İçeriğe atla

Alaeddin Alem Şah (Seyyid Hanedanı)

Alaeddin Alem Şah
Alem Şah
Alaeddin Alem Şah dönemine ait sikke
31. Delhi Sultanı
Hüküm süresi1445 – 19 Nisan 1451
Önce gelenMuhammed Şah
Sonra gelenBehlül Han Ludi
Doğumbilinmiyor
Ölüm1478
Bedaun
DefinBedaun, Mahdûme Cihan Türbesi [1]
HanedanSeyyid Hanedanı
BabasıMuhammed Şah
AnnesiMahdûme Cihan[2][3]
DiniIslam

Seyyid Hanedanının dördüncü ve son hükümdarı'dır. (h. 1445-1451)

Saltanatı

Muhammed Şah'ın ölümü üzerine oğlu Alaeddin, Alem Şah unvanı alarak tahta oturdu. Babasının zamanında isyan eden Melik Behlül de ona biat etti.

Kısa sürede yeteneksiz bir lider olduğu anlaşıldı. Emir ve Meliklerin merkezi yönetimi ele geçirmesiyle Alem Şah 1448'de daha önce Vali olarak görev yaptığı Bedaun'a yerleşti.[4] Gitmeden önce eşinin erkek kardeşini Delhi Valisi olarak atadı. Bu atama iyi karşılanmadı ve çıkan bir tartışmada Vali öldürüldü. Vezir Hamid Han Delhi'de söz sahibi oldu. Melik Behlül, yönetimi devralmak üzere vezir tarafından davet edildi ve kendisine şehrin anahtarı verildi.

Behlül ayrıca Alem Şah'a bir mektup gönderdi ve Sultanlık için rızasını aldı. Gönüllü olarak tahttan feragat eden Alem Şah'ın tek isteği Bedaun'un yönetimiydi. Behlül, Alaeddin'in bu isteğini kabul etti ve 1478 deki ölümüne kadar Bedaun'da hüküm sürmesine izin verdi.

Behlül Han Ludi 1451'de tahta çıktı ve Delhi Sultanlığının beşinci ve son hanedanı olacak olan Ludî Hanedanı'nı kurdu.[5]

Böylece 37 yıllık göze çarpmayan bir hükümdarlığın ardından Seyyid hanedanı sona erdi. Multan Valiliği olarak ortaya çıktı ve Bedaun Valiliği olarak sonlandı.

Ölümü ve sonrası

1478'de Sultan Alaeddin Alem Şah Bedaun'da öldü ve annesinin türbesine defnedildi.

Kız kardeşi Bibi Raji Jaunpur Sultanı Mahmud Şah ile evliydi. Mahmud Şah ölünce yerine oğlu Sultan Hüseyin Şarki geçti. Dayısının ölümü üzerine Hüseyin başsağlığı dilemek için Bedaun'a gitti, ancak orayı işgal etti. Sambhal'ı da işgal ederek Delhi'ye doğru yürüdü. Şubat-Mart 1478'de iki ordu arasında gerçekleşen savaş sonuçsuz kaldı. Yapılan barış antlaşması sonucu Ganj nehrinin doğusundaki bölge Hüseyin Şarki'ye, batısındaki bölge Behlül Han Ludi'ye verildi.[6]

Mimari

1462 yılında annesi için Mahdûme Cihan Türbesi'ni yaptırdı.[7]

