İçeriğe atla

Alaniçi, Gazimağusa

Koordinatlar: 35°15′26″K 33°47′9″D / 35.25722°K 33.78583°D / 35.25722; 33.78583
Alaniçi
Alaniçi'ndeki Aziz Anastasios Manastırı
Alaniçi'ndeki Aziz Anastasios Manastırı
Alaniçi'nin Kıbrıs'taki konumu
Alaniçi'nin Kıbrıs'taki konumu
Alaniçi
Alaniçi'nin Kıbrıs'taki konumu
Koordinatlar: 35°15′26″K 33°47′9″D / 35.25722°K 33.78583°D / 35.25722; 33.78583
Ülke Kıbrıs Cumhuriyeti (hukuken)
 Kuzey Kıbrıs (fiilen)
Kaza
İlçe
Mağusa (hukuken)
Gazimağusa (fiilen)
BelediyeYeniboğaziçi
Nüfus
 (2011)
 • Toplam860
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Posta Kodu (fiilen)
Posta Kodu (hukuken)
99690
5633 (Peristerona), 5634 (Pigi)
Coğrafi Kodu (hukuken)3216 (Peristerona), 3217 (Pigi)

Alaniçi (YunancaΠεριστερωνοπηγή, romanizePeristeronopiyi), hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasına, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Yeniboğaziçi belediyesine bağlı bir köydür.[1] Köy, Geçitkale'nin 6 km güneyinde, Dörtyol'un 5 km kuzeyinde ve Mağusa'nın 23 km kuzeybatısında; Mesarya Ovası'nda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 860'tır.[2]

Köy, Peristerona (YunancaΠεριστερώνα) ve Pigi (YunancaΠηγή) adlı iki köyün birleşimiyle oluşmuştur ve bu sebeple yaygın bir şekilde Peristeronapigi (Περιστερωνοπηγή) olarak anılır. Ancak Kuzey Kıbrıs kayıtlarında tek bir köy olarak geçse de Kıbrıs Cumhuriyeti idari kayıtlarında bu iki köy ayrı idari birimler olarak sayılır.

Peristerona
Pigi
Alaniçi'yi oluşturan Peristerona ve Pigi köylerinin Mağusa Kazası içerisindeki sınırları

Tarihçe

Etimolojik olarak Peristerona köyünün adı güvercin anlamına gelen peristeri(περιστέρι) kelimesinden gelir. Pigi köyünün adı ise "pınar" anlamına gelir.

Köy, papalık belgelerinde 13. yüzyılın başlarında kaydedildi.[3] Peristerona'nın daha eski bir köy olduğu, Pigi köyünün daha sonra ortaya çıktığı kaydedilmiştir. Peristerona köyünün Bizans dönemine gittiği düşünülmektedir. Leontios Maheras 15. yüzyılda köyden bahsederken Omorfo yakınlarındaki Peristerona'dan ayırmak için "Mesarya'daki Peristerona" olarak belirtir.[4]

Maheras köyün Aziz Anastasios'un mezarının olduğu yer olduğunu belirtmiştir. Köyde bu azizin adına ayrıca bir manastır bulunmaktadır.

Florios Vustronios Peristerona'dan "Peristerona della Massaria" olarak bahsederken buranın bir feudal mülk olduğunu not eder. Vustronios Kral II. Jacques'in 1460'ta tahta çıktıktan sonra Peristerona köyünü Alupo de Baltadze'ye ve Frangeskin Cami'ye verdiğini kaydetmiştir. Köyün iki kişi tarafından yönetilmesi burada bir diarşi kurulduğunu belirtir.[4] Pigi köyünün ise Antonios Santa Mavra'ya verildiği yine Vustronios tarafından kayıt edilmiştir.[5]

Osmanlı döneminde köye Türk yerleşiminin başlaması, Pigi köyünün büyümesine yol açmıştı; Peristerona'ya Türkler yerleştikçe ayrılan Rumların Pigi köyüne yerleştikleri kaydedilmiştir.[5] Bu şekilde Peristerona karma bir köy olurken Pigi tamamen Rumlardan oluşan bir köy olmaya devam etti.

