İçeriğe atla

Alain Touraine

Alain Touraine
Doğum3 Ağustos 1925
HermanvillesurMer, Fransa
Ölüm9 Haziran 2023 (97 yaşında)
Paris, Fransa
MilliyetFransız
Mezun olduğu okul(lar)Paris Üniversitesi
MeslekAkademisyen
İşverenEcole des Hautes Etudes en Sciences Sociales
Tanınma nedeniSosyolog, Toplumsal hareket teorisi
Çocuk(lar)Marisol Touraine, Philippe Touraine
EtkiledikleriManuel Castells, Alberto Melucci

Alain Touraine (3 Ağustos 1925, Hermanville-sur-Mer - 9 Haziran 2023, Paris[1]), Fransız sosyologdur. École des Hautes Études en Sciences Sociales'te araştırma direktörüdür.[2][3] Sanayi sonrası (post-endüstriyel) toplum kavramını oluşturmasıyla tanınır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Fransız sosyolojisinin önemli bir ismi olarak, özellikle toplumsal hareket analizleri üzerine çalışmalarıyla öne çıkmıştır. Çalışmaları Türkçede Yapı Kredi Yayınları ve Kırmızı Yayınları tarafından basılmaktadır.[4]

Hayatının erken dönemi ve eğitimi

Temel eğitimini Paris'teki Lycée Louis-le-Grand 'da tamamladı ve 1945'te École Normale Supérieure 'e (ENS) girdi. Macaristan'daki bir araştırma gezisi için ENS'deki çalışmalarını bıraktı ve ardından 1947-1948'de Fransa'ya döndükten sonra Valenciennes'te bir madende çalıştı. Touraine endüstriyel çevredeki çalışmalarına sosyolog Georges Friedmann'ın kavramları etrafında ENS'de devam etti.

1950 yılında, Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nde (Centre national de la recherche scientifique, CNRS) sosyoloji alanında araştırmacı oldu ve Friedmann'ın altında çalışma sosyolojisi alanında çalıştı. Touraine, Paris'teki Boulogne-Billancourt'taki Renault otomobil fabrikasında saha araştırması yaptı ve bu çalışma 1955'te yayınlanan ilk sosyolojik monografisi oldu. 1952'de Rockefeller Vakfı'ndan Harvard'da Talcott Parsons ile okumak için burs aldı. 1956'da Şili Üniversitesi'nde Çalışma Sosyolojisi Araştırma Merkezi'ni kurdu.[5]

Touraine, 1964 yılında doktora tezini eylem sosyolojisi alanında Paris Üniversitesi'nde savundu.

Çalışma alanları ve kariyeri

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki ilk nesil Fransız sosyologları arasında olan Touraine'nin çalışmaları eylem sosyolojisi üzerine temellenir. Toplumun geleceğini yapısal mekanizmalar ve kendi sosyal mücadeleleri aracılığıyla şekilleneceğine inanır. Fransa'daki endüstriyel ortamlarda sosyolojik saha çalışmasına dayanarak, Talcott Parsons'ın işlevselciliğine alternatif olarak tasarladığı düşüncesi, bağdaşımsal olarka ifade edilir.[6] Touraine tarihsiciliği toplumun kendi üzerinde eylem yapabilirliği olarak tanımlar (The Self-Production of Society,1977).

Touraine, Mayıs 1968'de kampüste öğrenci hareketi patlak verdiğinde Nanterre'de sosyoloji profesörüydü. Touraine, hareketi yerinde gözlemledi ve bununla ilgili ilk çalışmalardan birini yazdı. Touraine 1969'da, Amerikalı sosyologlar Daniel Bell ve David Riesman'ın da kullandığı "post-endüstriyel toplum" kavramını dile getiren ilk kitaplardan birini yayınladı.

1980'lerin sonunda Polonya'da Solidarnosc (Dayanışma) hareketinin ortaya çıkışını gözlemledi. Polonya'dayken sosyolojik müdahale adlı araştırma metodunu geliştirdi ve bunu "The Voice and the Eye" [1981] kitabında ortaya koydu.[7]

Kariyerinin çoğunda asıl ilgi alanı toplumsal hareketler olmuştur.[8] Başta Latin Amerika olmak üzere dünyanın farklı yerlerindeki işçi hareketleri üzerine kapsamlı çalışmalar yaptı ve yazılar yazdı.

