İçeriğe atla

Aleksander Ładoś

Aleksander Ładoś
Aleksander Ładoś
Doğum27 Aralık 1891(1891-12-27)
Lviv, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm29 Aralık 1963 (72 yaşında)
Varşova, Polonya
MilliyetPolonya Polonya
Mezun olduğu okul(lar)Lviv Üniversitesi
Meslekdiplomat
Ödüller

Aleksander Wacław Ładoś (27 Aralık 1891, Lviv – 29 Aralık 1963, Varşova), Polonyalı diplomat, konsolosluk memuru, gazeteci ve politikacı. 1941–1943 yıllarında işgal altında olan Polonya'daki gettolardan Yahudilere yasadışı Latin Amerika pasaportu düzenleyen, soyadıyla anılan “Ładoś Grubu” olarak adlandırılan grubun üyesi ve gayri resmi lideri.[1][2]

Özgeçmiş

Lviv Posta İdaresi Kıdemli Danışmanı Jan ile Kalous sülalesinden Albina'nın oğlu. Lviv'deki 4. Klasik Lise'den derece ile mezun oldu, daha sonra Lviv'deki Jan Kazimierz Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nde tarih okudu. 1913 yılında Polonya Halk Partisi PSL "Piast" da Wincenty Witos ve Jan Dąbski ile şahsen tanışarak siyasi faaliyetlere başladı. I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden sonra Doğu Lejyonu organizasyonuna katıldı, ardından Lozan'a gitti ve burada kesintiye uğrayan çalışmalarına devam etti.

Bağımsızlık kazanıldıktan sonra, 1919 baharında ülkeye döndü ve Haziran 1919'da Polonya Cumhuriyeti'nin diplomatik hizmetine katıldı. 1920 baharına kadar Spisz ve Orava'da plebisit delegesi iken, 1920 Nisan'ından itibaren Dışişleri Bakanlığı'nın Varşova'daki merkez teşkilatında memur olarak, 17 Ağustos 1920 itibarıyla de Dışişleri Bakanlığı Basın Ofisi'nin Müdürü olarak görev yaptı. 1920–1921'de Minsk ve Riga'da yürütülen Sovyet Rusya ile barış görüşmelerinde Polonya heyeti sekreterliği yaptı, Jan Dąbski ve Adolf Joffe arasındaki görüşmelere katıldı.

Aralık 1921'de Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Departmanı'na Orta Avrupa Bölümü Müdürü olarak atandı, 31 Ocak 1922'den itibaren Daire Başkanı oldu. 9 Ekim 1923'te Riga'da Polonya Cumhuriyeti Elçiliği görevine atandı ve Mayıs Darbesi'nden sonra görevden alındı. 1 Mart 1927'de Münih'te Polonya Cumhuriyeti Başkonsolosluğu'na atandı. 30 Haziran 1931'de Dışişleri Bakan Yardımcısı Józef Beck'in göreve gelmesinin ardından Dışişleri Bakanlığı'ndaki görevine son verildi.

Üçüncü Reich ve SSCB'nin Polonya'ya karşı saldırısına kadar siyasi gazetecilikle uğraştı. Gazeta Handlowa adlı ticaret gazetesinin baş editörüydü, Odnowa, Polonia, Wieczór, Warszawski, ABC, Zwrot ve Goniec Warszawski'de, Wacław Nienaski takma adını kullanarak yazılarını yayınladı. Józef Beck'in politikasını eleştirdi, siyasi olarak Morges Cephesi'ne yaklaştı.

