İçeriğe atla

Akha Birliği

Akha Birliği
Κοινὸν τῶν Ἀχαιῶν
Koinon ton Achaion
MÖ 280-MÖ 146
MÖ 150'de Akha Birliği
MÖ 150'de Akha Birliği
BaşkentAigion (toplantı mevkii)
Yaygın dil(ler)Dorik Koine Grekçe Akha lehçesi
Antik Koine Grekçe
HükûmetSeçilmiş "Stretegos" idaresindeki cumhuriyet
Tarihçe 
• Kuruluşu
MÖ 280
• Aigon liderliğinde "Makedonyalıları kovmak hedefi ile" yeniden kurulma
MÖ 280
• Sicyon sehrinin baglanması
MÖ 251
• Philopoemen'in Sparta'yi fethi
MÖ 188
• Roma Cumhuriyeti tarafından fethi ve devletin kaldırılması
MÖ 146
• Dağılışı
MÖ 146
Para birimiGrek drahması
Öncüller
Ardıllar
Müttefik şehir devletleri
Roma Cumhuriyeti Akha Eyaleti
Yak. MÖ 200'de Makedonya ve Ege Denizi etrafındaki ülkeler

Akha Birliği, Helenistik dönemde kuzey ve orta Peloponez yarımadasında bulunan Yunan şehir devletlerinin belli bir dönem için seçilmiş bir "strategos" ve bir federasyon meclisi tarafından yönetilen bir cumhuriyet şeklindeki konfederasyonu. Bu konfederasyon MÖ 280 ile MÖ 149 döneminde bağımsız bir devlet olarak hüküm sürmüştür. Bazen "İkinci Akha Birliği" olarak da anılmaktadır çünkü M. Ö. 5. yüzyılda aynı bölgede daha zayıf federasyon bağları bulunan şehir devletlerinden oluşmuş bir "Akha Birliği"nde hüküm sürmüş bulunmaktaydı. Bu devlet içinde bulunduğu topraklara verilen bir coğrafi bölge ismi olan Akha bölgesinden adını almaktadır.

Tarih

Birinci Akha Birliği belgelere göre MÖ 5. yüzyılda bulunmaktadır. Antik tarihçi Herodotus'a göre bu müttefik şehirler federasyonu 12 şehirden oluşmaktaydı: Pellene, Egira, Vergina, Bouras, Helice, Aegium, Rhypes, Patras, Perez, Olenos, Dyme, Trite. Sonra Rhypes ve Aigeai bu şehirler federasyonu listesinden kaybolmaktadırlar ama bunların yerine Léontion ve Cerynee listeye girmektedirler. Bu federasyon üyeleri arasındaki bağlantılar hakkında bilgiler ve belgeler elimizde bulunmamaktadır. Büyük olasılıkla bağlantıların fazla politik olmayıp daha çok dinsel olduğu belirtilmektedir. Birinci Akha Birliği Helenistik dönemde Makedonya Kralları olan I. Demetrius Poliotcetes ile Cassandara Makedonyalı'nın dönemlerinde sona erdi. Bu krallar birlik şehirlerinin çoğuna kendi adamlarını tiran-diktatör yetkilerle baş idareci olarak seçtirdiler ve birçok şehirlere de zorla Makedon askeri garnizonları yerleştirdiler. Bu nedenle şehir-devleti üyeleri ya Makedonya hegemonyasına geçtiler veya imkânları varsa federasyondan ayrıldılar. Birinci Akha Birliği böylelikle sona erdi.

