Akkerman Antlaşması
 Bükreş Antlaşmasıyla belirlenen Osmanlı-Rus sınırı | |
| Tür | Düzenleme ve Ticaret Antlaşması |
|---|---|
| İmzalanma | 7 Ekim, 1826 |
| Yer | Akkerman, Boğdan |
Akkerman Antlaşması, 7 Ekim 1826 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında Romanya'nın Akkerman kentinde imzalanmış bir düzenleme ve ticaret antlaşmasıdır.[1]
Rusya, 1812 Bükreş Barış Antlaşması, hükümlerinin açıklığa kavuşturulması ve yorumlanması yolunda 1814'ten beri çalışmış en sonunda 17 Mart 1826'da Bâb-ı Âli'ye verdiği bir ültimatom ile amacına kavuşmuştur. Osmanlı ve Rus delegeleri Akkerman'da görüşmelere başlamışlardır. Ruslar isteklerini çok genişletmişler ve hemen hepsini kabul ettirmişlerdir. Böylece meydana gelen Akkerman Antlaşması, 1812 Bükreş Barış Antlaşması'nın yorumlanması ve açıklanması durumundan çıkarak, Bükreş Antlaşması'nı baştan başa değiştiren bir şekil almıştır.
Sekiz madde ile buna bağlı iki ayrı ekten meydana gelen Akkerman Antlaşması'na göre Osmanlı Devleti, Bükreş Antlaşması hükümlerine göre kendisine verilmesi gereken Kafkas kalelerinden vazgeçmiş, savaş sebebiyle Rus uyruklarının zararlarını ödemeyi, Rus tüccarlarının Osmanlı ülkesi içinde serbestçe ticaret yapabilmelerini ve Rusya'nın Karadeniz ticaretini geliştirmek için başka devlet gemileri hakkında Çar hükûmeti tarafından girişilecek teşebbüslerde yardım etmeyi kabul etmiştir. Ayrıca iki devlet arasında daha önceki antlaşmaların hükümleri kuvvetlendirilmiştir. Antlaşmaya bağlı olan ve iki ekten birincisi ile Eflâk ve Boğdan'da voyvodaların boyarlar tarafından ve yedi yıl süre ile seçimleri, voyvodaların Babıali'ye bağlı olmaksızın memleketlerini yönetmeleri ve Rusya'nın tasvibi alınmadan azilleri yoluna gidilmemesi kararlaştırılmıştır. İkinci ekte ise Bükreş Barış Antlaşması ile Sırplara verilmiş olan imtiyazlar ve on sekiz ay içinde Sırp temsilcileri ile görüşmeler yapılıp verilecek kararlar üzerine bir ferman çıkarılarak, bunun Rusya'ya bildirileceğine söz verilmiştir. Besarabya'da da Rusya'nın yararına olmak üzere bir sınır düzeltilmesi yapılmıştır.
Bükreş Antlaşması'nı baştan başa değiştiren sekiz madde ve buna bağlı iki senetten ibaret olan bu anlaşmaya göre, Rusya Karadeniz'de gemi bulundurmak hakkını almış ve Rus tüccarlarının Osmanlı toprakları içinde serbestçe ticaret yapmalarını Osmanlılara kabul ettirmiştir.
Osmanlı Devleti'nin her bakımdan zayıf bulunduğu bir sırada, Rusya'nın savaş tehdidi karşısında imzalamak zorunda kaldığı Akkerman Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin zararına bir belge olmuştur. Bu gibi nedenlerden dolayı Akkerman antlaşması, Osmanlı Devletinin aleyhinde olan önemli antlaşmalardan biridir.
Kaynakça
- ^ Ankara University review of Centre for Research Studies in Ottoman History. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. 2009. ss. 100-102. 24 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2017.
