İçeriğe atla

Alâeddin Bey (Alâiye beyi)

Kontrol Edilmiş

Alâeddin bin Yusuf, 1350'li yıllardan 1364'e kadar hüküm süren Alâiye Beyliği hükümdarıdır.

Hayatı

Alaeddin Bey, tarihçiler tarafından Alâiye Beyliği'nin kurucusu olarak kabul edilen Yusuf Bey'in oğludur. İbn Battuta, Yusuf Bey'in Karamanoğlu soyundan geldiğini belirtmiştir.[1] Kaynaklarda Yusuf Bey'in ne zaman öldüğü ve oğlu Alaeddin Bey'in ne zaman ve nasıl bey olduğu hakkında kesin bir bilgi yoktur. Ancak bunun 1350'lerde gerçekleştiği düşünülmektedir.[2] Alaeddin'in saltanatı sırasında Beyliğin başlıca sorunu, 1358'de IV. Hugh'dan sonra tahta geçen Kıbrıs Kralı I. Peter'nin faaliyetleriydi. Bu dönemde Antalya Körfezi, Kıbrıslılar ile Türkmen beyleri arasında sık sık çatışmalara sahne olmuştur. 1360 yılında Peter, Anadolu'nun güney kıyılarına saldırdı ve Ermeni Krallığına ait olan Korikos'u ele geçirdi. Bir yıl sonra, 24 Ağustos 1361'de Antalya'yı Zincirkıran Mehmet Bey'den aldı[2][3] ve Alanya'ya da saldırması an meselesiydi. Alaeddin, Hıristiyanlara karşı Zincirkıran Mehmet Bey ve Karamanoğlu Alaeddin ile güçlerini birleştirdi.[2]

Kıbrıslı tarihçi Leontios Machairas'e (1380-?) göre, Peter Antalya'yı aldıktan sonra Alanya'ya gitmeye karar verdi. Leontios'un iddiasına göre Alaeddin Bey, elçi göndererek haraç ödemeyi kabul etmiş ve şehrin anahtarını teslim etmiştir. Ancak Peter anahtarı teslim almamıştır.[4] Bu anlatım daha sonraki Kıbrıslı tarihçiler tarafından da tekrarlanmıştır.[5][6] Ancak bu bilgiler ilk kez olaylardan yarım yüzyıl sonra kaydedilmiştir ve ciddiye alınamayacak kadar abartılıdır. Bilinen şey Tekeoğulları gibi Alaeddin Bey'in de geçici bir süre I. Peter'in hakimiyetini tanımak zorunda kaldığıdır.[7] Ancak kısa bir süre sonra Türk beyleri Kıbrıs kralına itaat etmeyi reddettiler.[7]

Gülevşen Camii'ndeki Alaeddin Bey'e ait türbede yazdığına göre 1364 yılında vefat etmiştir. Ölümünün ardından Beyliğin başına oğlu Hüsameddin Mahmud geçti.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Ibn Battuta. Travels in Asia and Africa: 1325-1354 / H.a.r. Gibb. — London: Broadway House, 1929." (PDF). 
  2. ^ a b c d Kayapınar, Prof Dr Ayşe; Emecen, Prof Dr Feridun M.; Gökhan, Prof Dr İlyas; Göde, Prof Dr Kemal; Kayapınar, Prof Dr Levent; Ersan, Prof Dr Mehmet; Şeker, Prof Dr Mehmet; Koca, Prof Dr Salim; Baykara, Prof Dr Tuncer (30 Ekim 2018). İslam Tarihi ve Medeniyeti - 11: Anadolu Beylikleri. ISBN 978-605-7558-41-1. 
  3. ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1984). Anadolu beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu devletleri. Türk Tarih Kurumu Basımevi. 
  4. ^ "ЛЕОНТИЙ МАХЕРА. ПОВЕСТЬ О СЛАДКОЙ ЗЕМЛЕ КИПР. DrevLit.Ru - библиотека древних рукописей". drevlit.ru. 14 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2024. 
  5. ^ "Florio Bustron. Chronique de l'Île de Chypre. Publiée par René de Mas Latrie / René Marie Louis Mas Latrie. — 1884. — 550 с". 
  6. ^ Amadi, Francesco (15-1566) Auteur du texte; Strambaldi, Diomede Auteur du texte; Strambaldi, Diomède Auteur du texte (1891-1893). Chroniques d'Amadi et de Strambaldi. T. 1 / publiées par M. René de Mas Latrie,... (Fransızca). 
  7. ^ a b "ALÂİYE BEYLİĞİ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Bayezid</span> 4. Osmanlı padişahı (1389–1402)

