İçeriğe atla

Alberto Fujimori

Alberto Kenya Fujimori
Alberto Fujimori, 1991
Peru Devlet Başkanı
Görev süresi
28 Temmuz 1990 - 17 Kasım 2000
Başbakan
Başkan Yardımcısı
Liste
Yerine geldiğiAlan García
Yerine gelenValentín Paniagua
Kişisel bilgiler
Doğum 26 Temmuz 1938(1938-07-26)
Lima, Peru
Ölüm 11 Eylül 2024 (86 yaşında)
Lima, Peru
Partisi Cambio 90 (1990-1999)
Peru 2000 (2000)
Sí Cumple (2006)
Evlilik(ler) Susana Higuchi (1974-1998)
Satomi Kataoka
Çocuk(lar) 4
Bitirdiği okul Universidad Nacional Agraria La Molina
Université de Strasbourg
University of Wisconsin–Milwaukee
Mesleği Ziraat mühendisi
Dini Roma Katoliği

Alberto Kenya Fujimori (İspanyolca: Ken'ya Alberto Fujimori, Japonca: 藤森 謙也, Japonya vatandaşı olarak: Kataoka Kenya, 片岡 謙也) (26 Temmuz 1938 - 11 Eylül 2024),[1] 28 Temmuz 1990 - 17 Kasım 2000 tarihleri arasında görev yapmış Japonya asıllı Peru devlet başkanı. Devlet başkanlığı sırasında önemli ekonomik reformlar yapmış, baskıcı bir idare kurmuş, insan hakları ihlallerinde bulunmuş ve solcu hareketlere karşı yargısız infazlar gerçekleştirmiştir.

Özgeçmişi

Japonya göçmeni Naoiti Fujimori ve Mutsue Inomoto'nun oğlu olarak 1938 yılında Lima'da dünyaya geldi. 1956 yılında liseden mezun oldu. 1961 yılında ise Ziraat Fakültesinden mezun olarak ziraat mühendisi diplomasını aldıktan sonra 1964 yılında Fransa'daki Strasbourg Üniversitesinde fizik, 1969 yılında ise Wisconsin Üniversitesinde matematik alanında yüksek lisans yapar. 1974 yılında kendisi gibi Japon asıllı Perulu olan Susana Higuchi ile evlendi. Başarılı akademik kariyeri sayesinde 1984 yılında Peru Ulusal Ziraat Üniversitesi rektörlüğüne getirilir. 1988 yılıyla beraber çeşitli televizyon programlarında görünmeye başlar. 1990 yılında katıldığı Peru devlet başkanlığı seçimlerinde ünlü yazar Mario Vargas Llosa'ya rakip olur ve kimsenin şans tanımamasına rağmen devlet başkanı seçilir.[2]

Ekonomi politika

İktidara gelir gelmez kendisinden önceki Garcia hükûmetinin yaptığı uygulamaları tersine çevirmeye girişir. Bu kapsamda kamulaştırılan bankaların özelleştirilmesi, kamulaştıran sanayi sektörlerinin sermayeye devredilmesi gibi liberal uygulamalara başlar. Neo-liberal ve neo-muhafazakâr olarak adlandırılan özelleştirme politikalarını hızla hayata geçirir. Özelleştirme kapsamına stratejik sanayileri ve demiryollarını da dahil eder. Ekonomi bu dönemde canlansa da uygulanan ekonomi politikasının sosyal etkileri yıkıcı olur. Peru halkının çoğunluğu aşırı yoksullaşır ve zenginlerle yoksullar arasındaki gelir uçurumu artar.[3]

1992 yılı

İktidara geldikten sonra iki kamaralı parlamentodaki muhalefetin çoğunluğunu iktidarı karşısında engel olarak gören Fujimori 5 Nisan 1992 tarihinde El Autogolpe (kendi kendine karşı darbe) yaptı. Bu darbe sırasında kendi hükûmetini devirip, parlamentoyu feshederek kendi iktidarını güçlendirmek amacını taşıyordu. 1992 yılının Kasım ayında yapılan yeni seçimlerde ezici çoğunluğu kazanan Fujimori, devlet başkanlığı yetkilerini olağanüstü derecede artıran değişiklikleri kapsayan yeni anayasayı 1993 yılı Ekim ayındaki referanduma sunar. Fujimori, yaptığı yasal uygulama neticesinde uluslararası kamuoyundan tepki alsa da[4] halk oylamasında %73 oy oranıyla desteklenecektir.