Alain Touraine, 1968 - 1970 arasında Fransız Sosyoloji Topluluğu'nun başkanlığını ve 1974 - 1978 arasında Uluslararası Sosyoloji Derneği'nin Başkan Yardımcılığını yaptı. Ayrıca Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi, Polonya Bilimler Akademisi, Avrupa Akademisi, Meksika Bilimler Akademisi ve Brezilya Edebiyat Akademisi gibi çok sayıda akademinin yabancı üyesidir.[5]

Yakın zamanda küresel salgın ve diğer konular bağlamında hem siyasi, hem ekonomik hem de kültürel açıdan daha çok küresel sorunların hâkim olacağını düşünen Touraine, duyguyu temele oturtan bir sürecin başladığını öne sürmektedir.[9]

Ödüller

2010 yılında, Zygmunt Bauman'la birlikte the Príncipe de Asturias Prize for Communication and the Humanities ödülünü kazandı. Touraine ayrıca 2014'te kızının yönettiği Fransız Sosyal İşler Bakanlığı'ndan Légion d’Honneur ödülü aldı.

Seçilmiş yayınları

  • Touraine, A. (1971). The Post-Industrial Society. Tomorrow's Social History: Classes, Conflicts and Culture in the Programmed Society. New York: Random House, ISBN 9780394462578.
  • Touraine, A. (1977). The Self-Production of Society. Chicago: The University of Chicago Press, ISBN 9780226808581.
  • Touraine, A. (1981). The Voice and the Eye: An Analysis of Social Movements. Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 9780521238748.
  • Dubet, F., A. Touraine and M. Wieviorka (1982). “A Social Movement: Solidarity”. Telos 53 (Fall 1982).
  • Touraine, A. (1995). Critique of Modernity. Oxford: Blackwell, ISBN 9781557865311. (Modernliğin Eleştirisi, Çev. H. Tufan, Yapı Kredi yayınları)
  • Touraine, A. (1999). "Chapter 9: Society Turns Back Upon Itself." The Blackwell Reader in Contemporary Social Theory. Ed. Anthony Elliott. New York: John Wiley & Sons, Incorporated, 1999.
  • Touraine, A. (2000). Can We Live Together?: Equality and Difference. Stanford, Calif.: Stanford University Press, ISBN 9780745622118. (Birlikte Yaşayabilecek miyiz?, Çev. O. Kunal, Yapı Kredi Yayınları, ISBN 9789753639255)
  • Touraine, A. (2006). Le Monde des Femmes. Paris: Fayard. (Kadınların Dünyası, Kırmızı Yayınları, ISBN 9789759169237)
  • Touraine, A. (2007). New Paradigm for Understanding Today's World. Cambridge, Malden: Polity, ISBN 9780745636719 (Bugünün Dünyasını Anlamak İçin Yeni Bir Paradigma, Yapı Kredi Yayınları, ISBN 9789750813122)
  • Touraine, A. (2009). Thinking Differently. Cambridge, Malden: Polity, ISBN 9780745645742.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Dünyaca ünlü Fransız sosyolog Alain Touraine, 97 yaşında hayatını kaybetti". t24.com. 9 Haziran 2023. 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2023. 
  2. ^ "Alain Touraine". ae-info.org. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  3. ^ "Alain Touraine". yapikrediyayinlari.com.tr. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  4. ^ "Alain Touraine". kitapyurdu.com. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  5. ^ a b "Alain Touraine". uoc.edu. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  6. ^ İnce, Murat (2016). "LOUIS ALTHUSSER, PIERRE BOURDIEU VE ALAIN TOURAINE'İN ÖZNE-YAPI KAVRAYIŞLARI". Akademik Hassasiyetler. 3 (6). 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  7. ^ Touraine, Alain (1980). "The Voice and the Eye: On the Relationship between Actors and Analysts". Political Psychology. 2 (1). doi:10.2307/3790967. 
  8. ^ "The importance of social movements. Social Movement Studies". 1 (1). 2002. ss. 89-95. doi:10.1080/14742830120118918. 
  9. ^ ""Tarihte ilk kez ortak öncelik insan hayatı"". haberturk.com. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji</span> toplumun oluşum, işleyiş ve gelişim yasalarını inceleyen bilim dalı

Sosyoloji veya toplum bilimi, toplum ve insanın etkileşimi üzerinde çalışan bir bilim dalıdır. Toplumsal (sosyolojik) araştırmalar sokakta karşılaşan farklı bireyler arasındaki ilişkilerden küresel sosyal işleyişlere kadar geniş bir alana yayılmıştır. Bu disiplin insanların neden ve nasıl bir toplum içinde düzenli yaşadıkları kadar bireylerin veya birlik, grup ya da kurum üyelerinin nasıl yaşadığına da odaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Din sosyolojisi</span> sosyolojinin bir dalı

Din sosyolojisi, dini kurum ve dini yapılanmaları, dini temalarla toplumsal yapı arasındaki ilişkileri ve dinin toplum, toplumun din üzerindeki etkilerini araştıran bilimsel bir disiplindir. Din sosyologları toplumun din üzerinde dinin toplum üzerindeki etkilerini bir başka deyişle toplum ve din arasındaki diyalektik ilişkiyi açıklamaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Bourdieu</span> Fransız Sosyolog, Yazar

Pierre-Felix Bourdieu, Fransız sosyolog, antropolog ve felsefeci.