I. Bayezid veya Yıldırım Bayezid, dördüncü Osmanlı padişahı. 1389'dan 1402 yılına kadar hükümdarlık yapmıştır. Babası Sultan I. Murad, annesi ise Gülçiçek Hatun'dur.

<span class="mw-page-title-main">II. Murad</span> 6. Osmanlı padişahı (1421–1444; 1446–1451)

II. Murad veya Koca Murat, 6. Osmanlı padişahı, I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karamanoğulları Beyliği</span> Türk beyliği

Karamanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti yıkılmadan önce Nureddin Bey tarafından temelleri atılan ve Kerimüddin Karaman Bey tarafından kurulan Larende merkezli beyliktir. Karamanoğlu Mehmet Bey, Türkçeyi beylik sınırları içerisinde konuşulacak dil ilan etmişti ancak zamanla beylikte Farsça resmî dil olmuştur. 13. yüzyılda Anadolu'daki en güçlü Türk beyliği kabul ediliyordu. Beylerinin Afşar boyuna veya Salur boyunun, Karamanlı oymağının, Begbölük uruğunun, Kallaklar tiresine bağlı olduğu belirtilmiştir. Beyliğin halk kitlesi ise çoğunlukla Salur ve Afşar boyuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Germiyanoğulları Beyliği</span> Batı Anadoluda eski bir Türk beyliği

Germiyanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti’nin çökmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde Batı Anadolu’da Kütahya merkezli olarak kurulmuş bir beyliktir. Germiyan adının anlamı Farsçada "sıcak" anlamına gelen germâ sözcüğünden, yine Farsçadaki çoğul üretme takısı -yân ile türetilmiştir. "Ilıcalar" anlamına gelir. Germiyan aşiretinin menşei hakkında çeşitli görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Erzincan</span> Erzincan ilinin merkezi olan şehir

Erzincan, Türkiye'de Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Erzincan ilinin merkezi olan şehirdir.

Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa. Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde büyük katkıları olmuş bir Osmanlı devlet adamıdır. Tarihe Çandarlılar Ailesi olarak geçmiş olan ailenin üst düzey bir mevkiye gelmiş ilk bireyidir. İlmiye sınıfından yetişmiş; kadılık ve kazaskerlik görevlerinde bulunmuş; Eylül 1364 ile 22 Ocak 1387 tarihleri arasında 22 yıl 4 ay vezirlik yapmış ve vezirliği döneminde de Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa ismiyle anılan devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Alâeddin Keykubad</span> Anadolu Selçuklu Devleti sultanı (s. 1220–1237)

I. Alâeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu Devleti'nin 1220-1237 yılları arasındaki hükümdarıdır. Anadolu Selçuklu Devleti'ne en parlak günlerini yaşatan sultandır. Büyük Keykubad olarak da bilinir. Saltanatı boyunca inşa ettirdiği ve çoğu günümüze kadar ulaşan eserler, idari ve askeri bakımdan hem şahsına hem de devletine kazandırdığı prestij nedeniyle Türkiye ve dünya literatürünün en ünlü Anadolu Selçuklu sultanıdır. Konya'daki Alâeddin Camii, Niğde'deki Niğde Kalesi, Antalya'daki Yivli Minare Camii ve Beyşehir'deki Kubadabad Sarayı, Sultan Alâeddin'in yaptırdığı en önemli eserlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çepniler</span> Türkiye ve Türkmenistanda yaşayan bir Oğuz boyu