İkinci Akha Birliği daha sıkı askeri ve idari bağlantılarla kurulmuştur. Buna nedenin bu yeni condefedarsayon üyesi şehirleini daha önceki birliğin başarısızlığını önlemek için olduğu kabul edilmektedir.[1] MÖ280'de Makedonya Kral Demetrius Poliorcetes'in oğlu olan II. Antiganos Gonayas Makedonya'yı eline geçirmiş olan Ptolemius Ceraunus'dan tekrar krallığı eline geçirmek için mücadeleye girişmişti ve bu Makedonya Krallığı'nın Peloponez'de güçlerini ve etkilerini zayıflatmıştı. Merkeziyetçi Makedonya Krallığı'nın zayıflığından istifade etmek isteyen Akha topraklarında bulunan şehir-devletleri MÖ 280'de şehirlerinde garnizonları olan Makedonyalıları ve Makedonyalılara dayanan tiran-diktatör idarecileri şehirlerinden çıkartıp atmayı başardılar. Bu şehirler ikinci bir "Akha Birliği" kurdular. Bu birlik önce Peloponez Yarımadası'nın kuzey doğusunda bulunan şehir devletleri arasında kurulup önce Dyme, Patras, Tritée ile Pharée'den oluşmaktaydı.

Bundan sonraki 30 yıl içinde birinci şehir devletleri grubuna Aegium, Bura, Leontium, Égita, Pellène şehri-devletleri de katıldı. MÖ 244'te şehir-devleti olan Sicyon bu devletin idarecisi olan Arestes Sicyonlu ile Akha Birliği'ne katıldı.[1] Arestes Sicyonlu MÖ 244-MÖ 212 arasında 14 defa 2-yıllık dönem için Akha Birliği Stretagos'u görevinde bulundu.[1] Akha Birliği hemen Makedonya Krallığı aleyhine büyümeye başladı ve Peleponez Yarımadası'nda bulunan şehir-devletlerini hepsini idaresi altına aldı. Birlik Strategosu olan Arestes Sicyonlu Mısır'dan mali yardım aldı. MÖ 243'te yine bu idareci Korint şehri kalesindeki Makedonya askerleri garnizonun atılmasına neden oldu ve Korint MÖ 243'te birliğe katıldı.[1] Sonra Argopolis bölgesinde Epidarus, Tröezen ve Korint kıstağı üzerindeki Megara da birliğe dahil oldular.?[1] MÖ 239-MÖ 235 döneminde birliğe Makedonya Kralı ile anlamazlığa düşüp savaşa girme tehlikesi geçirdi. MÖ 235'te tiran Lydiadas'ın kararı ile Megapolis gönüllü olarak birliğe katıldı. Lydiades bundan sonra tekrar tekrar birliğin Stretagos'luk görevine seçildi. Bazen Lydiadas bazen Aratus Sicyonlu ile işbirliği yaptı bazen de ona rakip oldu. MÖ 229'da Makedonya Kralı ile anlaşmazlık olduğu sırada MakedonYa Kralı Demetrius'un ölmesi Akha Birliği'nin zirve noktasına erişmesine yol açtı. MÖ 237-238 de daha önce birlikten ayrılmış olan Megara tekrar birliğe katıldı. Aegina ve tiran Aristomachos idaresindeki Argos MÖ 228'da Akha Birliği'ne katıldılar.[2]

Birliğin büyümesi daha büyük vatandaş ordusu ve daha çok sayıda paralı asker tutabilmek için daha büyük bütçe sağladı. Fakat çok geçmeden Akha Birliği aynı yarımadada yerleşik bulunan Sparta Kralı II. Cleomenes ile anlaşmazlığa düştü. O zaman Akha Birliği strategosu olan Arates Synodlu, Makedonya Kralı Antigonus Doson'dan destek istemek zorunda kaldı. Makedonyalıların desteği ile Sparta devletine karşı "Sellasia Muharebesi"ni kazandı. Fakat Makedonya Kralı Akha bölgesinde eski prestij ve gücünü tekrar kazanmış oldu. MÖ 220'de Akha Birliği Aetolia Birliği ile savaşa girdi ve "İkinci Müttefikler Savaşı" adı verilen bu savaş MÖ 220-217 döneminde sürdü. Genç Makedonya Kralı V. Philip Makedonyalı Akha Birliği tarafini tutmakla beraber arabuluculuk için Korint'te bir Panhelenik Konferansı topladı ve bu konferansta Aetolia Birliği'ni tenkit etti.[2]

