İçeriğe atla

Albert Eckstein

Albert Eckstein
Doğum9 Şubat 1891
Ulm, Almanya
Ölüm18 Temmuz 1950 (59 yaşında)
Hamburg, Almanya
MilliyetAlman
MeslekTıp doktoru · fotoğrafçı · yazar

Albert Eckstein (9 Şubat 1891 Ulm – 18 Temmuz 1950, Hamburg), Alman çocuk doktoru ve akademisyen.

İlk yılları

Yahudi fabrikatör bir ailenin ikinci çocuğu olarak Alman İmparatorluğu'nda doğdu. Babasının buna karşı olmasına rağmen Freiburg'ta tıp eğitimi aldı. Ardından Birinci Dünya Savaşı'nda ordudaki hizmetleri için Birinci Sınıf Demir Haç madalyası aldı.[1] Ardından Leipzig ve Münih'te tıp eğitimine devam etti.[2]

1925 yılında öğretim görevlisi ve Düsseldorf Üniversitesi'nin çocuk kliniğine başkanlık eden kıdemli doktor olarak Arthur Schlossmann'a ile çalıştı. Eckstein, Freiburg im Breisgau'da Schlossmann'ın kızı Erna ile tanışıp evlendi. 1926'da ordinaryus profesör unvanını aldı, sonra da kayınpederinin halefi oldu.

Türkiye yılları

1935 yılında Nürnberg Yasaları ile baslayan antisemitist uygulamalar nedeniyle Almanya'yı terk edip ailesi ile birlikte Türkiye'nin daveti ile Ankara'ya yerleşmeye karar verdi. Prof.Eckstein, 1935 yılında Ankara'ya geldiğinde, dönemin Sağlık Bakanı Dr. Refik Saydam tarafından kabul edilmişti. Ama Bakan, onun öncelikle karış karış Anadolu'yu gezmesini istiyordu. Sorunları yerinde görmek ve Türkiye için “çocuk sağlığı ve hastalıkları” politikası geliştirilmesini bekliyordu. Bu gezilerden sonra Prof.Eckstein Numune Hastanesi'nde görev yapacak; yakında kurulacak tıp fakültesinde de “çocuk sağlığı ve hastalıkları” bölümünü kuracaktı.[3]

Prof. Dr. Eckstein bu rolü, dört dörtlük yerine getirdi. Bu araştırmalar, Türkiye nüfusunun önemli bir kesiminin sağlık ve nüfus istatistiklerinin yapılmasına ilişkin ilk girişimdi.

İlk Anadolu köyleri gezisi, Temmuz 1937 yılında başladı. İlk olarak Yozgat, Çorum, Samsun, Amasya, Sivas, Seyhan, İçel, Gaziantep, Niğde, Kayseri, Konya, Afyon Karahisar, Eskişehir merkez ve köylerine gidildi. Sağlık örgütü ve muhtarlar aracılığıyla getirtilen çocukları muayene ediyor; sınıflandırıp, istatistikler hazırlanıyordu. Bu gezide, yanında asistanıyla birlikte, toplam 52.662 nüfuslu 60 köyü muayene ettiler. Eckstein'ın asistanı Dr. Selahattin Tekand, diğer gezilere de örnek olan bu gezinin özelliklerini şöyle özetliyor : Nüfusu 100'den biraz fazla olan küçük köylerle yaklaşık 5000 kadar nüfusu olan büyük köyleri, fakir ve zengin köyleri; dağlardaki ve ovalardaki, verimli ve çorak yerlerdeki köyleri, Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında ya da yaylalarındaki köyleri gözden geçirdik. Böylece en değişik yaşam koşulları hakkında fikir edindik. Her köyde, köylü ile uzun uzadıya ve yakından temas ettik. Alışkanlıklarını sorduk, öğrendik. Yakınmalarını ve dertlerini söylettik; bize güvendiler ve açıldılar. Her köyde her evi, her hanı, içten ve dıştan inceledik. Hemen hemen her çocuk ve kadını muayene ettik ya da kendileriyle konuştuk. Doğallıkla, erkeklerle de konuştuk. Her yaştaki her hastayı muayene ettiğimiz için, köylerdeki her türlü hastalık hakkında ince ince bilgi edinmiş olduk. Bundan başka, zahire, sebze, meyve ekimi, hayvanların bakımı ile ilgili bilgiler edindik.”[3]