Çepniler veya Çepni boyu, yoğunlukla Doğu Karadeniz ve Türkmenistan'ın batı bölgelerinde yaşayan, Oğuz boylarından Üçoklara mensup olan yerleşik Türk halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Samsun</span> Samsun ilinin merkezi olan şehir

Samsun, Samsun ilinin merkezi olan şehirdir. Karadeniz Bölgesi'ndeki Orta Karadeniz Bölümü'nde, Türkiye coğrafyasının en kuzeyinde merkezî bir noktada yer alır. Karadeniz Bölgesi'nin eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomi açılarından en gelişmiş şehri olan Samsun kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkler</span> Türkî etnik grup

Türkler, çoğunlukla Türkiye ve Osmanlı İmparatorluğu'nun eski topraklarında yaşayan bir Türk halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Konya</span> Konya ilinin merkezi olan şehir

Konya, Türkiye'nin Konya ilinin merkezi olan şehirdir. 1875'te kurulan Konya Belediyesi, 1987'de çıkarılan 3399 sayılı yasa gereğince "büyükşehir" statüsüne kavuşmuş olup 1989'dan beri belediye hizmetleri bu statüye göre yürütülmektedir. 2014'te 6360 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Antalya</span> Antalya ilinin merkezi olan şehir

Antalya, Antalya ilinin merkezi olan şehirdir. Türkiye'de "turizmin başkenti" olarak görülür. Özellikle yaz aylarında turist sayısı artar.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu</span> Güneydoğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1299–1922)

Osmanlı İmparatorluğu ya da Osmanlı Devleti, resmî olarak Devlet-i Aliyye ve yine resmî olarak antlaşmalarda ve uluslararası kullanımlarda Türkiye, Batı kroniklerindeki kullanımlarda ise Türk İmparatorluğu, 1299 yılında Oğuz Türklerinden Osman Gazi'nin kurduğu Osmanoğlu Hanedanı'nın hükümdarlığında Orta Çağ'dan Yakın Çağ'a kadar varlığını sürdürmüş bir imparatorluktur.

<span class="mw-page-title-main">Alâiye Beyliği</span>

Alâiye Beyliği bugünkü Alanya taraflarında kurulmuş bir Türkmen beyliğidir. Kökleri Afşar boyundan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey</span> Karamanoğullarının 15. Hükümdarı

II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey ya da II. Mehmed Nâsıreddin Gıyaseddin Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır. Annesi Nefise Melek Hatun, Osmanlı padişahı I. Murad'ın kızıdır.

Yusuf bin Karaman, Alâiye Beyliği hükümdarıdır. İbn Battuta 1333/34 yılında Alaiye Beyliği'ni ziyaret ettiğinde Yusuf Bey ile tanışmıştır. Bazı tarihçilere göre beyliğin kurucusudur.

Hüsameddin Mahmud bin Alâeddin, 1364'ten en az 1374'e kadar hüküm süren Türk Alâiye Beyidir. Hüsameddin Mahmud'un beyliği, Alaiye'ye defalarca saldıran Kıbrıs Kralı I. Peter'a karşı yoğun bir mücadeleyle geçmiştir.

Kılıç Arslan Bey, 1453-1471 yılları arasında hüküm süren son Alaiye Beyliği hükümdarıdır. Lütfi Bey'in ölümünün ardından başa geçti. Alanya, 1471'de Osmanlılar tarafından ele geçirildi ve Alaiye Beyliği'ne son verildi.

Savcı bin Şemseddin Mehmed, 1403-1424 yılları arasında hüküm süren Alâiye Beyliği hükümdarı.

Karaman bin Savcı, 1424-1446 yılları arasında hüküm süren Alâiye Beyliği hükümdarı. Savcı bin Şemseddin Mehmed'in oğludur ve onun ardından 1424 yılında bey olmuştur.