İçeriğe atla

Albrecht Dürer

Albrecht Dürer
Dürer'in portresi - kendi tarafından yapılmış portresi Prado Museum
Genel bilgiler
Diğer ad(ları)Adalbert Ajtósi, Albrecht Durer, Albrecht Duerer
Doğum21 Mayıs 1471(1471-05-21)
Nuremberg, Kutsal Roma İmparatorluğu
Ölüm6 Nisan 1528 (56 yaşında)
Nuremberg, Kutsal Roma İmparatorluğu
UyrukAlman
Evlilik(ler)iAgnes Frey
AlanıResim sanatı
Sanat eğitimiMichael Wolgemut yanında çıraklık
Ünlü yapıtlarıDört Havari
Melankoli I
İmzası

Albrecht Dürer (d. 21 Mayıs 1471 - ö. 6 Nisan 1528), Alman ressam, matematikçi ve matbaacı.[1] Geç gotik Flaman sanatı uygular[2]. Rembrant ve Goya ile birlikte eski basımların en önemli isimlerinden biridir.

Hayatı

Dürer'in babası, 1455'te Macaristan'dan gelerek Nürnberg'e yerleşen bir kuyumcuydu. Dürer, çocukluğunu babasının kuyumcu dükkânında çalışarak geçirdi. 1486'da babasının girişimiyle ressam ve ağaç baskı ustası Michael Wolgemut'un (1434-1519) atölyesine çırak olarak girdi. 1489'da işinden ayrılarak seyahat etmeye başladı. O yıllarda sık sık seyahat ederek Basel, Alsace ve Felemenk'te bulundu. 1493/94 yıllarında kısa süre Strazburg'da kaldı. Sonra Basel'e döndü.

Albrecht Dürer, kendi portresi, yıl 1500

Mayıs 1494'te Nürnberg'e dönerek bir tüccarın kızı olan Agnes Frey ile evlenen Dürer, 1494 sonbaharında İtalya'ya ilk gezisini yaptı. Gezi 1495 ilkbaharına değin sürdü. İtalya gezisinden çok hoşlanan Dürer, Venedik'te bulunduğu sırada Orta İtalyalı sanatçıların oymabaskılarını gördü. Floransalı ressam Antonio Pollaiuolo'nun eserlerinden etkilendi.

1505 sonbaharında 2. kez İtalya'ya giden Dürer, İtalya'da 1507 kışına dek kaldı. Zamanının büyük bir bölümünü Venedik'te geçirdi. Venedikli ressamlardan en çok Giovanni Bellini'den etkilendi. 1507'de İtalya'dan döndükten sonra Nürnberg'de gösterişli bir ev aldı.

Kutsal Roma-Cermen İmparatoru I. Maximillian 1512'de Nürnberg'de bulunduğu sırada Dürer'i koruması altına aldı. Dürer, onun hizmetinde 1519'da Maximillian ölene dek çalıştı.1519'da I. Maximillian'ın ölümü üzerine görev süresi biten Dürer, 1520'de karısıyla birlikte Felemenk'e son kez gitti. Felemenk'teyken Nijmegen ve Köln yoluyla Anvers'e gitti, orada 1521 yazına dek kaldı. Aralık 1520'de Zeeland'a gitti, Nisan 1521'de Brugge ve Gent'i ziyaret etti. Felemenk'te de resim yapmayı sürdürerek bir dizi çizim ve Felemenk resimlerinden etkilenen birçok resim yaptı. Bunlar "Anna Selbdritt Portresi", Aziz Hieronymus'un yarım boy portresi (1521), Bernhard von Resten'in küçük boy portresi gibi yapıtlardır.

Temmuz 1521'de karısıyla Nürnberg'e dönen Dürer, orada iken hastalandı. 6 Nisan 1528'de ölen Dürer, Nürnberg'de Johannesfriedhof'a (Yuhanna Mezarlığı) gömüldü. Yetiştirdiği sanatçıların da gösterdiği gibi, çağının en etkili ressamlarından ve oyma baskı ustalarından biriydi. Nitekim Floransalı sanatçı Giorgi Vasari, Le Vite de' piu eccellenti architelli, pittori, e scultori Italiani (1550; Ünlü İtalyan Mimar, Ressam ve Heykelcilerin Yaşamları) adlı kitabında Dürer'den övgüyle söz etti.

Eserleri

13 yaşındayken kendi portresini, 14 yaşındayken "Madonna ve Müzik Melekleri" portresini yaparak erken gelişen resim yeteneğini kanıtladı.