<span class="mw-page-title-main">Georg Simmel</span>

Georg Simmel, Ferdinand Tönnies ile birlikte Alman Sosyolojisi'nin kurucularından biri olan sosyolog, filozof ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Sanat sosyolojisi</span>

Sanat sosyolojisi, sosyolojinin alt dallarından biridir ve sanatı toplumsal bir süreç olarak, diğer toplumsal fenomenlerle bağlantı içinde ele alır ve analiz eder. Modern sanatın gelişimi, sosyolojik bir araştırma sürecini gerektirdiğinde ve sosyoloji de kendi içinde alt dallara doğru ayrılırken, Avrupa'da ve ABD'de bazı sosyal bilimcilerin katkısıyla sanat sosyolojisi giderek özerkleşen bir alan olarak ortaya çıkmıştır. Özellikle 20. yy.'ın ortalarında Frankfurt Okulu düşünürlerinin katkıları bugün sanat sosyolojisi literatürü içinde önemli bir yer tutmaktadır. Frankfurt Okulu, "sanat sosyolojisi" ve "sanat felsefesi" arasındaki dinamik etkileşim için de iyi bir örnektir.

Bahar Nur Vergin Türk sosyolog. Nur Vergin, Nuri Conker'in torunu, Mahmut Cahit Conker ile Müşerref Vergin'in kızıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sosyolojinin dalları</span>

Aşağıdakiler, sosyoloji disiplinine genel bakış ve güncel bir rehber olarak sunulmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji bibliyografyası</span>

Sosyoloji bibliyografyası listesi sosyoloji ve onun alt disiplinlerine ilişkin eserleri içerir. Eserlerin bir kısmı sosyoloji antolojisi; diğer bir kısmı da sosyoloji tarihi ya da kayda değer eserlerden seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gruplar sosyolojisi</span> Sosyal grup tiplerini inceleyen sosyolojinin alt dalı

Küçük gruplar sosyolojisi, sosyal ilişkilerden kaynaklanan eylem, etkileşim ve bunların sonucunda oluşan sosyal grup tiplerini inceleyen sosyoloji dalıdır. Kavram ilk defa Fransız yazar ve sosyolog Gabriel Tarde tarafından kullanılmıştır. Sosyal hayatta toplum, büyük bir sosyal gruptur, toplumun içinde alt gruplar yer almaktadır. Küçük grupların büyük gruplar içinde olmaları sosyal gruplarla ilgili bir özelliktir. Alan, uluslararası ilişkilerde kullanılan alanlardandır ve grup özelliklerinin karar vermeyi nasıl etkilediği ile ilgili çalışmaları ele alır. Kültürel antropologlar ve siyaset bilimciler tarafından veri toplama amaçlı olarak kullanılmıştır. Küçük gruplar sosyolojisi, toplumların içerisinde barındırdığı çeşitli küçük grupları mikro sosyolojik düzeyde ele alır, küçük grupların iletişimindeki görev, süreç ve ilişki çatışmalarını inceler.

<span class="mw-page-title-main">Ampirik sosyoloji</span> Metodolojik toplumbilim çalışması

Ampirik sosyoloji veya Görgül toplumbilim, birincil sosyolojik bilgilerin toplanması, işlenmesi ve anlatılması için metodolojik yöntem ve tekniklere dayanan toplumbilim çalışmasıdır. Toplum yaşamının ekonomi, hukuk, aile ve siyaset gibi yanlarının inceleme sırasındaki durumunu betimler. Gündelik hayatın yönleriyle; kaynak veya bilgi formu olarak kullanılan ya da kullanılabilen sağduyu ile ilişkilendirilir. İnsanların birbirlerini nasıl takdir ettiklerini ve birbirleriyle nasıl anlaştıklarını tümevarımsal biçimde inceler. 1895 ve 1929 yılları arasında Amerika'da gelişimi başlayan ampirik sosyoloji, İlerici Dönem'in sosyal reform hareketlerinde kökleri olan bir Amerikan geleneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Kamu sosyolojisi</span>

