İçeriğe atla

Aleko Paşa

Aleko Paşa
Şarki Rumeli Vilayeti'nin valisi
Görev süresi
16 Mayıs 1879 - 16 Mayıs 1884
Yerine gelenGavril Krastevich
Kişisel bilgiler
Doğum 5 Nisan 1822(1822-04-05)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 17 Temmuz 1910 (88 yaşında)
Paris, Fransa
Akraba(lar) Stefan Bogoridi (babası); Raluca Scanavi (annesi)

Aleko Paşa ya da Bulgarca adıyla Aleksandır Stefanov Bogoridi (d. 1822 - ö. 17 Temmuz, 1910) Bulgar asıllı Osmanlı devlet adamı ve Bulgaristan'ın özerklik kazanması sonucu kurulan Şarki Rumeli Vilayeti'nin ilk valisiydi.[1]

Hayatı

Aleko Paşa 1822 yılında İstanbul'da doğdu. Bulgar asıllı Osmanlı devlet adamı İstefanaki Bey'in oğluydu. Fener Rum Erkek Lisesi'nde öğrenim gördü. Daha sonra Almanya'ya giderek hukuk eğitimi aldı. Osmanlı Devleti'nin çeşitli kademelerinde görevler yaptı.

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşını Osmanlıların kaybetmesi üzerine 13 Temmuz 1878 tarihinde imzalanan Berlin Antlaşması'yla Bulgarların kendi kendilerini yönettiği Filibe merkezli özerk bir Şarki Rumeli Vilayetinin kurulmasına karar verildi. Aleko Paşa bu bölgenin valiliğine getirildi. 29 Nisan 1879'da Rus Çarı II. Aleksandır yeğeni I. Aleksandır'ın Bulgar Knezliğine getirilmesini önerdi. Bulgar Millet Meclisi I. Aleksandır'ın seçimini onayladı. 1886 yılında I. Aleksandır'ın tahttan indirilmesi üzerine Aleko Paşa'nın Bulgar Knezi olması düşünüldü ama bu durum gerçekleşmedi. Aleko Paşa 1910 yılında Paris'te öldü.

Kaynakça

  1. ^ Somel, Selçuk Akşin (2012). Historical dictionary of the Ottoman Empire (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810871687. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">93 Harbi</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında 1877-1878 yılları arasında yapılmış savaş

93 Harbi ya da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı padişahı II. Abdülhamit ve Rus çarı II. Aleksandr döneminde yapılmış olan bir Osmanlı-Rus Savaşı'dır. Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir. Hem Osmanlı Devleti'nin batı sınırındaki Tuna (Balkan) Cephesi'nde, hem de doğu sınırındaki Kafkas Cephesi'nde savaşılmıştır. Savaşa hazırlıksız yakalanan Osmanlı Devleti, çok ağır bir yenilgi almıştır. Savaşın başlıca sebepleri; Osmanlı Devleti'nde yaşanan azınlık isyanları, Rusya ve Batı Avrupa ülkelerinde, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Hristiyanların insan haklarının çiğnendiği konusunda oluşan tek taraflı kamuoyu, Rusya'nın Balkanlardaki genişleme siyaseti, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlık istekleri ve Panslavizm akımıdır. Avrupa'nın büyük güçleri savaşı önlemek için İstanbul'da Tersane Konferansı'nı toplamışlar, ancak Osmanlı Devleti'ne yaptıkları taleplerin reddedilmesi üzerine savaş patlak vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Silistre</span> Kuzeydoğu Bulgaristanda şehir

Silistre, Bulgaristan'ın kuzeydoğu kesiminde, Romanya sınırında, Tuna kıyısındaki şehir. Aynı adlı Silistre ilinin idari merkezi olan Silistre, tarihî Güney Dobruca bölgesindeki en önemli şehirlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Rumeli</span>

Rumeli, Osmanlı İmparatorluğu döneminde 15. yüzyıldan itibaren Balkanlar’ın güneyine verilen addır. Aslı Rum İli olan coğrafik terim zamanla Rum Eli olarak dile otursa da 19. asra kadar evrakta Rum İli olarak yazımı devam etmiştir. Rumeli, sözündeki "Rum" kelimesi "Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde olan toprak, halklar" anlamıyla kelimenin yapısına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Midhat Paşa</span> 190. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Şefik Midhat Paşa, Osmanlı devlet adamıdır. İki kez sadrazam, Tuna, Aydın ve Suriye Valisi olan Midhat Paşa, ilk Osmanlı anayasası olan Kânûn-ı Esâsî'yi hazırlayan kurulun başkanlığını yaptı.