İtalya'dayken de resim yapmaya devam eden Dürer, Güney Tirol Alplerini resmettiği bir dizi suluboya yaptı; bu yapıtlar, en güzel yapıtlarından sayılırlar. Ayrıca "Hercules ve Stymphalis Kuşları" adlı yapıtını yaptı.

1490'da ilk yağlı boya eseri olan babasının portresini yaptı. "Aziz Hieronymus Aslanı İyileştiriyor" adlı ilk ağaç baskısını Basel'de yaptı. Strasbourg'dayken, parşömen üzerine yaptığı kendi portresiyle ilk başyapıtlarından birini verdi (1493). Yine Strasbourg'dayken küçük boyutlu dinsel resimler de yaptı.

1490'ların sonları, Dürer'in eser verme sayısının arttığı yıllar oldu. 1497'de "Sampson ve Aslan", 1498'de "Hercules ve Stymphalis Kuşları"'ndaki Herakles'e benzeyen bir üslupla "Dresden Altar Panosu" resminden başka aynı yıl bir tane daha kendi portresini yaptı. Aynı yıl bir başka yapıtı olan "Mahşer" adlı ağaç baskısını yaptı. 1499'da Oswolt Krel'in yarım boy portrelerini yaptı; aynı yıl Nürnbergli Tucher ailesinden üç aristokratın portrelerini yaptı.

Albrecht Dürer - Genç Jesus

16. yüzyıla girerken Dürer, birkaç resim daha yaptı. Bunlar; 1500 tarihli yeni "Kendi Portresi", 1500-10 yılları arasında yaptığı "Meryem'in Yaşamı", yine 1500 tarihli ve Nürnbergli Tucher ailesinden birini resmettiği "Genç Bir Adamın Potresi" Dürer'in bu dönemde verdiği eserlerden bazılarıdır.

1504'te "Adem ve Havva" adlı ünlü oymabaskısını yapan Dürer, aynı yıl öğrencilerinin de yardımıyla "Üç Kral Altarı" adlı resmini yaptı. Bu "Üç Kral Altarı" yapıtı, Dürer'in "Müneccim Kralların Tapınması", "Davulcu ve Kavalcı", "Eyüb ve Karısı" gibi resimlerinden etkilenmişti.

Venedik'te iken birçok yapıt verdi. Bunlar; "Genç İsa Doktorlar Arasında" (1506), birçok yarım boy resim (1505-07), "Gül Çelenkler Şenliği" (1506; büyük altar pano) gibi yapıtlar sayılabilir. Ayrıca 2. bir "Adem ve Havva" (1507), "On Binlerin Şehit Olması" (1508), "Kutsal Üçlünün Tapınması" (1511) gibi resimlerden başka 1507-13 yılları arasında İsa'nın çektiklerini anlatan bir dizi bakır oymabaskı ve ağaç oymabaskı yaptı.

1512'de Nürnberg'de bulunduğu sırada "Şövalye, Ölüm ve Şeytan", "Aziz Hieronymus Çalışma Odasında", "Melankoli I" gibi en ünlü bakır oymabaskılarını yaptı (1513-14). İmparatorun dua kitabının kenarlarının süslenmesi için ünlü Alman sanatçılarla iş birliği yaptı. 1515-18 yılları arasında demir levha ve bir dizi aside yedirme demir baskı da gerçekleştirdi. 10 yıl içinde imparatorun iki portresini (1519) ve "Lucretia" (1518) gibi ünlü resimlerini yaptı.

Zeeland'a iken "Anna Selbdritt Portresi", Aziz Hieronymus'un yarım boy portresi (1521), Bernhard von Resten'in küçük boy portresi gibi yapıtlardır.

En ünlü yapıtlarından olan "Dört Havari" yapıtını hasta döneminde yaptı.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Lewis, Derek (2016). Historical dictionary of contemporary Germany (2. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1442269569. 
  2. ^ Hıristiyanlık Tarihi. H. R. Rookmaaker. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. ss. 431-32. ISBN 975 8318 86 1. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bedri Rahmi Eyüboğlu</span> Türk ressam, şair ve yazar

Bedri Rahmi Eyüboğlu Türk ressam, yazar ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Cézanne</span> Fransız ressam (1839 – 1906)

Paul Cézanne, Fransız post-empresyonist ressam ve gezgin. Modern sanatın gelişmesine yaptığı katkılar ve etkisi nedeniyle çoğu zaman modern sanatın babası olarak anılmıştır. Empresyonizm ile kübizm arasında bir köprü oluşturmuştur.

