İçeriğe atla

Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü

Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü turunçgil ve diğer subtropikal meyveler, ılıman iklim meyveleri, üzümsü meyveler, bağcılık, sebzecilik, iç ve dış mekan süs bitkileri, tıbbi ve aromatik bitkiler ile arıcılık konularında uygulamalı tarımsal araştırmalar yapmakta olan Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı bir kamu kurumudur.

Yerleşim

Adını Alata Çayından alan enstitü Mersin il merkezi ile Erdemli ilçesi arasında ve 36°38′K 34°21′D / 36.633°K 34.350°D / 36.633; 34.350 koordinatlarında 4000 dönümlük bir tarım alanı üzerinde kurulmuştur. Erdemli'ye 4 kilometre ve Mersin'e 31 kilometre uzaklıktadır. Mersin'i batıya bağlayan D.400 devlet kara yolunun iki tarafında yer alır.[1] Satış mağazası ise yolun güney kenarındadır.

Tarihi

Kurum 1944 yılında Erdemli'nin doğusunda teknik bahçıvanlık okulu olarak kurulmuş olup, 1967 yılında genişletilerek araştırma enstitüsü haline getirilmiştir. 1972 yılında “Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü ve Ziraat Meslek Okulu" adını, 1998 yılında ise bugünkü adını almıştır. 2011 yılında Tarsus’taki Toprak ve Su kaynakları Enstitüsü de Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsüne bağlanmıştır.[2]

Görev alanı ve çalışmalar

Enstitünün görev alanı Göller Yöresi dışında bütün Akdeniz Bölgesini kapsamaktadır. Ana görev başlıkları ise meyvecilik, bağcılık, sebzecilik, süs bitkileri, tıbbi aromatik bitkiler, toprak su kaynakları ve arıcılık olarak belirlenmiştir. Kurumun çalışmaları verim ve kaliteyi geliştirmek, tohumluk üretmek, fidan temin etmek, toprağın verimlilik potansiyelini belirleyerek, uygun gübreleme teknikleri geliştirmek, su kaynaklarını korumak ve rekolte tahmin raporları hazırlamak gibi işlerdir.[3] Kurum döner sermayesi ile ürettiği ürünleri de satmaktadır.

Yapılan araştırma ve çeşit geliştirme çalışmaları sonucunda 2009 yılında Alata, Uzun ve Gülşen isimli üç adet çekirdeksiz limon çeşidi geliştirmiştir.[4] Bu çeşitlerin üretim ve pazarlama hakları Erşahin Fidancılık firmasına devredilmiştir.[5][6]

Limonun yanında Türkiye'nin ilk muz çeşidi de Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilmiş olup, Alata Azman ismi ile tescil ettirilmiştir.[7] Bu muz çeşidinin üretim ve pazarlama hakları da Güney Agripark Tarımsal Araştırmalar San. Tic. Ltd. Şti.'ne devredilmiştir.[6]

"Güney Doğu Anadolu Bölgesine Uygun Biber Genotiplerinin Seçimi ve Geliştirilmesi Projesi" aslı proje sonucunda İnan 3363 isimli biber çeşidi tescil edilmiştir. Bu biber çeşidi Şanlıurfa biber tipinde olup bölgede ortalama 2500–3000 kg/da olan verim ortalaması; İnan 3363 biber çeşidinde 6000 kg/da'ın üzerine çıkarılmıştır. Bu çeşidin üretim ve pazarlama hakları için Anadolu Birlik Holding'in iştiraki olan Beta Ziraat ve Tic. A.Ş. ile lisans ücreti bedeli karşılığı sözleşme imzalanmıştır.[6]

Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen ve çeşit listesine eklenen çeşitler arasında İnan 3363 ve Hayriye biber, Dr.Kaşka, Çağataybey, Çağrıbey, Şahinbey, Alata Yıldızı, Aurora ve Ninfa kayısı, Kütdiken, Eylül, Alata, Gülşen, Uzun, Enter, Erdemli 33, Lamas ve Yediveren limon, Sarıca ve Toros Kırmızısı mandarin, Bodur Cavendish, Erdemli, Grand Nain ve Alata Azman muz, Wonderful nar ve Alata-1 (Kıbrıs sarımsağı) sarımsak çeşitleri bulunmaktadır.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Harita sayfası". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019. 
  2. ^ "Kurum tarihçesi". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019. 
  3. ^ "Görev Alanı". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019. 
  4. ^ "Çekirdeksiz limon ürettiler". 21 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Bu Limon Başka Limon". 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ a b c "TAGEM- Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü ürettiği yeni teknolojileri sektöre devretmeye devam ediyor". 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Muz'da Verim Arttırıldı, Bu Muzlar Dönümde 10 Ton Verecek". 22 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Meyve Asma Çeşit Listesi". Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batırık</span> Salata türünde bir yiyecek

Batırık(Batırma); bulgur ile yapılan bir çeşit sulu salatadır. İçindeki domates, salatalık ve bulgurdan ötürü kısırı andırır. İç Anadolu bölgesinin güneyi ve Akdeniz bölgesinde Toros dağlarına yakın bölgelerde,Karaman,Bozkır, Ermenek ile Mersin'in ilçeleri Tarsus, Erdemli, Mut, Aydıncık, Anamur, Bozyazı, Silifke ve Gülnar'da yapılır. Yapılışı bölgelere göre küçük farklılıklar gösterse de, genelde ince bulgur, tahin, domates çeşitli baharatlarla karıştırılır ve yoğrulur.

<span class="mw-page-title-main">Şalgam suyu</span> şalgam ve kara havuç ile yapılan geleneksel Türk içeceği

Şalgam suyu veya kısaca şalgam turpgiller ailesine ait bir bitki olan şalgam ile yapılan, Çukurova'ya özgü bir içecektir. Şalgam bitkisinin yanı sıra siyah havucun su ile karıştırılıp, tuz da ilave edilmesiyle yapılır. Bu karışım, mayalanması için belirli bir süre bekler ve o sürenin sonunda şalgam suyu haline gelir. Anavatanı Adana olarak bilinen şalgamin patenti Tarsus'tadır. Adana Ticaret Odası girişimiyle coğrafi işaret tescil belgesi alınmıştır. Adana, Mersin ve Osmaniye başta olmak üzere birçok güney ilinde yaygın olarak tüketilir. Kırmızı renkli, bulanık görünüşlü ve ekşimsidir. Acılı ve acısız çeşitleri mevcuttur. Adana ve Mersin'de özellikle dört mevsim sokak satıcıları tarafından satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Erdemli</span> Mersinin ilçesi

Erdemli, Mersin ilinin bir ilçesidir. İlçenin giriş ve çıkışları çam ağaçlarıyla kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Geyve</span> Sakaryanın ilçesi

Geyve, Sakarya iline bağlı ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Biber</span> sebze

Capsicum ya da biber, patlıcangillerden (Solanaceae) bir cins. Bu cinsin türleri, binlerce yıldır yetiştirildikleri Amerika kıtasına özgüdür. Capsicum dünya çapında yetiştirilmekte ve birçok mutfakta kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Üzüm</span> meyve, cins için Q191019 kullanın, türler için Q30046 kullanın

Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Limon</span> turunçgillerden bir meyve

Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bağ (tarım)</span>

Bağ, sofralık üzüm, kuru üzüm,alkolsüz üzüm suyu ve şarapçılık için üzerinde salkımlar halinde üzüm toplanan üzüm bitkisi asmanın yetiştirildiği yerdir. Bağ üretimi, bilimi, uygulaması ve çalışmasına bağcılık denir. Üzüm bağları, şarabın kendisine pay çıkarılabilecek bağın özel coğrafi ve jeolojik özelliklerine atıfta bulunan ve Türkçeye "yer duygusu" gibi tercüme edilebilecek Fransızca terroir kelimesiyle nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Elma</span> gülgillerden bir meyve

Elma, gülgiller (Rosaceae) familyasından kültürü yapılan bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">Mandalina</span> Turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve

Mandalina, ılıman iklimde yetişmekte olan Turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve türüdür. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Mandalina, portakala nazaran daha yumuşak olan kabuğu soyulduktan sonra yenebildiği gibi suyu sıkılarak da içilebilir.

