İçeriğe atla

Alain Badiou

Alain Badiou
Tam adıAlain Badiou
Doğumu17 Ocak 1937 (87 yaşında), Rabat, Fas
Çağı20. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluMarksizm
Kıta Felsefesi
İlgi alanlarıSet Teorisi, Matematik, Metapolitika, Ontoloji, Marksizm
Önemli fikirleriÉvénement (olay), ontologie du multiple (coklulugun ontolojisi ve ontoloji matematiktir), Un n'est pas
Etkilendikleri
Etkiledikleri
  • Slavoj Žižek, Peter Hallward, Simon Critchley, Ray Brassier, Sylvain Lazarus, Jason Barker, Quentin Meillassoux, Bruno Bosteels, Alberto Toscano, Oliver Feltham, Justin Clemens

Alain Badiou, (doğ. 17 Ocak 1937, Rabat, Fas) önde gelen Fransız sol kanat düşünür, École Normale Supérieure'nin (ENS) eski felsefe bölüm başkanı.

Biyografi

Badiou aynı zamanda Sorbonne ‘da kurs aldığı bir süre olan 1956 ile 1961 arasında öğrencisi olduğu ENS’de bir felsefeci olmak üzere resmi eğitim aldı. Matematiğe yönelik her zaman canlı ve sürekli bir ilgisi vardı. Çok genç yaşlarda siyasal alanda etkin oldu, SFIO Sosyalist Partinin bir uzantısı olan Birleşik Sosyalist Parti'nin (PSU) kurucularındandı. PSU özellikle Cezayir’in sömürge olmaktan kurtulması için etkin bir mücadele içindeydi. İlk romanı Almagestes’i 1964’te yazdı. 1967’de Louis Althusser tarafından oluşturulan ve Jacques Lacan’ın etkisinde hızla büyüyen bir çalışma grubuna katıldı.

Mayıs 1968’de öğrenci ayaklanmaları Badiou’nun aşırı sola geçmesine neden oldu ve UCFML gibi aşırı radikal komünist ve Maoist gruplara katıldı. 1969’da karşı-kültür düşüncesinin kalesi olan 8. Paris Üniversitesi fakültesine (Vincennes-Saint Denis) girdi. Burada felsefe çalışmalarını Althusserci “bilimsel” Marksizm programından sağlıksız sapmalar olarak gördüğü profesör Gilles Deleuze ve Jean-François Lyotard ile ateşli entelektüel tartışmalar yaptı. 1980'lerde hem Althusserci Marksizm hem de Lacan'cı psikanaliz bir düşüşe geçince (Lacan'ın ölümü ve Althusser'in akıl hastanesine yatırlması ile), Badiou, Théorie du sujet (1982) ve en büyük eseri, Being and Event (1988) gibi daha teknik ve soyut felsefe çalışmalarını yayınladı. Bununla birlikte, Badiou, son çalışmalarında da kullandığı, Althusser veya Lacan'ı ve Marksizm'e ve psikanalize dönük sempatik başvurularını, hiçbir zaman elden bırakmadı.

ENS'deki şimdiki pozisyonunu 1999'da aldı. Aynı zamanda başka birçok kurumda da çalışmaktadır; Collège International de Philosophie (Uluslararası Felsefe Okulu) gibi. Kendisi şimdi, 1985'te Maoist UCFML'den bazı yoldaşlarıyla kurduğu "L'Organisation Politique"’in bir üyesidir. Badiou aynı zamanda bir tiyatro yazarı olarak Ahmed le Subtil gibi yazdığı oyunlarla büyük başarılar kazanmıştır.

Son on yılda artan sayıda eseri Deleuze, Manifesto for Philosophy (Felsefe için Manifesto), Metapolitics (Meta Politikalar) ve Being and Event gibi İngilizce’ye çevrilmiştir. İngilizce yayınlanan New Left Review ve Cabinet Magazine gibi dergilerde Badiou’dan kısa metinler yayınlanmaktadır.

Anahtar Düşünceler

Badiou felsefesinde birçok düşüncenin tekrar kullanımını gerçekleştirir. Onun amaçlarından biri gerçeğin bu kategorilerinin her türlü felsefe eleştirisi için kullanışlı olduğunu göstermektir. Bu nedenle, bunları sanat ve tarih kadar ontoloji ve bilimsel keşifler için de kullanır.

