ABS ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:
- ABS fren sistemi, otomobillerde kullanılan bir tür fren sistemi
- Akrilonitril bütadien stiren, kısaca ABS olarak bilinen polimer
- American Bureau of Shipping, denizcilik sektöründe faaliyet gösteren Amerikan klas kuruluşu
Plastik; karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O), azot (N) ve diğer organik ya da inorganik elementlerin oluşturduğu monomer adı verilen; basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isimdir. Plastik kelimesi, "şekillendirilebilen veya kalıplanabilen" anlamına gelen Yunanca πλαστικός (plastikos) ve "kalıplanmış" anlamına gelen πλαστός (plastos) kelimesinden türetilmiştir.
Polistiren, monomer hâldeki stirenden polimerizasyon ile üretilen bir polimerdir. Petrolden elde edilir. Plastik endüstrisinde daha çok PS kısaltması ile kullanılır. Oda sıcaklığında, polistiren katı halde bir termoplastiktir, enjeksiyon veya ekstrüzyon yolu ile işlenirken yüksek sıcaklıklarda eriyik hâle getirilir. Daha sonra soğutularak tekrar katılaşması sağlanır.
Termoset, ısıtıldığında sertleşen ve bu halini sonsuza dek koruyan plastiktir. Termoset, polimerlerin ısıl davranışlarına göre ayrıldığı iki temel gruptan biridir, diğeri de termoplastiktir. Zincir molekülleri arasında bulundurdukları çapraz bağlar aracılığıyla üç boyutlu bir yapı oluşturarak, mekanik etki ve yüklemelere daha duyjitleşirler. Rijitleşmeleri, elastik modülü ve dayanımlarının diğer polimer çeşitlerine göre daha yüksek olmasını sağlar. Termoplastiklerde olduğu gibi yüksek sıcaklıklarda ikincil bağların zayıflaması veya kopması sonucu zincirlerin kayma-dönme hareketlerinden ötürü oluşan elastik-plastik deformasyonlar, termosetlerde görülmez. Çünkü Van der Waals bağlarının yerine çapraz bağların getirmiş olduğu rijitlik sebebiyle, geleneksel termosetlerin plastik şekil değiştirme kabiliyetleri diğer polimerlere göre yok denecek kadar azdır, yani gevrektirler. Gevrek olmaları, bir anlamda kırılma tokluklarının da göreceli olarak düşük olmasının bir sebebidir. Yüksek sıcaklıklarda mekanik özelliklerini korurlar, ısıl stabiliteleri yüksektir. Buna rağmen erimezler, viskoz davranış göstermezler. Eğer çapraz bağların deforme olabilmesine imkân verebilecek şekilde bir ısı artışı olursa, direkt olarak yanmaya başlarlar. Bu özellikleri sebebiyle geri dönüşümleri mümkün değildir. Çekme eğrilerine bakıldığında homojen elastik deformasyon sonucu akma sınırını hemen geçtiklerinde koptukları, kırıldıkları görülür. Bu da plastik deformasyon kabiliyetlerinin ne kadar düşük olduğuna işaret eden bir kanıttır. Termoset polimerler, yalnızca polimerleşme ve olgunlaşma sırasında şekillendirilebilir. Termoset malzemeler polimerizasyon ve olgunlaşma süreçlerini tamamladıktan sonra çapraz bağlı güçlü bir yapı oluştururlar, ısıya ve korozyona dayanımları termoplastik malzemelere göre daha yüksektir. Termoset plastiklere örnek olarak reçineler poliüretan, poliimid, polibütadien ve vulkanize kauçukları verebiliriz, termoplastik ürünlere örnek olarak ise polietilen, polipropilen ve polistireni verebilir. Cam güçlendirici plastikler olarak kullanılan doymamış polyester reçineler de termosetlere bir örnektir. Elastomerlerin çoğu termoset plastiklerdir ancak termoplastik elastomerler de vardır.
Monomer, diğer monomer molekülleri ile birlikte reaksiyona girerek daha büyük bir polimer zinciri veya üç boyutlu bir ağ oluşturabilen bir moleküldür, bu sürece polimerizasyon adı verilir.
Asetonitril (ACN ya da MeCN olarak kısaltılır) formülü CH3CN olan bir kimyasal bileşiktir. Bu renksiz sıvı en basit organik nitril ve sıklıkla kullanılan bir çözücüdür. Siyano grubuna metil kökü bağlanmasıyla oluşur. Bu yüzden metil siyanür de denebilir. Akrilonitril üretiminde yan ürün olarak ortaya çıkmaktadır.
