İçeriğe atla

Akagi (uçak gemisi)

Koordinatlar: 30°30′K 178°40′B / 30.500°K 178.667°B / 30.500; -178.667

Akagi Nisan 1942 yılında hava operasyonları
Tarihçe
Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri bayrağıJaponya
AdıAkagi
Adının geldiği yer/kişiAkagi Dağı
Sipariş 1920
İnşa eden Kure Naval Arsenal
Maliyet 53 milyon ¥($36.45 milyon)
Kızağa konuluşu 6 Aralık 1920
Denize indirilişi 22 Nisan 1925
Görevlendirme 25 Mart 1927
Sınıfı 21 Kasım 1923 uçak gemisi kariyeri
Onarım 24 Ekim 1935–31 Ağustos 1938
Liste dışı 25 Eylül 1942
Akıbet ABD hava saldırısı sonucu 5 Haziran 1942 tarihinde battı.
Genel karakteristik (after 1938 sonrası modenizasyonu)
TipiUçak gemisi
Deplasman 36.500 emperyal ton (37.100 t) (standard)
41.300 emperyal ton (42.000 t) (uçak yüklü)
Uzunluk 260,67 m (855 ft 3 in)
Genişlik 31,32 m (102 ft 9 in)
Çekiş 8,71 m (28 ft 7 in)
Kurulu güç 133.000 shp (99.000 kW)
İtme gücü 4 shafts
Kampon dişli sbuharli türbin
19 Kampon Type B su borulu kazan
Hız 31,5 knot (58,3 km/sa; 36,2 mph)
Menzil 10.000 deniz mili (19.000 km; 12.000 mi) at 16 knot (30 km/sa; 18 mph)
Kişi kapasitesi 1.630
Silah donanımı 10 × 1 – 200 mm (7,9 in) silah
6 × 2 – 120 mm (4,7 in) silah
14 × 2 – 25 mm (1 in) AA uçaksavar
Zırh Belt: 152 mm (6,0 in)
Güverte: 79 mm (3,1 in)
Uçak mevcudu 66 (+25 yedek)
18 Mitsubishi A6M Zero, 18 Aichi D3A, 27 Nakajima B5N (Aralık 1941)

Japon Uçak Gemisi Akagi (航空母艦 「赤城」, Kōkū Bokan Akagi), Japon İmparatorluk Donanmasında II. Dünya Savaşı sırasında hizmet etmiş bir uçak gemisidir. Japon İmparatorluk Donanması için aslında Amagi sınıfı muharebe kruvazörü olarak tasarlamış ve 1922'de Washington Deniz Silahsızlanması Konferansı'nun sonucu gereğince gemi çeşidini değiştirilmiştir. Geminin adı Japonya'nın Kanto bölgesinde bir yanardağ Akagi-Yama (anlami: "Kızıl kale" Dağı)'dan alınmıştır.

Akagi Pearl Harbor saldırısı sırasında ana görevde yer aldı fakat Midway Savaşı sırasında diğer üç büyük savaş gemisi gibi Enterprise, Hornet ve Yorktown uçak gemilerinden kalkan pike bombardıman uçakları tarafından batırıldı.

Tanımı

Akagi Kure Japonya'da Amagi sınıfı zırhlı olarak denize indirildi. Washington Donanma Antlaşması'nın getirdiği baskılar nedeniyle 1922 yılında o ve kardeşleri uçak gemisine dönüştürüldüler. Amagi 1 Eylül 1923 tarihinde bir depremde yok oldu ve sınıfın diğer zırhlıları Atago ve Takao 1924 yılında iptal edildiler. Sınıfından geriye kalan Akagi'nin yapımına 22 Nisan 1925 tarihinde başlandı ve Yokosuka Donanma tesislerinde 27 Mart 1927 tarihinde Japonya'nın ilk iki geniş uçak gemisinden biri olarak tamamlandı. Akagi 1935-1938 arası muazzam bir tekrar yapılandırma işleminden geçti ve olağan dışı bir şekilde iskele tarafına bir adacık eklenmesi ile birlikte tam boylu bir uçuş güvertesi yapılarak kapasitesi 61 uçaktan 91 uçağa çıkartıldı. Bununla beraber geminin batırılışı zamanlarında uçak boyutlarının genişlemesi bu kapasite arttırımını etkisiz bıraktı.