Mehmed Sabri Paşa, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde çeşitli valilik görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Köstendil</span> Batı Bulgaristanda şehir

Köstendil, Bulgaristan'ın en batısında bulunan Köstendil ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Vilayet</span> Osmanlı Devletinin son dönemlerindeki birinci derece mülki yönetim birimi

Vilâyet, 1864 yılında Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tanımlanan birinci dereceden bir yönetim birimidir. 19 ve 20. yüzyıllarda önce Osmanlı Devleti, ardından 1960'a kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde, bir valinin yönetimi altındaki birimdir. Bugün Türkiye'de vilayet, il anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Antlaşması (1878)</span> 13 Temmuz 1878de imzalanan barış antlaşması

Berlin Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında 13 Temmuz 1878 tarihinde Berlin'de imzalanan barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gabriel Noradunkyan</span> Ermeni asıllı Osmanlı diplomat ve devlet adamı

Gabriyel (Kapriel) Efendi Noradunkyan, Hariciye Nazırlığı, Babıali Hukuk Müşavirliği gibi yüksek düzeyde görevlerde bulunmuş Ermeni asıllı Osmanlı diplomat ve devlet adamı. Ayrıca Paris Barış Konferansı ve Lozan Barış Konferansı'nda Ermenileri temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar İsyanları</span> Bulgarların, 1876 yıllı içerisinde Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

Bulgar İsyanları, Nisan-Mayıs 1876 tarihleri arasında Osmanlı Devletinin Bulgar vatandaşlarının Osmanlı Devleti'ne isyan ederek bağımsızlığını kazanmaları olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Rumeli</span>

Doğu Rumeli Vilayeti veya Rumeli-i Şarkî Vilayeti, 1878 ile 1908 yılları arasında hüküm sürmüş bir Osmanlı İmparatorluğu vilayetidir. Doğu Rumeli veya Rumeli-i Şarkî olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Vilayeti</span>

Trablusgarp Vilayeti, 1864 yılında gerçekleşen yönetim reformu sonucu Trablusgarp Eyaleti yerine kurulan Osmanlı vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Vilayeti</span>

Kosova Vilayeti 1877 yılında kurulan Osmanlı İmparatorluğu vilayeti. Vilayetin merkezi önce Priştine sonra Üsküp olmuştur.

Yannis Sava Paşa Rum kökenli bir Osmanlı devlet adamı, yazar ve doktor.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Akif Paşa</span>

Mehmed Akif Paşa ya da Arnavut Mehmed Akif Paşa ya da Kalkandereli Mehmed Arif Paşa (1822-1893) Osmanlı Devleti'nin son döneminde yüksek derecede çeşitli görevlerde bulunmuş bir devlet adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksander Mavroyeni</span> Sisam beyi

Aleksandır Mavroyeni ya da Mavroyeni Bey (1848-1929) Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında çeşitli yüksek derecede görevlerde bulunmuş Rum asıllı bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dekolonizasyon</span> Sömürgeciliğin siyasi, ekonomik ve kültürel mirasını ortadan kaldırmak

Dekolonizasyon; bir devletin, bir başka ülke halkı ve kurumları üzerindeki kontrolünü sona erdirmesi. Diğer bir deyişle sömürgeciliğin sonlandırılmasıdır. Politik ve kültürel anlamda gerçekleştirilebilir. Bu Kavram özellikle I. Dünya Savaşı'ndan önce kurulan sömürge imparatorluklarının parçalanması için kullanılır. Akademisyenler konuya ilişkin incelemelerinde özellikle bağımsızlık talep eden kolonilerdeki Creole Milliyetçiliği gibi halk hareketleri ve fikirler üzerinde yoğunlaşıyorlar. Ulusların kendi kaderlerini tayin etme hakkı Birleşmiş Milletler tarafından Dekolonizasyonun özü olarak tanımlanır. Birleşmiş Milletler'e bağlı Özel Dekolonizasyon Komitesi,Dekolonizayon Süreci içerisinde Kolonici ulusun süreci iptal gibi bir hakkı bulunmadığına ancak sürecin yönlendirilmesinde söz sahibi olabileceğine karar vermiştir. Buna örnek olarak:Hindistan'ın bölünmesi gösterilebilir. Bağımsız Devletler, bir bölge hakkında dekolonizasyon talep edebilse de bu orada yaşayan ulusun referandumuna bırakılır.

Silistre Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. Merkezi, günümüzde Bulgaristan sınırlarında bulunan Silistre idi.

Osmanlı döneminde Bulgaristan tarihi, Osmanlı İmparatorluğu'nun, 14. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun dağılmasıyla birlikte ortaya çıkan daha küçük krallıkların fethinden başlayıp, 1878'de Bulgaristan'ın bağımsızlığına kadar yaklaşık 500 yıllık bir zamanı kapsamaktadır. 93 Harbi'nin sonuçları ile beraber, işlevsel olarak bağımsızlığını kazanan yarı bağımsız bir Bulgaristan Prensliği kurulmuştur. 1885'te Doğu Rumeli'yi içerisine alan özerk Bulgaristan Prensliği, 1908 senesinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stefanaki Bey</span> Sisam beyi

Stefan Bogoridi ya da İstefanaki Bey, Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde görev almış Bulgar devlet adamıdır.