Radikal sola karşı

1992 yılında Fujimori Peru'daki en güçlü sol hareketler olan Abimael Guzman önderliğindeki maoist Aydınlık Yol ile marksist-leninist Túpac Amaru Devrimci Hareketine karşı sert önlemler alır. Fujimori, örgütlerin önde gelen üyelerine suikast, örgüte destek verildiğinden şüphelenilen köylerin boşaltılması ve köylülerin tutuklanması, örgütlerin üyesi olduğundan şüphelenilenlerin tutuklanmaksızın yargısız infaz edilmesi gibi sayısız uygulamaya onay verir. Grupo Colina adı verilen infaz timleri, toplama kampları, hakimlerin yüzlerinin gizlendiği temyiz olanağı olmayan askeri mahkemeler bu dönemde görülen uygulamalardandır. Fujimori, Aydınlık Yol'un lideri Abimael Guzman ve örgütün önde gelen 8 yöneticisini başkent Lima'da 12 Eylül 1992 tarihinde ele geçirerek örgüte büyük darbe indirir. Ülkedeki siyasi duruma hakim olan Fujimori 1995 yılında yapılan seçimleri de kazanacaktır.

Japonya Elçiliği baskını

Túpac Amaru Devrimci Hareketi iktidara karşı eylemlere devam edecek ve 17 Aralık 1996 günü 14 üyesiyle Lima'daki Japon Elçiliğine saldırı düzenleyecektir. Saldırı sırasında elçilikte Japon İmparatoru Akihito'nun doğum günü kutlamaları nedeniyle beş yüzün üzerinde konuk bulunmaktadır. Néstor Cerpa Cartolini önderliğindeki eylemciler Fujimori tarafından uygulanan neoliberal reformların geri çekilmesini, Peru cezaevlerinde tutuklu bulunan 400 örgüt üyesinin salıverilmesini talep ederler. Görüşmeler sonucu 400'ün üzerinde rehine salıverilecek, geriye kalan 76 rehine ise eylemcilerden kötü muamele görmeyecektir. Elçiliğin ele geçirilmesinin 126.günü olan 22 Nisan 1997'de Fujimori elçiliğe karşı operasyon başlatır. 140 özel tim üyesinin katıldığı operasyon başladığında eylemciler hazırlıksız yakalanacak ve direnmeden teslim olacaklardır. Rehineler kurtarılacak ancak tüm eylemciler elçilik içinde infaz edilerek öldürülecektir.[5][6][7]

İkinci dönem

1995 yılı Nisan ayında yapılan seçimlerde Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri Javier Pérez de Cuéllar ile yarışan Fujimori, ilk turda aldığı %64,3 oyla yeniden seçilir.[8] Yeniden seçilmesinin ardında sol örgütlere karşı kazanılan başarıların yanı sıra Ekvador ile 1995 yılı Ocak ayında çıkan sınır çatışmalarında alınan hızlı başarıların da payı büyüktür.[9] Fujimori, devlet başkanlığındaki ikinci döneminde 1980 – 1995 yılları arasında işlenen insan hakları suçlamalarıyla ile ilgili genel af ilan ederek özellikle ordu ve polis mensuplarını affeder. Bu dönemde Fujimori'ye yöneltilen yoğun eleştirilere kendisinden siyasi nedenleri bahane ederek ayrılan eşi de katılır. 1996 yılında ise üçüncü kez seçilebilmek için özel yasa çıkartacaktır.