Böylece, Ord.Prof.Albert Eckstein’in Anadolu köyleri üzerine topladığı bilgiler, Anadolu’yu sağlık-sosyal açıdan değerlendirebilecek çok önemli bir belge niteliği kazanmıştır. O kadar ki, istatistikler çıkararak, Türkiye’deki “nüfus ve sağlık araştırmalarının” da öncüleri arasında yer almıştır. Anne doğurganlığı ve çocuk ölümleri üzerine çıkardıkları rakamlar çok yol gösterici olmuştur. 100 kadına göre hesap edilen rakamlar gezilen illerdeki kadınların % 1'ini kapsamaktadır.

Ayrıca tüm çalışmalarını fotoğraflarla belgeleyerek büyük bir esere imza attı.[4][5] Tüm koleksiyon “Prof.Dr.Albert Eckstein ile Anadolu’da Onbeş Yıl (1935-1950)” başlığı ile Ankara Üniversitesi Kültür ve Sanat Yayınları arasında 2005 yılında yayınlandı.

Elde edilen sonuçlardan açıkça hoşnut kalan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı 1938 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında, bu kez iç kesimlerdeki Isparta, Burdur, Antalya, Denizli, Muğla, Aydın, İzmir, Manisa, Balıkesir, Bursa, Kocaeli ve Bolu'yu kapsayan ikinci bir araştırma gezisi yapmasını istedi. Bu kez ona eşi çocuk hekimi Dr. Erna Eckstein ve yine baş asistanı Dr. Selahattin Tekand eşlik etti. Hane sayısı,kadın ve erkek nüfus, sıtma, bağırsak enfeksiyonu olguları olup olmadığı, su kaynaklarının çeşitleri ve yerleşimde bir okul bulunup bulunmadığına ilişkin veriler topladılar. Anadolu'da yaptıkları inceleme gezisi sırasında, sıtma mücadelesi, verem ve trahomla savaş kampanyaları çoktan başlamıştı. Eckstein ve ekibi, köylere yaptıkları ziyaretler sırasında bu kampanyanın olumlu etkilerini görebildiklerini de bildirdiler.

Çocuk ölümlerinin %50 olduğu Türkiye'de henüz düzenli bir çocuk kliniği bulunmadığı dönemde Ankara Üniversitesi'de çocuk polikliniği kurulması için çalıştı, 5 yıl boyunca kurucu direktörlüğünü icra etti. Asistanı İhsan Doğramacı, Türkiye'de tıp alanında köklü değişiklikler yaptı.[5]

1941'de 10 Türk lirası için basılan 3. Emisyon 1. Tertip kağıt paralarda, Eckstein'ın Bolu'nun Bürnük Köyü'nde çektiği mahalli giysiler giyen Türk kadınları temalı fotoğrafı, görsel olarak kullanıldı.[1][6]

1941 yılında Albert Eckstein'ın çektiği fotoğrafın kullanıldığı banknot

Ekim 1938'de, Dr.Albert Eckstein, Ankara'da ilk Türk Pediatri Kongresi'ni düzenledi ve sadece “çocuk sağlığı ve hastalıkları” üzerine yazılmış ilk iki ders kitabını yayımladı. Bu kitaplar, “Türkiye’de Nüfus Siyaseti” ile “Normal Türk Meme Çocukları” adlarını taşır.