Ayrıca Lodi Bahçeleri içindeki en görkemli yapıtlardan biri olan Muhammed Şah Türbesi'nin oğlu Alem Şah tarafından yaptırıldığı düşünülüyor.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ A Comprehensive History of India: The Delhi Sultanat (A.D. 1206-1526), ed. by Mohammad Habib and Khaliq Ahmad Nizami (İngilizce). People's Publishing House. 1970. s. 663. His dilapidated tomb lies in Mohalla Miran Sarai, in an enclosure by the side of bis mother’s grave. See Raziuddin, Kanz-ut Tareeq (History of Badaun)» Badaun 1907, 54-55. 
  2. ^ Sir Alexander Cunningham (1880). Report of Tours in the Gangetic Provinces from Badaon to Bihar, in 1875-76 and 1877-78 (İngilizce). Office of the Superintendent of Goverment Printing. s. 10. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2023. There is an inscription over the doorway with the date of 866 A.H., which records the burial of Makhdûmah Jahân,the mother of the abdicated king Ala-uddin Alam. 
  3. ^ Kortel, S. (2010). Delhi Türk Sultanlığı'nda Saray Hayatından Bazı Kesitler (1206 - 1414). İstanbul Üniversitesi. s. 28. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2023. Hükümdarın hanımına "hudâvende-i cihân", "melike-i cihân" veya "mahdûme-i cihân" adı verilirdi. Eğer kendi oğlu tahtta bulunuyorsa hükümdar anneleri de bu adlarla anılırlardı. 
  4. ^ Iqtidar Alam Khan (2008). Historical Dictionary of Medieval India. s. 19. 
  5. ^ Vidya Dhar Mahajan (1973). History of India,from beginning to 1526. s. 222. 
  6. ^ A Comprehensive History of India: The Delhi Sultanat (A.D. 1206-1526), ed. by Mohammad Habib and Khaliq Ahmad Nizami (İngilizce). People's Publishing House. 1970. s. 727. 
  7. ^ Sir Alexander Cunningham (1880). Report of Tours in the Gangetic Provinces from Badaon to Bihar, in 1875-76 and 1877-78 (İngilizce). Office of the Superintendent of Goverment Printing. s. 11. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2023. The text and translation of this inscription..."This strong vault of Makhdumah Jahan, the late mother of His Majesty Ala-uddunya wa-uddin Alam Shah, the king, was erected during the reign of the said king. Dated 19th Rajab [may its honour be increased] 866 AH=19th April 1462 A.D." 
  8. ^ "Muhammad Shah Sayyid Tomb". competentauthoritydelhi.co.in. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Muhammed Şah
Delhi Sultanı
1445-1451		Sonra gelen:
Ludî Hanedanı
Behlül Han Ludi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk devletleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste tarih boyunca Türk halkları tarafından kurulmuş özerk cumhuriyet, bağımsız cumhuriyet, beylik, imparatorluk ve hanedanlık hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Delhi Sultanlığı</span> Türk-Hint devleti

Delhi Sultanlığı ya da Sultanat-ı Hint, 1206-1526 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüş olan sultanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Babür</span> Babür İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı

Babür ve Bebür veya tam adıyla Zahîreddîn Muhammed Bâbur Türk lider, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı. Soyu, baba tarafından Timur anne tarafından Cengiz Han'a dayanan Babür Şah, 1519'dan itibaren Hindistan'a düzenlediği seferler sonunda bütün Kuzey Hindistan'ı kontrol altına alıp 1526'da Delhi Sultanlığı'na son vererek günümüzdeki Afganistan, Pakistan ve Hindistan'ın kuzeyini kapsayan topraklar üzerinde Babür İmparatorluğu'nu kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Kutbşahlar</span> Gülkonda Sultanlığını 1518-1687 arasında yöneten hanedan

Kutub Şah Hanedanı, soyu Türk kökenli Karakoyunlu hükümdarı Kara İskender'e dayanan ve 1512-1687 yılları arasında Hindistan'ın güneyine hakim olmuş hanedan. Behmeni Sultanlığı'nın yıkılmasından sonra Kutbşahlar hanedanı 1512'de iktidara geldi. Bu hanedanın ilk hükümdarı Sultankulu Kutbü'l-Mülk'tür. İngilizce kaynaklarda bu hükümdara genellikle Guli Kutubşah adı verilir.

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">Alaeddin Halaci</span> Türk Delhi Sultanı

Alaeddin Halaci, aslı adı Ali Gurshap Delhi Sultanlığı'nda iktidarda olan Halaci Hanedanına mensup Türk sultan. Hanedanın en güçlü hükümdarı sayılır. 1296 – 1316 yılları arasında hüküm sürmüştür. Moğolları Hindistan'a sokmayarak birçok defa Moğollara karşı zafer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bahadır Şah (Gücerât Sultanı)</span>

Bahadır Şah, 1526 ile 1535 ve 1536 ile 1537 yılları arasında hüküm süren Gücerât Sultanı. 1511 ile 1526 yılları arasında Gücerât Sultanı olan II. Muzaffer Şah'ın oğludur.

Şemseddin İlyas Şah Bengal Sultanlığı'nın kurucusudur. Bengal'i 150 yıl yöneten Hint-Türk hanedanı olan İlyasşahlar hanedanını kurdu.

Delhi Sultanlığı'na hükmeden hanedan ve sultanların kronolojik sıralamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Seyyid Hanedanı</span>

Seyyid hanedanı, 1414-1451 yılları arasında hüküm süren Hindistan'daki Delhi Sultanlığı'nın dördüncü hanedanıydı. Tuğluk ve Timurlular'ın Multan valisi Hızır Han tarafından kuruldu. Tuğluk Hanedanı'nın yerini aldılar ve Sultanlığı Timurlular'a bağlı bir Vasal devlet olarak yönettiler. 1451’de Alaeddin Alem Şah, Sultanlığı Ludî Hanedanı'na devretti.