Bu birliğin ünlü devlet adamı Aratus Sicyonlu bu sırada öldü. Ama Akha Birliği politikacıları MÖ 215-205 Birinci Makedonya Savaşı sırasında Makedonya Kralı'nın Romalılara yenik düşmesinden faydalandılar. Strategos Philopemen idaresi altında "Nabiler Savaşı" dolayısıyla çok zayıflamış olan Sparta şehir-devletini eline geçirdiler. Böylece Akha Birliği Peloponez yarımadasının tümünü hükmü altına aldı.[2]

Akha Birliği'nin önemi uzun zaman devam etmedi. MÖ 171-168 döneminde Akha Birliği, Üçüncü Makedonya Savaşı için Makedonya Kralı Persesus ile bir ittifak yapmayı düşündüğü için Romalılar tarafından cezalandırıldı. Roma Cumhuriyeti birliğin Roma'ya daha uygun davranması için bazı ileri gelenleri rehine olarak aldılar. Bunlar arasında ünlü Helenistik tarihçi olan ve Roma Cumhuriyeti'nin kuruluş ve yükselmesi hakkında ünlü tarih kitabını yazan Polybius da bulunmaktaydı.

Dördüncü Makedonya Savaşı'nda Romalılar tarafından MÖ 169'da feshedilen Makedonya Krallığı'na Andriscus adlı bir Grek Romalılar tarafından Makedonya Kralı Perseus'un oğlu olduğunu iddia edep hak iddia etti ama İkinci Pinda Muharebesi'nde yenilip Makedonya Krallığı tarihe karıştı. Ama bundan hemen sonra Akha Birliği Romalılara savaş ilan etti. Romalı general "Lucius Mummius Achaicus" Akha Birliği ordusunu MÖ 146'da Korint Muharebesi'nde darmadağın etti.[2]

Roma Cumhuriyeti'nin o zamana kadar takip edilen stratejik ve taktik tutumu bundan sonra değiştirildi. Roma Cumhuriyeti eskisi gibi yerel devletleri tolere edeceğine Yunanistan'ı tamamen Roma Cumhuriyeti'ne ilhak etti. İdari olarak Akha Birliği arazileri "Akha" adı verilen Romalı eyaleti olarak yönetilmeye başlandı.[2]

Roma Cumhuriyeti'ne bağlı bir eyalet olarak Akha Birliği ismi bu eyaletin ismi olarak devamla kullanılmıştır.

Devlet idaresi

İkinci "Akha Birliği" olarak kurulan şehir-devletleri birliği için cumhuriyetçi konfederasyon devlet şekli, merkeziyetçi Helenistik krallıklara karşı durabilmek için en uygun bir devlet şekli olduğu belirtilmektedir. Bu birliğe katılan her şehir-devletinin birbirine eşit olduğu prensibi kabul edilmekteydi. Birliğe katıldıktan sonra diğer şehir-devletleri ile ayrı ayrı müzakerelere ve antlaşmalara girmemeyi ve tek bir konfederasyon olarak müzakerelere katılmayı kabul etmekteydiler. Birliğe katılanlar şehir-devletlerine politik tedbirler almada ne kadar otonomi tanınacağı kuvvet gösterisi olmayacağında anlaşılmıştı ve birliğe katılanlar bu sorunları bir "federal meclis"te dostça görüşmeyi ve her şehir-devletine esneklik tanımayı kabul ettiler.

MÖ 255-254'ten itibaren "Federasyon Meclisi" yılda dört "genel toplantı" ("synodos") veya olağanüstü özel toplantılar ("synketos") yapmaya başladı ve bu toplantılar sırasında "idare grubu" ile "halk meclisi"ni ("ecclesia") bir araya getirme imkânları doğdu. Konfederasyonun günlük idare işleri için iki sene görev verilen ve her iki senede bir seçimle getirilen bir "general (stretagois)" görevlendirildi. Önce bu strategois'un ancak iki defa tekrar seçilebilmesi öngörüldü ama sonradan gayet iyi idareci olan Aratos Siçyonlu tekrar tekrar seçildi. Bu idareciye tavsiyeler vermek için bu stretegois kendine bağlı "idare grubu" kurulmakta idi.