Numune hastanesindeki görevini sürdüren Dr.Eckstein'in yardımcılarıyla birlikte yazdığı “Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları” (1941) kitabı, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından, Anadolu'daki tüm tıp doktorlarına dağıtıldı ve uzun yıllar Tıp Fakültelerinde ders kitabı olarak okutuldu.[7]

Sonraki yıllar

İkinci Dünya Savaşı sonrası Batı Almanya'da Freiburg, Gießen, Munih ve Würzburg'ta görev teklif edildi. Düsseldorf Tıp Fakültesi'nde kendisine teklif edilen görevi reddetti ve fahri üyelik verildi. İki oğlu İngiltere'ye gidince onlara daha yakın olmak için eşi ile birlikte Almanya'ya döndü. 1950'de Hamburg Üniversitesi'nin teklifini kabul etti. Birkaç ay sonra kalp krizi geçirerek öldü.

Prof. Dr. Albert Eckstein'ın eşi Dr. Erna Schlossmann-Eckstein da Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanıydı. Oğulları Herbert B. Eckstein ise Çocuk cerrahisi alanında çalıştı ve yıllar sonra Türkiye'de de görev yaptı.

Ayrıca bakınız

1933-1945 senelerinde Türkiye'ye sürgün

Kaynakça

  1. ^ a b "A pioneer in pediatrics in Turkey". 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020. 
  2. ^ "Erna Schlossmann". 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020. 
  3. ^ a b Akar N. (2003) : Anadolu’da Bir Çocuk Doktoru : Ord.Prof.Dr.Albert Eckstein, Pelikan Yayınları, İstanbul. 
  4. ^ "Nejat Akar: Modernizer of Turkey's Pediatrics – Albert Eckstein in Exile". 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020. 
  5. ^ a b "Ord.Prof. Albert Eckstein". 19 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  6. ^ "Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası banknotlar". 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020. 
  7. ^ Reisman A. (2011) : Nazizmden Kaçanlar ve Atatürk’ün Vizyonu, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nusret Fişek</span>

Hasan Nusret Fişek, Türk hekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi</span> Ankarada kurulu devlet üniversitesi

Ankara Üniversitesi (AÜ), Ankara'da yer alan bir devlet üniversitesidir. 13 Haziran 1946 tarihinde kabul edilen 4936 sayılı kanunla kurulmuştur. Cumhuriyet döneminde kurulan ilk üniversite olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Sivas Cumhuriyet Üniversitesi</span> Sivasta kurulu devlet üniversitesi

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Cumhuriyet'in kuruluşunun 50. yılı anısına, 9 Şubat 1974 tarihinde 1788 Sayılı Kanunla Sivas'ta 11000 dönüm arazi üzerinde kurulmuştur. 1974 yılında tıp fakültesi ile eğitime başlamıştır. Görevdeki rektörü Prof. Dr. Alim Yıldız'dır.

<span class="mw-page-title-main">Doktor (tıp)</span> insanlardaki hastalıkları teşhis ve onları ilaçlarla veya bazı araçlarla tedavi eden kimse

Doktor, hekim veya tabip, tıp alanında çalışan profesyoneldir. Hastalık, yaralanma ve diğer fiziksel ya da zihinsel bozuklukların incelenmesi, tanısı, prognozu ve tedavisi yoluyla sağlığın iyileştirilmesini, sürdürülmesi veya eski haline getirilmesi ile ilgilenirler. Doktorlar uygulamalarını belirli hastalık kategorilerine, hasta türlerine ve tedavi yöntemlerine odaklayabilir ve bireylere, ailelere ve topluluklara sürekli ve kapsamlı tıbbi bakım sağlanması sorumluluğunu üstlenirler.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi</span>

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara Üniversitesine bağlı tıp fakültesi ve araştırma hastanesi. 7 Temmuz 1945'te kurulan fakülte, Ankara'daki ilk, İstanbul Tıp Fakültesinden sonra Türkiye'de kurulmuş ikinci tıp fakültesidir.

Kaya Kılıçturgay, Türk siyasetçi ve bilim insanıdır.

Peyman Türkan Akyol, Türk tıp doktoru, akademisyen, siyasetçi, Türkiye'nin ilk kadın bakanı ve Ankara Üniversitesi rektörü.