3 Ekim'den 7 Aralık 1939'a kadar, Halk Partisi adına Władysław Sikorski hükûmetinde sandalyesiz bakan olarak görev yaptı, yerine Stanisław Kot geçti. 8 Kasım 1939 itibarıyla Halk Partisi adına Devlet Bakanlar Komitesi üyeliğini yürüttü.[3] 24 Mayıs 1940'tan Temmuz 1945'e kadar, Maslahatgüzar unvanı ile Bern'de elçi olarak görev yaptı. Polonyalı ve Yahudi mültecilerin yanı sıra, General Bronisław Prugar-Ketling'in İkinci Yaya Nişancılar Bölüğü'nün gözaltındaki birkaç bin askeri ile ilgilenmek görevleri arasındaydı. Ładoś, ayrıca, Litvanya'nın savaştan sonra planlanan Polonya-Çekoslovak konfederasyonuna katılımını ve savaş sonlandıktan sonra – Dışişleri Bakanlığı'nın rızasıyla – doğu sınırının çizilmesi hakkındaki gayri resmi müzakereleri yürüttü. Dünyadaki Polonyalı mültecilere insani yardım fonları da Bern aracılığıyla gönderildi.[4]

Ładoś Grubu ve Yahudilerin Kurtarılması

İsviçre'de görevini ifa ettiği sırada, meslektaşları ile birlikte “Pasaport Meseleleri” kod adı ile yaklaşık 8.000–10.000 Polonyalı, Hollandalı, Alman, Avusturyalı ve diğer Yahudilere Paraguay, Honduras, Haiti, Peru pasaportları ile vatandaşlık belgeleri düzenleme operasyonu yürüterek yaklaşık 2.000–3.000 hayatı Holokost'tan kurtardı. Bu hareket 1939/40 başlarında, Yahudilerin imhasına ilişkin kararların alındığı Wannsee Konferansı'ndan çok önce başladı.

1941'den itibaren boş pasaport defterleri satan İsviçreli noter ve Paraguay Fahri Konsolosu Rudolf Hügli ile işbirliği yapıldı.[5] Pasaportların doldurulması işiyle Polonya Cumhuriyeti Muavin Konsolos Konstanty Rokicki ilgilendi. Formların doldurulması ve para transferi işinden, Yahudi örgütleriyle temas kurmaktan ve belgelerin kopyalarının ülkeye kaçırılmasını koordine etmekten, Ładoś tarafından yürüttüğü bu faaliyetlerde serbest yetki verilen bir Yahudi konsolosluk çalışanı olan Dr. Juliusz Kühl sorumluydu. Ładoś onu işten çıkarmayı reddetmiş ve tutuklama tehdidinden korumak için de diplomat statüsü kazandırmaya çalışmıştır.[4]

Pasaportların ülkeye doğrudan kaçırılması işiyle iki Yahudi örgütü, Abraham Silberschein’ın temsil ettiği RELICO ve Chaim Eiss liderliğindeki Agudat Israel'in İsviçre şubesi ilgilendiler. Bu faaliyetlere Ładoś'un yardımcısı Müsteşar Stefan Ryniewicz de iştirak etti.

Ekim 1943'te, pasaport meselesi İsviçre polisi tarafından ortaya çıkarıldıktan sonra, Ładoś konuyla ilgili, büyük olasılıkla tutuklanan Yahudi eylemcilerin serbest bırakılmasına ve davanın örtülmesine yol acan, İsviçre Dışişleri Bakanı Marcel Pilet-Golaz'a girişimde bulundu.[6] Aynı zamanda Müsteşar Stefan Ryniewicz bu davada İsviçre polisine müdahale etti.

Savaş sonrası yaşam

Aleksander Ładoś'un Varşova'da bulunan Powązki Mezarlığı'ndaki mezarı

İsviçre'nin sürgündeki Polonya hükümetini tanımasını geri çekmesinden sonra Ładoś sürgünde kaldı. Eylül 1945'ten Temmuz 1946'ya kadar Lozan'da yaşadı, 1946 sonbaharında Paris yakınlarındaki Clamart'a yerleşti. 1960 yılında Polonya'ya döndü. Varşova'ya yerleşti ve burada hayatını kaybetti. Powązki Mezarlığı'ndaki ebedi istirahatgâhındadır (ada/parsel 77-5-30).[7]

Yayınlanmamış üç cilt günlük bırakmıştır. Üçüncü cilt üzerinde çalışırken yaşamını yitirmiş ve her ne kadar bahsetmiş olsa da pasaportlar meselesini ayrıntılı olarak anlatmaya ömrü yetmemiştir.