Dört Diskur

Badiou’ya göre, felsefe, felsefi gerçekleri üretmesi açısından kendisinin gerçek prosedürler olarak kabul ettiği dört durum (sanat, aşk, politika ve bilim) içinde yapılabilir. Badiou çalışmalarında sürekli olarak, kendisinin felsefi bir "hastalık" olarak nitelendirdiği, bu diskurlardan herhangi birine kendi gerçeğini dayatmaktan felsefenin sakınması gerektiğini dile getirir. Badiou sıklıkla “birleşme noktalarını” veya farklı diskurlar tarafından üretilen gerçekler arasındaki istisnai bağlantı sahalarını bulmaya çalışmıştır. Badiou'nun gerçeklik prosedür içeriğinin dış gerçekliğin inkârı imasını içermediği akılda tutulmalıdır. Badiou, Lacan'ı takip ederek, ‘gerçeği’, gerçeklik prosedürleri çerçevesinde etkide bulunacaklar üzerinde tekrar etkide bulunacak şekilde öğretilebilecek varolanın hacmini ancak sembolize edilemeyecek gerçekliği tasarlamak için kullanmaktadır. Böylece, bir gerçeklik prosedürüne gerçeğe ulaşmak için ihtiyaç duyulduğunda, ‘gerçek’ aynı zamanda onların gerçeği üretimi olasılığında bir dış sınır olarak iş görür.

Estetik Dışı

"The Handbook of Inaesthetics" (Estetik Dışının El Kitabı) kitabında Badiou, ‘inestetik’ ifadesini “yansıma/nesne ilişkisi”ni inkar eden artistik yaratıcılık içeriğine gönderme yapmak için uydurmuştur. Mimesis düşüncesine veya ‘tabiatın’ şiirsel yansımasına karşı bir tepki göstermek adına, Badiou sanatın ‘içkin’ ve ‘biricik” olduğunu iddia eder. Bir sanat eserindeki aracısızlıkta sunulan gerçeklik duygusuyla, içkin ve sanat ve sadece sanatta bulunan gerçeklik duygusuyla, biricik. Felsefe ve sanat arasındaki bağ hakkındaki görüşü, kendisinin işlevlerini “bilginin biçimlerini onların içinde bazı gerçeğin bir delik açabilecek şekilde düzenlendiği” biçiminde iddia ettiği pedogoji motifine bağlıdır. Bu fikirlerini Samuel Beckett'in düz yazıları, Stephane Mallarme'in ve Fernando Pessoa'nun (bunlar O'na göre felsefenin şimdilik nüfuz edemediği eserler meydana getirdiklerini iddia ettiği sanatçılardır) şiirleri ve diğerlerinin eserlerinden oluşan örneklerle geliştirmektedir.

