İçeriğe atla

Aktau

Aktau
Aqtau, Ақтау

Aktav
Şehir
Aktau arması
Arma
Kazakistan üzerinde Aktau
Aktau
Aktau
ÜlkeKazakistan Kazakistan
İlMangıstav
İdare
 • Belediye BaşkanıEdil Terekbayuly Janburshin
Yüzölçümü
 • Toplam77 km²
Rakım−8 m
Nüfus
 (2016)[1]
 • Toplam190.000
 • Yoğunluk2,500/km²
Zaman dilimiUTC+05.00
Posta kodu
130000
Alan kodu+7 7292
Resmî site
aktau.gov.kz

Aktau (KazakçaАқтау) veya Aktav, 1992'ye kadar Şevçenko veya Port Şevçenko (Şevçenko Limanı) olarak bilinen, Kazakistan'ın Mangışlak Yarımadası'nda bulunan Mangistav eyaletinin merkezidir. Ülkenin Hazar kıyılarında bulunan tek liman kentidir. Sovyetler birliği döneminde oluşturulan planlı ve düzenli şehir yapısıyla dikkat çekmektedir. Rakımı normal deniz seviyesinin 18 metre altındadır. Nüfusu 2016 yılı verilerine göre 190.000'dir.

Aktau Kazakça ak (beyaz, ak) ve tau (dağ) sözcüklerinden türemiştir, Türkçe karşılığı Akdağ'dır.

Tarihçe

Aktau topraklarına önce ilk yerlileri olan İskit kabileleri yerleşmiştir. Bu, yapılan arkeolojik kazılarda bulunmuş olan eski yerleşimcilerin kalıntılarından anlaşılmıştır. Modern Aktau şehri ise Sovyetler Birliği döneminde bulunan uranyum ve petrol rezervleri sonrası 1961'de kuruldu. 1963'te şehir statüsü kazandı. Şehir 1964'ten 1991'e kadar Ukraynalı ozan Taras Şevçenko'ya atfedecek şekilde Şevçenko ismini kullandı. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası bağımsız Kazakistan devletinin kurulmasıyla bugünkü adını aldı.

İklim

Aktau'da karasal iklim hakim olup yazları sıcak ve kuru, kışları soğuk ve hafif bir hava fark edilmektedir.

  • Ocak ayı ortalaması -4 C
  • Temmuz ayı ortalaması +27 C olmaktadır. Aktau'da deniz sezonu mayısta başlayıp eylüle kadar devam eder ve kıyılarda bu dönemde sıcaklık +21 C dolaylarındadır.

Turistik yerler

  • Kültürel bölgeler & Tarih müzeleri
  • Beket-Ata Camii
  • Yntimak Meydanı
  • Dramatik Tiyatro

Sahil ve plajları

Kardeş şehirler

Kaynakça

  1. ^ "Results Of The 2009 National Population Census Of The Republic Of Kazakhstan Analytical Report" (PDF). The Agency On Statistics Of The Republic of Kazakhstan. 27 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2022. 
  2. ^ "Twin cities". 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014. 
  3. ^ Twinning with Aktau[]
  4. ^ Visit of M.Saakashvili to Kazakhstan 31 Channel 28 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. March 31, 2005
  5. ^ KZ-Today 4 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. September 11, 2006

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan</span> Doğu Avrupa ve Orta Asyada yer alan egemen devlet

Kazakistan, resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Orta Asya'da, küçük bir bölümü Doğu Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kazakistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman çoğunluklu ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Astana</span> Kazakistanın başkenti

Astana, daha önce Akmola, Akmolinsk, Tselinograd ve Nur-Sultan olarak da adlandırıldı, Kazakistan'ın başkenti ve ikinci büyük şehridir. Şehir, Kazakistan'ın kuzeyinde Akmola Eyaleti içerisinde İşim Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Nüfusun ülkenin güney kesiminde yığılmasını önlemek amacıyla, 1998'de Kazakistan'ın başkenti ilan edilmiş ve başkent Almatı'dan buraya taşınmıştır. Astana, ülkenin en büyük kenti Almatı ile birlikte "doğrudan yönetilen cumhuriyet şehri" statüsüne sahiptir. Nüfusu 1 Aralık 2017 tarihi itibarı ile 1,029,556'dır.

<span class="mw-page-title-main">Nursultan Nazarbayev</span> Kazakistan Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Nursultan Äbişulı Nazarbayev ;, Kazak siyasetçi ve devlet adamı. Kazakistan Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı. 24 Aralık 1990'da başladığı cumhurbaşkanlığı görevinden 19 Mart 2019'da istifa etti. Günümüzde Türk Devletleri Teşkilatı ömür boyu onursal başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kazakistan bayrağı (Kazakça: Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы, Qazaqstan Respublikasynyñ memlekettık tuy), Kazakistan Cumhuriyeti’nin ulusal ve resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Akmola (il)</span> Kazakistanın bölgesi

Akmola Eyaleti, Kazakistan'ın idari teşkilatında bir bölgedir; adını bölgenin merkezi Akmola'dan almaktadır. Akmola şehri 1994'te Kazakistan'ın başkenti olduktan sonra adı Astana olarak değiştirilmiş; eyaletin başkenti ise Kökçetav olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kızılorda (il)</span> Kazakistan eyaleti

