İçeriğe atla

Aldatıcı mesaj

Aldatıcı mesaj ya da aldatmaca (hoax), kitleleri etkilemek veya markaları karalamak için oluşturulan yalan habere (asparagas) dayanan içerik.

Daha geniş tanımıyla, çok çeşitli sosyal kimliklere ve mümkün olan en yüksek sosyal iddialara sahip en fazla sayıda insan tarafından, kurbanlarını desteklemek için mümkün olan en yüksek sosyal parayı ortaya koymaya ikna etmek için refleks olarak, düşüncesizce kabul etmeye davet etmek için biçimlendirilmiş, yaygın olarak ilan edilmiş bir yalandır.[1]

Aldatıcı mesaja örnekler: Fransa seçim kampanyasının aldatmaca girişimlerinden biri, cumhurbaşkanı adayı Emmanuel Macron'un Suudi Arabistan tarafından finanse edildiğini iddia eden sahte bir makaleyle Belçika gazetesi Le Soir'in sofistike bir kopyasının oluşturulmasıydı. Başka bir örnek, adayın Bahamalar'da bir offshore banka hesabı açtığını iddia eden belgelerin çevrimiçi dolaşımıydı. Ve son olarak, bu yanlış bilgiler birbirine bağlı birey ağlarının aynı anda adayın kişisel hayatı hakkında söylentiler yaymak için aynı hashtag ve mesajlarla Twitter'a yayıldı.[2]

Aldatıcı mesaj ile ilgili bir diğer problem birçok kaynakta (web siteleri, forumlar, sosyal medya ve sohbet odaları) aynı anda yayılabilmesi. Bu birleşimler bazen gerçek sorunu bulmayı zorlaştırır. Aldatıcı mesaj ile başetmenin yolu ilginin kendisini anlamaktan geçer. Sonrasında yasal sürçlerle mantıklı bir karar varmak gereklidir. Fakat bazen gerçekler, sorun ile ilgilenen politik kişilikler yüzünden, oldukça bulanıklaşabilir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Tattersall, Ian; Névraumont, Peter (20 Mart 2018). Hoax: A History of Deception: 5,000 Years of Fakes, Forgeries, and Fallacies (İngilizce). Running Press. ISBN 978-0-316-50370-9. 17 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Journalism, Fake News & Disinformation" (PDF). 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  3. ^ Pratama, B; Mutiara, D; Broto, M (2019). "Legal Perspective of the Internet Hoax". Proceedings of the Proceedings of The 1st Workshop Multimedia Education, Learning, Assessment and its Implementation in Game and Gamification, Medan Indonesia, 26th January 2019, WOMELA-GG (İngilizce). Medan, Indonesia: EAI. doi:10.4108/eai.26-1-2019.2283207. ISBN 978-1-63190-179-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İktidar</span>

Sosyal bilim ve siyasette, İktidar, etkilerin sosyal üretimidir ve bu etkiler aktörlerin kapasitelerini, eylemlerini, inançlarını veya davranışlarını belirler. İktidar, sadece bir aktörün diğerine karşı zorlama yoluyla (zorlama) tehdit veya kullanımını ifade etmez, aynı zamanda kurumlar gibi yaygın araçlar aracılığıyla da kullanılabilir. İktidar, aynı zamanda aktörleri birbirine bağlı olarak düzenleyen yapısal biçimler olabilir ve söylemsel biçimler alabilir, çünkü mevkiler bazı davranış ve gruplara diğerlerine göre meşruluk sağlayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Uygarlık</span> bir devletin karmaşık toplum veya genel anlamda küresel bir tezahürü

Bir uygarlık kentsel gelişme, kültürel seçkin sınıf tarafından empoze edilen sosyal sınıflaşma, iletişimle ilgili sembolik sistemler ve doğal çevreden ayrı olma ve üzerinde hükmetme algısı ile karakterize edilen karmaşık yapıdaki toplumdur.

