İçeriğe atla

Alcide d'Orbigny

Alcide Charles Victor Marie Dessalines d'Orbigny
Doğum6 Eylül 1802
Couëron, Fransa
Ölüm30 Haziran 1857 (54 yaşında)
Pierrefitte-sur-Seine
MilliyetFransız
Kariyeri
DalıDoğa Tarihi

Alcide Charles Victor Marie Dessalines d'Orbigny (6 Eylül 1802 - 30 Haziran 1857), zooloji (malakoloji dahil), paleontoloji, jeoloji, arkeoloji ve antropoloji dahil olmak üzere birçok alanda katkılarda bulunan bir Fransız doğa bilimcidir.

D'Orbigny, bir gemi doktoru ve amatör doğa bilimcinin oğlu olarak Couëron'da (Loire-Atlantique) doğdu. Aile, 1820'de La Rochelle'e taşındı ve burada deniz faunasını ve özellikle "foraminiferler" adını verdiği mikroskobik canlıları incelerken doğa tarihine olan ilgisi gelişti.

Paris'te jeolog Pierre Louis Antoine Cordier (1777–1861) ve Georges Cuvier'in öğrencisi oldu. Hayatı boyunca Cuvier'in teorisini takip edecek ve Lamarkizme karşı kalacaktı.

Güney Amerika dönemi

D'Orbigny, 1826 ile 1833 yılları arasında Güney Amerika'daki Paris Müzesi için bir görev için seyahat etti. Venezuela, Kolombiya, Ekvador, Peru, Bolivya, Şili, Arjantin, Paraguay ve Brezilya'yı ziyaret etti ve 10.000'den fazla doğa tarihi örneğinden oluşan muazzam bir koleksiyonla Fransa'ya döndü. Bulgularının bir kısmını La Relation du Voyage dans l'Amérique Méridionale pendant les annés 1826 à 1833'te (Paris, 1824–47, 90 fasikülde) anlattı. Diğer örnekler müzedeki zoologlar tarafından tanımlandı.

Çağdaşı Charles Darwin, 1832'de Güney Amerika'ya geldi ve kendisinden önce geldiğini duyunca, D'Orbigny'nin muhtemelen "tüm iyi şeylerin kaymağını" topladığını söyledi..[1] Darwin daha sonra D'Orbigny's Voyage'ı "en önemli eser" olarak adlandırdı.[2] D'Orbigny'nin Darwin'in bazı örneklerini anlatmasıyla yazışmaya devam ettiler.

1834'te Paris Société de Géographie Altın Madalya ile ödüllendirildi.[3] Güney Amerika Paleosen pantodont Alcidedorbignya onun onuruna adlandırıldı.[4]

1840 ve sonrası

Rio Magdalen'in kıyısında, Voyages pittoresque dans les deux Amériques'ten görüntü

1840'ta d'Orbigny, Fransız fosillerinin metodik tanımını yapmaya başladı ve La Paléontologie Française'i (8 cilt) yayımladı. 1849'da, yaklaşık 18.000 türü tanımladığı ve tanımları stratotiplerine dayanan jeolojik aşamaları inşa eden biyostratigrafik karşılaştırmalarla "Stratigrafik Paleontolojiye Önsöz" olarak tasarlanan, yakından ilişkili bir Prodrome de Paléontologie Stratigraphique yayımladı.

1853'te Paris Museum National d'Histoire Naturelle'de paleontoloji profesörü oldu ve paleontolojiyi stratigrafideki kullanımlarından bağımsız bir bilim olarak zoolojiyle ilişkilendiren Cours élémentaire'i yayımladı.[5] Paleontoloji kürsüsü özellikle onun onuruna yaratılmıştır. d'Orbigny koleksiyonu, Salle d'Orbigny'de bulunur ve genellikle uzmanlar tarafından ziyaret edilir.[6]

Jeolojik zaman ölçeklerini tanımladı ve bugün hala Toarcian, Callovian, Oxfordian, Kimmeridgian, Aptian, Albian ve Senomanian gibi kronostratigrafik referans olarak kullanılan çok sayıda jeolojik tabaka tanımladı. Paris yakınlarındaki küçük Pierrefitte-sur-Seine kasabasında öldü.