Türkçe Yayınlanan Eserleri

  • (2004), Etik: Kötülük Kavrayışı Üzerine Bir Deneme İstanbul: Metis Yayınları, ISBN : 9789753424448 Çeviri: Tuncay Birkan
  • (2006), Felsefe İçin Manifesto İstanbul: Ara-lık Yayınları, ISBN 9759804719 Çeviri: Hakkı Hünler/ Nilgün Tutal
  • (2006, 2.bas 2012), Sonsuz Düşünce İstanbul: Metis Yayınları, ISBN : 9789753425629 Çeviri : Işık Ergüden, Tuncay Birkan
  • (2010), Bir Baska Estetik İstanbul: Metis Yayınları ISBN 9789753427876 Çeviri : Aziz Ufuk Kılıç
  • (2010), (Judith Butler, Slavoj Zizek, Udi Aloni ile; Ed. Zizek), Bir Yahudi Ne İster?, İstanbul: Encore Yayınları, ISBN : 9786056044762, Çeviri : Bahadır Turan, Öznur Tuna
  • (2011), Sonlu ve Sonsuz, İstanbul: MonoKL 2011, ISBN : 9786056262449 Çeviri : Murat Erşen
  • (2011), Felsefe ile Politika Arasındaki Gizemli İlişki İstanbul: MonoKL ISBN : 9786056262432 Çeviri : Murat Erşen
  • (2011), (Nicolas Truong ile) Aşka Övgü İstanbul: Can Yayınları ISBN : 9789750713507 Çeviri : Orçun Türkay
  • (2011), (Barbara Cassin ile) Heidegger, Nazizm, Kadınlar, Felsefe İstanbul:MonoKL ISBN 9786056262456 Çeviri : Hayri Gökşin Özkoray
  • (2011), Felsefe ile Politika Arasındaki Gizemli İlişki, İstanbul:MonoKL, ISBN : 9786056262432 Çeviri : Murat Erşen
  • (2011), Komünist Hipotez, İstanbul:Encore Yayınları, ISBN 9786058765956 Çeviri : Oylum Bülbül
  • (2011), (Slavoj Zizek ile) Bir İdea Olarak Komünizm, İstanbul: Ayrıntı Yayınları ISBN : 9789755396118 Çeviri : Ahmet Ergenç, Ebru Kılıç
  • (2011), Yüzyıl, İstanbul: Sel Yayıncılık Çeviri : Işık Ergüden
  • (2012), Tarih'in Uyanışı, İstanbul: MonoKL ISBN :6056262463 Çeviri: Murat Ersen
  • (2013), Deleuzecü siyaset diye bir şey var mı?, İstanbul: Norgunk ISBN :9788686735 Çeviri: Burcu Yalım - Emre Koyuncu
  • (2020), Petrograd’dan Şanghay’a, Vakıfbank Kültür Yayınları, Çeviri: Murat Erşen
  • (2024), Sayı ve Sayılar, İnka Kitap, Çeviri: Nüvit Bingöl

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yapısalcılık</span> Kültür teorisi ve metodoloji

Yapısalcılık, 1950'lerde dilbilimden doğmuş; sanat, antropoloji ve psikolojiyi de etkilemiş bir eleştirel analiz biçimidir. Yapısalcılığa göre, kültürel olaylar sözlü ve sözsüz işaret sistemlerinden oluşur. Bu tür sistemler bir "dil" içerir ve bu diller insan aklının ve davranışlarının belirleyici unsuru olma işlevini taşır.

Postmodernizm, modernizmin sonrası ve ötesi anlamında bir tanımlama olarak kullanılmaktadır ve modern düşünceye ve kültüre ait temel kavram ve perspektiflerin sorunsallaştırılmasıyla ve hatta bunların yadsınmasıyla birlikte yürütülmektedir. 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan postmodernizm; mimari, felsefe, edebiyat, resim gibi alanlarda kendini göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Baruch Spinoza</span> Hollandalı filozof

Baruch Spinoza, Yahudi kökenli Hollandalı filozof. Aydınlanmanın erken dönem düşünürlerinden olan Spinoza, evren ve insan hakkında modern fikirler ileri sürerek öncü ahit eleştirileri yapmış ve zamanla 17. yüzyıl felsefesinin en önde gelen rasyonalistlerinden biri olarak kabul edilmiştir. Descartes'ın fikirlerinden etkilenen Spinoza, Hollanda Altın Çağının önde gelen filozofu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Terry Eagleton</span> İngiliz edebiyat eleştirmeni

Terence "Terry" Eagleton, İrlanda asıllı İngiliz akademisyen, yazar, edebiyat ve kültür teorileri uzmanı. Özellikle Marksist edebiyat kuramı üzerine çalışmaları ile tanınır. Hâlen Manchester Üniversitesinde görevlidir.

<span class="mw-page-title-main">Oruç Aruoba</span> Türk yazar, şair ve felsefeci

Oruç Aruoba, Türk yazar, şair, akademisyen ve felsefeci.

<span class="mw-page-title-main">David Lynch</span> Amerikalı film yönetmeni, müzisyen ve sanatçı

David Keith Lynch, Amerikalı yönetmen ve ressam.

<span class="mw-page-title-main">Louis Althusser</span> Fransız filozof (1918-1990)

Louis Pierre Althusser, Fransız marksist filozof.

