İçeriğe atla

Akhilleus Mozaiği (Zeugma)

Akhilleus Mozaiği (Akhilleus Skyros Adasında Mozaiği), Zeugma antik ketindeki Poseidon Villası taban mozaiğidir.

M.S. 3. yüzyılın ilk yarısına tarihlenir. Zeugma Mozaik Müzesi'nde sergilenmektedir. Ortasında bir fıskiye olduğu için bir havuz tabanı olduğu düşünülür.[1] Bordürü dalga motifi ile çevrelenmiş mozaiğin merkezinde Troya Savaşı sırasında Helenlerin en büyük kahramanı olan Akhilleus bulunur. Akhilleus'un Skyros adasında kral Lykomedes'in sarayında, Odysseus tarafından bulunduğu an resmedilmiştir.

Akhilleus, Troya savaşına katılmasını istemeyen annesi ve babası tarafından gönderilmiş olduğu sarayda kadın kıyafetleri giyerek kralın kızları ile birlikte yaşamaktadır. Öyküye göre Odysseus, savaşın habercisi olan trompet seslerini duyurmaya başlayına kadınlar kaçışmış, Akhilleus ise silahlara sarılmış ve böylece kimliği açığa çıkmıştır. Sahnenin resmedildiği orta kısmın hemen etrafında yumuşak ve esnek bir dalga motif bulunur.

"Akhilleus Skyros Adasında" teması

Akhilleus, Homeros’un kaleme aldığı İlyada destanında Hellenlerin Troya Savaşı’ndaki en büyük savaşçısı olarak yer alır ve “Akhilleus Skyros'ta” teması Arkaik, Klasik ve Hellenistik Dönemlerde çeşitli duvar resimlerine ve taban mozaiklerine esin kaynağı olmuş bir konudur.[2] Roma İmparatorluğu'nun Türkiye, İspanya, Kuzey Afrika, Mauretanya, Galya gibi değişik bölgelerinde M.S. 2. ve 4.yüzyıl arasına tarihli Akhilleus Skyros’ta mitolojisini konu alan yaklaşık 15 mozaik bulunur.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Gürses, Emel (2019). "Tarih, estetik ve toplumsal cinsiyet: Zeugma mozaiklerinde kadın imgesi". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  2. ^ a b Eraslan, Şehnaz. "Roma Dönemi Duvar Resmi ve Mozaiklerde Akhilleus Skyros'ta Sahnesi: Efes, Pompeii ve Zeugma Örneği". 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mozaik</span>

Sanatta mozaik; bir yüzeyin, farklı renklerdeki küçük parçacıkların yan yana getirilmesi yöntemiyle süslenmesi ve bu şekilde üretilmiş eserdir. Taş, cam, tuğla, metal veya deniz kabuğu gibi çok çeşitli malzemelerden mozaik yapılabilir. Kakmacılıktan farklı olarak, mozaik sanatında parçacıklar yüzeydeki çukurcuklara yerleştirilmez, yüzeye yapıştırıcı ile tutturulur.

<span class="mw-page-title-main">Zeugma</span> Türkiyede bir antik kent

Zeugma, Gaziantep'in Nizip ilçesine bağlı Belkıs köyünde bulunan antik yerleşim.

<span class="mw-page-title-main">İlyada</span> Truva Savaşını anlatan bir destan

İlyada, Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır. Yunancada Odysseia ile birlikte en eski destan olduğu düşünülen, epik bir şiirdir. Eldeki veriler ışığında Homeros tarafından MÖ 7. ya da 8. yüzyılda yazıldığı düşünülen Antik Yunan edebiyatının temel eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Odisseus</span> Yunan mitolojisinde İthaka kralı

Odisseus, Yunan mitolojisinde İthaka kralıdır. Laertes ile Antikleia'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Hektor</span> Truva Kralı Priamın büyük oğlu, Parisin ağabeyi

Hektor, Truva krallarından Priam ve eşi Hecuba'nın en büyük oğlu, Paris'in ağabeyi, Dardanus'un torunuydu. Tros'un Ida dağlarında yaşardı. Tüm zamanların en büyük savaşlarından biri olarak kabul edilen Truva Savaşı'nda mücadele eden Truva prensiydi. Ayrıca bu savaşı konu alan İlyada destanının da kahramanlarındandı. Teke tek savaştığı Akhilleus tarafından öldürüldüğü belirtiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Odisseia</span>

Odysseia ya da Odesa Homeros'un derlediği ünlü destanlarından biridir. Diğeri de İlyada'dır. Modern Batı kültürünü oluşturan temellerden biridir ve İlyada destanından sonra günümüze ulaşan ikinci en eski Batı edebiyatı örneğidir. Bilim adamları MÖ 8. yüzyılın sonlarında, Anadolu'nun bir kıyı kenti olan İyonya'da oluşturulduğunu tahmin etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Truva Savaşı</span> Yunan mitolojisinde efsanevi savaş

Truva Savaşı, Yunan mitolojisinde M.Ö. 12. veya 13. yüzyıl civarında meydana gelen efsanevi bir çatışmadır. Savaş, Truvalı Paris'in Helen'i Sparta kralı kocası Menelaos'tan almasının ardından Akalar (Yunanlar) tarafından Truva şehrine karşı yürütülmüştür. Savaş Yunan mitolojisindeki en önemli olaylardan biridir ve başta Homeros'un İlyada'sı olmak üzere Yunan edebiyatının birçok eserinde anlatılmaktadır. İlyada'nın özü on yıl süren Truva kuşatmasının onuncu yılında dört gün iki gecelik bir dönemi anlatır; Odisseia ise savaşın kahramanlarından biri olan Odisseia'un eve dönüş yolculuğunu anlatır. Savaşın diğer bölümleri, fragmanlar halinde günümüze ulaşan epik şiirler döngüsünde anlatılır. Savaştan bölümler, Yunan tragedyası ve Yunan edebiyatının diğer eserleri ile Virgil ve Ovid gibi Romalı şairler için malzeme sağladı.