Gentile Bellini, Rönesans döneminde Venedik'te yaşamış İtalyan bir ressamdır. 1478'de Venedik Cumhuriyeti tarafından Fatih Sultan Mehmet'in Portresini yapmak üzere İstanbul'a gönderilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Auguste Renoir</span> Fransız heykeltıraş ve ressam (1841 – 1919)

Pierre Auguste Renoir, İzlenimcilik akımının başta gelenlerinden Fransız ressam.

<span class="mw-page-title-main">Nicolaus Copernicus</span> Polonyalı matematikçi ve astronom (1473–1543)

Nikolas Kopernik, Kraliyet Prusyası'na bağlı Ermland Derebeyliği'nde Katolik piskopos danışmanı, boş zamanlarında matematik, astronomi ve harita bilimi ile meşgul olan bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Diego Velázquez</span> İspanyol ressam (1599-1660)

Diego Rodríguez de Silva y Velázquez, İspanyol ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Allegri da Correggio</span>

Antonio Allegri da Correggio, 16. yüzyılın en coşkulu ve en duygusal eserlerinden bazılarının yaratıcısı, İtalyan Rönesansında Parma okulunun en önde gelen ressamıydı. Dinamik kompozisyonu eşsiz kullanımı, büyüleyici perspektifi ve yandan görülen bir şeyin boyunu kısa gösteren dramatik kısaltma çalışmalarıyla Correggio 18. yüzyılın sanatı Rokoko’yu zamanından önce uygulamayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gustav Klimt</span> Avusturyalı sembolist ressam ve Viyana Jugendstil temsilcisi (1862-1918)

Gustav Klimt, Avusturyalı ressamdır. Genç yaşlarda sembolizm ve art nouveau akımlarından ciddi derecede etkilenmiştir. Viyana Sezession grubunun önemli üyelerindendir. Tablolarının yanı sıra duvar resimleri, eskizleri ve diğer eserleriyle de tanınır. Klimt'in birincil resim konusu kadın bedenidir, -resimlerinde âşık olduğu bir kadını sık sık model olarak kullanmıştır- ve eserlerinde ince dekoratif süslemelerle beraber zarif bir erotizm göze çarpar. Bazı tablolarında gerçekten de saf altın kullanmıştır. Viyana Üniversitesindeki tabloları II. Dünya Savaşı'nda Naziler tarafından tahrip edilmiştir.

Beato Angelico ya da Fra Angelico, asıl adı Giovanni da Fiesole, erken rönesans dönemi İtalyan ressam.

Pieter Brueghel ya da Brueghel peyzaj çalışmaları ve köy betimlemeleriyle tanınan Hollandalı Rönesans ressamı, Hollanda ve Flaman Rönesans resmi 'nin en önemli sanatçısıdır, aynı zamanda matbaacı, manzara ve köylü sahneleriyle tür resmi ünlüdür. Büyük resimlerde her iki konunun da odak noktası haline getirilmesinde öncüydü.

Käthe Kollwitz, Alman ressam, oymabaskı sanatçısı ve heykeltıraş.

Peter Paul Rubens, Hollanda Altın Çağı sırasında yaşamış, Güney Hollanda'daki Brabant Dükalığı'ndan bir Flaman sanatçı ve diplomattı. Flaman Barok geleneğinin en etkili sanatçısı olarak kabul edilir. Rubens'in çok yüklü kompozisyonları klasik ve Hristiyan tarihinin bilgili yönlerine gönderme yapar. Eşsiz ve son derece popüler Barok tarzı, Karşı Reform'da teşvik edilen anlık, dramatik sanatsal stili izleyen hareketi, rengi ve duygusallığı vurguladı. Rubens mitolojik ve sembolik konuların sunaklarını, portrelerini, manzaralarını ve tarihi resimlerini yapan bir ressamdı. Aynı zamanda Flaman duvar halısı (goblen) atölyeleri için üretken bir taslak resim tasarımcısıydı ve Anvers'teki yayıncılar için ön parçaları yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Matthias Grünewald</span>