Anma

28 Aralık 2018'de, Elçi Aleksander Ładoś'un ölümünün 55. yıldönümü arifesinde, Polonya Dışişleri Bakanı Jacek Czaputowicz, Kültür Bakan Yardımcısı Magdalena Gawin ve II. Dünya Savaşı gazilerinin katılımıyla Varşova Powązki'de dini bir anma töreni düzenlendi. Mezarlıkta Varşova'daki Yahudi Topluluğu'ndan Haham Orieł Zaretsky ve Amerikan Yahudi Komitesi temsilcileri hazır bulundular.[8] Davet edilen büyükelçilerden sadece İsviçre Büyükelçiliği Maslahatgüzarı geldi. “İsrailli diplomatların katılmamış olmaları özellikle şaşırtıcıydı”.[9]

Yad Vaşem Enstitüsü tartışması

Nisan 2019'da Yad Vaşem Enstitüsü, Ładoś Grubu'nun lideri olarak kabul ettiği Konstanty Rokicki'ye Uluslararası Dürüstler Unvanının, Aleksander Ładoś ve Stefan Ryniewicz'e „konsolos” sıfatlarının tanındığını duyurmuştur.[10] Ciddi olgusal hatalar içeren karar (Ładoś ve Ryniewicz, astları değil Rokicki'nin üstleriydi ve hiçbiri konsolos değildi), temsilcisi tarafından diğer iki diplomatın meselesini açıklığa kavuşturmak için madalyayı reddeden Rokicki ailesinin protestosu ile karşılanmıştır.[11] Karar, aynı zamanda, Yad Vaşem'e protesto mektubu gönderen Ładoś Grubu tarafından kurtarılan 30'dan fazla kişinin tepkisine neden olmuştur.[12] Ayrıca İsviçre'nin Polonya Büyükelçisi Jakub Kumoch, Yad Vaşem'in kararını "yanlış anlama"[13] olarak nitelendirmiş ve Rokicki'nin Ładoś ve Ryniewicz yönetimi altında hareket ettiğini vurgulamıştır.[14] Kararı aynı zamanda Ładoś Grubu'nu keşfedenlerden biri olan Zürih'teki Polonya Fahri Konsolosu Bern Blechner de protesto etmiştir.[15]

Nişanlar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Potocki, Michał (23 Ağustos 2018). "Grupa Ładosia ratująca Żydów, to był sprawny mechanizm. "Badacze ustalają nazwiska ocalonych i ich potomków"" (Lehçe). wiadomosci.dziennik.pl. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020. 
  2. ^ "Końcowe prace nad listą ocalałych z tzw. Grupy Ładosia" (Lehçe). thenews.pl. 5 Aralık 2018. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020. 
  3. ^ Paszkiewicz, Lidia Barbara (2010). Komitet dla Spraw Kraju. Zarys działalności Adama Ciołkosza w latach 1940–1942 (Lehçe). Toruń: Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty. s. 159. 
  4. ^ a b Haska, Agnieszka (2015). "„Proszę Pana Ministra o energiczną interwencję". Aleksander Ładoś (1891–1963) i ratowanie Żydów przez Poselstwo RP w Bernie" (Lehçe). ss. 299-309. 
  5. ^ Michał Potocki, Zbigniew Parafianowicz (7 Ağustos 2017). "Polak na polecenie rządu ratował Żydów od Holokaustu. Świat się o tym nie dowiedział [TYLKO U NAS]" (Lehçe). gazetaprawna.pl. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  6. ^ "Notice du Chef du Département politique, M. Pilet-Golaz" (Fransızca). dodis.ch. 13 Ekim 1943. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020. 
  7. ^ "Pomniki - szczegóły" (Lehçe). cmentarze.um.warszawa.pl. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020. 
  8. ^ "Upamiętniono dyplomatę, który ratował Żydów. Na Powązkach zabrakło przedstawicieli Izraela i USA, a nawet Trzaskowskiego!" (Lehçe). wpolityce.pl. 28 Aralık 2018. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  9. ^ Martyna Olasz, Jakub Pilarek (28 Aralık 2018). "Upamiętniono posła Aleksandra Ładosia, jednego z Polaków ratujących Żydów" (Lehçe). pap.pl. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  10. ^ "Yad Vashem: Konstanty Rokicki kluczowy w Grupie Berneńskiej" (Lehçe). gosc.pl. 14 Mayıs 2019. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  11. ^ Zbigniew Parafianowicz, Michał Potocki (29 Nisan 2019). "Błędy we wniosku Yad Vashem ws. Rokickiego. Nie wiadomo, czy krewna bohatera weźmie udział w uroczystościach" (Lehçe). wiadomosci.dziennik.pl. 29 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  12. ^ Makowski, Marcin (2 Haziran 2019). "Grupa Ocalałych pisze do Yad Vashem. Chodzi o polskich dyplomatów" (Lehçe). opinie.wp.pl. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  13. ^ "Yad Vashem explains honouring just one Bernese Group member" (İngilizce). tvp.pl. 15 Mayıs 2019. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  14. ^ Kumoch, Jakub (2 Mayıs 2019). "The Polish Holocaust hero you've never heard of" (İngilizce). blogs.timesofisrael.com. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  15. ^ "Cała grupa Ładosia z tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata? "Wypaczenie istoty wspólnej akcji"" (Lehçe). wiadomosci.dziennik.pl. 10 Mayıs 2019. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  16. ^ "Prezydent wręczył Medale Virtus et Fraternitas" (Lehçe). prezydent.pl. 19 Temmuz 2019. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  17. ^ Stanisław Łoza, (Ed.) (1938). Czy wiesz kto to jest? (Lehçe). Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa. s. 438. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kraków</span>