Bu geminin geliştirilmesi sürecinde Japon İmparatorluk Donanması Amirallerinin, zırhlı ve kruvazörlere verilen önemi uçak gemilerine taşıması yatar. Özgün olarak Akagi ve benzer bir gemi olan Kaga (özgün olarak destroyer olarak yapılmıştı) herhangi bir savaş durumunda çok hızlı bir şekilde ana gemi haline gelebilecek şekilde değişitirilebilme niyetiyle yapılmıştı. Bu tasarımın içinde taret kuleleri, magazinler ve büyük top taretlerini destekleyen diğer ekipmanları bulunmaktaydı. Top taretlerinin ve ateş kontrol mürettebatları eğitim aldılar. Ahşap uçuş güvertesi ve hangar güverteleri çok çavuk bir şekilde çıkartılarak büyük top taretlerine yuva olacak şekilde tasarlandı.

1935-1938 arasında, IJN amiralleri uçak gemilerinin ana gemiye eş değerde olduklarına inandılar. Akagi ve Kaga uçak kapasitesini arttırmak için kapsamlı tekrar yapılanmadan geçtiler çünkü ana gemi planlarından vazgeçilmişti. 1941de IJN gemileri uçak gemisine uygun şekilde güvertelerle denize indiriyordu. 1944'te ise Ise ve Hyuga gibi eski zırhlılar kıç taretleri çıkartılmış ve küçük bir filoya pist olabilecek uçuş güverteleri ile donatılmışken yeni süper zırhlı Shinano kontrüksiyon halindeyken değiştirilerek süper uçak gemisi olarak denize indirilmişti.

Tarihi

İlk kumandanı daha sonra İmparatorluk Donanması başkomutanı olacak olan Kaptan Isoroku Yamamotodur. Çinde birkaç yıl boyunca 1. Taşıyıcı Donanmanın sancak gemisi olarak görev aldı. Akagi Pearl Harbor saldırısı ve Hint Okyanusu baskınında görev aldı ve 5 Haziran 1942 tarihinde Midway Savaşı sırasında Amerikan Donanmasına bağlı uçaklar tarafından batırıldı.

Pearl Harbor saldırısı

II. Dünya Savaşında, Kaptan Hasegawa Kiichi komutası altındaydı ve Pearl Harbor saldırısı için oluşturulmuş vurucu güçte Oramiral Chuichi Nagumo'nun sancak gemisiydi. Oahu'ya iki saldırı dalgasının da gönderilmesinde yer aldı. İlk dalgada Maryland, Tennessee, West Virginia, Oklahoma ve California'yı hedeflemiş 27 Kate ile Hicam Hava üssünü hedeflemiş 9 Zero havalandı. İkinci dalgada ise Neosho, Shaw veNevada'yı hedefleyen 18 Vals uçağı bulunuyordu.

Ocak 1942'de Akagi Bismarck Adalarında gerçekleşenRabaul Savaşına destek veriyordu. 19 Şubat 1942 günü Darwin saldırısı için Avustralyanın Darwin şehrine uçaklarını göndererek USS Peary de dahil olmak üzere 9 geminin batmasını sağladı. Mart 1942 tarihinde Akagi Java adalarına yapılan çıkartmayı destekliyordu.

Akagi 1942 Nisan'ının başlarında Kaptan Aoki Taijiro kumandasında Hint Okyanusu Akınının bir parçasıydı. 5 Nisan 1942'de Cornwall ve Dorsetshire kruvazörlerinin ve eskortlarının batırılmasına yardımcı olmak için hava gücünü Colombo ve Ceylon'a gönderdi.

19 Nisan 1942 tarihinde, Doolittle Baskınını gerçekleştiren gerçek Hornet ve Enterprise uçak gemilerinin başarısızlıkla sonuçlanan kovalanmasına katıldı.

Midway

25 Mayıs 1942'de Akagi Midway Adasına gerçekleşecek saldırıda yer almak üzere emir aldı. Uçakları 21 Mitsubishi A6M "Zero" avcı uçağı, 21 Aichi D3A "Val" pike bombardıman uçağı ve 21 Nakajima B5N "Kate" torpido bombardıman uçağından oluşuyordu. [1]5 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4 Haziran'da saldırı kuvvetlerini gönderdi ve ayrıca Amerikan uçak gemilerinden ve kara üslerinden kalkan uçakları tarafından saldırıya uğradı. 10:26'da USS Enterprise'dan kalkan pike bombardıman uçakları tarafından saldırıya uğradı ve bir isabet aldı. Bu isabet Amerikan uçak gemilerine karşı hazırlanmakta olan ve hangar güvertelerinde bulunan silahlı ve yakıt almış uçakların arasına denk geldi. Uçak yakıtının yanışı kontrol altına alınamadı. Aynı atakta hemen yan tarafta suya düşen iki ıskadan birinin kıç bölgesinde suda patlamasıyla dümen hasar gördü ve 20 dakika sonra başlayacak başka bir saldırının ortasında kalınmasına neden oldu.