Felaketçilik

Georges Cuvier'in bir öğrencisi olan D'Orbigny, felaketçiliğin dikkate değer bir savunucusuydu.[7]

Fosil kayıtlarındaki yirmi yedi felaketi tanıdı.[8] Bu, "ardışık yaratımlar doktrini" olarak bilinmeye başlandı.[8][9] Fosil kayıtlarını Yaratılış anlatısıyla uzlaştırmaya çalıştı. Hem tekdüze jeologlar hem de ilahiyatçılar, onun birbirini izleyen yaratımlar fikrini reddettiler.[9]

Paleontolog Carroll Lane Fenton, dünya çapında yirmi yedi yaratılış fikrinin yaratılışçılar için bile "saçma" olduğunu belirtti.[10] L. Sprague de Camp, "Alcide d'Orbigny, fikri saçmalığa taşıdı. Doğaüstüne sürüklenen d'Orbigny, yirmi yedi ayrı olayda Tanrı'nın yeryüzündeki tüm yaşamı yok ettiğini ve yepyeni bir yaratılışla baştan başladığını savundu."[11]

Takson

Aşağıdaki cins ve türler de dahil olmak üzere birkaç zoolojik ve botanik takson onun onuruna adlandırılmıştır.

  • Alcidedorbignya - Muizon & Marshall, 1992 – soyu tükenmiş bir Pantodonta memeli cinsi
  • Alcidia - Bourguignat, 1889 – bir deniz salyangozu cinsi
  • Ampullaria dorbignyana - Philippi, 1851 – bir tatlı su salyangozu türü
  • Apostolepis dorbignyi - Schlegel, 1837 – bir oyuk yılanı türü[12]
  • Asthenes dorbignyi - Reichenbach, 1853 - bir furnariidae kuş türü
  • Bachia dorbignyi - A.M.C. Duméril & Bibron, 1839 – bir kertenkele türü[12]
  • Cadomites orbignyi - de Grossouvre, 1930 – Bathonian'dan bir ammonoidea türü[13]
  • Chaunus dorbignyi - (A.M.C. Duméril & Bibron, 1841) – bir kurbağa türü
  • Haminoea orbignyana - A. de Férussac, 1822 – bir deniz salyangozu türü
  • Hecticoceras, (Orbignyceras) - C. Gérard & H. Contaut, 1936 – Callovian'dan bir ammonit alt cinsi[14]
  • Liolaemus dorbignyi - Koslowsky, 1898 – bir kertenkele türü[12]
  • Lystrophis dorbignyi - A.M.C. Duméril, Bibron & A.H.A. Duméril, 1854 – bir yılan türü[12]
  • Nerocila orbignyi - (Guérin, 1832) – bir ektoparazitik tespih böceği türü
  • Orbignya - Mart. ex Endl.Orbignya speciosa türünü içeren bir palmiye cinsi (Mart. ex Spreng.), yaygın olarak Brezilya palmiye ağacı veya Portekizcede babaçu olarak bilinir
  • Pinna dorbignyi - Hanley, 1858 – bir bivalvia yumuşakça türü
  • Potamotrygon orbignyi - (Castelnau, 1855) – bir tatlı su vatoz türü
  • Quadracythere orbignyana - (Bosquet, 1852) – bir deniz ostrakodu türü
  • Rhinodoras dorbignyi - (Kner, 1855) – bir tür dikenli yayın balığı
  • Sepia orbignyana - A. de Férussac in d'Orbigny, 1826 – pembe mürekkepbalığı olarak bilinen bir mürekkepbalığı türü
  • Subdiscosphinctes orbignyi - Hantzpergue, 1987 – Kimmeridgiyen'den bir ammonit türü[15]
  • Trachemys dorbigni - (A.M.C. Duméril & Bibron, 1835) – bir tatlı su kaplumbağası türü

Yukarıdaki listede, parantez içindeki bir takson yazarı veya binom otoritesi, türün orijinal olarak türün şu anda atandığı cinsten başka bir cinste tanımlandığını gösterir.

Yayınlar

Standart yazar kısaltması A.D.Orb., bir botanik isimden alıntı yaparken bu kişiyi yazar olarak belirtmek için kullanılır.[16]