İstifa ve kaçış

2000 genel seçimlerinde aday olan Fujimori'nin karşısında tek rakip olarak Alejandro Toledo vardı. 9 Nisan 2000 tarihinde yapılan ilk tur seçimlerde %36,97 oy alarak Fujimori'nin arkasında kalan Toledo rakibini seçimlerde yolsuzluk yapmakla suçladı. % 45,82 oy alan Fujimori 28 Mayıs 2000 günü yapılan ikinci tur seçimlerinde %51,20 oranında oy almasına rağmen Toledo ikinci tur seçimlerini boykot edince ülkede siyasi ortam çalkalanmaya başlar. Fujimori yoğunlaşan gösterilerden ve muhalefet baskısından çekinerek başbakanlık kurumuna muhalefetten Federico Salas'ı kabul edebileceğini belirtti.

Olaylar 14 Eylül 2000 günü Canal N adlı televizyon kanalında yayınlanan bir video görüntüsüyle kopma noktasına gelir. Görüntülerde iktidardaki Peru 2000 partisine üye Vladimir Montesinos muhalif bir vekile Fujimori'nin Peru 2000 partisine geçmesi için 15 bin dolar rüşvet vermektedir. Skandalın ortaya çıkmasıyla benzer suçlamalar patlak vermeye başlar. Bunların arasında en öne çıkan suçlamalar Fujimori'nin Montesinos mafyasıyla organik bağı ve 1996 – 2000 yılı arasında 20 bin Peru vatandaşının haberleri olmadan kısırlaştırılması vardır. Ulusal bir ayaklanmaya doğru tırmanan muhalefet basıncına dayanamayan Fujimori, 13 Kasım 2000 günü Brunei’deki ASEAN forumuna katılma bahanesiyle ülkeden kaçar. 16 Kasım günü Valentin Paniagua geçici olarak devlet başkanlığına getirildi. Aynı gün Japonya’ya geçen Fujimori burada istifasını açıklar.

Yıllarca bu ülkede kalan Fujimori 2005 yılı Ekim ayında yaptığı açıklamayla 2006 yılı Nisan ayında yapılacak devlet başkanlığı seçimlerine katılacağını bildirir. Ancak adaylığı siyaset yasağı olduğu için geçersiz ilan edilir.7 Kasım 2005 günü Şili’ye gelen Fujimori burada tutuklanır. 3 Ocak 2006 tarihi itibarıyla Peru hükûmeti Fujimori’nin yakalanması ve ülkesine iade edilmesi için karar çıkartmıştır. Şili Yüksek Mahkemesi 21 Eylül 2007 tarihinde aldığı kararla Fujimori’nin Peru’ya iade edilmesine karar verir. İnterpol mensupları ve doktorların eşliğinde özel uçağa bindirilen Fujimori 23 Eylül 2007 günü Santiago’ya getirildi.

Mahkeme

Peru Yüksek Mahkemesi Fujimori’yi görevi suistimal etmek suçundan 6 yıl hapis ve 92 bin dolar para cezasına çarptırır. Süren diğer mahkemede ise 7 Nisan 2009 günü alınan karar sonrasında 1990’lı yıllarda örgütlediği ölüm timlerinin yol açtığı 25 yargısız infaz sebebiyle 25 yıl hapis cezası alır. 2009 yılı Temmuz ayında rüşvet vermekten 7.5 yıla, Eylül ayındaki mahkemede ise hukuk dışı yollarla haberleşmenin dinlenmesi ve gazeteci, politikacı ve sanayicilere rüşvet vermekten 6 yıla mahkûm edilir. Fujimori bu son iki suçlamayı kabul ederek, suçluluğunu itiraf etmiştir.[10]

Tutuklanması ve Affedilmesi

Mahkeme kararı ile 25 yıl hapis cezasına çarptırılan Fujimori, 2017 yılında dönemin devlet başkanı Pedro Pablo Kuczynski'nin Fujimori'nun sağlık sorunları gerekçesi ile insanı af çıkarması üzerine, halk ülke genelinde protestolar düzenleyerek af çıkarılmasına büyük tepki gösterir.[11] Sonraki yıllarda savcılığın yaptığı yeni incelemeler sonucunda "Aile Planlaması" adı verdiği program sonucu işlemiş olduğu insanlık suçları gerekçe gösterilerek savcılık Fujimori'nin tekrar yargılanmasına karar verdi.[12] Tekrar yargılanıp tekrar hapse atılmasına rağmen 17 Mart 2022 tarihinde alınan karar sonucu, sağlık sorunları gerekçe gözetilerek hapishaneden tahliye edildi.[13]

