İçeriğe atla

Alborán Deniz Muharebesi

Koordinatlar: 35°55′00″N 3°02′00″W / 35.9167°K 3.0333°B / 35.9167; -3.0333
Alborán Deniz Muharebesi

Bir Osmanlı kadırgası (minyatür)
Tarih1 Ekim 1540
Bölge
Alboran açıkları, İspanya
Sonuç İspanyol zaferi
Taraflar
İspanya Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Bernardino de Mendoza × Ali Hamet (esir)
Güçler
10 kadırga 3 kadırga,
5 kalyot,
6 fusta,
2 brigantin[1]
Kayıplar
137 ölü,
500 yaralı[2]		 1 kadırga battı,
10 gemi ele geçirildi,
700 ölü,
437 esir,
837 forsa serbest bırakıldı[2][3]


Alboran Deniz Muharebesi (İspanyolca: Batalla de Alborán) 1 Ekim 1540 tarihinde Alboran Adası açıklarında, Akdeniz'in kontrolü için Osmanlı-Habsburg mücadelesi sırasında, Bernardino de Mendoza komutasındaki bir İspanyol filosunun Ali Hamet komutasındaki bir Osmanlı filosunu tahrip etmesi, bir kadırgayı batırması ve 10 gemiyi ele geçirmesi ile sonuçlanan bir deniz savaşı.

Arka plan

1540 ortalarında, Osmanlı İmparatorluğu'na hizmet eden Sardunyalı sonradan Müslüman olmuş Berberi korsanı Ali Hamet, Kaptan-ı derya Barbaros Hayreddin Paşa'nın emriyle Cezayir'de küçük bir filo kurdu. İspanyol kadırgalarında eski bir köle olan General Caramani komutasında 900 kürek mahkûmu, 2.000 Türk askeri ve Valensiyalı Moriskoların bulunduğu üç kadırga, beş kalyot, altı fusta ve iki brigantin kurdu. Ağustos ayında, İspanyol kadırgalarının Balear Adaları'nda olduğunu bilen filo, Alboran Denizi'nin batı sularına yelken açtı. Birkaç gün sonra kadırgalardan bin asker Cebelitarık sahiline çıktı ve köye saldırdı.[4] İyi korunan kaleyi ele geçirememelerine rağmen, 73 sivil esir alındı, limana demirleyen 40 gemi yağmalandı ve yapım aşamasında olan bir kadırga (Amiral Büyük Álvaro de Bazán'a ait) yakıldı. Mahkûmlar, Fas sahilindeki Peñón de Vélez'e götürüldü ve burada 7.000 düka ödenmesinin ardından serbest bırakılıncaya kadar hapsedildiler.

Savaş

İspanya kadırgalarının komutanı Bernardino de Mendoza, Denia'dayken baskını öğrendi. Vahran'dan geçmediklerini duyduktan sonra Mendoza, Hamet'in filosunun Afrika sahili boyunca Cezayir'e döneceğini tahmin etti. Bu nedenle Mendoza, 10 kadırgası ile batıya doğru yelken açtı.[4] 1 Ekim'de iki filo Alborán adası yakınlarında karşılaştıar. Hamet, sayısal üstünlüğünü Mendoza'nın gemilerini bordalamak için kullanmayı umarak İspanyollara büyük bir kararlılıkla saldırdı; ancak bir İspanyol topçu salvosu, kadırgalarla çarpışmaya yetecek kadar yaklaşamadan Hamet'in gemilerine ciddi hasar verdi.[5]

Hamet ve Karamanlı, başarısız bir şekilde Mendoza'nın amiral gemisine saldırdı. Savaşın sonucunun büyük ölçüde bu çatışmaya bağlı olduğunun farkında olan İspanyol komutan, askerlerine ve kürekçilere, Hamet'in kadırga ateşine karşı bir set görevi görmeleri için karşı tarafı kaldırarak kadırganın bir tarafına hareket etmelerini emretti.[5] Ardından, Mendoza'nın askerleri gemiye binip Karamanlı'nın gemisini ele geçirerek onu ve mürettebatının çoğunu öldürdüler. Daha sonra Hamet'in kadırgasına bindiler ve onu ele geçirdiler, bu sırada Hamet suya atladı ve filosundaki başka bir kadırgaya doğru yüzdü.