Nusret Karasu Türk tıp doktoru, akademisyen, asker ve devlet adamı.

Şevket Aziz Kansu, Türk, tıp doktoru, antropolog, akademisyen, üniversite idarecisi.

Münci Kalayoğlu, Türk genel cerrah, karaciğer nakli yapan ilk Türk doktor. Organ nakli, özellikle de karaciğer nakli konusunda uzmanlaşmış ve tanınmış Dr. Kalayoğlu dünyanın en iyi cerrahlarından biri olarak kabul edilir.

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, 1976 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisine bağlı olarak Ankara'da kurulmuştur. İlk olarak Dr. Muhittin Ülker Acil Yardım ve Travmatoloji Hastanesi'nde eğitim öğretime başlayan fakülte 1986 yılında yapımına başlanılan bugünkü Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi binasının 30 Haziran 1986 tarihinde hizmete girmesi ile kendi tesislerine kavuşmuştur. Bugün itibarıyla Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, 283 profesör, 93 doçent, 41 yardımcı doçent doktor, 35 uzman doktor, 532 araştırma görevlisi, 1006 öğretim elemanı ve modern araştırma ve uygulama hastanesi ile çağdaş tıp eğitiminde, Türkiye'nin en önemli hastaneleri ve tıp fakülteleri arasındadır.Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi ISO 9001 Kalite Güvence Sistemi Belgesi almaya hak kazanmış ilk Devlet Üniversitesi Hastanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cerrahpaşa Tıp Fakültesi</span> Türkiyede bir tıp fakültesi

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, 14 Mart 1827'de II. Mahmut tarafından kurulan Tıphane-i Amire'nin ve Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin devamı olan, Türkiye'nin ilk ve en köklü iki tıp fakültesinden biridir. Fakülte adını; bulunduğu semte ismini veren, III. Murad ve III. Mehmed devrinde sadrazamlık yapmış bir hekim olan Cerrah Mehmed Paşa'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Feriha Öz</span> Türk akademisyen

Ganime Feriha Öz, Türk akademisyen, patolog ve tıp profesörü.

<span class="mw-page-title-main">Olcay Neyzi</span> Türk doktor

Remide Olcay Neyzi, Türk doktoru ve İstanbul Tıp Fakültesi eski Pediatri Anabilim Dalı Başkanıdır. Türkçe hazırlanmış kapsamlı ve bilinen pediatri ders kitabının ilk yazarı olarak, Türkiye'de tıp eğitiminin seviyesinin yükselmesine büyük katkı sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osman Cevdet Çubukçu</span>

Ordinaryus Profesör Doktor Osman Cevdet Çubukçu ; Türkiye'de fiziksel tıp ve rehabilitasyon'un öncü ismi ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı'nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Nissen</span>

Rudolf Nissen, Alman cerrah. Berlin’de dünyada ilk kez pnömonektomi ameliyatını yapan, fundoplikasyon işlemini dünyada ilk kez İstanbul'da gerçekleştiren cerrah.

<span class="mw-page-title-main">Erich Frank</span> Alman hekim

Alfred Erich Frank. Alman hekim. Ordinaryus profesör olarak Türkiye'de iç hastalıkları alanında çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Herbert B. Eckstein</span>

Herbert B. Eckstein, ; Alman çocuk cerrahisi uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Eğitim hastanesi</span> sağlık çalışanlarına eğitim veren hastane

Bir eğitim hastanesi veya üniversite hastanesi, gelecek ve mevcut sağlık profesyonellerine praksis, tıp eğitimi ve öğretimi sağlayan bir hastane veya tıp merkezidir. Eğitim hastaneleri neredeyse her zaman bir veya daha fazla üniversiteye bağlıdır ve genellikle tıp fakülteleri ile birlikte bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mualla Öztürk</span>

Mualla Öztürk, Türk doktor, çocuk psikiyatristi ve öğretim üyesi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi ile Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı'nın kurucusu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.