1950'lerde yaşanan toplumlararası gerilimler ve Taksim politikasının etkisiyle köyün Türk nüfusunun neredeyse tamamı 1958'de köyden ayrılarak Muratağa ile Mağusa'ya sığındı. 1974 Kıbrıs Harekâtı sırasında 15 Ağustos 1974'te köy Türk kontrolüne girdi ve köyün Rumları güneye geçmek zorunda kaldı.[6] Köyün eski Türk sakinleri yerleşmeye geri dönerken Türk idaresi köye ilk etapta Ovacık adını vermişti,[4] ancak 1975 yılında Larnaka'daki Klavda köyünden ayrılan Türkler buraya yerleşerek geldikleri köyün Türkçe adını buraya vermek istediler ve Ovacık adı terk edilerek Alaniçi adı uygulamaya konuldu.

Günümüzde köyde genel olarak Peristerona'nın eski sakinleri olan Kıbrıslı Türkler, Klavda'dan göçen Kıbrıslı Türkler ve 1974 sonrası adaya gelen Türkiyeli Türkler yaşamaktadır.[6]

Nüfus İstatistiği

1974 öncesi nüfus sayımları

Peristerona Nüfusu

Peristerona Nüfusu[4]
Yıl Toplam
1881 450
1891 538 %20artış
1901 553 %3artış
1911 641 %16artış
1921 693 %8artış
1931 686 −%1azalış
1946 693 %1artış
1960 581 −%16azalış
1973 566 −%3azalış
Peristerona Etnik Yapısı[4][6]
Yıl Kıbrıslı Türk Kıbrıslı Rum Toplam
1891 274 264 538
1901 272 281 553
1911 267 374 641
1921 268 425 693
1931 210 476 686
1946 186 507 693
1960 0 581 581

Pigi Nüfusu

Pigi Nüfusu[5]
Yıl Toplam
1881 291
1891 346 %19artış
1901 450 %30artış
1911 590 %31artış
1921 674 %14artış
1931 804 %19artış
1946 1.068 %33artış
1960 1.038 −%3azalış
1973 1.103 %6artış

1974 sonrası Alaniçi nüfusu

Alaniçi Nüfusu[6]
Yıl Toplam
1978 662
1996 766 %16artış
2006 863 %13artış
2011 860 −%0azalış

Kaynakça

  1. ^ "STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015". Kıbrıs Cumhuriyeti İstatistik Servisi. 4 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2023. 
  2. ^ "KKTC 2011 Nüfus ve Konut Sayımı" (PDF). KKTC Devlet Planlama Örgütü. 6 Ağustos 2013. s. 22. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  3. ^ Papacostas, Tasos (2012). "Byzantine Nicosia: 650-1191". Michaelides, D. (Ed.). Historic Nicosia. Lefkoşa: Rimal Publications. s. 87. 
  4. ^ a b c d e Polignosi. "Περιστερώνα Αμμοχώστου". www.polignosi.com. 12 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024. 
  5. ^ a b c Polignosi. "Πηγή". www.polignosi.com. 12 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024. 
  6. ^ a b c d "Pigi Peristerona - PRIO Cyprus". www.prio-cyprus-displacement.net. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdoğan, Mağusa</span>

Akdoğan veya Lisi de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa Bölgesi'nde ve de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa İlçesi'nde yer alan bir kasabadır. Mesarya Ovası sayesinde canlılığını korumaktadır. 2011 itibarıyla nüfusu 2.471'dir.

<span class="mw-page-title-main">Peristerona</span>

Peristerona, Kıbrıs'ın Lefkoşa Kazası'nda bulunan bir köydür. Konum olarak Lefkoşa'dan 32 kilometre batıda, Astromerit'ten 4 kilometre doğuda ve Omorfo'dan 10 kilometre güneydoğudadır. Köy, bir dere kenarına inşa edilmiştir; bu dere Masari'deki barajda Akaça'dan gelen bir diğer dere ile birleşir ve Omorfo üzerinden denize dökülür. Tarihi değer taşıyan Peristerona Camii ve Medresesi, Osmanlı döneminden kalmadır.