Plastik türlerinin kısaltmaları
SABIC Suudi Arabistan'da yer alan dünyanın en büyük petrol yan ürünleri üreten ve işleyen şirketlerinden biridir.
Genleştirilmiş Polistiren (EPS), stiren monomerinin polimerizasyonu sonucunda oluşan polistiren polimerinin şişirilmesi yoluyla elde edilen, karakteristik olarak beyaz renkli bir termoplastik malzemedir. Özel üretimler sonucunda karbon/grafit katkılı ve siyah/gri renkli üretimleri de mevcuttur. Bu tip ürünlerde, uzun dalga ışınımının polistiren tanecikleri tarafından yansıtılması amaçlanmıştır. Böylece daha düşük ısıl iletkenlik değerleri sağlanabilmektedir.
Genelde Dow olarak adlandırılan Dow Chemical Company, Midland, Michigan, ABD merkezli ve birleşmiş olan DowDuPont şirketinin öncüsü olan bir Amerikan çok-uluslu kimyasal şirketidir. Dow, 1897'de Michigan Midland'da tuzlu su altında tuzlu hâlde bulunan bromu çıkarmak için yeni bir yöntem icat eden kimyager Herbert Henry Dow tarafından kuruldu. 1 Eylül 2017'de, DowDuPont'u oluşturmak için DuPont ile birleşti. Mart 2018'de Jeff Fettig'in 1 Temmuz 2018'de DowDuPont'un yönetim kurulu başkanı ve Jim Fitterling'in 1 Nisan 2018'de Dow Chemical'ın CEO'su olacağı açıklandı. 2017 yılında birleşmeden önce, dünyanın en büyük ikinci kimyasal üreticisi ve pazar kapitalizasyonuna göre dünyanın en büyük üçüncü kimyasal firmasıydı. 2014 yılında kimyasal üretimde dünyada ikinci sırada yer aldı.
Akrilonitril, vinil grubunun bir nitril grubuna bağlanması ile oluşan, C2H3CN formüllü organik bileşiktir. Bu renksiz sıvı, akrilonitril bütadien stiren ve poliakrilonitrilin üretiminde kullanılır ve çok tepkindir. Keskin, sarımsak veya soğan benzeri bir kokusu vardır. Düşük dozlarda bile zehirlidir. Akrilonitril ilk olarak Fransız kimyager Charles Moureu tarafından 1893'te sentezlenmiştir. Akrilonitril üretiminin yan ürünleri asetonitril ve hidrojen siyanür olmaktadır.
Emülsiyon polimerizasyonu genellikle su, monomer ve yüzey aktif madde içeren bir emülsiyon ile başlayan bir tür radikal polimerizasyondur. En yaygın emülsiyon polimerizasyonu tipi, su içinde yağ emülsiyonu olup, bu polimerizasyon tipinde monomer damlacıkları, su fazı içinde olan yüzey aktif cisimleri ile emülsiyon haline getirilir. Bazı polivinil alkoller veya hidroksietil selüloz gibi suda çözünen polimerler, emülsiyonlaştırıcı/stabilizatör olarak kullanılabilir. "Emülsiyon polimerizasyonu" adı, tarihsel bir yanlış anlamadan kaynaklanan, hatalı bir adlandırmadır. Polimerizasyon aslında emülsiyon damlacıklarında meydana gelmez, işlemin ilk birkaç dakikasında kendiliğinden oluşan lateks/kolloid parçacıklarında gerçekleşir. Bu lateks partikülleri tipik olarak 100 nm büyüklüğünde olup birçok polimer zincirinden oluşurlar. Her partikül yüzey aktif madde ('sabun') ile çevrili olduğu için partiküllerin birbiriyle pıhtılaşması önlenir; yüzey aktif maddenin üzerindeki elektrik yükü diğer partikülleri elektrostatik olarak iter. Sabun yerine suda çözünür polimerler stabilizatör olarak kullanıldığında, parçacıklar arasındaki itme, suda çözünür polimerlerin parçacığın üzerinde diğer parçacıkları iten bir 'tüylü tabaka' oluşturması ile olur. Bunun nedeni parçacıkları bir araya getirmenin tüylü tabakadaki polimer zincirlerinin sıkıştırılmasını gerektirmesidir.
Bazen termoplastik kauçuklar olarak adlandırılan termoplastik elastomerler (TPE), hem termoplastik hem de elastomerik özelliklere sahip malzemelerden oluşan bir kopolimerler sınıfı veya fiziksel bir polimer karışımıdır. Elastomerlerin çoğu termoset iken, termoplastiklerin imalatta, örneğin enjeksiyonlu kalıplama yoluyla nispeten kullanımı kolaydır.
