İçeriğe atla

Alâiye Beyliği

Alâiye Beyliği
1293-1471
Alâiye Beyliği bayrağı
Bayrak
Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sinde Alanya
Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sinde Alanya
BaşkentAlanya
Yaygın dil(ler)Türkçe
Resmî din
Sünni İslam
Hükûmetİslamî feodal monarşi
Bey 
• 1293-?
Mecdüddin Mahmud
Tarihçe 
• Kuruluşu
1293
• Dağılışı
1471
 

Alâiye Beyliği bugünkü Alanya taraflarında kurulmuş bir Türkmen beyliğidir. Kökleri Afşar boyundan gelmektedir.

1292 veya 1293'te Karaman Bey'in oğlu Bedreddin Mahmud Bey, Alanya'yı Haçlılardan almıştır. Bazı tarihçiler tarafından beyliğin bu fetih ile birlikte kurulduğu kabul edilmekte ve ilk Beyinin de Mahmud Bey olduğu belirtilmektedir. Bunun yanı sıra Mahmud Bey'in 1308'deki ölümüne kadar şehrin Karamanoğullarına bağlı olduğunu ve Mahmud Bey'e bağlı olarak şehri yöneten Yusuf Bey'in beyliğin ilk kurucusu olduğu belirtilmektedir. İbn Battuta Alanya'ya yaptığı gezi sırasında Yusuf Bey ile tanışmış ve onun bağımsız bir bey olduğunu belirtmiştir.

Beylik, 1471 yılında Osmanlı egemenliği altına girmiştir.[1]

Kuruluşu

Selçuklu sultanlarından Üçüncü Gıyâseddîn Keyhüsrev zamanında, devletin nüfuzu sarsılmaya başladı. Alâiye, sık sık Karamanoğullarının baskınına uğruyordu. Selçuklu Hanedanı, bu baskınları önlemek için kaleyi devamlı tahkim ettiler. 1276 senesinde Karamanoğlu Mehmed Bey, büyük bir ordu ile Alâiye ve çevresini ele geçirdi ise de ölümü üzerine, Sultan Üçüncü Gıyâseddîn Keyhüsrev Alâiye'yi geri aldı.

İkinci Mes’ûd zamanında, Selçuklu Devleti'nde hızlı bir çöküş devri başladı. Alâiye, bu dönemde Kıbrıs şövalyelerinin tehdidi altına girdi. Bu tehlikeyi önlemek isteyen Karamanoğulları, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın da desteğini sağlayarak Alâiye'yi almaya karar verdi. 1292 senesinde harekete geçen Kerimüddin Karaman Bey'in oğlu Bedreddin Mahmud Bey, Alâiye'yi alarak burada küçük bir beylik kurdu.

Bedreddin Mahmud Bey, Alâiye'nin fethinde büyük yardımlarını gördüğü Memlûk sultanı Meliku'l-Eşref Sultan Salahuddin Halil'e tâbiiyetini arz ederek, hutbeyi onun adına okuttu.[2]

Alâiye beyleri, önce Karamanoğulları'na sonra da Memlûklar'a bağlı kaldıklarından, beylik olarak kaydolunmamıştır.[3]

Alâiye Beyleri listesi

Kaynakça

  1. ^ Erdoğan Merçil, Müslüman-Türk Devletleri Tarihi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 6. Baskı, Ankara, 2011, s. 283-284
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karamanoğulları Beyliği</span> Türk beyliği

Karamanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti yıkılmadan önce Nureddin Bey tarafından temelleri atılan ve Kerimüddin Karaman Bey tarafından kurulan Larende merkezli beyliktir. Karamanoğlu Mehmet Bey, Türkçeyi beylik sınırları içerisinde konuşulacak dil ilan etmişti ancak zamanla beylikte Farsça resmî dil olmuştur. 13. yüzyılda Anadolu'daki en güçlü Türk beyliği kabul ediliyordu. Beylerinin Afşar boyuna veya Salur boyunun, Karamanlı oymağının, Begbölük uruğunun, Kallaklar tiresine bağlı olduğu belirtilmiştir. Beyliğin halk kitlesi ise çoğunlukla Salur ve Afşar boyuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Germiyanoğulları Beyliği</span> Batı Anadoluda eski bir Türk beyliği

Germiyanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti’nin çökmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde Batı Anadolu’da Kütahya merkezli olarak kurulmuş bir beyliktir. Germiyan adının anlamı Farsçada "sıcak" anlamına gelen germâ sözcüğünden, yine Farsçadaki çoğul üretme takısı -yân ile türetilmiştir. "Ilıcalar" anlamına gelir. Germiyan aşiretinin menşei hakkında çeşitli görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed (Karamanoğulları beyi)</span> Karamanoğullarının 2. Hükümdarı

Karamanoğlu Mehmed, Şemseddin Mehmed Bey ya da Karamanoğlu Mehmed Bey,, Karamanoğulları Beyliği'nin kurucusu Kamerüddin-ili'nin subaşısı Kerimüddin Karaman Bey'in en büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Sâhib Ataoğulları Beyliği</span>

Sâhib Ataoğulları Beyliği Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasında sonra Afyonkarahisar ve çevresinde kurulan II. Dönem Anadolu Beylikleri'ndendir. Anadolu Selçuklu Devleti veziri Sâhib Ata Fahreddin Ali'nin oğulları tarafından kurulan beylik, 1275-1341 yılları arasında varlığını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ramazanoğulları Beyliği</span> Türk beyliği

Ramazanoğulları Beyliği, XIV. yüzyılda Misis ve Adana yöresinde kurulmuş bir Anadolu beyliğidir.

Hoşkadem tam ismiyle Melik Zahir Seyfeddin Hoşkadem Nasirí el-Muayyadí Bazı kaynaklar ismini Kuşkadam olarak verirler. 1461de bir komplo ile tahtan indirilen Memluk Sultanı Muavyed Ahmed'in yerine geçirilen ve 1461-1467'de saltanat süren, Anadolu Türkü kökenli, ama Çerkes Burci Hanedanı'ndan Memlûk Devleti hükümdarı.

Şehzade Mustafa, Fatih Sultan Mehmet ve Gülşah Hatun'un oğludur. Fatih'in Bayezid'den sonraki ikinci oğludur. Karaman'da sancak beyi iken 1474'te esrarengiz bir şekilde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey</span> Karamanoğullarının 15. Hükümdarı

II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey ya da II. Mehmed Nâsıreddin Gıyaseddin Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır. Annesi Nefise Melek Hatun, Osmanlı padişahı I. Murad'ın kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Damad Bengi Alâeddin Ali Bey</span> Karamanoğullarının 16. Hükümdarı

II. Damad Bengi Alâeddin Ali Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır. Annesi Nefise Melek Hatun, Osmanlı padişahı I. Murad'ın kızıdır.

Hacı Sûfi Burhâneddin Musa Bey, Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

Bedreddin Mahmud Bey, Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

Turgutoğlu Mahmud Bey, 1483-1487 yıllarında Karamanoğulları beyiydi. Turgut Bey'in oğlu, II. İbrahim'in torunudur. Karamanoğlu beyi Kasım'ın ardılıydı.

Yusuf bin Karaman, Alâiye Beyliği hükümdarıdır. İbn Battuta 1333/34 yılında Alaiye Beyliği'ni ziyaret ettiğinde Yusuf Bey ile tanışmıştır. Bazı tarihçilere göre beyliğin kurucusudur.

Hüsameddin Mahmud bin Alâeddin, 1364'ten en az 1374'e kadar hüküm süren Türk Alâiye Beyidir. Hüsameddin Mahmud'un beyliği, Alaiye'ye defalarca saldıran Kıbrıs Kralı I. Peter'a karşı yoğun bir mücadeleyle geçmiştir.

Kılıç Arslan Bey, 1453-1471 yılları arasında hüküm süren son Alaiye Beyliği hükümdarıdır. Lütfi Bey'in ölümünün ardından başa geçti. Alanya, 1471'de Osmanlılar tarafından ele geçirildi ve Alaiye Beyliği'ne son verildi.

Savcı bin Şemseddin Mehmed, 1403-1424 yılları arasında hüküm süren Alâiye Beyliği hükümdarı.

Karaman bin Savcı, 1424-1446 yılları arasında hüküm süren Alâiye Beyliği hükümdarı. Savcı bin Şemseddin Mehmed'in oğludur ve onun ardından 1424 yılında bey olmuştur.