Katılan şehir devletleri listesi

Akha bölgesi

  • Dyme (MÖ 281)
  • Patras (MÖ 281)
  • Pharae (MÖ 280)
  • Tritaia (MÖ 280)
  • Aegium (MÖ 275)
  • Boura (~MÖ 270)
  • Cerynea (~MÖ 270)
  • Leontion (~MÖ 265)
  • Aegira (~MÖ 265)
  • Pellene (~ MÖ 265)
  • Olenus (?)
  • Helike (.Ö 373'ten önce)

Korintiya bölgesi

  • Sicyon (MÖ 251)
  • Korint (MÖ 243-MÖ 224, tekrar MÖ 197)
  • Stymphalos
  • Tenea

Argolis bölgesi

  • Troezen (MÖ 243)
  • Epidaurus (MÖ 243)
  • Cleonae (MÖ 235)
  • Argos (MÖ 229)
  • Ermioni (MÖ 229)
  • Phlius (MÖ 229)
  • Alea
  • Asine

Arkadya bölgesi

Antik Arkadya, modern Arkadya ile aynı değildir.

  • Megalopolis (MÖ 235)
  • Mantineia (MÖ 235/227)
  • Orchomenus (MÖ 235)
  • Heraea (MÖ 236'da fetihle)
  • Caphyae (MÖ 228'de fetihle)
  • Alipheira
  • Asea
  • Callista
  • Cleitor
  • Dipaea
  • Gortyna
  • Lusi
  • Methydrium
  • Pallantium
  • Pheneus
  • Phigaleia
  • Tegea
  • Teuthis
  • Theisoa
  • Thelpusa

Diğer bölgeler

  • Megara (MÖ 243-MÖ223)
  • Aegina (MÖ 228)
  • Kydonia (MÖ 219'den sonra)

İdareci generaller (Strategos) listesi

Şu liste bu devleti idare eden seçilmiş generaller (Strategos) isimlerini, asıllarını ve seçilme dönemlerini göstermektedir:

  • Margos Ceryneali MÖ 256 - MÖ 255
  • Aratus Sicyonlu I MÖ 245 - MÖ 244
  • Aratus Sicyonlu II MÖ 243 - MÖ 242
  • Aegialeas MÖ 242 - MÖ 241 (?)
  • Aratus Sicyonlu III MÖ 241 - MÖ 240
  • Aratus Sicyonlu IV MÖ 239 - MÖ 238
  • Aratus Sicyonlu V MÖ 237 - MÖ 236
  • Dioedas MÖ 236 - MÖ 235 (veya MÖ 244 - MÖ 243)
  • Aratus Sicyonui VI MÖ 235 - MÖ 234
  • Lydiadas Megalopolisli I MÖ 234 - MÖ 233
  • Aratus Sicyonlu VII MÖ 233 - MÖ 232
  • Lydiadas Megalopolis II MÖ 232 - 231
  • Aratus Sicyonlu VIII MÖ 231 - MÖ 230
  • Lydiadas Megalopolisli III MÖ 230 - MÖ 229
  • Aratus Sicyonlu IX MÖ 229 - MÖ 228
  • Aristomachos Argoslu MÖ 228 - MÖ 227
  • Timoxenos MÖ 223 - MÖ 222 (?)
  • Aratus Sicyonlu XII MÖ 222 - MÖ 221
  • Timoxenos MÖ 221 - MÖ 220
  • Aratus of Sicyonlu XIII MÖ 220 - MÖ 219
  • Genc Aratus Sicyonlu MÖ 219 - MÖ 218
  • Epiratos Pharaeli 218 - MÖ 217
  • Aratus Sicyonlu XIV MÖ 217 - MÖ 216
  • Timoxenos MÖ 216 - MÖ 215
  • Aratus Sicyonlu XV MÖ 215 - MÖ 214
  • Aratus Sicyonlu XVI MÖ 213 - MÖ 212
  • Cycliadas Pharaeli MÖ 210 - MÖ 209
  • Philopoemen Megalopolisli MÖ 209 - MÖ 208
  • Cycliadas Pharaeli MÖ 200 - MÖ 199
  • Aristaenos Megalopolisli MÖ 199 - MÖ 198
  • Nicostratus MÖ 198 - MÖ 197
  • Aristaenos Megalopolisli MÖ 195 - MÖ 194
  • Philopoemen Megalopolisli MÖ 193 - MÖ 192
  • Diophanes Megalopolisli MÖ 192 - MÖ 191
  • Philopoemen Megalopolisli MÖ 191 - MÖ 186
  • Aristaenos Megalopolisli MÖ 186 - MÖ 185
  • Lycortas Megalopolisli .Ö 185 - MÖ 184
  • Archon, Akha Birliği lideri MÖ 184 - MÖ 182
  • Philopoemen Megalopolisli - MÖ 183 - MÖ 182
  • Lycortas Megalopolisli MÖ 182 - MÖ 181
  • Calicrates MÖ 180 - MÖ 179
  • Xenarchos MÖ 175 - MÖ 174
  • Archon, Akha Birliği lideri MÖ 172 - MÖ 169
  • Menalkidas Spartali MÖ 151 - MÖ 150
  • Diaeos Megalopolisli MÖ 150 - MÖ 149
  • Damocritus MÖ 149 - MÖ 148
  • Diaeus Megalopolisli MÖ 148 - MÖ 146
  • Critolaos Megalopolisli MÖ 147 - MÖ 146