Kraków, Polonya'nın en eski ve en büyük üç şehrinden biridir. 2019 yılı itibarıyla şehirde 779.000 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lviv</span> Ukraynanın batısında bir şehir

Lviv, nüfus bakımından Batı Ukrayna'nın en büyük ve Ukrayna'nın yedinci büyük şehri. Ukrayna'nın kültür merkezlerinden biridir. 2020 verilerine göre nüfusu 755.800'dür. Nüfusunun %88'i Ukraynalı, %9'u Rus, %1'i de Polonyalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Wrocław</span>

Wrocław (, Güneybatı Polonya'da bulunan Aşağı Silezya'nın tarihi bölgesi ve başkentidir. Oder Nehri üzerine kurulmuştur. nüfus bakımından Polonya'nın üçüncü şehridir. Varşova'dan sonra, Polonya'nın ikinci büyük finansal merkezi olduğu düşünülür.

<span class="mw-page-title-main">Wilm Hosenfeld</span> Alman subay

Wilhelm Adalbert Hosenfeld SUO, İkinci Dünya Harbi'nde Hauptmann (Yüzbaşı) rütbesine kadar yükselen, asıl mesleği ortaokul öğretmenliği olan bir Alman subaydı. Alman işgali altındaki Polonya'da görev yaptığı süre boyunca Yahudilere sempati duyup, birçok Yahudi'nin Nazi zulmünden korunmasına ve kurtarılmasına yardım etmişti. Bu davranışından ötürü Yad Vaşem'de İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile 2008'de onurlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Dürüstler</span> Holokosta maruz kalan yahudilere yardım eden gayri-yahudi kişilere verilen onursal sıfat

Uluslararası Dürüstler, İsrail Devleti'nin Naziler tarafından Holokost'a maruz kalan Yahudileri kurtarmak için hayatını riske atan gayri-Yahudilere verdiği onursal sıfattır. Terim, Nuh’un evrensel kanunlarına itaat eden Yahudi olmayan insanları anlatan “dürüst Yahudi olmayan” kavramından gelir.

