Tatarca veya İdil Tatarcası, Türk dillerinin Kıpçak grubuna bağlı bir dildir. Aynı aileden bir lehçe olan Kırım Tatarcasından ayırmak için “Kazan Tatarcası” olarak da adlandırılır. Çoğunluğu, Rusya Federasyonu içindeki Tataristan'da yaşayan Tatarlar tarafından konuşulur. Tataristan Cumhuriyeti'nin Rusça ile birlikte iki resmî dilinden biridir.
Kırım Tatarları ya da Kırımlılar, anayurtları Karadeniz'in kuzeyindeki Kırım yarımadası olan Türkî halktır. 1783'te Kırım Hanlığı'nın Rusya tarafından ilhak edilmesiyle birlikte Osmanlı Devleti'ne zorunlu göçe tabi tutulmuşlar ve kendi vatanlarında azınlığa düşmüşlerdir. SSCB döneminde Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944'te sürgüne uğrayarak nüfuslarının yarısını yitirmişlerdir. SSCB'nin yıkılmasıyla sürüldükleri topraklardan Kırım'a geri dönmeye başlayan halk, Ukrayna'nın ana Müslüman unsurunu oluşturur.
Baraba Tatarları; Batı Sibirya'da, Altay ve Tuva cumhuriyetlerinin kuzeyinde, Tomsk, Abakan, Krasnoyarsk kentleri çevresinde ve bu bölgenin batısındaki Tobol Nehri'nin kenarına kurulu, Tümen, Tobolsk, Tara, Barabinsk kentleri çevresinde, ayrıca yukarıda saydığım iki bölgenin arasındaki Baraba bozkırlarında yaşarlar.
Kırım Tatarcası ya da Kırımca, Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dildir. Ancak bazı Oğuz grubuna ait özelliklere de sahiptir. Romanya'nın Dobruca yöresinde konuşulan şekline Dobruca Tatarcası adı verilir.
Çelyabinsk - Rusya'nın büyük bir şehri, Çelyabinsk Oblastı'nın yönetim merkezi olan şehrin 2019 sayımına göre nüfusu 1 200 720'tir. Büyük transport kavşağı. Şehirde Çelyabinsk Balandino ve Çelyabinsk Şagol isimli iki havaalanı bulunmaktadır. Büyük sanayileşmiş merkez Metalurji, Makine mühendisliği, metal işi, cihaz işi, hafif sanayi, gıda kaynaklı sanayi. 1795 yılında 2700 civarı olan nüfusu 1897 yılından beri hızla artmıştır. 2020 itibarıyla nüfusuna göre Rusya'nın en büyük yedinci şehridir.
Orenburg, Rusya'nın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastı'na bağlı şehir, aynı zamanda Oblast'ın yönetim merkezi. Başkent Moskova'nın 1478 km güneyinde Ural Nehri civarındadır. Nüfusu 542.700'dür (2005). Orenburg şehri 1920-1925 yıllarında Kazakistan'a başkentlik yapmıştır.
Tatar, Amasya ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Çulım Tatarları Rusya'nın Tomsk Oblastı'nda, Ob nehri ile Çulım nehirlerinin birleştiği yerin güneyinde ve Krasnoyarsk Krayı'nda yaşayan bir Türk halkıdır. Bu bölge, Altay ve Tuva özerk bölgelerinin 400 km. kadar kuzeyindedir. Dilleri Türk dilleri grubuna ait Çulım Tatarcası'dır. Konuştukları dile Ös adını verirler. 2002 nüfus sayımına göre sayıları 1000'den azdır.
Krasnoyarsk veya Kızıl Yar, Krasnoyarsk Krayı'nın idari merkezi ve Sibirya idari bölgesinin üçüncü büyük şehridir. Krasnoyarsk ve Yenisey nehirleri arasındadır. Trans-Sibirya demiryolu hattının üzerinde önemli bir kavşaktır. Kentte Yemelyonovo Havalimanı da mevcuttur. Kent 19 Ağustos 1628'de kurulmuştur.
Kayyum Nasırî veya tam adıyla Abdülkayyum Abdünnasır oğlu Nasırov, Tatar dil bilgini, öğretmen ve yazar. Ceditçilik hareketinin önemli temsilcilerinden ve Tatar milliyetçilerindendir.
Mişa Nehri ya da Myoşa Nehri Tataristan, Rusya'da bulunan ve Kama Nehri'nin sağ yönlü bir kolu olan nehirdir. Güneye doğru, Volga'nın doğusundan ve paralelinden akan nehir, Kama Volga'yla birleşmeden hemen önce Kama'yla birleşir. Kaynağı Kukmorskiy Rayonu'ndaki Yatmas-Dusay köyünün yakınındaki ormanda bulunan nehir Narmonka köyünün yanında Kuybışev Baraj Gölü'ne akar. 204 km uzunluğundaki nehrin havzası 4.180 kilometrekare (1.610 sq mi) alan kaplar. Kar ve yağmur sularıyla beslenen nehir Kasım'dan Nisan'a dek genellikle donmuş durumda kalır.