Saat 10:46'da Amiral Nagumo sancağını Nagara'ya taşıdı. Akagi 13:50 de suda hareketsiz kaldı, Kaptan Aoki ve hasar kontrol personeli hariç tüm mürettebatı gemiyi terk etti. Gece boyunca yanmasına rağmen batmadı. 5 Haziran günü Yamamoto, Arashio, Hagikaze, Maikaze ve Nowaki destroyerleri tarafından torpidolar ile batırılmasını emretti. Saat 05:20'de 263 askerini kaybetmiş bir şekilde battı. Savaşta kaybedilen diğer Japon uçak gemileri ile karşılaştırılırsa en az kayıpla en şanslı olanıydı.

Popüler kültürde Akagi

  • Bilimkurgu dizisi Uzay Yolu'nda Akagi, Uzay Yolu: Yeni Nesil ve Uzay Yolu: Derin Uzay Dokuz varyasyonlarında Japon gemisi Rigel Sınıfı USS Akagi NCC-62158 olarak, tarihte USS Hornet'e karşı savaşmış olmasına rağmen dizide Hornet ile yan yana savaşmış olarak görülmektedir.
  • Anime dizisi Neon Genesis Evangelion'da Ritsuko Akagi isminde bir karakter.

İç bağlantılar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uçak gemisi</span> açık denizlerdeki bir çeşit donanma-hava üssü

Uçak gemisi, tam uzunlukta bir uçuş güvertesi ve uçakları taşıma, silahlandırma, konuşlandırma ve kurtarma tesisleri gibi olanaklarla donatılmış, açık deniz hava üssü olarak hizmet veren bir savaş gemisidir.

<span class="mw-page-title-main">Pearl Harbor Saldırısı</span> Japon kuvvetlerinin ABD güçlerine yaptığı ani baskın

Pearl Harbor Saldırısı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin 7 Aralık 1941 sabahı Hawaii adalarının Oahu adasında bulunan Pasifik Filosu ve Pearl Harbor askerî üslerine karşı düzenlediği sürpriz saldırıdır.

USS <i>Arizona</i> (BB-39)

USS Arizona (BB-39) Birleşik Devletler Donanması'nın Pennsylvania sınıfı zırhlısıdır. 48. Eyalet Arizona onuruna ismi verilen üçüncü gemidir. 1916 yılında hizmete girdi ve I. Dünya Savaşı sırasında da hizmet verdi. USS Arizona en çok 7 Aralık 1941'de gerçekleştirilen ve Birleşik Devletleri II. Dünya Savaşına sokan Pearl Harbor saldırısı sırasında 1177 kişinin öldüğü ve kendisi için felaket olan dramatik batışıyla tanınır. Enkaz temizlenmemiş ve şu anda limanın suları altındadır ve üzerinde o gün ölenlerin anısına USS Arizona Anıtı dikilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Isoroku Yamamoto</span> Japon Amiral

Isoroku Yamamoto , II. Dünya Savaşının ilk dört yılı boyunca Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Birleşik Filosu'nun başkomutanı. Japon İmparatorluk Donanması Akademisi, Birleşik Devletler Donanma Savaş Koleji ve Harvard Üniversitesi'nde (1919-1921) okudu.

<span class="mw-page-title-main">Chūichi Nagumo</span> Japon amiral (1887 – 1944)

Chūichi Nagumo, Japon İmparatorluk Donanmasında Oramiral ve çok kısa bir süre Japon İmparatorluk Donanması 1. Hava Filosu komutanlığı yaptı. Ayrıca donanma içinde sınırsız büyüme ve dünyanın en güçlü donanması oluşturma isteği içindeki filo hizipinin de bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Mitsuo Fuchida</span> Japon İmparatorluk Donanması Hava Hizmetlerinde yüzbaşı

Mitsuo Fuchida , Japon İmparatorluk Donanması hava Hizmetlerinde yüzbaşıydı ve II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde pilottu.

