İçeriğe atla

Aktif koruma sistemi

Aktif koruma sistemi zırhlı savaş araçları nı saldırılardan korumak için uygulanan sistemlerinin bütününe verilen addır. İki türlü aktif koruma sistemi vardır:

Aktif koruma sistemi nedir

Aktif koruma sistemleri, kavramsal olarak; tehdidin bir Kara Muharebe Aracına fiziksel temasından önce algılanması ve durdurulması.

Bu sistemin teorik olarak, güdümlü anti-tank mühimmata, RPG'lere, tanktan atılan HEAT savaş başlıklarına, tanktan atiılan KE mühimmata, havan mermilerine ve değişik boyutta bombalara karşı etkili olabildiği ifade edilmektedir. Ancak bu sistemin pasif ya da reaktif diğer koruma sistemlerinin tamamen yerini almasının yakın gelecekte mümkün olmadığı değerlendirilmektedir. Bu sistemle durdurulması ya da imhası mümkün olmayan tehditlerin (küçük kalibreli mühimmat, mayınlar, parça tesirli mühimmat ya da bombalar, yakın patlama veya isabet sonucu oluşan şarapnel etkisi) diğer koruma sistemleriyle bertaraf edilmesi gerekmektedir. Aktif savunma sistemleri kullandıkları savunma mekanizmasına göre iki grupta siniflandırılabilir

  • Soft-kill (saptırma, karıştırma amaçlı)
  • Hard-kill (tehdit mühimmatını imha etme amaçlı)

Soft-kill

Soft-kill koruma konsepti, sis veya parçacıklarla kara muharebe aracının etrafında yanıltıcı/gizleyici perdeler oluşturularak veya ısı (kızılötesi) ve lazer güdümlü füzelere karşı yanıltıcı/şaşırtıcı) sinyaller kullanılarak (lazer/kızılötesi karıştırıcı) Kara Muharebe Aracına yönlendirilmiş tehdidin hedefinden saptırılmasıyla bertaraf edilmesi esasına dayanmaktadır.'Soft-kill' sistemi, kara muharebe aracına yönelmiş tehdidin belirlenmesi sağlayan lazer ve elekro-optik kızılötesi algılayıcılar, sis veya parçacık bombası (chaff/flare/decoys) lançerleri ve atış kontrol ünitesinden oluşmaktadır. Ayrıca lazer ve kızılötesi güdümlü füzelerin yanıltıcı/şaşırtıcı sinyallerle hedeflerinden saptırılması esasına göre çalışan lazer veya kızılötesi karıştırıcılar da 'Soft-kill' aktif koruma sistemleri içinde yer almaktadır.

Tarih

İlk kez Çeçenistan'daki operasyonlarda Çeçen savaşçıların kullandığı füzelere karşı Rus tanklarının etkisiz kalması ile tasarlanmaya başlanmıştır. Ayrıca batılı ülkelerde kendi sistemlerini geliştirmiştir.

Hard-kill

Hard-kill aktif koruma sistemi, koruma ihtiyacına bağlı olarak tipi ve sayısı belirlenebilecek kızılötesi ve radar algılayıcılar, algılayıcılardan gelen verilerin değerlendirildiği bir mikro işlemci ve parça tesirli veya zırh delici veya kısa menzilli roket mühimmatın atıldığı lançarlerden oluşmaktadır. Lançerler genellikle aracın her iki yanında ve gerekirse üstten gelecek tehditlere karşı kule kısmında yer almaktadır ve 360'ar derecelik kapsama alanına sahiptirler. Algılayıcılardan gelen KE mühimmatın tipi, şekil ve vektörel özellikleri ile ilgili verileri mikrosaniye mertebelerindeki sürede işlenmekte ve lançerler hedef yönlendirilerek aktive edilmektedir. Beklenen sonuç, mühimmatın ya zırhlı araca belli bir mesafede (1–20 m) tahribi ya da çarpma etkisi ile KE mühimmatın yönünün saptırılarak zırhlı araca ulaşmasının engellenmesidir.

Tarih

Sovyetler Birliği'ler tarafından ilk geliştirilen sistemin adı Drozd'dur. Afganistan savaşında Sovyet güçleri bu sistemi T-55A tanklarına monte etmişlerdir. Sistem %80 oranında başarılı olmuştur ancak tankın yanında savaşan piyadeler için ölümcül olduğundan dikkatli kullanılması gerekmekteydi. Bu sistemler genelde tamamen mekanize birlikler üzerine kurulu ordular tarafından kullanılmaktadır. ABD ve bazı batılı ülkeler gibi piyade birliklerine önem veren ülkeler tarafından kendi askerlerine zarar verdiği gerekçesi ile yaygın olarak tercih edilmemektedir.

