Alageyik Mağarası insanı

Alageyik Mağarası insanları veya Alageyik insanı, hiçbir modern insan iskeletine benzemeyen ve şimdiye kadar bulunmuş olan en yakın tarihli bir insan türü. 14.500 ile 11.500 yıl öncesi bir döneme tarihlenen fosillerin bir kısmı Çin'in güneyindeki Yünnan bölgesinde Mengzi şehrinin yakınındaki Maludong'da (popüler adıyla Alageyik Mağarası), kalanı ise Guangxi bölgesine komşu Longlin'deki bir mağarada bulundu. Avladıkları alageyiklerden yola çıkılarak "Alageyik İnsanları" olarak adlandırılan^[1] bu yeni insan türü, arkaik ve modern insanın özelliklerini taşıyor ve modern insanın gen havuzuna katkıda bulunmadan soyu tükenmiş ayrı bir insan türü olabileceği düşünülüyor.^[2]

Kafatası kemiklerinin bir kısmı daha önce 1979'da Çin'in Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi'ndeki Longlin Mağarasında bulunmuştu. Son bulunan fosil kafatası kalıntıları ise bölgede petrol araştırmaları yapan Çinli bir jeolog tarafından Yünnan eyaletinde Alageyik Mağarası olarak bilinen Maludong Mağarasında bulundu.^[3] Radyokarbon metoduyla 11.500 ile 14.500 yıl arasında bir yaşa sahip olduğu saptanan fosiller, 2009 yılında bilim adamlarından oluşan uluslararası bir ekibin bu fosilleri yeniden keşfetmesine kadar arkeolojik bir araştırma enstitüsünün bodrum katındaki kaya bloğunda saklı kalıp ihmal edildiler.^[4]

Neandertallerin 50 ile 30 bin yıl önceki dönemde tamamen yok olduğu bilinirken, Maludong mağarasında bulunan yeni insan türünün Buz Çağı'nın sonlarına kadar hayatta kalmayı başardıkları düşünülüyor.^[5] Bu anlamda Alageyik Mağarası insanları 13.000 yıl öncesiyle tarihlendirilen ve "hobbit" olarak da adlandırılan Homo floresiensis ile daha yakın akraba olabilir.^[6]

Yeni bulunan bu türün göreceli olarak genç yaşta olmasına rağmen fosiller daha ilkel insanların özellikleri sergilemektedir. Alageyik insanlarını modern insanlardan ayıran özellikler olarak büyük azı dişlere, belirgin kaş yapısına, kalın kafatası kemikleri ve orta büyüklükte bir beyne, öne doğru çıkık çene yapısı ile düz bir yüz ve geniş bir burna sahip olması söyleniyor.^[5]

Bunun yanında bulunan fosillerde kafatasının beyni içeren kısmının yuvarlak ve kenarlarının basık, ayrıca kafatası kemiğinin diğer insan türlerine kıyasla daha kalın bir yapıda olduğu belirtiliyor.^[5] Yapılan X-ray taramalarında Alageyik insanlarının beyinlerinin ön (frontal) lobunun modern insanınkine benzediği, ancak parietal (yan) lobların modern insanda artık var olmadığı da söyleniyor.^[5]

Şimdiye kadar Maludong mağarasında elde edilen bulgulara dayanarak araştırmacılar, Alageyik Mağarası insanlarının bugün nesli tükenmiş olan dev bir geyik türünü avladığı ve avladıkları etleri mağarada kapalı bir ortamda tüketim için hazırladığını söylemektedirler.^[8][9] Ateş kullanımına dair bulgulara rastlanıldığı gibi mağarada basit taş aletler de bulundu. Ancak bu aletlerin Alageyik mağarası insanları tarafından yapılıp yapılmadığı henüz bir açıklık kazanmış değil.^[10]

Alageyik Mağarası insanlarının fiziksel özellikleri onların tarih öncesinden kalma bilinmeyen ve daha önce keşfedilmemiş yeni bir tür olabileceğini düşündürmesine rağmen onları henüz yeni keşfetmiş olan bilimciler bu mağara sakinlerini yeni bir tür olarak sınıflandırmak için şimdilik temkinli davranıyorlar.^[6] Bazı bilimciler insan popülasyonları içinde benzersiz özelliklere dair varyasyonların daima olabileceğini düşündükleri için yeni bir tür olarak sınıflandırma konusunda çekinik ve şüpheci kalmayı tercih ediyorlar.^[6]

Sınıflandırmaya dair başka bir teori Alageyik insanlarının Homo sapiens’ten bağımsız olarak evrim geçiren bir tür olabileceği veya Homo heidelbergensis’in devamı olan Neandertaller gibi Asya’ya ulaşan Homo sapiens’in devamı olan ayrı bir tür olarak değerlendirebileceğidir. Bunun yanında antik ve modern insana benzerlikler gösterdiği için Alageyik insanının, bu iki türün bir melezi olabileceği de öne sürülenler arasında.^[5]

• "'İnsanı' tanımlamak – Yeni fosiller cevaptan çok sorular ortaya çıkarıyor" 18 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Darren Curnoe, Tartışma, 15 Mart 2012) (İngilizce)
• "Asya’nın Tarihini Değiştirebilir" 17 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (NTV Bilim, 15 Mart. 2012)
• "Kızıl Geyik Mağarası insanları ve Doğu Asya’da modern insanın evrimi" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ferhat Kaya- Paleontolog, Helsinki Üniversitesi Jeoloji Bölümü Evrimsel Paleontoloji, (Bilim ve Gelecek Dergisi, Sayı 98, Nisan 2012)