<span class="mw-page-title-main">Aichi D3A</span>

Aichi D3A Japon Aichi şirketi tarafından üretilmiş bir II. Dünya Savaşı pike bombardıman uçağıdır. Japon İmparatorluk Donanması uçak gemileri tarafınca kullanılmak üzere savaşın ilk başlarında üretilen uçaklar, Pearl Harbor saldırısı da dahil olmak üzere neredeyse tüm harekâtlarda kullanıldı.

<i>Hiryū</i> (uçak gemisi) Eski bir Japon uçak gemisi

Japon Uçak Gemisi Hiryū , Japon İmparatorluk Donanmasının Sōryū sınıfı uçak gemisinden birisidir. Pasifiklerde savaşın başlangıcı olan Pearl Harbor saldırısında yer alıp, 5 Haziran 1942 tarihinde Midway Savaşı sırasında bir hava saldırısı ile batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ko-hyoteki sınıfı denizaltı</span>

Ko-hyoteki sınıfı Japon cep denizaltısı güverte numaralarına sahipti ama isimleri yoktu. Basitçe genel olarak ana denizaltının güverte numaralrı ile anılırlardı. Örneğin I-16 tarafından taşınan cep denizaltısı I-16 cep denizaltısı olarak anılırdı. Cep denizaltısının güverte numarası "HA" ile başlardı ama bu numara güvertede değil güverte içindeki üretim plakasında yer alırdı.

<span class="mw-page-title-main">Kaga (uçak gemisi)</span>

Japon Uçak Gemisi Kaga , Japon İmparatorluk Donanması için aslında bir zırhlı olarak tasarlamış bir uçak gemisidir. Geminin adı Japonya'nın eski eyaletlerinden Kaga-no-kuni günümüzdeki Ishikawa-ken'den alınmıştır. Pearl Harbor saldırısında görev almış ve 4 Haziran 1942 tarihinde Midway savaşında batırılmıştır

<i>Shōkaku </i> (uçak gemisi) Uçak gemisi

Japon Uçak Gemisi Shōkaku , Japon İmparatorluk Donanması'nda, kendi sınıfının ilk uçak gemisidir.Kızkardeşi Zuikaku ile beraber Pearl Harbor saldırısı ve Mercan Denizi Savaşı da dahil olmak üzere II. Dünya Savaşı'nın Pasifik Cephesinde önemli saldırılarda yer alarak ün salmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Midway Muharebesi</span> II. Dünya Savaşında bir çatışma

Midway Muharebesi , Japon İmparatorluğu'nun Pearl Harbor'a saldırısından altı ay ve Mercan Denizi Muharebesi'nden bir ay sonra, 4-7 Haziran 1942'de İkinci Dünya Savaşı'nın Pasifik Bölgesi'nde gerçekleşen büyük bir deniz muharebesidir. Amiraller Chester W. Nimitz, Frank J. Fletcher ve Raymond A. Spruance komutasındaki ABD Donanması, Amiraller Isoroku Yamamoto, Chūichi Nagumo ve Nobutake Kondō komutasındaki Japon İmparatorluk Donanması'nın saldırgan filosunu Midway Adası'nın kuzeyinde bozguna uğratarak Japon filosuna ağır hasar verdi. Askeri tarihçi John Keegan bunu "deniz savaşları tarihindeki en çarpıcı ve belirleyici darbe" olarak nitelendirirken, deniz tarihçisi Craig Symonds ise "Salamis, Trafalgar ve Tsushima Boğazı ile birlikte hem taktiksel olarak belirleyici hem de stratejik olarak etkili olan dünya tarihindeki en önemli deniz çatışmalarından biri" olarak nitelendirdi.

<i>Sōryū </i> (uçak gemisi)

Japon Uçak Gemisi Sōryū , Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinin uçakgemisidir. Pearl Harbor saldırısında görev almış ve Midway deniz muharebesi sırasında bir hava saldırısı sonucu batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lexington sınıfı muharebe kruvazörü</span>

Lexiogon sınıfı muharebe kruvazörü, ABD Deniz Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiş ilk ve tek muharebe kruvazörü sınıfı. Sınıfa ait alt gemilerin adları Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında muharebenin yaşandığı alanın adları ya da aynı savaşa katılmış olan savaş gemilerinin adları. Washington Donanma Antlaşması gereğince ikisi uçak gemisine çevrildi ve dördü iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe kruvazörü</span>

Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.