Aktif koruma sistemlerinin listesi

  • TROPHY Etkin Koruma Sistemi
  • Drozd
  • ARENA
  • Zaslon
  • LEDS-150
  • AKKOR

Ayrıca bakınız

  • Tank savunma sistemleri

İlgili Araştırma Makaleleri

Silah veya teçhizat, canlıların diğer canlılara karşı savunma veya saldırı amacıyla kullandığı her türlü araç. Silahlar, bıçak ve kılıç gibi kesici araçlardan, top ve tüfek gibi patlayıcı araçlara kadar çok geniş bir yelpazede yer alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Drozd</span> SSCB yapımı askerî personel koruma düzeneği

Drozd en çok bilenen aktif koruma sistemlerinden biridir. Rusya tarafından geliştirilmiş olup ilk kez Afganistan savaşında kullanılmıştır. 1983 yılında T-55A tanklarına takılan bu sistemler Afgan mücahitlerin, güdümlü tank füzelerine ve roket atarlarına karşı koymak için yapılmıştır. Sistem 1977–78 yıllarda A. Shipunova bağlı KBP dizayn bürosu olan Kompleks 1030M-01 tarafından bulundu.

Atılgan Kaideye Monteli Stinger Sistemi, Kaideye Monteli Stinger (KMS) projesi için üretilen M113 zırhlı personel taşıyıcısını alt platform olarak kullanan, kızılötesi (ısı) güdümlü FIM-92G Stinger füzesini ana silah olarak kullanan ve öz savunması için bir adet 12,7 mm çaplı makinalı tüfek kullanan alçak irtifa hava savunma sistemidir. Platform 4 veya 8 stinger füzesi taşıyabilmektedir. Tüm özellikleri bilgisayar veya operatör tarafından kontrol edilebilir.

Bora, Kaideye Monteli Stinger projesi kapsamında deniz taşıtları için alçak irtifa hava savunma sistemi olarak geliştirilen, ısıya güdümlü stinger füzesini ana silah olarak kullanan öz savunması için ise, 12,7 mm Makinalı tüfek kullanan, 4 adet stinger füzesi taşıyan sistem.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar</span> tank imha etmek üzere tasarlanan tahrip gücü yüksek silah

Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tank</span> Ateş gücü ve mobilitesi yüksek, ağır zırhlı araç

Tank; ana görevi doğrudan ateş gücü kullanımıyla düşman kuvvetlerine saldırmak olan, paletli ve zırhlı savaş aracı veya bu araçlardan oluşan birlikleri kapsayan askeri sınıf. Tankı diğer savaş araçlarından ayıran özellikleri ağır bir zırha, yüksek ateş gücüne ve her türlü arazide hızlı gidecek şekilde tasarlanmış sürüş takımlarına sahip olmasıdır. Her ne kadar masraflı ve lojistik açıdan çaba gerektiren araçlar olsa da, yer hedeflerine saldırma yeteneği ve piyadelerin moralini çökertmesi nedeniyle modern orduların vazgeçilmez unsurlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Sabra (tank)</span>

Sabra Ana Muharebe Tankı, IMI 'in Ramat Hasharon'da bulunan Slavin ağır silahlar departmanı tarafından tasarlanan, daha yüksek kalibreli top ve pasif zırhla geliştirilen M60 tankının modernize edilmiş bir uyarlamasıdır. Sabra geliştirme paketinin tümünde gözlem aygıtı programları, talebe ve operasyonel gereksinimlere göre özelleştirilir. Yunan Silahlı Kuvvetleri'nin dönemin en modern tanklarından olan Leopard 2A6 tedarik etmesini takiben Türk Silahlı Kuvvetleri'nin acil zırhlı ihtiyacını karşılamak için böylesi bir modernizasyona gidilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">RIM-116 Rolling Airframe Missile</span>

RIM-116 RAM, gemilerin kendilerini korumaları için geliştirilmiş bir hava savunma sistemidir.

Askeri amaçlar için geliştirilen, zırhla korunan ve silahlı araçlara zırhlı savaş aracı (ZSA) denir.

<span class="mw-page-title-main">Güdümlü tanksavar füzesi</span> tankları imha etmek için üretilen güdümlü füze sınıfında bir silah

Güdümlü tanksavar füzesi tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.

Arena Etkin Koruma Sistemi, Rus Kolomna firması tarafından geliştirilen ve ZSA sınıfındaki araçları düşman hafif tanksavar, ATGM ve füzeleri tarafından gerçekletirilen üst hedef saldırılarından korumak için geliştirilen karşıt savunma sistemidir. Araca yaklaşmakta olan savaşbaşlığını tespit etmek için ses dalgası ve Doppler radarınndan yararlanır. Ardından savunma amaçlı fişekleri fırlatarak yaklaşmakta olan savaş başlığını araca ulaşmadan imha ederek düşman atışından araç zırhını korur.