Kaynakça

  1. ^ "Alberto Fujimori Ölümü". 12 Eylül 2024. 12 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024. 
  2. ^ Fujimori, ilk turda aldığı %29,2 oyla ikinci olmasına rağmen hiçbir adayın %50'den çok oy alamaması nedeniyle yapılan ikinci turda %62,4 oy alarak devlet başkanı seçilmiştir, İspanyolca Vikipedi 1990 Peru genel seçimleri maddesinden 24 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca), 8 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Luigi Manzetti, Privatization South American Style, 1999, s.235
  4. ^ İlk tepki gösteren ülkeler arasında Venezuela ve Arjantin vardır. ABD darbeyi destekleyecek, sadece güç kullanılmasını eleştirecektir.
  5. ^ 9 Mart 2001 tarihli haber 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce), 9 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir
  6. ^ Peru Elçiliği Katliamı adlı makale 30 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce), 9 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir
  7. ^ Elçiliğin alınmasından sonra Fujimori, öldürülen eylemciler arasında 16 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce), 9 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir
  8. ^ İspanyolca Vikipedideki 1995 Peru genel seçimleri maddesinden 23 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca), 9 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir
  9. ^ 26 Ocak – 28 Şubat 1995 tarihli arasında yaşanan Cenepa Savaşı sonrasında hem Ekvador hem de Peru zafer kazandığını iddia etmiş, iki ülke arasındaki sınır anlaşmazlığı 26 Ekim 1998 tarihinde imzalanan antlaşmayla çözülmüştür
  10. ^ 29 Eylül 2009 tarihli haber 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça), 9 Haziran 2010 tarihinde erişilmiştir
  11. ^ "Peru'da insan hakları ihlallerinden hükümlü eski lider Fujimori için çıkarılan affa protestolar". BBC Türkçe. 26 Aralık 2017. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  12. ^ "300 bin yoksul kadını zorla kısırlaştırmakla suçlanan eski Peru lideri yeniden yargılanacak". BBC Türkçe. 27 Nisan 2018. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  13. ^ "Peru'da yolsuzluktan tutuklu eski devlet başkanı serbest". Gazete Duvar. 18 Mart 2022. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Konuyla ilgili yazılan eserler

  • Julio F. Carrion, The Fujimori Legacy: The Rise of Electoral Authoritarianism in Peru, Pennsylvania State University Press, 2006 ISBN 978-0-271-02748-7
  • Rei Kimura, President Fujimori of Peru: The President Who Dared to Dream, Eyelevel Books, 1998 ISBN 978-1-902528-06-9


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hugo Chávez</span> 47. Venezuela devlet başkanı

Hugo Rafael Chávez Frías, Venezuelalı politikacı ve 1998'den ölümüne kadar ülkenin devlet başkanıydı. 2007 yılında Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi'nin (PSUV) lideri olan Chávez, 1997'de kuruluşundan itibaren Beşinci Cumhuriyet Hareketi'nin de liderliğini yapmıştır. Politik ideolojisi 21. yüzyıl sosyalizmi ve Bolivarcılık idi. Ülkede Bolivarcı Devrimin sosyalist reformların uygulanmasına odaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Mario Vargas Llosa</span>

Mario Vargas Llosa, Perulu roman, öykü ve oyun yazarı, eleştirmen, 2010 yılında Nobel Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Callao</span> Peruda bir liman şehri

Callao, Peru'nun 1.453.720 nüfuslu bir liman şehridir. 146,98 km² bir alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Javier Pérez de Cuéllar</span>