<span class="mw-page-title-main">Hızır Han (Seyyid Hanedanı)</span>

Timur'un işgalinden ve Tuğluk hanedanının yıkılmasından kısa bir süre sonra Hızır Han, kuzey Hindistan'da Delhi Sultanlığı'nın Seyyid hanedanını kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Mübarek Şah (Seyyid Hanedanı)</span>

Mübarek Şah Delhi Sultanlığı'nı yöneten Seyyid Hanedanı'nın ikinci hükümdarı ve Hızır Han'nın oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Şah (Seyyid Hanedanı)</span>

Muhammed Şah Delhi Sultanlığı'nı yöneten Seyyid Hanedanı'nın üçüncü hükümdarıydı. Mübarek Şah'ın yeğeniydi. Amcasının ölümü ile tahta çıkmıştır.. Muhammed Şah, saltanatını çoğunlukla av gezilerine çıkarak geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Delhi)</span>

Memlûk Hanedanı, Delhi Sultanlığı'nı 1206-1290 yılları arasında yöneten ilk hanedan. Delhi Sultanlığı'nı 1526'ya kadar birbirinden bağımsız beş hanedan yönetti. Memlük hanedanı kurulmadan önce Kutbüddin Aybeg, Gurlular'ın bir komutanı olarak 1192'den 1206'ya kadar görev yaptı. Bu dönemde, Ganj ovasına akınlar düzenledi ve yeni bölgeleri hakimiyet altına aldı.

Yahya bin Ahmed Sirhindi, 15. yüzyılda Târîh-i Mübârek Şâhî'yi yazan Hint Müslüman tarihçi. Farsça olarak yazılan eser Delhi Sultanlığı tarihini anlatmaktadır. Mübarek Şah döneminde yazılan eser, Seyyid hanedanı açısından önemli bir bilgi kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beas Nehri Muharebesi</span>

Beas Nehri Muharebesi, 1285 yılında Çağatay Hanlığı ile Delhi Sultanlığı’nın Memlûk Hanedanı arasında gerçekleşen bir savaştır. Gıyâseddin Balaban, Çağatay Hanlığı istilasına karşı bir önlem olarak Multan ve Lahor'daki tahkimat zinciri stratejisinin bir parçası olarak Beas Nehri boyunca bir askeri savunma hattı düzenledi. Balaban istilayı geri püskürtmeyi başardı. Ancak oğlu Muhammed Han savaşta öldürüldü.

Tabakât-ı Nâsırî, adını Nâsırüddin I. Mahmud Şah'dan alan, Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî tarafından Farsça olarak yazılan ve 1260 yılında tamamlanan ayrıntılı bir İslam tarihi eseridir. 23 bölümden oluşan ve açık sözlü bir üslupla kaleme alınan bu eserin yazımı için Cûzcânî uzun yıllarını harcamış, hatta verdiği bilgiler için referanslar göstermiştir. Kitabın birkaç bölümü Gurlular'a ayrılmış olsa da, Gazneli Sebük Tegin'in iktidarı ele geçirmesinden önce Gazne'deki seleflerinin tarihini de içermektedir. Cûzcânî Tabakât-ı Nâsırî'yi derlerken günümüze ulaşmayan başka eserlerden de faydalanmıştır. Cûzcânî'nin "Tabakât"ı kaleme alma şekli sonraki yüzyıllarda hanedan tarihi ile ilgili eserlere referans olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Panipat Savaşı (1526)</span>

Birinci Panipat Savaşı, 20 Nisan 1526 tarihinde, Babür'ün işgalci güçleri ile Ludi hanedanı arasında yapılmıştır. Bu savaş Kuzey Hindistan'da gerçekleşmiş ve Babür İmparatorluğu'nun başlangıcı ve Delhi Sultanlığı'nın sonu olmuştur. Bu savaş, Babür İmparatorluğu tarafından Hint alt kıtasında tanıtılan barutlu ateşli silahlar ve sahra topçusu içeren ilk savaşlardan biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Han Ludî</span>

Devlet Han Ludî Ludî hanedanının son hükümdarı İbrahim Ludî döneminde Lahor valisiydi. Devlet, İbrahim'e karşı duyduğu hoşnutsuzluk nedeniyle Babür'ü krallığı istila etmeye davet etti. Başlangıçta Jalandhar Doab'ın valisiyken daha sonra tüm Pencap'ın valiliğine getirilmiştir. Tatar Han'ın oğluydu, Pencap'ın önceki Nizamı, Sikander Ludî'nin babası Behlül Han Ludî yönetimindeki Ludî hanedanından bağımsızlığını ilan etmişti. Devlet Han hanedana sadıktı ancak katı, gururlu ve şüpheci doğası nedeniyle İbrahim'e ihanet etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.