Kaynakça

  1. ^ "letter: 192, Darwin, C. R. to Henslow, J. S. [26 Oct–] 24 Nov 1832". Darwin Correspondence Project. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015. 
  2. ^ "letter: 391, Darwin, C. R. to Jenyns, Leonard, 3 Dec [1837]". Darwin Correspondence Project. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015. 
  3. ^ "Grande Médaille d'or des Explorations et Voyages de Découverte" (Fransızca). Société de géographie. 6 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 
  4. ^ "Alcidedorbignya". Paleofile.com. 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2013. 
  5. ^ "Conception et suites de la Paléontologie française d'Alcide d'Orbigny", Comptes Rendus Paleologiques 1.7 (December 2002) pp. 599–613.
  6. ^ Agnès Lauriat-Rag, "La collection d'Invertébrés fossiles d'Alcide d'Orbigny et la salle d'Orbigny", Comptes Rendus Paleologiques 1.7 (December 2002) pp. 615–627.
  7. ^ Huggett, Richard J. (1998). Catastrophism: Asteroids, Comets and Other Dynamic Events in Earth History. Verso. p. 95. 1-85984-129-5
  8. ^ a b Singer, Charles Joseph. (1931). The Story of Living Things: A Short Account of the Evolution of the Biological Sciences. Harper & Bros. p. 232
  9. ^ a b Prothero, Donald R. (2013). Bringing Fossils to Life: An Introduction to Paleobiology. Columbia University Press. p. 223. 978-0-231-15893-0
  10. ^ Fenton, Carroll Lane. (1933). The World Of Fossils. D. Appleton-Century Company. p. 162
  11. ^ De Camp, Lyon Sprague. (1968). The Great Monkey Trial. Doubleday p. 184. 0-385-04625-1
  12. ^ a b c d Beolens et al.
  13. ^ (Fransızca) de Grossouvre (A.), 1930. Note sur le Bathonien moyen. Livre jubilaire. Centenaire de la Société Géologique de France, t. 2, pp. 361–387  · [1] 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  14. ^ (Fransızca) Gérard C. & Contaut H., « Les ammonites de la zone à Peltoceras athleta du Centre-Ouest de la France », Mémoires de la Société géologique de France, Paris, vol. 29, 1936, p. 100
  15. ^ (Fransızca) Pierre Hantzpergue, Les ammonites kimméridgiennes du haut-fond d'Europe occidentale. Biochronologie, systématique, évolution, paléogéographie, Cahiers de paléontologie, éditions du CNRS, 1989, p. 428
  16. ^ International Plant Names Index.  A.D.Orb. 

La Gazette des Français du Paraguay, Alcide d'Orbigny – Voyageur Naturaliste pour le Muséum d'Histoire Naturelle dans le Cone Sud – Alcide d'Orbigny – Viajero Naturalista para el Museo Nacional de Historia Natural de Francia en el Cono Sur – Bilingue Français Espagnol – numéro 7, année 1, Asuncion Paraguay.

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karındanbacaklılar</span>

Karından bacaklılar (Gastropoda), hayvanlar (Animalia) alemine ait yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin en kalabalık sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Salyangoz</span> kabuklu yumuşakça

Salyangoz, yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin Orthogastropoda sınıfındaki kabuklu hayvanların ortak adıdır. Salyangoz kelimesi en genel anlamıyla kullanıldığında, sadece kara salyangozlarını değil aynı zamanda çok sayıda deniz salyangozu ve tatlı su salyangozunu da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Georges-Louis Leclerc</span> Fransız bitkibilimci (1707-1788)

Georges-Louis Leclerc Comte de Buffon, Fransız doğabilimci, matematikçi, kozmolog ve ansiklopedi yazarı. 1773'te kont unvanı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sur (antik kent)</span>

Sur, Lübnan'ın Akdeniz kıyısında yer alan tarihi bir liman kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Georges Cuvier</span> Fransız yerbilimci (1769-1832)

Georges Cuvier Fransız bilim insanı ve devlet yöneticisi. Cuvier, neredeyse hiç kimseden yardım almadan, tek başına, bir bilim dalı olan omurgalı paleontolojisini kurmuş ve organizma biyolojisindeki en güçlü araçlardan biri olan karşılaştırmalı yöntemleri geliştirmiştir. Bu nedenle bazı bilim tarihçileri tarafından omurgalı paleontolojisi, karşılaştırmalı anatomi ve jeolojik tarihlendirme bilimlerinin temellerini atmasından ötürü onu "üç bilim dalının kurucusu" olarak nitelendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Michel Serres</span> Fransız filozof, felsefe ve bilim tarihçisi