Javier Pérez de Cuéllar, Perulu diplomat ve Birleşmiş Milletler'in beşinci genel sekreteri. 1 Ocak 1982'de Avusturyalı Kurt Waldheim'ın yerine BM genel sekreteri olmuş ve 1991 sonuna değin bu görevi sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da demokrasiye geçiş süreci</span> İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişi

İspanya’da demokrasiye geçiş süreci, İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişini kapsar. Geçiş süreci Franco’nun 20 Kasım 1975 günü ölmesiyle başlar, sürecin tamamlanması ise 1978 yılında kabul edilen Anayasa ile tamamlayan tarihçiler olmakla beraber, 23 Şubat 1981 günü Antonio Tejero’nun başarısız darbe girişimini veya 28 Ekim 1982 günü İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE’nin seçim zaferini sürecin tamamlandığı olay olarak kabul eden tarihçiler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Honduras darbesi</span>

2009 Honduras Darbesi, 28 Haziran 2009 günü Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın 2010 yılı Mart ayında yeni bir anayasa yazılması konusundaki halk oylaması kararını almasıyla başlayan ve iktidardan alaşağı edilmesiyle sonuçlanan siyasi süreç.

<span class="mw-page-title-main">2002 Venezuela askerî darbe girişimi</span>

2002 Venezuela darbe girişimi, 11 Nisan 2002 günü Bolivarcı Venezuela Cumhuriyetinin anayasal Devlet Başkanı Hugo Chávez'i devirmek için yapılan ve başarısız olan eylemlerin tamamını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Abimael Guzmán</span> Devrimci

Manuel Rubén Abimael Guzmán Reynoso, takma adı Başkan Gonzalo, eski felsefe profesörü, Peru'daki Aydınlık Yol devrimci hareketinin lideri.

1999 Venezuela Anayasası, Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti'nin yürürlükteki 26. anayasasıdır. 1999 yılında referandum sonucu oluşturulan ve anayasa yazımıyla görevli kurucu meclis tarafından yazılmıştır. Taslak halinde hazırlanan metin 1999 yılı Aralık ayında kabul edilerek 1961 Anayasasının yerine geçmiştir. 1961 Anayasası Venezuela'nın 1811 yılındaki bağımsızlığından beri oluşturulan 26 anayasadan en uzun süre yürürlükte kalandı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Rutskoy</span> Rusya Federasyonu eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Aleksandr Vladimiroviç Rutskoy, Rus siyasetçi ve eski Sovyet subayıdır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemi kapsayan şekilde 10 Temmuz 1991 – 4 Ekim 1993 tarihleri arasında Rusya Devlet Başkanı Yardımcılığı yapmıştır. 1996 – 2000 yılları arasında Kursk Oblastı valisi olmuştur. 1993 Rusya anayasa krizi sırasında Boris Yeltsin'e karşı devlet başkanı ilan edilmiştir.

Bombtrack, Rage Against the Machine müzik grubunun Rage Against the Machine adını taşıyan ilk albümündeki tekli parçanın adıdır.

<i>El País</i>

El País, İspanyolca yayın yapan İspanyol günlük gazete. 391.816 tirajla İspanya'daki günlük spor gazetelerinden sonra en çok tiraja sahip olan gazetedir. Gazetenin genel merkezi Madrid'dedir. Bunun yanında Barselona, Sevilla, Valensiya, Bilbao ve Santiago de Compostela'da merkezleri bulunmakta ve buralarda yerel baskılar yayınlanmaktadır. Ayrıca Latin Amerika için ayrı bir baskı da yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çok Uluslu Güç - Irak</span>

Çokuluslu Güç (Irak) Irak Savaşı’nın ardından Irak’ın işgal edilmesinde görev alan ve komutasının ABD’de olduğu silahlı kuvvet. Kuvvet, 15 Mayıs 2004 tarihinde ülkedeki işgalin denetimini Combined Joint Task Force 7 adlı yapıdan almış ve 1 Ocak 2010 tarihinde de ABD Silahlı Kuvvetlerine teslim etmiştir.