Seçim, bir nüfusun kamu görevini yerine getirmesi için birey veya birden fazla birey seçtiği resmi bir grup karar alma sürecidir. Toplu bir iradenin birden fazla aday arasında tercihte bulunması. Tayin etme, atama işleminin zıddı. Milletvekili, herhangi bir meclis veya encümen üyelerinin, dernek yöneticilerinin vs. seçimi. Demokratik ülkelerde çeşitli seçim sistemleri, değişik usullerle uygulanmaktadır. Seçim, yasama, yürütme ve yargı organlarının üyelerinin seçiminde de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Hastalık</span> organizmaları olumsuz etkileyen anormal durum

Hastalık, bir organizmanın tamamının veya bir kısmının yapısını veya işlevini olumsuz yönde etkileyen ve hemen herhangi bir dış yaralanmaya bağlı olmayan belirli bir anormal durumdur. Hastalıklar genellikle belirli belirti ve semptomlarla ilişkili tıbbi durumlar olarak bilinir. Bir hastalığa patojenler gibi dış faktörler veya iç işlev bozuklukları neden olabilir. Örneğin, bağışıklık sisteminin dahili işlev bozuklukları, çeşitli bağışıklık yetmezliği, aşırı duyarlılık, alerjiler ve otoimmün bozukluklar dahil olmak üzere çeşitli farklı hastalıklara neden olabilir.

Gerçeklik veya hakikat, günlük kullanımdaki anlamıyla, "var olan her şey" demektir. Bilimde, dinde ve felsefede farklı anlamları vardır. Düşünceden bağımsız olarak zamanda ve mekanda yer kaplayan her şey gerçektir. Herhangi bir şeyin gerçekliği insan zihnine bağlı olmaksızın var olmasıdır.

İdeoloji, özellikle tamamen epistemik olmayan nedenlerle bir kişi veya grup tarafından benimsenen inanç veya felsefeler kümesidir. bu durumda "pratik unsurların teorik unsurlar kadar önemli olduğu" anlamına gelir. Daha önceden genellikle ekonomik, siyasi veya dini teorilere ve politikalara uygulanan terim, Karl Marx ve Friedrich Engels'e kadar uzanan bir geleneğe sahipti. Ancak daha yakın zamanlarda yapılan kullanımlarda terim genellikle ek olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti</span> politik hayatın en önemli ögesi olan ve belli bir siyasi görüşü temsil eden siyasal örgüt

Siyasi parti, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine eden bir örgütlenmedir. Bir parti üyelerinin genellikle politika konusunda benzer fikirlere sahip olması yaygındır ve partiler belirli ideolojik veya politika hedeflerini destekleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dil felsefesi</span>

Dil felsefesi, analitik felsefede dilin doğası ve dili; dil kullanıcıları ve dünya arasındaki ilişkileri araştırır. Dil ile felsefe arasındaki ilişki temelde filozofların dili kullanarak felsefe yapmalarından kaynaklanmaktadır. Özelde ise bu araştırmalar anlamın doğası, kasıtlılık, referans, cümlelerin yapısı, kavramlar, öğrenme ve düşünce içerir; dil felsefesi başlığı altında dilin özü, anlamı, kökeni ve yapısı felsefî açıdan sorgulanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Searle</span> Amerikalı filozof

John Rogers Searle Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de Slusser profesörü olarak görev yapan Amerikalı felsefecidir. 31 Temmuz 1932 Colorado, Denver doğumlu John Rogers Searle Amerikalı bir filozoftur. İlgilendiği esas alanlar; dil felsefesi, aklın felsefesi ve metafiziğin alanlarıdır. Kaliforniya'daki Berkeley Üniversitesi'nde profesör olarak çalıştı. Üniversitenin cinsel taciz politikasını ihlal ettiği tespit edildiği için 2019 yılında görevine son verildi.

Muzik tarzı, müziklerin taşıdıkları geleneklere göre kategorilendirilmesi sonucu ortaya çıkar.

Olgu, var olduğu, doğru olduğu veya gerçekleştiği kabul edilen şeydir. Yalan olmayan, doğru olan şey, hakikat olarak da tanımlanabilir. Bir gerçeğin geçerliliğini sınamanın en yaygın yolu doğrulanabilirlik testidir; yani, deney yoluyla gösterilip gösterilemeyeceğidir. Gerçekleri kontrol etmek için genellikle standart referans kaynakları kullanılır. Bilimsel gerçek, dikkatli gözlemler veya ölçümler yoluyla doğrulanmış olgulardır.