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "P.J. Rhodes, say.6." (PDF). 5 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014. 
  2. ^ a b c d e Griffith, G.T. (1935) The Mercenaries of the Hellenistic World Cambridge:Cambridge University Press s.105. Sınırlı referans:The Mercenaries of the Hellenistic World - Guy Thompson Griffith - Google Books 28 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

  • Rhodes, P.J. (1997), The Greek City States: A Source Book, Second Edition, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-85049-0 (İngilizce)
  • Sabin; Van Wees; Whitby (eds.) (2007), The Cambridge History of Greek and Roman Warfare, Cilt I (İngilizce)
  • Sage, Michael M. (1996), Warfare in Ancient Greece: A Sourcebook (İngilizce)
  • Walbank, F.W (1933), Aratos of Sicyon
  • Walbank, F.W (1967), A Historical Commentary on Polybius, Cilt III (İngilizce)
  • Walbank; Astin; Frederiksen; Ogilvie (1984), The Cambridge Ancient History, Cilt VII, Bolum I" (İngilizce)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alabanda (antik kent)</span> Aydının Çine ilçesi yakınlarında antik kent

Alabanda veya Khrysor Antiokyası, Aydın ilinin Çine ilçesine 9 km uzaklıktaki Doğanyurt köyünde bulunan bir antik Karya kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Çağ'da savaş</span> Antik Çağ Savaşları

Antik çağlarda savaş yazılı tarihin başlangıcından antik dönemin sonuna kadar geçen dönemdeki savaş tarzıdır. Avrupa'da Eski Çağ'ın sonu genellikle Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla (476) eş tutulur. Çin'de de aynı şekilde beşinci yüzyılın sonu sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunanistan</span> İlk Çağdaki Yunan medeniyeti

Antik Yunanistan, bugünkü Yunanistan toprakları ile Küçük Asya'da (Anadolu) yaşayan toplumların kurduğu devlet ve uygarlıkların, MÖ 756 ile MÖ 146 tarihleri arasında hüküm sürdükleri bölgenin adı.

Helenistik Dönem, Büyük İskender'in istilalarıyla başlayan, Antik Dünya'da Grek etkisinin doruğa ulaştığı dönemdir. Dönem, Klasik Grek Dönemini izlemiştir ve Helenistik Dönem'in ardından, Klasik Grek egemenliğindeki bölge Roma Cumhuriyeti hakimiyetine geçmiştir. Bu dönemde dahi Klasik Grek kültürü hâlen Roma hakimiyetine sızmıştır. Öyle ki Latincenin yanı sıra Grekçe konuşulmaya ve yazılmaya devam edildi. Helenistik Dönem bazen, Klasik Grek Uygarlığı'nın gerileme ve çöküş dönemi olarak görülmektedir. Bir başka açıdan da Klasik Grek Uygarlığı ile Roma Uygarlığı arasında bir geçiş dönemi olarak görülür. Dönemin başlangıcı çoğu kez Büyük İskender'in ölüm tarihi olan MÖ 323 olarak alınır. Dönemin sonu ise Yunanistan Yarımadası'nın Roma Cumhuriyeti tarafından işgal edildiği MÖ 146 olarak kabul edilir. Bazı tarihçiler ise Büyük İskender'in imparatorluğu'ndan kalan son devlet olan Ptolemaios Hanedanlığı'nın Aktium Savaşı'nda yenilgiye uğrayıp yıkıldığı tarih olan MÖ 31-30 tarihini Dönem'in sonu olarak kabul ederler.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan tarihi</span>

