Alegría de Pío çatışması
Alegría de Pío çatışması (İspanyolca: Combate de Alegria de Pio) Fidel Castro önderliğindeki 26 Temmuz Hareketi üyelerinin Granma adlı yatla Meksika'dan yola çıkarak Küba'ya geldikten sonra, karaya çıkmalarıyla beraber Fulgencio Batista rejimine bağlı askerler tarafından pusuya düşürüldükleri muharebeyi anlatır.
Arka plan
Ülkedeki ABD destekli Fulgencio Batista rejimini devirmek için Fidel Castro önderliğinde kurulan 26 Temmuz Hareketi lider kadrosu, başarısız Moncada baskınının ardından tutuklanır ve hapsedilir. Ayaklanmayı kanlı şekilde bastıran Batista rejimi, Castro başta olmak üzere genç devrimcilerin Küba halkı nezdinde yarattığı olumlu kamuoyu nedeniyle hapisteki devrimcileri genel af ilan ederek serbest bırakmak zorunda kalır. Meksika'ya sürgüne giden devrimciler burada hem Küba'ya geçerek adada gerilla savaşı başlatma hazırlıkları yapar hem de örgütlenerek aralarına Che Guevara gibi isimleri katarlar. 25 Kasım 1956 tarihinde Granma adlı tekneyle Meksika'nın Veracruz eyaletindeki Tuxpan Limanından yola çıkıp, 2 Aralık günü Küba'ya ayak basarlar. Ancak ayak basmalarının üçüncü günü pusuya düşürülürler.
Çatışma
Çatışma 26 Temmuz Hareketi'nin ilk silahlı çatışmasıdır. Fidel Castro'ya bağlı gerilla birlikleri karaya bastıktan sonra deneyimsizliklerinden dolayı Batista rejimine bağlı askerler tarafından kolaylıkla görüldüğü iddia edilse de olaydan çok sonra Ernesto Che Guevara tarafından yapılan açıklamada ilerleyip güzergahlarını bilen bir yerel rehberin ihaneti sonrasında pusuya düşüldüğü belirtilmiştir.[1][a]
Çatışma eşit olmayan güce sahip silahlı birlikler arasında gerçekleşti. Bataklık arazide uzun bir yürüyüş sonrası yorgun vaziyette pusuya düşürülen gerillalar çatışma sırasında beraberlerinde getirdikleri erzaklarını ve tıbbi malzemeyi geride bırakmak durumunda kaldı. Hava desteği beklemeden devrimcilere müdahale eden ordu birlikleri Castro birliklerine ağır zayiat verdirse de başta Fidel Castro, Raul Castro, Juan Almeida Bosque, Ciro Redondo ve Che Guevara gibi Küba Devrimi mücadeolesi ve devrimin ardından sosyalist iktidarın lider kadrosunu oluşturacak küçük bir grubun kaçmasına engel olamadı.
Öldürülen devrimciler
- İlk çatışmada:
- Israel Cabrera Rodriguez
- Humberto Lamothe Coronado
- Oscar Rodriguez Delgado.
- 7 Aralık günü Pozo Impalado'da esir edildikten sonra yerinde infaz edilenler:
- Rene Bedia Morales
- Eduardo Reyes Canto
- 7 Aralık günü Boca del Toro'da katledilenler:
- Miguel Cabañas Perojo
- Noelio Capote Figueroa
- Candido Gonzalez Morales
- Antonio Lopez Fernandez
- Rene O. Reine Garcia
- Tomas David Royo Valdes
- Jose R. Smith Comas
- Raul Suarez Martinez
- 7 Aralık günü Alegria de Pio'da esir edildikten sonra infaz edilen:
- Miguel Saavedra Perez
- 8 Aralık günü Macagual'da öldürülenler:
- José R. Martínez Álvarez
- Armando Mestre Martínez
- Félix Elmuza Agaisse
- Santiago Liberato Hirzel González
- Andrés Luján Vázquez
- Luis Arcos Bergnes
- 8 Aralık günü San Ramon yakınlarında işkence sonucu öldürülen:
- Juan Manuel Rodriguez[1]
Sonrası
Castro ve beraberindeki 82 kişi ağır kayıp[b] verseler de kuşatmayı yarıp Sierra Maestra Dağlarına ulaşmayı başarmış, böylece Küba Devrimi'ni zafere götürecek ilk adımlar atılmıştır.[c]
Günümüzde bu çatışmanın yaşandığı bölgeye Granma adı verilmiştir.
Notlar
- ^ Laureano Noa Yang adlı bu rehber ihanetinin bedelini 1957 yılında devrimciler tarafından yakalanıp kurşuna dizilerek ödemiştir
- ^ Bu buhranlı günlerde asıl kafileden geriye kalan 18 kişi yeniden bir araya gelerek savaşa Sierra Maestra'da devam etmiş, 21 kişi tekil olarak kaçmayı başarmış ve çeşitli farklı yerleşim yerlerindeki direniş hücreleriyle temasa geçerek yeraltı faaliyetine katılmış, 22 kişi de ilk günkü katliamların kesilmesiyle ardından hapse atılmıştır. Kentlerde Frank Pais ve Celia Sanchez önderliğinde yürütülen gerilla mücadelesi sayesinde çok sayıda devrimci saklanmış, hapisten kurtarılmış ve mücadeleye kazanılmıştır.
- ^ 18 Aralık 1956 günü Cinco Palmas, Purial de Vicaña'da Fidel ve Raul çatışmadan sonra ilk kez biraraya geldiklerinde toplam 8 kişi kalmış olmalarına ve ellerinde sadece 7 silah bulunmasına rağmen kazandıklarını söylemişlerdir. Bkz: Ogün Eratalay imzalı soL portal makalesi
Kaynakça
- ^ a b 5 Aralık 2018 tarihli ve Orlando Guevara Nñez imzalı Cubadebate makalesi 7 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 6 Aralık 2023 tarihinde erişilmiştir