Akdere, Kemalpaşa
| Akdere | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Akdere Akdere'nin Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Kemalpaşa |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 567 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 117 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08620 |
Akdere, Artvin ilinin Kemalpaşa ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Akdere köyünün eski adı Zendidi'dir. Lazca bir yer adı olan Zendidi (ზენდიდი), düzlük anlamındaki "zeni" (ზენი) ile büyük anlamındaki "didi" (დიდი) kelimelerinden türemiş olup "büyük düzlük" anlamına gelir. Bu yer adı Türkçeye "Zendit" veya "Zendid" olarak girmiştir.[3][4] Gürcistan'da, Keda Belediyesi sınırları içinde Zendidi (ზენდიდი) adını taşıyan bir köy bulunmaktadır.[5] Hopa ilçesine bağlı Balıköy'ün eski adı da Zendidi'dir.
Zendidi köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[6] Zendidi köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından savaş tazminatının bir parçası olarak Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresi sırasında, 1917 yılında Lazistan bölgesine yaptığı araştırma gezisi notlarında Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze köyün adını Rusça Zendidi (Зендиди) şeklinde yazmış, köydeki 19 hanede 111 kişinin yaşadığını belirtmiştir. Bu nüfusun Hemşinlilerden oluştuğu Kipşidze'nin notlarından anlaşılmaktadır.[7]
Akdere, 1921 yılında Türkiye sınırları içinde kaldıktan sonra kayıtlarda köy olarak geçmemektedir. 1990'larda köy haline getirildiğinde, Hopa ilçesine bağlı olan Kemalpaşa beldesi içinde yer alıyordu. Kemalpaşa 2017 yılında bir kanun hükmünde kararnameyle Hopa ilçesinde ayrılarak ayrı bir ilçe oldu ve Akdere de bu ilçenin köyü haline geldi.[8][9]
Coğrafya
Akdere köyü, Kemalpaşa ilçe merkezine 4,6 km, Artvin il merkezine 84 km uzaklıktadır.[10] Köyde Akdere Şelalesi bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 117[2] |
| 2019 | 111[2] |
| 2018 | 116[2] |
| 2017 | 143[2] |
| 2016 | 139[2] |
| 2015 | 136[2] |
| 2014 | 127[2] |
| 2013 | 122[2] |
| 2012 | 123[2] |
| 2011 | 126[2] |
| 2010 | 130[2] |
| 2009 | 126[2] |
| 2008 | 132[2] |
| 2007 | 104[2] |
| 2000 | 196[10] |
Kaynakça
- ^ "Akdere, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Kemalpaşa Akdere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 19 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ ""ზენი" ve "დიდი" - Lazca Sözlük". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2023.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 55, 276, ISBN 9786055708856.
- ^ ""ზენდიდი" (Zendidi)". 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
- ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 166". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2024.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 276, ISBN 9786055708856.
- ^ "Yeni KHK ile iki belde ilçe yapıldı!". milliyet.com.tr. 11 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020.
- ^ a b "Akdere Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