Ateşle ve unut, askeri terminolojide hedefe bir kez kilitlendikten sonra ilave takibe gerek duymayan füze güdüm sistemine verilen isimdir. Bu sistemi kullanan füze bir kez hedefine güdümlendikten (kilitlendikten) sonra onu fırlatan operatörün hedefin görüş hattı içinde olma zarureti yoktur. Sistemin en önemli avantajı füzeyi fırlatan operatörün veya aracın fırlatmanın ardından hemen bölgeden ayrılmasını mümkün kılmasıdır. Bu özellik sayesinde hem operatörlerin düşman ateşine maruz kalması önlenir, hem de personelin derhal başka bir göreve yönlendirilmesine imkân yaratılır.

<span class="mw-page-title-main">BGM-71 TOW</span>

BGM-71 TOW ABD tarafından geliştirilen yarı otomatik güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. TOW kısaltması İngilizce Tube launched, Optically tracked, Wire command link guided kelimelerinin baş harflerinden almaktadır. 1970 yılında üretilen füze dünya çapında özellikle Batı ülkeleri arasında en çok kullanılan füze sistemidir. Hâlen üretimine devam edilmekte olan füze her türlü pasif zırhı geçebilmektedir. TOW Güdümlü Antitank Füze sistemlerinin hedefte istenen etkiyi gerçekleştirmesi ihtiva ettikleri savaş başlıkları ile olur. Gerek ilk modellerdeki standart tip HEAT başlıklar ve gerekse daha sonraları geliştirilen tandem etkili harp başlıkları "Munroe Etkisi" etkisi denilen fizik kanunu esasına dayanan çukur imla hakkı sistemi ile gerçekleşir. Bu yapı penetrasyon etkisinin zırh üzerinde bir noktada toplanmasını ve yine aynı noktadan zırh içine çok kuvvetli olarak patlamalı basınç yaparak zırhı delmesini, delinen bu noktadan da içeriye oluşan patlamanın girmesini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">AT-16 Scallion</span> Rusya tarafından geliştirilen lazer ışın güdümlü tanksavar füzesi

9A1472 Vikhr Rusya tarafından geliştirilen lazer ışın güdümlü tanksavar füzesidir. GRAU adı "9K121",NATO rapor adı ise AT-16 Scalliondur. Füze Ka-50, Ka-52 helikopterleri ve Su-25T savaş uçağından fırlatılır. 1990 yılında Rus Ordusunda kullanılmaya başlandığı düşünülen füze ilk olarak 1992 yılındaki Farnborough Hava Gösterisi sırasında halka izlettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">AGM-65 Maverick</span> ABD yapımı, güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesi

AGM-65 Maverick, Amerikalı Hughes firması tarafından geliştirilen yakın hava desteği, düşman hava savunmasının bastırılması, kritik düşman birimlerinin imhası gibi görevlerde kullanılan güdümlü bir havadan karaya taktik taarruz füzesidir.

Nimrod, Israel Aerospace Industries (IAI) firması tarafından geliştirilen uzun menzilli bir anti-tank füzesidir. Yarı-aktif lazer güdümlüdür, üzerindeki bir lazer arayıcı yardımıyla, bir lazer işaretleyici ile işaretlenen hedefe gitmektedir. Ana Muharebe Tankları, her türlü zırhlı araçlar, binalar ve koruganlara karşı etkilidir. Anti-gemi füzesi olarak da kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nokta savunması</span>

Nokta savunması, tek bir nesnenin veya gemi, bina veya hava alanı gibi belirli bir alana sahip bölgelerin, hava saldırısı ve güdümlü füzelere karşı savunma tekniğidir. Nokta savunma silahları sadece belirli bir alanı savunacakları için genellikle kısa menzillidir.

<span class="mw-page-title-main">Cirit (füze)</span>

Roketsan Cirit, Türk roket ve füze üreticisi Roketsan tarafından üretilmekte olan, 8 km menzilli, lazer güdümlü 70 mm'lik füze sistemidir.

AKKOR, ASELSAN tarafından başta Altay tankı ve diğer ağır zırhlı araçları çevresel tehlikelerden korumak için geliştirilmiş bir aktif koruma sistemidir. Modüler sistemi sayesinde ağır zırhlı araçların tümüne uygulanan sistem, araçları roket ve güdümlü anti tank füzelerine karşı korumaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.