Araba tamponu, bir motorlu taşıtın ön ve arka uçlarına bağlı veya bunlarla entegre bir yapıdır. Küçük bir çarpışmada darbeyi emer ve tamir maliyetlerini en aza indirir. Otomobiller üzerinde 1904 yılında, ağırlıklı olarak süs işlevi gören sert metal tamponlar ortaya çıktı. 1950 yıllarında Dagmar tamponu popüler idi. Ön tampon aracın kaput, far, radyatör panjuru'nu, arka tampon ise egzoz susturucusu, araba bagajı, geri vites lambası'nı kapsar. Araç bileşenlerini koruma ve güvenliği artırma işlevselliğine daha fazla odaklanma, tamponları yıllar içinde değiştirdi. Tamponlar ideal olarak araçlar arasındaki yükseklik uyumsuzluklarını en aza indirir ve yayaları yaralanmalardan korur. Çoğu modern otomobil tamponları, polikarbonat (PC) ve akrilonitril bütadien stiren (ABS) kombinasyonundan yapılmıştır.
Sentetik kauçuk, herhangi bir yapay kauçuk ve elastomerdir. Petrol yan ürünlerinden sentezlenen polimerlerdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yılda yaklaşık 32 milyon metrik ton kauçuk üretiliyor ve bu miktarın üçte ikisi sentetikdir. Sentetik kauçuklardan elde edilen küresel gelirler 2020'de yaklaşık 56 milyar ABD dolarına yükseldi. Sentetik kauçuk, tıpkı doğal kauçuk gibi, otomotiv endüstrisinde lastikler, kapı ve pencere profilleri, hortumlar, kayışlar, paspas ve döşeme için birçok kullanıma sahiptir. Farklı fiziksel ve kimyasal özellikler sunarlar, böylece belirli bir ürün veya uygulamanın güvenilirliğini artırabilirler. Sentetik kauçuklar, iki ana açıdan doğal kauçuklardan üstündür: termal kararlılık ve yağlara ve ilgili bileşiklere karşı direnç.
Çadır kazığı, genellikle üst ucunda bir kanca veya delik olan bir sivri uçtur. Tipik olarak ahşap, metal, plastik veya kompozit malzemeden yapılır. Bir kamp ve çadırı halat ile yere tutturmak için yere itilir veya sürülür. Çadır direğine de bağlanabilir. Geleneksel olarak, küçük bir ağaç dalının bir bölümünden bir çadır kazığı doğaçlama yapılır, mümkünse küçük bir yan dal bir kanca bırakmak için kesilir.
Stiren, kimyasal formülü C6H5CH=CH2 olan organik bir bileşiktir. Bu benzen türevi, renksiz yağlı bir sıvıdır, ancak eski numuneler sarımsı görünebilir. Bileşik kolayca buharlaşır ve tatlı bir kokuya sahiptir, ancak yüksek konsantrasyonlar daha az hoş bir kokuya sahiptir. Stiren, polistirenin ve birkaç kopolimerin öncüsüdür. 2010'da yaklaşık 25 milyon ton stiren üretildi ve bu miktar 2018'de yaklaşık 35 milyon tona yükseldi.
1,3-Bütadien, (CH2=CH)2 formülüne sahip organik bileşiktir. Kolayca yoğunlaşan renksiz bir gazdır. Sentetik kauçuğun öncülü olarak endüstriyel olarak önemlidir. Molekül, iki vinil grubunun birleşimi olarak görülebilir. En basit konjüge diendir (çifte alken).
Poliakrilonitril (PAN), (CH2CHCN)n doğrusal formülüne sahip bir sentetik, organik polimerdir. Hemen hemen tüm PAN reçineleri, ana monomer olarak akrilonitril içeren kopolimerlerdir. PAN, ultra filtrasyon membranları, ters ozmoz için içi boş elyaflar, tekstil elyaf ları ve oksitlenmiş PAN elyafları dahil olmak üzere çok çeşitli ürünlerin üretiminde kullanılır. PAN elyafları çok yüksek kaliteli karbon elyafın kimyasal öncüsüdür. Stiren-akrilonitril (SAN) ve akrilonitril bütadien stiren (ABS) plastik gibi birçok önemli kopolimerdeki bileşen tekrar birimidir.
Mühendislik plastikleri, yaygın olarak kullanılan emtia plastiklerinden daha iyi mekanik veya ısıl özelliklere sahip bir plastik malzeme grubudur.