2010 Ekvador darbe girişimi, Ekvador'da 30 Eylül günü polis memurlarının ulusal ölçekte iş bırakarak, kamu görevlilerinin ek ödemelerinin kesilmesine yönelik çıkan yasasını protestolarıyla başlayan, sonrasında Devlet Başkanı Rafael Correa'ya fiziksel saldırı düzenlenmesiyle tırmanan olayları kapsar. Polislerle görüşmeye giden Correa, saldırı sonucu yaralanmış, isyancı polislerin denetiminde hastaneye götürülmüş ve derdest edilmiştir. Olağanüstü hâl ilan eden hükûmete sadık kalan özel harekât birliklerinin operasyonuyla kurtarılan Correa'ya ateş açılsa da Devlet Başkanı sağ salim kurtarılmıştır.

Túpac Amaru Devrimci Hareketi, 1980'lerin başı ile 1997 yılları arasında Peru'da etkin olan Marksist devrimci grup ve Peru'daki iç çatışmaların başlıca aktörlerinden biri. Örgüte, tutsak edilene kadar Victor Polay Campos tarafından, 1997'deki ölümüne kadar da Néstor Cerpa Cartolini tarafından liderlik edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika'ya Fransız müdahalesi</span> 19. yüzyılda Fransanın Meksikayı işgal etme süreci

Meksika'ya Fransız müdahalesi, 19. yüzyılda İkinci Fransız İmparatorluğu tarafından Meksika'nın işgal edilmesi sürecini anlatır. İşgal harekâtı ilk başlarda Birleşik Krallık ve İspanya tarafından desteklenmiştir. İşgal kararı Meksika Devlet Başkanı Benito Juárez'in 17 Temmuz 1861 tarihinde aldığı dış borçların faizlerini ödemeyi reddeden karar üzerine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ollanta Humala</span>

Ollanta Moisés Humala Tasso Perulu asker ve siyasetçi. 2011-2016 yılları arasında Peru Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Henrique Capriles</span>

Henrique Capriles Radonski, Venezuelalı siyasetçi ve avukattır. 2000'den 2008 yılına kadar, Karakas'daki Baruta'nın Belediye Başkanlığını yürütmüştür. Kasım 2008'de, hükûmetin adayı Diosdado Cabello'yu yenerek, Miranda Valisi seçilmiştir. 2017 yılına kadar bu görevi üstlenmiştir. 2013 yılında Hugo Chavez'in ölümünden sonra, Capriles geçici Devlet Başkanı Nicolás Maduro ile 2013 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhalefet adayı olarak tekrar yarışmış ve seçimi kaybetmiştir. 2017 yılında, valiliğinde meydana gelen "idari usulsüzlük" suçlamasından ötürü siyasi faaliyetlere katılımı Maduro hükûmeti tarafından 15 yıl boyunca yasaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Pablo Kuczynski</span> Peru başbakanı (hd. 2005-2006) ve cumhurbaşkanı (hd. 2016-2018)

Pedro Pablo Kuczynski Godard, PPK adıyla bilinen, 2016 yılında Peru Cumhurbaşkanı olarak seçilen Perulu ekonomist, siyasetçi ve kamu yöneticisidir. 2005-2006 yılları arasında Peru Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Yeniden Yapılanma Süreci</span>

Ulusal Yeniden Yapılanma Süreci 1976-1983 dönemi arasında Arjantin devletini yöneten askerî diktatörlük dönemini anlatır. Rejimin temeli 24 Mart 1976 tarihinde Devlet Başkanı Isabel Martínez de Perón'a karşı düzenlenen başarılı darbeyle atılır. İktidarı alan cunta, Kirli Savaş adı verilen ve sivil halka karşı çok çeşitli suçların işlendiği bir süreç başlatmıştır. Rejim 1982 yılında İngiltere'ye karşı başlattığı Falkland Savaşı'nda yenilince toplumsal muhalefet yükselişe geçmiş ve cuntacılar 1983 yılında iktidarı bırakmak durumunda kalmıştır. Takip eden demokrasi döneminde hayatta kalmış olan önde gelen darbecilerin çoğu mahkeme önüne çıkmış ve hapis cezaları almıştır.