Dijital şiddet, dijital iletişim araçları aracılığıyla uygulanan psikolojik, cinsel, ekonomik zarar vermeyi amaçlayan saldırılarıdır. Dijital şiddetin faili/failleri, kişinin tanımadığı insanlar olabileceği gibi, tanıdığı insanlar da olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Sorgu</span> gerekli bilgileri elde etmek için bir kişiye sorulan sorular

Sorgu yaygın kullanımıyla, kolluk kuvvetleri, askeri personel, istihbarat örgütleri, organize suç örgütleri ve terör örgütleri mensupları tarafından, ihtiyaç duyulan bilgiyi ortaya çıkarma amacı ile şüphelilerle veya belirlenen kişilerle yapılan mülakat. Sorgulama, sorgulananla uyum içinde çalışmaktan, ona işkence etmeye kadar çok çeşitli teknikleri içerebilir.

Propaganda üretmek için sosyal psikoloji araştırmalara dayanan bir dizi propaganda tekniği kullanılmaktadır. Propagandacılar, bazen ikna edici olmakla birlikte genelde geçerli olmayan argümanlar kullandıklarından, bu tekniklerin çoğu mantıksal yanılgılar olarak sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Spin (propaganda)</span>

Halkla ilişkiler ve siyasette spin, bir etkinlik, organizasyon ya da kişi hakkında bir konuyu bilerek belli bir yönde aktarmak ve bu şekilde kamuoyunu etkilemek yoluyla yapılan bir propaganda biçimidir. Reklamcılık gerçeklerin sunumunu yönetebilirken, "spin" genellikle samimiyetsiz, aldatıcı ve manipülatif taktiklerin kullanılmasını ima eder.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal yalan</span>

Kutsal yalan, politikada, bir mit veya tipik olarak dini nitelikte bir yalandır, seçkinler tarafından sosyal uyumu korumak veya bir gündem ilerletmek için bilerek yayılır. Kavram ilk kez Devlet'te Platon tarafından ortaya atılmıştır

Aztec, New Mexico UFO aldatmacası, 1948 yılında Aztec, New Mexico'da meydana geldiği öne sürülen bir UFO kazasıdır. Hikâye ilk olarak 1949 yılında yazar Frank Scully tarafından Variety dergisindeki köşe yazılarında ve sonrasında 1950 yılında yayımlanan Behind the Flying Saucers adlı kitabında yer almıştır. 1950'li yılların ortalarında, hikâyenin Silas M. Newton ve Leo A. Gebauer adlı iki düzenbaz tarafından sözde uzaylı teknolojisini satmak için uydurulmuş bir aldatmaca olduğu ortaya çıktı. 1970'lerden itibaren bazı ufologlar, sözde kazanın gerçek olduğunu iddia eden kitaplarda hikâyeyi yeniden gündeme getirdiler. 2013 yılında, bazı Ufologlar tarafından kaza hikâyesini kanıtladığı iddia edilen bir FBI notu, büro tarafından "hiç soruşturmadığımız tamamen ikinci veya üçüncü el bir iddia" olarak reddedildi.

John A. Dupré, İngiliz bilim filozofudur. Yaşam Bilimleri Araştırma Merkezi Egenis'in direktörü ve Exeter Üniversitesi'nde felsefe profesörüdür. Dupré'nin başlıca çalışma alanı biyoloji felsefesi, sosyal bilimler felsefesi ve genel bilim felsefesidir. Dupré, Nancy Cartwright, Ian Hacking, Patrick Suppes ve Peter Galison ile birlikte genellikle bilim felsefesinin "Stanford Okulu" olarak gruplandırılır.

Kibar kurgu, tüm katılımcıların bir gerçeğin farkında olduğu, ancak çatışma veya utançtan kaçınmak için olayların alternatif bir versiyonuna inanıyormuş gibi davrandıkları sosyal bir durumdur. Kibar kurgular, kaba, nahoş veya saldırgan olabilecek bir kelime veya ifadenin, hem konuşmacının hem de dinleyicinin aynı anlama geldiğini anladığı başka bir kelime veya ifadeyle değiştirildiği örtmece ile yakından ilgilidir. Bilimsel kullanımda, "kibar kurgu" en az 1953'e kadar takip edilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Ay Aldatmacası</span>

"Büyük Ay Aldatmacası", aynı zamanda "1835 Büyük Ay Aldatmacası" olarak da bilinir, Ay'da yaşamın ve uygarlığın sözde keşfi hakkında 25 Ağustos 1835'te The Sun'da yayınlanan altı makaleden oluşan bir diziydi. Ay'da Keşifler yanlışlıkla Sir John Herschel ve onun hayali arkadaşı Andrew Grant'e atfedildi.