<span class="mw-page-title-main">Akaça</span>

Akaça, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Kazası'nda bulunan bir köydür. Konum olarak Lefkoşa'dan 20 kilometre ve Omorfo'dan 15 kilometre mesafededir. Batısında Peristerona, kuzeyinde Avlona bulunur. Köyün içinden aynı adla bir dere geçer, bu dere Peristerona'dan gelen diğer bir dere ile Masari'deki barajda birleşir, oradan da Omorfo'ya ve denize dökülür.

<span class="mw-page-title-main">İnönü, Mağusa</span>

Inönü veya Sinde, Kıbrıs'ta köy. Mesarya Ovası'nda bulunan köy, fiilî olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı bir belediye statüsündedir.

Atlılar, de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa Bölgesi'nde ve de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa İlçesi'nde yer alan bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kumyalı</span>

Kumyalı, Kıbrıs'ta, Karpaz Yarımadası'nda bulunan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasına, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çayönü, Gazimağusa</span>

Çayönü, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Beyarmudu belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Akdoğan'ın 8 km doğusunda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 660'tır.

<span class="mw-page-title-main">Dörtyol, Kıbrıs</span>

Dörtyol, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Mesarya belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Gazimağusa'nın 15 km batısında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 1.349'dur.

<span class="mw-page-title-main">Korkuteli, Kıbrıs</span>

Korkuteli, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Mesarya belediyesine bağlı bir köydür. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 611'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pirhan</span>

Pirhan, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Mesarya belediyesine bağlı bir köydür. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 56'dır.

<span class="mw-page-title-main">Aslanköy, Kıbrıs</span>

Aslanköy, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Mesarya belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Lefkoşa'nın 20 km doğusunda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 439'dur.

<span class="mw-page-title-main">Ulukışla, Kıbrıs</span>

Ulukışla, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı Geçitkale-Serdarlı belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Gazimağusa'nın 35 km kuzeybatısında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 836'dır.

<span class="mw-page-title-main">Aygün, Kıbrıs</span>

Aygün veya Ayyorgi, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlı İskele belediyesine bağlı bir köydür. Köy, İskele'nin güneybatısında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 414'tür.

<span class="mw-page-title-main">Yarköy</span>

Yarköy veya Ayiliya, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlı İskele belediyesine bağlı bir köydür. Köy, İskele'nin 6 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 429'dur.

<span class="mw-page-title-main">Pamuklu, Kıbrıs</span>

Pamuklu, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlı Mehmetçik-Büyükkonuk belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Karpaz Yarımadası'nda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 280'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilköy, Kıbrıs</span>

Yeşilköy, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlı Erenköy-Karpaz belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Karpaz Yarımadası'nda yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 799'dur.

<span class="mw-page-title-main">Gaziköy, Kıbrıs</span>

Gaziköy veya Afanya, hukuken Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasının, fiilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa ilçesine bağlı Değirmenlik-Akıncılar belediyesine bağlı bir köydür. Köy, Vadili'nin 8 km kuzeybatısında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 713'tür.

<span class="mw-page-title-main">Çakistra</span>

Çakistra, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasında bulunan bir köydür. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 79'dur. Konum olarak Gambo'dan 2 kilometre güneyde, Lefke'den 30 kilometre güneybatıda ve Poli'den 55 kilometre doğudadır. Gemikonağı'dan köye gelen yol 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sebebiyle kapalı olduğundan köye erişim Linu veya Pedula köyleri üzerinden sağlanır. Cikko Manastırı Çakistra sınırları içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeracez</span>

Yeracez, Kıbrıs'ın Lefkoşa Kazası'nda bulunan bir köydür. 2011 sayımına göre nüfusu 75'tir. Konum olarak Maratasa bölgesinde bulunur; Kalapanayot'un 3 kilometre kuzeybatısında ve Lefke'nin 20 kilometre güneyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Klavda</span>

Klavda, Kıbrıs'ın Larnaka kazasında bulunan bir köydür. 2011 sayımında nüfusu 427 olarak belirlenmiştir.