Yunanistan'ın ilk sakinlerine sıklıkla Pelasgi, yani "deniz halkı" denirdi. Yarımadanın bu sakinleri kuzeyden göçen işgalcilerin etkisi ile güneye kaçtılar. Birbiri ardı sıra gelen işgallerle güney kıyılarına ve Ege Adaları'na yayıldılar. MÖ 3200 civarında bölgeye yeni gelenler birlikte zamanla Yunancaya dönüşen bir Hint-Avrupa dili getirdiler.

Potidea milattan önce 600'lü yıllarda Korintliler tarafından Makedonya'nın Halkidiki Yarımadası'nda kurulmuş bir koloni devletidir. Makedonya ile ticari ilişkilerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Akalar</span>

Akalar (Akhalar) Homeros'un İlyada'da ve Odysseia'da eski Yunan halkları için kullandığı ortak addır. Diğerleri İlyada'da 138 kez kullanılan 'Danaolar', İlyada'da 29 kez geçen 'Argoslular' isimleridir.

<span class="mw-page-title-main">Pirus</span> Epir kralı

Pirus, antik çağda yaşamış Epir kralı. Deyim olarak kullanılan Pirus zaferi ve yaptığı seferlerle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Velletri</span> İtalyanın Lazio bölgesinde, Roma Capitale iline bağlı ilçe (komün)

Velletri, İtalya'nın Lazio bölgesinde Roma iline bağlı, Alban Tepelerinde bulunan 53.298 nüfuslu bir yerleşim yeri ve komün.

<span class="mw-page-title-main">Peloponez Savaşı</span>

Peloponez Savaşı, Antik Yunanistan coğrafyasında yapılan, büyük şehir devletlerinden Atina ve onun imparatorluğunun, Sparta ve Peloponez Birliği karşısında yer aldığı savaştır. Korint ve kolonilerinden biri olan Korkyra arasındaki savaş Atina ve Sparta'nın karşı saflara geçmesiyle büyüdü ve MÖ 431'de Sparta ordusu Attika'ya yürüdü. Atina kuşatıldı. MÖ 460 yılında Atina şehrinin çevresine Pire'deki limanlarını kuşatan geniş bir sur inşa edilmiştir. Amaç donanma bağlantısının düşman tarafından kesilmesinin durdurulmasıdır. Kuşatmaya bu geniş surlarla direnmeye çalışmış ancak MÖ 430 yılındaki veba salgını, surların arkasına çekilmiş olan Atina nüfusunun üçte birini yok etmiştir. MÖ 405 Aegospotami Savaşı'nın kaybedilmesi ile yiyecek ikmali duran Atina açlıkla boğuşmaya başladı ve MÖ 404 yılında teslim olmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Pön Savaşı</span> M.Ö 218 ile 201 yılları arasında Roma ile Kartaca arasında gerçekleşen ikinci savaş

İkinci Pön Savaşı ya da diğer adlarıyla Hanibal Savaşı, Kartaca Savaşı MÖ 218 - MÖ 201 yılları arasında Roma ve Kartaca devletleri arasında batı ve Doğu Akdenizde meydana gelmiş büyük savaştır. Numidyalı ve Berberi kabilelerinin ve diğer Avrupa uluslarınında katılımıyla geniş çapta bölgeyi etkilemiştir. Pön Romalılar'ın Kartacalılara verdiği isimdir.