<span class="mw-page-title-main">Postmodern felsefe</span> Felsefi akım

Postmodern felsefe, 20. yüzyılın ikinci yarısında, 18. yüzyıl Aydınlanması sırasında geliştirilen kültür, kimlik, tarih veya dil ile ilgili modernist felsefi fikirlerde var olduğu iddia edilen varsayımlara eleştirel bir yanıt olarak ortaya çıkan felsefi bir harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Lacan</span> Fransız ruh hekimi (1901-1981)

Jacques Marie Émile Lacan, "Freud'dan bu yana en tartışmalı psikanalist" olarak anılan Fransız psikanalist ve psikiyatr.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Paul Sartre</span> Fransız filozof (1905-1980)

Jean-Paul Charles Aymard Sartre, Fransız yazar ve düşünür. Felsefi içerikli romanlarının yanı sıra her yönüyle kendine özgü olarak geliştirdiği Varoluşçu felsefesiyle de yer etmiş; bunların yanında varoluşçu Marksizm şekillendirmesi ve siyasetteki etkinlikleriyle 20. yüzyıl'a damgasını vuran düşünürlerden biri olmuştur. Sartre, bir anlatıcı, denemeci, romancı, filozof ve eylemci olarak yalnızca Fransız aydınlarının temsilcisi olmakla kalmamış, özgün bir entelektüel tanımlamasının da temsilcisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Bahtin</span>

Mihail Mihayloviç Bahtin. Rus filozof ve edebiyat teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Slavoj Žižek</span> Slovenyalı filozof

Slavoj Žižek Sloven Marksist sosyolog, filozof ve kültür eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">Dil felsefesi</span>

Dil felsefesi, analitik felsefede dilin doğası ve dili; dil kullanıcıları ve dünya arasındaki ilişkileri araştırır. Dil ile felsefe arasındaki ilişki temelde filozofların dili kullanarak felsefe yapmalarından kaynaklanmaktadır. Özelde ise bu araştırmalar anlamın doğası, kasıtlılık, referans, cümlelerin yapısı, kavramlar, öğrenme ve düşünce içerir; dil felsefesi başlığı altında dilin özü, anlamı, kökeni ve yapısı felsefî açıdan sorgulanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Post-Marksizm</span>

Post-Marksizm'in iki ilişkili fakat farklı kullanımı vardır. İlk olarak, Post-Marksizm Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği'nde komünizmin çöküşü sonrasında ortaya çıkan duruma işaret edebilir.

Bejan Matur, Kürt asıllı Türk şair ve yazar.

Ahmet Soysal, felsefe yazarıdır. İstanbul Saint-Joseph Fransız Lisesi'nde ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nde eğitim gördü. Herhangi bir üniversiteye bağlı olmadan çalışmaktadır. Metinlerini Türkçe ve Fransızca yazar. 1976'ya kadar Paris, Brüksel, Beyrut ve yeniden Brüksel'de yaşadı. 1976'dan beri İstanbul'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Giorgio Agamben</span> İtalyan filozof

Giorgio Agamben, çağdaş İtalyan filozoftur. Daha çok "Homo sacer" ile "istisna hali" kavramlarına yaptığı katkılarla ünlenmiştir.

Teori ve Politika, Marksizm içinde özgün bir akımı temsil iddiasında olan kolektifin 1996 yılından beri kesintisiz olarak yayımladığı mevsimlik dergi. Editörlüğünü Metin Kayaoğlu yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nami Başer</span>

Nami Başer, emekli felsefe profesörü, yazar, çevirmen, tiyatrocu.

Post-Politika, Soğuk Savaş sonrası dönemde küresel ölçekte bir uzlaşı politikasının ortaya çıkışının eleştirisine atıfta bulunmaktadır: Berlin Duvarı'nın yıkılmasının ardından Doğu Komünist Bloku'nun dağılması, ideolojik uzlaşı sonrası için bir umut oluşturmuştur. Post-komünist ülkelerdeki siyasi gelişim, her birinin komünist parti üyeleriyle başa çıkma konusunda benimsediği yaklaşıma bağlı olarak iki farklı yönde ilerlemiştir. Daha sonra AB'ye katılan Doğu Avrupa ülkelerinde aktif bir komünizmden arındırma süreci yaşanmıştır. Rusya'da ve eski SSCB cumhuriyetlerinin çoğunda ise komünistler eşit şartlarda birçok siyasi partiden biri haline gelmişlerdir.