Pedro de Guerra komutasındaki bir İspanyol kadırgası, bir Osmanlı kadırgasına saldırarak batırdı ve diğer gemiyi ise ele geçirdi.[5] Bu arada kadırga Santa Ana, biri teslim olmaya zorlanırken diğeri kaçan iki Cezayir gemisi tarafından saldırıya uğradı. Cezayirli bir kalyot tarafından kurtarılan Hamet, kaçmaya çalışırken Enrique Enríquez'in kadırgası tarafından yakalandı.[2] Savaş, Enrique Enríquez'in adamlarına hala Türklerin elinde olduğuna inanan bir Osmanlı kadırgasına ateş etmelerini emrettiği bir olayla sona erdi. Ancak, Santa Bárbara'nın mürettebatı kadırgayı çoktan ele geçirmişti; yedi İspanyol öldü ve on ikisi de yaralandı.

Sonrası

16 Osmanlı gemisinden 10'u ele geçirildi ve biri de battı. Tüm kaptanlar dahil 700'den fazla Türk öldürüldü. Ayrıca 427'si esir alındı ve 837 Hristiyan köle serbest bırakıldı. Bu arada İspanyollar'da, bir arkebüz atışıyla başından yaralanan Bernardino de Mendoza da dahil olmak üzere 137 ölen ve 500 kadar yaralanan vardı. Zaferi kutlamak için Málaga'da serbest tutukluların, İspanyol kadırgalarının mürettebatının, kaptanlarının ve Bernardo de Mendoza'nın bizzat katıldığı büyük bir geçit düzenlendi.[6] Kısa bir süre sonra, İmparator V. Karl, Toledo'nun Kardinal Başpiskoposu tarafından, İmparator'a zafer için Tanrı'ya şükürler olsun tavsiyesinde bulunarak zaferden haberdar edildi.

Notlar

  1. ^ Duro p.250
  2. ^ a b c Duro p.253
  3. ^ Bigelow p.225
  4. ^ a b Duro p.251
  5. ^ a b c Duro p.252
  6. ^ Duro p.254

Kaynakça

  • Armada Española desde la unión de los reinos de Castilla y Aragón (İspanyolca). I. Madrid, Spain: Est. tipográfico "Sucesores de Rivadeneyra". 1895. 
  • Suleiman the Magnificent 1520–1566. Lundberg Press. 2007. ISBN 978-1-4067-7272-2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgut Reis</span> Türk Şehit Amiral - Osmanlı Beylerbeyi

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İnebahtı Deniz Muharebesi</span> 1571 yılında gerçekleşen deniz savaşı

İnebahtı Deniz Muharebesi, 7 Ekim 1571'de Papa V. Pius tarafından düzenlenen Katolik devletler koalisyonu olan Kutsal İttifak'ın bir filosunun Patras Körfezi'nde Osmanlı İmparatorluğu filosunu büyük bir yenilgiye uğrattığı bir deniz çatışmasıdır. Osmanlı kuvvetleri, İnebahtı'ndaki deniz üssünden batıya doğru yelken açmışlardı ki, Sicilya'nın Messina kentinden doğuya doğru yelken açan Kutsal Birlik filosuyla karşılaştılar.

<span class="mw-page-title-main">Preveze Deniz Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal İttifak arasında meydana gelen deniz savaşı

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Berberi Savaşı</span> tarihi savaş

Birinci Berberi Savaşı, Berberi Kıyısı Savaşı veya Trablusgarp Savaşı olarak da bilinen Amerika Birleşik Devletleri ile Kuzey Afrika'daki Fas Sultanlığı, Cezayir Eyaleti, Tunus Eyaleti ve Trablusgarp Eyaleti gibi Berberi devletleri arasında yapılan savaşın ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

Birinci Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Kara Dev Murat Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 16 Mayıs 1654'te bir Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi. 1645–1669 döneminde Girit'in Fethi sırasında Osmanlı-Venedik Savaşları'nın bir evresidir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Deniz Seferi (1541)</span>

Cezayir Deniz Seferi, (1541) yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl'ın Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Cezayir'i ele geçirmek için düzenlediği başarısız askeri sefer ve kuşatma.