Kocahasanlı, Mersin ilinin Erdemli ilçesine bağlı bir mahalledir. Erdemli'nin batısında yer alan Kocahasanlı'nın rakımı 2 ile 100 metre arasında değişmektedir. Erdemli'ye uzaklığı 4–5 kilometredir. Günün her saati ulaşım sağlanabilmektedir.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü, denizlerde araştırma yapmak ve lisansüstü eğitim vermek için kurulmuş bir enstitüdür. DBE, 1975'te Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin Mersin şehir merkezinin 45 km batısında Doğu Akdeniz kıyısında yer alan Erdemli ilçesinde yerleşik Erdemli kampüsünde kuruldu. ODTÜ'nün Ankara dışında, 1973 yılında kurulmuş olan Gaziantep Yerleşkesinin ardından ikinci dış yerleşke olma özelliğini taşıyan kampüste yaklaşık olarak 700 m² laboratuvar ve 660 bin m²den oluşan limon ağaçlarıyla çevrili alan vardır. Ayrıca 2 araştırma gemisi ve bir liman ile birlikte çalışanlar ve öğrenciler için konutlar da kampüs sınırları içerisindedir.

Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Türkiye'deki bitkisel çeşitlilik, tarla bitkileri, bahçe bitkileri, arıcılık gibi alanlarda araştırmalar ve uygulamalar yapan bir enstitüdür.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya mutfağı</span>

Endonezya mutfağı 17.000'den fazla adadan oluşan Endonezya üzerinde yaşayan binlerce kültürün çeşitliliğinden meydana gelir. Bu nedenle tek bir çeşit Endonezya mutfağı yoktur fakat bölgesel yemek çeşitleri vardır. Endonezya mutfağı Endonezya kültürünün bir yansımasıdır. Yemek pişirme tarzı ve stili bölgeden bölgeye farklılıklar gösterir.

Arnavutluk tarih boyunca birçok devletin yönetimi altına girmiş, bu süreçte yalnızca siyasi veya askeri olarak değil, aynı zamanda kültürel açıdan da etkilenmiştir. Bu sebepten dolayı Arnavut mutfağı başta Türk, İtalyan ve Yunan mutfakları olmak üzere genel itibarıyla Akdeniz mutfağından izler taşımaktadır. Bugün Arnavut halkı tarafından sıkça tüketilen ve yapılan baklava, aşure, kadayıf gibi tatlılar; dolma, yaprak sarma, tarator gibi aperitifler ve ayran, siyah çay, Türk kahvesi gibi içecekler Osmanlı zamanından başlayarak Türk mutfağından Arnavut kültürüne geçen yiyecek ve içeceklerden bazılarıdır.

Alata Çayı Mersin ili Erdemli ilçesinde bir çaydır. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü adını bu çaydan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Meyve konservesi</span>

Meyve konserveleri, genellikle cam reçel kavanozlarında saklanan meyve, sebze ve şeker müstahzarlarıdır.

Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı olarak tarımsal araştırma faaliyetlerine devam eden bir resmi kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Ezine peyniri</span>

Ezine tipi beyaz peynir veya kısa ismi ile Ezine peyniri, Türkiye kökenli olgunlaştırılmış bir tam yağlı beyaz peynir çeşidi. Yumuşak veya orta-sert dokulu olarak sınıflandırılan Ezine, benzer özellikler gösterdiği Edirne peyniri ile birlikte Türkiye'de tüketilen en popüler beyaz peynir çeşitlerinden birini oluşturmaktadır. Peynir ismini Çanakkale'ye bağlı Ezine ilçesinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lohuk</span>

Lohuk (çevirme) veya çevirme tatlısı bir çeşit ağda tatlısıdır. Yunanistan kralı Otto'nun saray şekercisi Alman asıllı Friedrich Unger, 1835'te İstanbul'u ziyaret etmiş ve yazdığı Conditorei des Orients yemek kitabında sakız, meyve, çiçek, yemiş kullanılarak yapıldığını yazmıştır. Lohuk, esasında tıbbî bir ilâçtı. Bol şeker veya balla yapıldığından, zamanla hoş, lezzetli bir şekerleme olarak yapılmaya başlamıştır. Osmanlı'da merheme de lohuk denir.