Sparta hegemonyası, Antik Yunan'da en büyük kara gücünü oluşturmuş olan Sparta kentinin hakimiyetindeki dönemi anlatır. Klasik dönemde Sparta Peloponez bölgesini denetimi altında tutmuş, yönetmiş ve etkilemiştir. Atina ve müttefiklerinin MÖ 431 - MÖ 404 yılları arasında yapılan Peloponez Savaşı'nda Sparta'ya yenilmelerinin ardından Antik Yunan dünyası MÖ 404 - MÖ 371 döneminde Sparta hakimiyetine girmiştir. Spartalılar düşmanlarına bilgi vermemek amacıyla içişlerine dair kayıt tutulmasına engel olmuştur. Sparta'ya dair tarih yazılarının hepsi Spartalı olmayan Ksenofon, Herodot, Plutarkhos ve Tukididis gibi tarihçiler tarafından yazılmıştır. Bu yüzden Sparta siyasi altyapısının işleyişine dair anlayış geliştirilmesinde sorun yaratmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Potidea Muharebesi</span>

Potidea Muharebesi, MÖ 432 yılında Halkidiki Yarımadası'ndaki Potidea kenti'nin Atina'nın dayatmalarına karşı başlattığı bir ayaklanmadır. Ayaklanmanın ardından bir Atina birliği bölgeye gönderilmiş, kent dışında gerçekleşen muharebenin ardından kent kuşatılmıştır. Çeşitli kaynaklarda olay Potidea Ayaklanması ya da Potidea Kuşatması olarak da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Kartaca</span> Fenikeli şehir devleti ve imparatorluğu

Kartaca İmparatorluğu veya daha bilinen şekilde Kartaca,, MÖ 814 yılında Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisi ve şehir devletidir. Bu şehir devletinin siyasî etki alanı MÖ 7. yüzyıldan MÖ 3. yüzyıl kadarki dönemde Kuzey Afrika sahillerinin büyük bir kısmı ile İber yarımadasının sahillerinin büyük bir kısmını ve batı Akdeniz adalarını ihtiva etmekte idi.

<span class="mw-page-title-main">I. Prusias</span>

I. Prusias Cholus Bitinya kralı, Ziaelas'ın oğlu. Bursa (Prusa) şehrinin kurucusu ve isim sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Makedon ordusu</span> Antik dünyanın ordularından

Antik Makedon ordusu, antik dünyanın en büyük askeri güçleri arasında yer alan, Makedon Kralı II. Filip tarafından yaratılmış ve Büyük İskender ile yükseliş dönemini yaşamış, Antik Makedonya Krallığı'na bağlı ordu.

<span class="mw-page-title-main">Korint Muharebesi (MÖ 146)</span>

Leucapetra Muharebesi veya Lefkopetra Muharebesi olarak da bilinen Korint Muharebesi, Roma Cumhuriyeti ile Yunan şehir devleti Korint ile müttefiki Aka Ligi arasında yapılan kilit öneme sahip bir muharebeydi. Muharebe, Lucius Mummius komutasındaki bir Roma ordusunun Korint'i tamamen yok etmesiyle sonuçlanmıştır. Ayrıca bu muharebe Aka Savaşı'nı sona erdirmiş ve Yunan tarihinde Roma hakimiyeti dönemi başlamıştır.

Ptolemy III Euergetes MÖ 246'dan 222'ye kadar Mısır'daki Ptolemaios hanedanının üçüncü firavunuydu. Ptolemaios Krallığındaki hükümdarlığı sırasında gücünün zirvesine ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Filopoemen</span>

Philopoemen, Antik Yunan devlet adamı, asker ve generaldir. MÖ 209'da strategos yani general olarak atandığı andan itibaren Akha Birliği'nin Yunanistan'da önemli bir askerî güce dönüşmesinde kritik bir rol oynamış, Scipio ve Hannibal ile döneminin üç büyük generalinden biri olmuştur.

Persaeus, Demetrius'un oğlu, Kıbrıslı bir Yunan Stoacı filozof ve Kıbrıslı Zenon'nun arkadaşı ve en sevdiği öğrencisiydi.