Aisa Hakimcan 20. yüzyılın başlarında Finlandiya'ya taşınan Mişerler bir sanatçı, başkan ve yayıncıydı.
Ömer Tahir, Tatar kültür nüfuzu sahibi, araştırmacı, kamu görevlisi, öğretmen ve türkoloji doktoru, felsefe doktoru ve yargıç yardımcısı. 1900'lerin başında Finlandiya'ya taşındı. Tahir, dünya çapında birçok farklı altaistik ve türkoloji konferansına araştırmacı olarak katılmıştır. Çok yönlü dil becerilerine ve kültürel bilgiye sahipti ve bu nedenle örneğin başkan Urho Kekkonen ile çalıştı.. Tahir, Sovyet döneminde Fin Tatarları ile Rus Tatarları arasında ilişkilerin kurulmasında önemli bir figürdü. Tataristan cumhurbaşkanı, kültürel çalışmaları nedeniyle 1998'de Tahir'i ödüllendirdi. Ömer Tahir ve eşi Halide'nin üç çocuğu vardı; Okan, Rahile ve Tinet. Tahir, Nijni Novgorod Guberniyası'da doğdu ve Helsinki'de öldü.
Finlandiya Tatarları topluluğu yaklaşık 600-700 üyesi olan Finlandiya'daki etnik azınlık. Topluluk, 1800'lerin sonları ile 1900'lerin başları arasında, Mişer Tatar tüccarlarının Rusya İmparatorluğu'nun Nijni Novgorod Guberniyası göç etmesi ve sonunda Finlandiya'ya yerleşmesi ile kuruldu. Tatarlar, cemaatlerinin ana binasına Helsinki'de sahiptir. Farklı şehirlerde de kültür dernekleri kurdular. Finlandiya'daki ilk İslam topluluğudur.
Murat Ahsen Böre, Tatar asıllı Fin eski buz hokeyi oyuncusu. Kariyerine 1935'te Ilves'te başladı ve 1938'e kadar takımda kaldı. Daha sonra HJK Helsinki'de bir sezon oynamak için geri döndü. Tatar iş adamı Ziynetullah Ahsen Böre'nin oğlu olup kardeşleri Feyzi, Zeyd ve Vasıf da buz hokeyi oyuncusuydu. Türk vatandaşlığı da bulunmaktaydı.
Zeyd Ahsen Böre, Tatar asıllı Fin eski buz hokeyi oyuncusu. Kariyerine 1942'de TBK Tampere'de başladı ve 1946'ya kadar takımda kaldı. Tatar iş adamı Ziynetullah Ahsen Böre'nin oğlu olup kardeşleri Feyzi, Murat ve Vasıf da buz hokeyi oyuncusuydu. Türk vatandaşlığı da bulunmaktaydı.
Vasıf Ahsen Böre, Tatar asıllı Fin eski buz hokeyi oyuncusu. Kariyerine 1942'de TBK Tampere'de başladı ve 1945'e kadar takımda kaldı. Tatar iş adamı Ziynetullah Ahsen Böre'nin oğlu olup kardeşleri Feyzi, Murat ve Zeyd de buz hokeyi oyuncusuydu. Türk vatandaşlığı da bulunmaktaydı.
Feyzi Ahsen Böre, Tatar asıllı Rus eski buz hokeyi oyuncusu. Kariyerine 1934'te Ilves'te başladı ve 1945'e kadar takımda kaldı. Ahsen Böre, Tatar bir aileden geliyordu ve çocukken Finlandiya'ya taşındı ancak hiçbir zaman vatandaşlık almadı. Sonunda Türkiye vatandaşı oldu. Tatar iş adamı Ziynetullah Ahsen Böre'nin oğlu olup kardeşleri Murat, Zeyd ve Vasıf da buz hokeyi oyuncusuydu.
Ziynetullah Ahsen Böre, Finlandiya Tatarları arasında işadamı, yayımcı ve imam. Kur'an'ın ilk Fince çevirisinin yayıncısı olarak bilinir. Kumaş ve kürk satan Tampere'de kendi başarılı dükkanı vardı. Ahsen Böre, Tatarlar için "Türk kimliği"nin inatçı bir sözcüsüydü ve ayrıca Türk vatandaşlığı bulunmaktaydı. Dört oğlu Murat, Zeyd, Vasıf ve Feyzi de buz hokeyi oyuncusuydu.
Hasan Hamidullah veya Hasan Kulik, Tatar asıllı Fin yazar ve esnaf. Hamidulla, topluluğunun en aktif yazarları ve yayıncıları arasındaydı. Eserleri tarih, dini metinler ve ayrıca şiir ve oyunlar gibi düzyazı metinlerinden oluşuyordu. Hamidullah'ın kendi matbaası vardı ve eserlerini ücretsiz olarak dağıtıyordu. Hamidullah, onlarca yıl boyunca kurduğu bir elektronik dükkanını işletiyordu.
Rusya
Nijni Novgorod