<i>Troilus ve Cressida</i> William Shakespearein bir oyunu

Trolius ve Cressida, William Shakespeare'in tarihsel oyunlarından biridir. 1602 yılında yazıldığı varsayılmaktadır. Shakespeare, oyunun hikâyesini Geoffrey Chaucer'ın Troilus and Criseyde başlıklı şiiri de dahil olmak üzere birkaç farklı kaynaktan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diomidis</span> Yunan Mitolojisinde Argos Kralı

Diomedes ya da Diomede Truva Savaşı'na katılmasıyla tanınan Yunan mitolojisinde bir kahramandır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Saray Mozaikleri Müzesi</span> müze

Büyük Saray Mozaikleri Müzesi, İstanbul'da Sultanahmet Meydanı'nındaki Arasta çarşısında yer alan mozaik müzesidir. Müze binası, üzerine Sultanahmet Camii Çarşısı'nın yapıldığı Büyük Saray'ın, tabanı mozaiklerle kaplanmış olan peristil bölümünün kalıntıları üzerine inşa edilmiştir. Peristilin diğer bölümlerine ait mozaikler de bulundukları yerden müze binasına getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Palladion</span>

Palladion. Antik ve efsanevi Truva kentinin kalesinde bulunduğuna inanılan kentin koruyucusu Pallas Athena'ın sağ elinde mızrak, sol elinde ise kalkan tutar hâlde, zafer tanrıçası Nike ile kabartma heykeli veya resmi. Bu kabartma heykeli veya resmi Zeus tarafından İlionun kuruluşu sırasında gökten atılmıştır.

<i>Troyalı Kadınlar</i> Evripides trajedisi

Troyalı Kadınlar, MÖ 415 yıllarında Euripides tarafından kaleme alınmış tragedyadır. Euripides’in Truva Savaşı'nı konu alan üçlemesinin üçüncü kitabı olan eser, Atina ve Sparta halklarını karşı karşıya getiren ve on yıl süren Peloponez Savaşı ortamında yazılmıştır. Bu oyun, şehirleri yağmalandıktan, kocaları öldürüldükten ve kalan aileleri köle olarak götürüldükten sonra geriye kalmış Troyalı kadınların kaderini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elaiussa Sebaste</span>

Elaiussa Sebaste veya Elaeousa Sebaste Mersin'e 55 km uzaklıkta, Silifke yönünde bulunan bir antik Roma şehri. Elaiussa terimi zeytin manasına gelmekte olup, şehir M. Ö. 2. yüzyılda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hekabe (oyun)</span> Evripides trajedisi

Hekabe, Euripides tarafından MÖ 424'te yazılmış trajedidir. Truva Savaşı'ndan sonra, Yunanlar Truva'dan ayrılmadan önce gerçekleşir. Ana karakter, düşmüş Truva Şehri'nin kraliçesi Hekabe'dir. Hikâye kısaca, Hekabe'nin kızı Polyksena'nun Akhilleus'un mezarına kurban edilmesinden ve oğlu Polydoros'un öldürülmesinden intikamını nasıl aldığını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Rhesus (oyun)</span> Evripides trajedisi

Resos, Euripides'e atfedilen bir Atina trajedisidir. Oyunun yazarı, antik çağlardan beri tartışmalıdır. 17. yüzyıldan beri oyunun estetik temeli ve sözcük haznesindeki tuhaflıklar sebebi ile, başta Joseph Scaliger olmak üzere, farklı bilim insanları tarafından oyun araştırılmıştır. Oyunun Euripides'e ait olduğu hala tartışmalı bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Sikroslu Likomedes</span>

Yunan mitolojisinde,, Truva Savaşı sırasında Euboea yakınlarındaki Sikros Adasında Dolopyalıların en önemli kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Neoptolemos</span>

Neoptolemos, Yunan Mitolojisinde savaşçı Akhilleus ve prenses Deidamia'nın oğludur ve Oneiros'un kardeşidir. Antik Epirus'un Molosslularının hanedanının efsanevi atasıdır.

Küçük İlyada eski Yunan edebiyatının kayıp bir destanıdır. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi ve bütün Truva Savaşı'nı epik bir şekilde anlatmıştır. Küçük İlyada hikâyesi kronolojik olarak Aethiopis'ten sonradır ve Iliou Persis da Küçük İlyada'dan sonradır. Küçük İlyada'nın yazarı, diğer antik yazarlar tarafından çeşitli şekillerde Pyrrha'lı Lesches, Spartalı Cinaethon, Erythrae'li Diodorus, Phokaialı Thestorides veya Homeros'un kendisine atfedilmiştir. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış dört şiir kitabından oluşuyordu.

Dionysos'un Düğünü Mozaiği, Zeugma antik kentinde, günümüzde Birecik Barajı'nın suları altında kalmış olan villanın taban mozaiklerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Europa'nın kaçırılışı mozaiği (Zeugma)</span>

Europa'nın Kaçırılışı mozaiği, Zeugma antik kentinde, günümüzde Birecik Barajı'nın suları altında kalmış olan villanın taban mozaiğidir.