<span class="mw-page-title-main">Formentera Deniz Muharebesi</span>

Formentara Deniz Muharebesi 28 Ekim 1529 tarihinde meydana geldi. Aydın Reis altında bir Osmanlı donanması İbiza yakınında Formentera adasında sekiz kadırgalı küçük bir İspanyol filosu ile karşılaştı.

1556 yılında Cezayir'de bulunan Osmanlı İmparatorluğu askerleri İspanyol İmparatorluğu'nun elinde bulundurduğu Oran şehrini kuşatmaya aldı. Kara ve denizden yürütülen kuşatma,

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Adası'nın Fethi</span>

Cezayir Adası'nın Fethi, Osmanlıların elindeki Cezayir kentinin açıklarında bulunan ve 1510 yılından beri İspanyol İmparatorluğu'nun işgalindeki Cezayir Adası'nın 1529 yılında Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerince kuşatılıp ele geçirilmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Girolata Deniz Muharebesi</span>

Girolata Deniz Muharebesi, Korsika adasının batı kıyısındaki Girolata Körfezi'nde 15 Haziran 1540 yılında Ceneviz, İspanyol ve Osmanlı gemileri arasında Kutsal Roma İmparatoru V. Karl ve Osmanlı Padişahı I. Süleyman arasındaki savaşların devamı niteliğindeki bir deniz harekâtıdır. Cenevizli Gianettino Doria ve İspanyol Berenguer de Requesens liderliğindeki 21 kadırgalık bir İspanyol filosu, bir yıl önce Adriyatik Denizi'ndeki zaferlerinin ardından İtalyan kıyılarına baskın yapmak amacıyla bölgede bulunan Osmanlı Kaptan-ı deryası Barbaros Hayreddin'nin emrindeki Osmanlı amirali Turgut Reis'in liderliğindeki Girolata'da demirlemiş 11 kadırgalık bir Osmanlı filosunu şaşırttı. Osmanlı savaş gemilerinin mürettebatı karaya çıkıp son baskınlardan gelen ganimetleri dağıtırken İspanyol-Ceneviz filosu onları kolayca ele geçirerek 11 Osmanlı kadırgası ve 1.200 esiri alıp Cenova'ya götürüldü veya Doria'nın gemilerinde kürek mahkûmu olarak çalıştılar. Bu savaşta Turgut Reis de esir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Flores Deniz Muharebesi (1591)</span>

Flores Deniz Muharebesi, Flores Adası açıklarında Lord Thomas Howard komutasındaki 22 gemiden oluşan bir İngiliz filosu ile Alonso de Bazán komutasındaki 55 gemilik bir İspanyol filosu arasında yapılan 1585 İngiliz-İspanyol Savaşı sırasındaki bir deniz savaşıydı. Yıllık İspanyol hazine konvoyunu ele geçirmek için Azorlar'a gönderildi, Flores açıklarında daha güçlü bir İspanyol filosu belirdiğinde, Howard gemilerinin kuzeye kaçmasını emretti, Amiral Sir Richard Grenville tarafından komuta edilen kalyon Revenge hariç hepsi kurtarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kılburun Muharebesi (1787)</span>

Kılburun Muharebesi ya da Kılburun Kuşatması, 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nın bir parçası olarak 12 Ekim (NS)/1 Ekim (OS) 1787'de yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Babülmendep Deniz Muharebesi</span>

Babülmendep Deniz Muharebesi, Osmanlı donanmasının Sefer Reis komutasındaki Kızıldeniz filosu 1560 yılında Babülmendep Boğazı ve Kamaran Adası arasında Christovão Pereira Homem komutasındaki Portekiz filosunu mağlup etti.

<span class="mw-page-title-main">Korfu Deniz Muharebesi</span>

Korfu Deniz Muharebesi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Çanak Limanı Deniz Muharebesi</span>

Çanak Limanı Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Vakası</span>

Cerbe Vakası, 1551 Nisan'ında Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu tarafından Cerbe adasının güneyindeki lagünde sıkıştırılmasına rağmen taktiksel bir manevrayla kurtulmasını tanımlayan askerî gelişme.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Deniz Muharebesi</span>

Cezayir Deniz Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Cezayir eyaletinin Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki donanmasının 1529 yazında Cezayir kenti açıklarında İspanyol filosunu mağlup ettiği askerî çarpışma.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.