Kızılorda Eyaleti, Kazakistan'da bir eyalettir. İdari merkezi Ak Meçet olarak inşa edilmiş Kızılorda şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kazak alfabesi</span>

Kazak alfabesi, Kazakistan'ın resmî dili olan ve Türk dilleri ailesinde yer alan Kazakçayı yazarken kullanılan yazı sistemidir. Kazak alfabesinde tarih boyunca; Kiril alfabesi, Latin alfabesi ve Arap alfabesi olmak üzere üç farklı alfabe türü kullanılmıştır. 2017 yılında, dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından 2025 yılına kadar Kiril alfabesinden Latin alfabesine kademeli olarak geçileceği belirtilmiştir. Arap alfabesi ile yazılan Kazakça, günümüzde Çin, İran ve Afganistan'da yerel olarak kullanılmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan arması</span> Ulusal arma

Kazakistan arması, Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet arması olarak 4 Haziran 1992'de kabul edilmiştir. Armanın tasarımcıları Jandarbek Melibekov ve Şot-Aman Valihanov'dur. Arma için düzenlenen yarışmasına yaklaşık 245 proje ve 67 açıklama tasarımı katıldı. 1992'den önce Kazakistan SSC'nin diğer tüm Sovyet ülkelerine benzer bir arması vardı.

Mangışlak Yarımadası Kazakistan'nın güneybatısında, Hazar denizi'nin doğu kıyısında bir bölgedir. Bu bölge Kazakistanın Mangistav Eyaleti'nin sınırları içinde, en büyük şehri Aktau, 1992 yilina kadar Shevchenko 'dır. Kara-Tau (Kara-Dağ) sıradağları hariç, Yarımada deniz seviyesinin altındadır; Batyr havzası ortalama 130 metre deniz seviyesinden altındadır. Yarımadada Ham petrol, Doğalgaz, Mangan ve Kömür madenleri bulunur. Çöl iklimi olan yarımadada bitki örtüsü azdır, bu yüzden çok sayıda küçük ve büyük baş hayvancılığa elverişli değildir.

<span class="mw-page-title-main">Karağandı (il)</span>

Karagandı, Kazakistan'ın bir eyaletidir. Merkezi Karağandı'dır. Eyalet nüfusu 1.375.000; şehir nüfusu ise 437.000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Kazakistan (il)</span>

Batı Kazakistan Eyaleti, Kazakistan'da bir eyalettir. Merkezi Oral'dır ve nüfusu 200.000'dir. Rusya'ya sınırı vardır ve Ural Dağları'na yakındır. Ural Nehri Rusya'dan doğar ve eyaletin içinden akarak Hazar Denizi'ne dökülür. Batı Kazakistan kısmen Avrupa'da kısmen Asya'da yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Mangıstav (il)</span>

Mangıstav Eyaleti, Kazakistan'da bir eyalettir. Merkezi 154.500 nüfuslu Aktav'dır. Bütün Mangistav eyaleti nüfusu 373.400'dür.

<span class="mw-page-title-main">Jambıl (il)</span> Kazakistanın bir bölgesi

Jambıl, Kazakistan'ın bir eyaletidir. Merkezi Taraz'dır. Eyalet nüfusu 1.000.000 olup merkez şehir nüfusu 335.100'dür. Eyaletin Kırgızistan ve Özbekistan'la sınırları vardır. Ülke içinde de Karagandı Eyaleti, Türkistan Eyaleti ve Almatı Eyaleti'ne komşudur. Toplam alanı 144.200 km²'dir.

Jeltoksan Olayları ; Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov'un, Kazakistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri, Kazak kökenli Dinmuhammet Kunayev'i azlederek yerine Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nden Genadi Kolbin'in ataması üzerine Aralık 1986'da Kazakistan'ın başkenti Almatı'da patlak veren olaylar. Bazı kaynaklar Kolbin'in Rus kökenli olduğunu söylemekte, bazıları ise Çuvaş kökenli olduğunu iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1925'ten 1936'ya kadar var olan Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) içindeki Sovyetler Birliği'nin özerk bir Cumhuriyeti idi.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan cumhurbaşkanı</span> Kazakistanın devlet başkanı

Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve Kazakistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri başkomutanıdır. Devlet Başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti içindeki en yüksek makamın sahibidir. Bu pozisyonun yetkileri Kazakistan Anayasası'nın özel bir bölümünde açıklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ak Orda (ikametgâh)</span>

Ak Orda, Kazakistan'ın başkenti Astana'da bulunan Kazakistan devlet başkanının resmî ikametgahı ve ana çalışma merkezidir. İnşaatına 2001 yılında başlanmış olup 2004 yılında açılmıştır. Bina, eski Kosova cumhurbaşkanı ve günümüz dışişleri bakanı olan Behçet Pagolli'ye ait Mabetex şirketi tarafından inşa edilmiştir.

Kazakistan-Güney Kore ilişkileri iki ülke arasındaki uluslararası ilişkileri temsil eder.

Azerbaycan-Kazakistan ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ve Kazakistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri kapsar.

<span class="mw-page-title-main">İran-Kazakistan ilişkileri</span>

İran-Kazakistan ilişkileri, İran ve Kazakistan arasındaki dış ilişkiler ve diplomatik bağlardır.