Matthias Grünewald ya da "Mathis", "Gothart" veya "Neithardt", , Alman Rönesansı döneminin dinsel çalışmalar yapan önemli bir ressamıydı. Sadece on resimi ve 35 çizimi hayatta kalmıştır. Diğer çalışmaları İsveç'e savaş için giderken Baltık Denizi'nde kaybolmuştur. Tanınmışlığı 19. yüzyıl'ın sonuna kadar ortaya çıkmadı. En büyük ve ünlü çalışması Isenheim Altarpiece'dir ve bu çalışması günümüzde Colmar, Alsace'ta bulunmaktadır. Beşaret, İsa'yı yıkayan Meryem, çarmıh, İsa'nın dirilişi ve azizler diğer çalışmalarından bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste Vanmour</span>

Jean-Baptiste Vanmour veya diğer kullanımıyla Jean-Baptiste van Mour, tür resimleri, portreleri ve tarihsel yapıları konu alan resimleriyle tanınan Flaman asıllı Fransız ressam.

<span class="mw-page-title-main">Hans Baldung</span> Alman ressam (1484-1545)

Hans Baldung Grien (d. yak. 1484, Schwäbisch Gmünd, Svabya, Almanya – ö. Eylül 1545, Strazburg, Serbest İmparatorluk Şehri Alman yağlı boya ve karakalem resim ve gravür üzerinde isim yapmış bir ressam. Ünlü Rönesans Alman ressamı Albrecht Dürer'in en yetenekli ve hünerli öğrencisi olduğu kabul edilir. Sanat hayatı boyunca Hans Baldung, renkler, hisler ve hayal gücü dolu kandine has bir resim stili geliştirmiştir. Çok geniş alanlarda yetenekli olup alegorik ve mitolojik konulari işleyen tablolar, protreler, eskizler, tahta baskılar, dokuma duvar halılari hazırlamıştır.

Vittore Carpaccio (yak. 1465, Venedik – 1526 Capodistria. Venedik Cumhuriyetinde doğup büyüyüp yaşamış İtalyan asıllı Venedik Rönesansı ekolüne bağlı bir ressam. Venedik Rönesansı resminin 15. yüzyıldan 16. yüzyıla geçiş döneminde önemli olmakla beraber belirli resim akımlarına katılmayıp şahsen kendine mahsus özel bir resim stili geliştirmiştir.

Andrea del Sarto, Yüksek Rönesans ve Maniyerizm üslubunun başlangıç döneminde Floransa'da yaşamış ve resimler hazırlamış İtalyan bir ressamdır. Yaşadığı dönemde hazırladığı resimler ve resim yapma yetenekleri gayet övülmüş ve beğenilmiş ve bu dönemde "senza errori " ressam olarak lakap verilmiştir. Fakat aynı dönemde yaşayıp ve aynı üslupla eserler hazırlamış olan Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello Sanzio gibi ressamların ünleri onun ressamlık ününü gölgede bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pisanello</span>

Pisanello,, İtalyan Rönesansının ve Quattrocento döneminin seçkin ressamlarından biriydi. Guarino da Verona gibi şairler tarafından övülen Pisanello, döneminin hümanistlerince Cimabue, Fidias ve Praksiteles gibi ünlü isimlerle karşılaştırılmıştır.

<i>Bir Müzisyenin Portresi</i> Leonardo da Vinciye atfedilen ve Pinacoteca Ambrosianada (Milano) sergilenen tablo

Bir Müzisyenin Portresi, yaygın olarak İtalyan Rönesans sanatçısı Leonardo da Vinci'ye atfedilen bitmemiş bir tablodur. 1483-1487. Leonardo Milano'dayken üretilen eser, küçük bir ceviz ağacından panel üzerine yağ ve belki de tempera ile boyanmıştır. Bilinen tek erkek portre resmidir ve bakıcısının kimliği bilim adamları arasında yakından tartışılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda ve Flaman Rönesans resmi</span>

Hollanda ve Flaman Rönesans resmi, Aşağı Ülkeler'deki İtalyan Rönesans sanatı’na 16. yüzyıldaki tepkiyi ve aynı zamanda önceki İlk dönem Hollanda resmi ile birçok devamlılığı temsil eder. Bu dönem, 16. yüzyılın başındaki Anvers Manneristleri ve Hieronymus Bosch'tan, sonunda Hendrik Goltzius ve Joachim Wtewael gibi son Kuzey Maniyeristlerine kadar uzanır. Sanatçılar hem İtalyan resminin son yeniliklerinden hem de İlk dönem Hollanda sanatçıları’nın yerel geleneklerinden yararlandılar.