşturmak ve Las Vegas'ta satrancı vitrine çıkarmaktı. 100 saygın büyük ustanın arasında Kramnik, Adams, Svidler, Leko, Ivanchuk gibi çok kuvvetli oyuncular yer alıyordu. Turnuvanın sonunda ise ortaya büyük bir sürpriz çıktı: 2628 ratingli Alexander Khalifman 14. FIDE Dünya Şampiyonu unvanını kazandı.

Her ne kadar unvanı tartışılsa da, GM Khalifman'ın gösterdiği başarı GM Kasparov dahil olmak üzere, satranç kamuoyundaki tüm bireylerin saygısını kazanmıştı. Daha sonra bu başarısını genç rakibi GM Peter Leko karşısında sınayan GM Alexander Khalifman, rakibine 4.5-1.5 gibi bir sonuçla mağlup oldu…

Eylül 2006'da Çeşme'de düzenlenen Avrupa Kulüpler Şampiyonası'nda Tomsk 400 takımı oyuncusu olarak Türkiye'ye gelen GM Alexander Khalifman, yarı finalde Muhammed Ali Azak'a elenmesine rağmen halen sahip olduğu 2662 rating ile günümüzün en saygın büyük ustalarından birisidir.

Kaynakça

  1. ^ "OlimpBase :: 34th Chess Olympiad, Istanbul 2000, information". www.olimpbase.org. 15 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Garri Kasparov</span> Rus satranç oyuncusu ve aktivist

Garry Kimovich Kasparov, 1985-2000 yılları arasında dünya şampiyonu olan Rus satranç büyükustası.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Kramnik</span> 2000 yılından beri dünya satranç şampiyonu olan Rus satranç büyükustası

Vladimir Kramnik, Rus satranç büyük ustası. 2000 yılında Londra'da Garri Kasparov'u 16 oyunluk bir maçta yenmiştir. Bu maç FIDE için resmi bir dünya şampiyonası maçı olmasa da, genel olarak böyle kabul edildiğinden, kendisi 2000 yılından beri dünya satranç şampiyonu olarak kabul edilmektedir. Kasparov bu maçın ardından 2005 yılında satrancı bıraktığını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Viswanathan Anand</span>

Viswanathan Anand, Hint satranç büyükustası. Eski Dünya Satranç şampiyonudur. Anand, FIDE reyting listesinde 2.800 puan barajını geçen beş oyuncudan biridir. Vladimir Kramnik ile UEP maçı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Botvinnik</span>

Mihail Botvinnik Altıncı dünya satranç şampiyonu.

<span class="mw-page-title-main">Ruslan Ponomaryov</span>

Ruslan Ponomariov, Ukraynalı ünlü satranç oyuncusu. Ocak 2007'de FIDE Elo rating listesinde, 2723 puanla Dünya çapında 14. sırada, Ukrayna'da ise Vassili Ivançuk'un arkasından 2. sırada yer almaktadır. FIDE listelerindeki en yüksek puanı Nisan 2002'de ulaştığı 2743 puandır.

<span class="mw-page-title-main">2007 Dünya Satranç Şampiyonası</span>

2007 Dünya Satranç Şampiyonası, 12-30 Eylül 2007 tarihleri arasında, 2007 Dünya Satranç Şampiyonunu belirlemek için düzenlenen şampiyonadır. Meksika'nın başkenti Meksiko'da FIDE tarafından düzenlenmiştir. Çift devreli lig usulüyle gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Svidler</span>

Pyotr Veniaminoviç Svidler, Rus satranç Büyük Ustasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Veselin Topalov</span> Bulgar şahmat oyuncusu

Veselin Aleksandrov Topalov, Bulgar satranç büyük ustası ve eski FIDE dünya şampiyonu. Ocak 2009 FIDE reyting listesinde 2796 ELO reytingiyle dünyada birinci olarak sıralanıyordu. Onun hali hazırdaki eğitmeni ve menajeri uluslararası usta Selvio Danailovdur.

Büyükusta, çok güçlü satranç oyuncularına FIDE tarafından verilen bir ünvandır. "Dünya Şampiyonu" ünvanı bir yana bırakılırsa büyükusta, bir satranç oyuncusunun erişebileceği en yüksek onurdur.