<span class="mw-page-title-main">MKS Polonia Warszawa</span> Polonyada bir futbol takımı

Polonia Varşova tam ismiyle Polonia Warszawa Spółka Akcyjna, Polonya'nın başkenti ve en büyük şehri Varşova'da 1911 tarihinde kurulan futbol takımı. Polonya'nın en eski spor kulübü unvanını taşımaktadır. Futbol haricinde basketbol şubesi de mevcuttur. Kulüp 2011 yılında 100. yılını kutlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jedwabne Katliamı</span>

Jedwabne Katliamı, 10 Temmuz 1941 II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından işgal edilen Polonya'nın başkenti Varşova’nın 190 km kuzeydoğusunda kalan Jedwabne köyünde gerçekleşen Yahudi katliamıdır. Bu katliam sırasında en az 400 Yahudi dövülerek öldürülürken diğerleri canlı olarak bir ahırda yakılarak öldürüldü. Araştırmacılar kurbanların gerçek sayısının kaç olduğunun bilinmesinin imkansız olduğunu söyledi. Gross’a göre Jedwabne’de 1600 civarında Yahudi öldürüldü. Katliamın gerçekleştiği Jedwabne'de Lehçe, İbranice ve Yidiş dillerinde bir anıt yapılmıştır. Anıtta “10 Temmuz 1941 yılında öldürülen ve canlı olarak yakılan Jedwabne ve civarında yaşayan, erkek, kadın ve çocuklar, bu toprağın sakinleri anısına” ibaresi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jakub Kumoch</span>

Jakub Radomir Kumoch, Polonyalı diplomat, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Anna Borkowska (rahibe)</span>

Anna Borkowska (Rahibelik öncesi soyadı Janina Siestrzewitowska) veya Rahibe Bertranda, Polonyalı bir Dominikan rahibe.

<span class="mw-page-title-main">Ładoś Grubu</span> II. Dünya Savaşı sırasında, Avrupalı Yahudileri katledilmekten kurtarmak için İsviçrede sahte Güney Amerika pasaportları basmak üzere ortaklaşa bir sistem oluşturan Polonyalı diplomatlar ve Yahudi aktivistlere verilen isim

Vadoş Grubu, diğer adıyla Bern grubu – II. Dünya Savaşı sırasında, Avrupalı Yahudileri katledilmekten kurtarmak için İsviçre'de sahte Güney Amerika pasaportları basmak üzere ortaklaşa bir sistem oluşturan Polonyalı diplomatlar ve Yahudi aktivistlere verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Henryk Silberschein</span>

Adolf Henryk Silberschein – Abraham Silberschein olarak da bilinir – Polonyalı-Yahudi avukat, Dünya Yahudi Kongresi aktivisti, siyonist, Ulusal Azınlıklar Bloğu'ndan ilk dönem Sejm üyesi (1922–1927), yasadışı Latin Amerika pasaportları düzenleyip işgal altındaki Polonya'ya kaçırarak pasaport sahipleri ve ailelerini derhal imha kamplarına götürülmekten kurtaran Yahudi örgütler ve Polonyalı diplomatlar arasında gayri resmi bir işbirliği olan aynı zamanda "Bern Grubu" olarak da bilinen "Ładoś Grubu" üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Konstanty Rokicki</span> Lados Grubu üyesi

Konstanty Rokicki, Polonya konsolosluk memuru, Riga ve Bern'deki Polonya Cumhuriyeti Konsolos Yardımısı, 1941–1943 yıllarında Yahudileri imha kamplarına gönderilmekten kurtaran sahte Latin Amerika pasaportlarını düzenleyen "Bern grubu", olarak da bilinen Yahudilerin Holokost'tan kurtarılması hareketi olan "Ładoś grubu” üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Chaim Eiss</span>

Chaim Yisroel Eiss, İbranice חיים ישראל אייז, Zürih'te yaşayan Polonyalı-Yahudi tüccar, ultra-ortodoks yahudi diasporası aktivisti, Agudat Israel hareketinin kurucularından ve liderlerinden biri, II. Dünya Savaşı sırasında, "Bern grubu" olarak da bilinen "Ładoś Grubu" ile işbirliği içinde sahte Latin Amerika pasaportları üreterek Yahudileri Holokost'tan kurtarma girişimlerinde yer aldı. Pasaportların düzenlenmesinde Latin Amerika konsolosları ve Bern'deki Polonya Cumhuriyeti Elçisi ile işbirliğinden yararlandı. Eiss, işgal altındaki Polonya'ya belgeleri kaçırma işiyle uğraştı, aynı zamanda pasaportlardan yararlanacak kişilerin listelerinin tedarikçisi ve Yahudilere yönelik insani yardımın koordinatörüydü. Faaliyetlerinin birkaç bin kişiyi kurtardığı tahmin edilmektedir. Eiss'in ifadeleri, Elçi Aleksander Ładoś ve İsviçre'deki diğer Polonyalı diplomatların Holokost kurbanlarını kurtarmak adına yaptıklarıyla ilgili temel bilgi kaynaklarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Juliusz Kühl</span>