Michel Serres Fransız filozof, felsefe ve bilim tarihçisi, teorisyen ve yazardır. Çalışmalarında bilim, zaman ve ölüm temalarını araştırdı ve daha sonra bunları düzyazı olarak birleştirdi. 1955 yılında felsefe doçenti oldu. 1956-1958 arasında deniz subayı olarak görev yaptı: 1968 yılında doktora tezini verdi. Felsefe ile birlikte bilim tarihiyle de ilgilendi. Pozitif bilimler ile toplumsal bilimler arasındaki ilişkiyi sorgular. 1990 yılında Fransız Akademisi'ne seçildi ve Légion d'honneur nişanı aldı. Stanford Üniversitesi'nde tarih dersleri verdi. 1990'da çıkan Doğayla Sözleşme adlı kitabı postmodern doğa felsefesi olarak nitelendirildi. Çevre sorunlarının küreselleşmesine itiraz etti. Toplumun iniş çıkışlarını insan evriminin sürekliliğine dahil eder. Doğayla Sözleşme adlı çalışması Turhan Ilgaz çevirisiyle Türkçede yayımlanmıştır. Michel Serres, Doğayla Sözleşme

Ernest Chaput, Fransa'dan davet edilmiş ve Türkiye'de modern coğrafya biliminin kurucularından birisi olmuş coğrafyacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Garin</span> Fransız bisikletçi (1871 – 1957)

Maurice-François Garin Fransa Bisiklet Turu'nun açılış sürümü olan 1903 Turu'nu kazanmasıyla ve 1904 Turu'nu kazandıktan sonra sekiz diğer bisikletçi ile birlikte hile yaptıkları gerekçesiyle galibiyetinin iptal edilmesiyle tanınan Fransız yol bisikleti yarışçısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Augustin Pyramus de Candolle</span> İsviçreli bitki bilimci

Augustin Pyramus, İsviçreli botanikçi.

<span class="mw-page-title-main">Louis Pierre Vieillot</span> Fransız kuşbilimci  (1748 – 1830)

Louis Pierre Vieillot, Fransız ornitolog.

<i>Mungos</i>

Mungos, 1795 yılında Étienne Geoffroy Saint-Hilaire ve Frédéric Cuvier tarafından önerilen bir kuyruksüren cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Chantre</span> Fransız antropolog (1843-1924)

Ernest Chantre Fransız arkeolog ve antropologdur.

<i>Dermatemys mawii</i> tosbağa türü

Dermatemys mawii Dermatemys cinsine bağlı bir türdür.

<span class="mw-page-title-main">André Marie Constant Duméril</span> Fransız hayvan bilimci (1774 – 1860)

André Marie Constant Duméril, Fransız zoologdur. Herpetoloji ve ihtiyoloji profesörü olduğu 1801'den 1812'ye kadar Muséum national d'histoire naturelle'de anatomi profesörüydü. Oğlu Auguste Duméril de bir zoologdu.

<span class="mw-page-title-main">Émile Oustalet</span> Fransız bilim insanı (1844 – 1905)

Jean-Frédéric Émile Oustalet, Fransız zoologdur.

Ernest (e) Allard (1820–1900), Coleoptera konusunda uzmanlığı bulunan bir Fransız entomologdu. Belçikalı entomolog Vincent Allard (1921–1994) ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre-Justin-Marie Macquart</span> Fransız bitkibilimci (1778-1855)

Pierre-Justin-Marie Macquart Fransız entomolog. Diptera üzerine uzmandır. Avrupa'da yaşayan türlerin yanı sıra dünya üzerindeki diğer türler ile de çalıştı ve çok sayıda yeni tür tanımladı.

<span class="mw-page-title-main">Jean Pierre Flourens</span> Fransız siyasetçi

Marie Jean Pierre Flourens, deneysel beyin biliminin kurucusu ve anestezide öncü olan Fransız bir fizyolog.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Marie Auguste Broussonet</span> Fransız bilim insanı (1761 – 1807)

Pierre Marie Auguste Broussonet, özellikle botaniğe katkıda bulunan Fransız doğa bilimci. Montpellier'de doğdu, burada eğitim gördü ve Fransa'ya dönüp Montpellier'deki botanik bahçesinin müdürü olarak görev yapmadan önce Fas, İspanya, Kanarya Adaları ve Güney Afrika'ya gitti. Broussonetia ağacına onun adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Chrétien</span>

Pierre Chrétien Lepidoptera konusunda uzmanlaşmış Fransız böcek bilimci. Fransa Société entomologique'da üyeydi. Trifurcula chretieni Z. & A. Lastuvka & van Nieukerken, 2013 "adını Bupleurum'dakiler de dahil olmak üzere Bupleurum'da neptikülid madenlerini keşfeden ve bir dizi Akdeniz madenini tanımlayan ilk yazar olan Pierre Chrétien'in (1846–1934) onuruna verilmiştir. Günümüzde Trifurcula'ya (Glaucolepis) yerleştirilen türler koleksiyonu Paris'teki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nde saklanmaktadır.