Dünya Büyükler Satranç Şampiyonası 1991 yılından bu yana FIDE tarafından düzenlenen yıllık bir satranç turnuvasıdır. Turnuva katılımcıları o yılın 1 Ocak'ı itibarıyla 60 yaşına basmış olmalıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Michael Adams</span>

Michael Adams, Büyük Britanyalı bir satranç büyükustasıdır. Ekim 2000 - Ekim 2002 arasında dünyanın en iyi dördüncü oyuncusu unvanını koruyan Adams, Ocak 2009 FIDE reyting listesinde 2712 ELO puanıyla 24. sırada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">32. Satranç Olimpiyatı</span>

32. Satranç Olimpiyatı 15 Eylül - 2 Ekim 1996 tarihleri arasında Ermenistan'ın başkenti Erivan'da düzenlenmiş satranç turnuvasıdır. resmî FIDE turnuvalarından biri olan etkinlikte Ermeni uluslararası hakem Alesha Khachatrian görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Betül Cemre Yıldız</span> Türk satranç oyuncusu

Betül Cemre Yıldız, WGM unvanlı Türk satranç oyuncusu. 11 Kez Türkiye Kadınlar Satranç Şampiyonası'nı kazanmış, 2004 yılında FIDE tarafından verilen WIM unvanı, 2012 yılında da WGM unvanını almıştır. WGM unvanını alan ilk Türk olup, 2007 yılında Dünya 18 Yaş Altı Kadınlar Şampiyonası ve 2009 yılında Dünya Genç Kadınlar Şampiyonalarında bronz madalya kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Ipatov</span> Satranç Büyükustası

Alexander Ipatov bir satranç büyükustası ve Türkiye'deki en üst düzey profesyonel satranç oyuncularındandır.

<span class="mw-page-title-main">FIDE ünvanları</span>

FIDE ünvanları, uluslararası satranç yönetim organı FIDE tarafından üstün performans için verilen ünvanlardır. Bu ünvanların en yükseği Büyükustadır. Ünvanlar genellikle Elo derecesi ve diğer ünvanlı satranç oyuncularına karşı kazanılan karşılaşmalardan elde edilen normların birleşimiyle kazanılır. Ünvanlar bir kez verildiğinde, sahtekarlık veya hile durumları dışında ömür boyu elde tutulur. Açık ünvanlar tüm oyuncular tarafından kazanılabilirken, kadın ünvanları kadın oyuncularla sınırlıdır. Birçok güçlü kadın oyuncu hem açık hem de kadın ünvanlarına sahiptir. FIDE ayrıca hakemler, organizatörler ve eğitmenler için de ünvanlar verir. Yazışmalı satranç, satranç problemi oluşturma ve satranç problemi çözme ünvanları artık FIDE tarafından yönetilmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nona Gaprindaşvili</span> Gürcü satranç ustası (1941 doğumlu)

Nona Gaprindaşvili, Gürcü satranç oyuncusu ve FIDE unvanı Grandmaster olan ilk kadındır. Altıncı kadınlar dünya satranç şampiyonuydu (1962-1978).

<span class="mw-page-title-main">Tan Zhongyi</span>

Tan Zhongyi Çinli satranç büyükustası (GM) ve eski Kadınlar Dünya Satranç Şampiyonu (2017-2018).

<span class="mw-page-title-main">Ding Liren</span> Çinli Dünya Satranç Şampiyonu

Ding Liren, Çinli dünya satranç şampiyonu, satranç büyükustasıdır. Liren, tarihteki en yüksek puan alan Çinli satranç oyuncusu ve aynı zamanda üç kez Çin Satrancı Şampiyonudur. Finalde Maxime Vachier-Lagrave'i yenerek 2019 Grand Chess Tour'un galibi oldu. 2019 yılında, 2007'den itibaren Magnus Carlsen'i playoff'ta yenen ilk oyuncu olarak Sinquefield Kupası'nı kazandı. Ding, bir Adaylar Turnuvasında oynayan ve FIDE dünya sıralamasında 2800 Elo puanını geçen ilk Çinli oyuncudur. Temmuz 2016'da 2875 Blitz reytingi ile dünyadaki en yüksek reytingli Blitz oyuncusu oldu.

Nana Dzagnidze, 2008 yılında FIDE tarafından Grandmaster unvanına layık görülen Gürcü satranç oyuncusu. Dzagnidze, 2008'de Kadınlar Satranç Olimpiyatı'nda altın madalya kazanan Gürcü takımının bir üyesi ve 2017'de Avrupa Bayanlar Bireysel satranç Turnuvası şampiyonuydu.

<span class="mw-page-title-main">Pia Cramling</span>

Pia Ann Rosa-Della Cramling, İsveçli satranç oyuncusu. 1992 yılında FIDE'nin Grandmaster (GM) unvanını kazanan beşinci kadın oldu. 1980'lerin başından beri dünyanın en güçlü kadın oyuncularından biri olmasının yanı sıra üç kez FIDE Dünya Sıralaması'nda en yüksek dereceye sahip kadın oyuncu olmuştur. Ocak 1984 reyting listesinde açık ara bir numara, Temmuz 1984 listesinde ise ortak bir numaraydı