Juliusz Kühl, Polonyalı konsolosluk memuru, ekonomist ve Yahudi diasporası aktivisti, 1941–1943 yıllarında, Yahudileri Holokost'tan kurtarmak için topluca yasadışı Latin Amerika pasaportları düzenleyen Aleksander Ładoś önderliğindeki “Bern grubu” da denilen „Ładoś Grubu"nun etkin üyesi. Yahudi ve İsrail gazeteciliğinde, sıklıkla grup lideri olarak bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Ryniewicz</span> Polonyalı diplomat ve müsteşar

Stefan Ryniewicz – Polonyalı diplomat, müsteşar ve 1938–1945 yıllarında Bern'deki Polonya Elçiliği Müsteşarı ve Misyon Şef Yardımcısı, "Bern grubu" olarak da adlandırılan, Yahudilere yasadışı Latin Amerika pasaportları düzenleyerek onları Holokost'tan kurtarma operasyonuna katılan “Ładoś Grubu” nun dört Polonyalı diplomatından biriydi. Ryniewicz, diğer ülkelerden diplomatların ikna edilmesinde önemli bir rol oynamıştır ve bu konuda Elçilik ile işbirliği yapan Yahudi örgütlerinin temsilcileriyle yazışmaları yürütmüştür. Muhtemelen, Emniyet Müdürü Heinrich Rothmund'u, tutuklanan Yahudi aktivistlere karşı harekete geçmemeye o ikna etmişti. Ayrıca, yasadışı pasaport çıkarmaktan serbest bırakılan ve daha sonra Yad Vaşem Enstitüsü tarafından Uluslararası Dürüstler Unvanı tanınan Peru Konsolosu José María Barreto'nun savunmasına başarısız bir müdahale girişiminde bulunmuştur.

Wilanów Sarayı, Polonya'nın Varşova kentinin Wilanów semtinde bulunan eski bir kraliyet sarayıdır. Wilanów Sarayı, Polonya'nın bölünmesinden ve her iki Dünya Savaşından da sağlam çıkması nedeniyle, Polonya devletinin kültürünün bir hatırlatıcısı olarak hizmet etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Marek Borowski</span>

Marek Stefan Borowski Polonyalı solcu bir politikacı. Bir süre Demokratik Sol İttifak'a (SLD) liderlik etti ve 2001'den 2004'e kadar Polonya parlamentosunun daha güçlü alt kanadı olan Sejm'in Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Maly Trostenets</span>

Maly Trostenets, eski Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olan Beyaz Rusya'da Minsk kenti yakınlarındaki bir köydür. Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı sırasında bölgeyi işgali sırasında, köy bir Nazi imha alanı haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Jan Karski</span>

Jan Karski 2. Dünya Savaşı sırasında Polonyalı bir asker, direniş savaşçısı ve diplomattı. 1940-1943'te sürgündeki Polonya hükümetine ve Polonya'nın Batılı Müttefiklerine Alman işgali altındaki Polonya'daki durum hakkında kurye olarak hareket etmesiyle tanınır. Polonya'nın durumu, birçok rakip direniş grubu ve ayrıca Almanya'nın Varşova Gettosu'nu yok etmesi ve Polonya topraklarında Yahudileri, Polonyalıları ve diğerlerini katleden imha kampları işletmesi hakkında haber yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Izabella Cywińska</span>

Maria Izabella Cywińska-Michałowska, Polonyalı yönetmen, film eleştirmeni ve siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.