Kamu sosyolojisi, akademik olmayan izleyicilerle etkileşim kurmak için sosyolojinin disiplin sınırlarını genişletmeyi vurgulayan daha geniş sosyoloji disiplininin bir alt alanıdır. Belki de en iyi, belirli bir bilimsel yöntem, teori veya bir dizi politik değerden ziyade bir sosyoloji tarzı olarak anlaşılması daha makul bir yoldur. Yirmi birinci yüzyıldan beri bu terim, 2004 Amerikan Sosyoloji Derneği (ASA) başkanlık konuşmasında kamu sosyolojisinin disipline edilmesi için ateşli bir çağrıda bulunan Berkeley sosyologu Michael Burawoy ile geniş çapta ilişkilendirilmiştir. Burawoy konuşmasında, halk sosyolojisini, öncelikle diğer akademik sosyologlara hitap etmekle ilgilenen bir sosyoloji biçimi olan "profesyonel sosyoloji" olarak adlandırdığı olguyla karşılaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Barış, savaş ve sosyal çatışma sosyolojisi</span>

Barış, savaş ve sosyal çatışmanın sosyolojik incelemesi, grup çatışmalarını, özellikle kollektif şiddeti ve alternatif yapıcı şiddet içermeyen çatışma dönüşümü biçimlerini analiz etmek için sosyolojik teori ve yöntemleri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık sosyolojisi</span>

Mimarlık sosyolojisi, yapılmış çevrenin sosyolojik çalışması ve modern toplumlarda mimarların rolü ve kapsamıdır. Mimarlık temel olarak estetik, mühendislik ve sosyal kavramlardan meydana gelir. Yapılmış çevre, insanların aktivitelerinden oluşan tasarlanmış alanlardır. Bu alanlar birbiriyle ilişkili ve birbirinden ayrılamaz bir bütündür. Birbirinden farklı birçok sosyal kurum bulunmaktadır. Bu sosyal kurumlar, bazen binayı kullanan insanların hem binada yaşayanların amacından hem de çeşitli yapı ve organize iletişim akışından tüm yönlerden faydalanmalarını sağlamak için işlevsel alanlara ihtiyaç duyar. Binaların bu sosyal kurumların ihtiyaçlarını, toplumsal gereksinimleri, karşılamak üzere tasarlanma biçiminin, mimaride sosyal yönlerin uyumu olduğu söylenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Bilimsel bilginin sosyolojisi</span>

Bilimsel bilgi sosyolojisi, özellikle bilimin sosyal koşullarını, etkilerini, sosyal süreçlerini mercek altına alan bir bilimin incelemesidir. Bilimsel cehalet sosyolojisi de bilimsel bilgi sosyolojisinin tamamlayıcısı görevini görmektedir. Bilimsel bilgi sosyolojisi, insan bilgisinin etkisini, etki alanlarını ve toplumlar üzerinde hakim olan fikirleri ve ortaya çıkışına neden olan sosyal etkileri incelemektedir.

Çin sosyolojisi, komünist rejimin baskıları ile zaman içinde gelişimini durdursa bile 1979 yılına gelindiğinde komünizm yönetimindeki gelişmeler ile birlikte serbest bırakılmıştır. Çin sosyolojisi, kamu sosyolojisi ile birlikte uyumlu çalışarak, Çin politikacıları tarafından önem arz eden bir bilim haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya sosyolojisi</span>

Polonya sosyolojisi, Avrupa sosyolojisine benzer bir şekilde 19. yüzyılın ortalarından itibaren gelişme göstermektedir. Hem Polonya'nın parçalanması ve gelen I. Dünya Savaşı'nın etkisiyle bağımsızlığını kazanamayan Polonya'da yine de sosyoloji alanında bilimsel eserler yayınlandı. İki savaş arası dönem de yükselişe geçen İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde sosyolog olarak Florian Znaniecki öne çıktı. Znaniecki'nin çalışmaları ile ünlenen Polonya sosyolojisi, Marksizim akımından etkilenmiştir.

James Samuel Coleman, Chicago Üniversitesinde çalışmış Amerikalı bir sosyolog, teorisyen ve ampirik araştırmacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji sosyolojisi</span> sosyoloji dalı

Sosyoloji sosyolojisi, sosyal teorileri sosyolojik entelektüel üretimde sosyo-tarihsel bağlamların etkisinin analizi ile birleştiren bir sosyoloji alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Matematiksel sosyoloji</span>

Matematik sosyolojisi, hem sosyolojik araştırmalarda matematiğin kullanımıyla hem de matematik ile toplum arasında var olan ilişkilerin araştırılmasıyla ilgilenen disiplinler arası bir araştırma alanıdır.

Alberto Melucci, İtalyan sosyolog ve bilim insanıydı. Milano Üniversitesi'nde kültürel süreçler alanında sosyolojisi profesörüydü ve burada klinik psikoloji alanında da profesör olarak çalıştı. Alain Touraine ile birlikte toplumsal hareketler alanındaki çalışmaları ile yeni toplumsal hareketler ekolünün güçlenmesinde etkili olmuştur. Çeşitli çalışmaları Türkçeye çevrilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.