<i>Kilkis</i> (zırhlı)

Kilkis veya USS Mississippi, 1904-08 yılları arasında Amerikan Donanması tarafından inşa edilen 13.000 tonluk Mississippi sınıfı zırhlı idi. Amerikan donanmasında Mississippi adıyla görev yapan gemi 1914 yılında kardeş gemisi Idaho ile beraber Yunanistan Deniz Kuvvetleri tarafından satın alındı; Mississippi'nin ismi Kilkis, Idaho'nunki de Lemnos olarak değiştirildi. Kilkis ismi İkinci Balkan Savaşı'nda Yunan zaferiyle sonuçlanan Kılkış Muharebesi'nden gelmektedir. Kilkis dört adet 305 mm'lik ana bataryayla donatılmıştı, kardeş gemisi Lemnos ile Kilkis Yunan donanmasındaki en güçlü gemiler idi.

USS <i>Lexington</i> (CV-2) Birleşik Devletler Donanmasının İkinci Uçak Gemisi

USS Lexington (CV-2), Birleşik Devletler Donanması'nın uçak gemilerinden birisiydi. Lexington sınıfı idi. Başlangıçta bir muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Lexington, 1922'de imzalanan Washington Deniz Anlaşması'nın şartlarına uygun olarak için Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve Pasifik Filosu'na atandı. Lexington ve kendisiyle aynı sınıfı olan Saratoga, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi yıllık tatbikatta taşıyıcı taktikleri geliştirmek ve iyileştirmek için kullanıldı. Birden fazla vesileyle, bunlar Pearl Harbor'a başarıyla düzenlenen sürpriz saldırıları içeriyordu. Geminin turbo-elektrikli tahrik sistemi, 1929 sonlarında ve 1930 başlarında Tacoma'nın elektrik ihtiyacını karşıladı. Ayrıca 1931 yılındaki bir depremden sonra Nikaragua'nın başkenti Managua'ya sağlık personeli ve yardım malzemeleri götürdü.

USS <i>Hornet</i> (CV-8)

USS Hornet (CV-8), Birleşik Devletler Donanması'nın Yorktown sınıfı bir uçak gemisiydi. Ayrıca, bu ismi alan yedinci Birleşik Devletler Donanması gemisiydi. Pasifik Cephesi'ndeki Doolittle Baskını, Midway Savaşı ve Buin-Faisi-Tonolai Baskını gibi çarpışmalara katıldı. Solomon Adaları Cephesinde, Guadalcanal ve Santa Cruz Adaları Savaşı'nda çarpıştı. Bu savşlarda düşman torpido ve bombardıman uçakları tarafından onarılamaz bir şekilde hasara uğratıldı. Yaklaşan bir Japon kuvveti ile karşı karşıya kalan Hornet terk edildi ve daha sonra Japon muhripleri tarafından torpido edildi ve batırıldı. Hornet bir yıl altı gün hizmet verdi ve düşman ateşi tarafından batırılan son ABD filo gemisi oldu. Bu eylemler için dört hizmet yıldızı, 1942'de biri Doolittle Baskını, bir tanesi de Midway Savaşı için olmak üzere iki Başkanlık beratı aldı. Enkazı, Ocak 2019'un sonlarında Solomon Adaları yakınlarında bulundu.

USS <i>Houston</i>

USS Houston 21 Şubat 1931 tarihinde ilk görev yeri olan Asya Filosuna atandı. 2 yıl boyunca Asya Filosunda görev yapan USS Houston 1933 yılında kardeşi USS Augusta ile yer değiştirdi. USS Houston 1933-1940 arasında Amerikan Pasifik Kıyı Komutanlığında görev yaptı. Başkan Franklin D. Roosevelt'in USS Houston kruvazörünü çok sevmesi ve bu gemiyle çok fazla yolculuk yapması nedeniyle gemi mürettebatı çok sıkı eğitiliyordu ve kısa zamanda donanmanın en iyi mürettebatı haline geldi. 1937 yılına gelindiğinde ise Japonya Çin'i işgale başladı. Japonya geniş bir alana yayılmıştı ve birçok adayı kontrol altında tutuyordu. Bu da Japonya’nın yakıt sıkıntısını arttırdı. Yaşanan bu gelişmelerle birlikte Amerikan Asya Filosu güçlendirildi. 25 Temmuz 1939 tarihinde filonun başına Amiral Thomas Hart getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Leyte Körfezi Muharebesi</span>

Leyte Körfezi Muharebesi 200.000'den fazla deniz personelinin katıldığı, II. Dünya Savaşı'nın en büyük deniz savaşıydı ve bazı kriterlere göre tarihteki en büyük deniz savaşıydı. Japonya'yı izole etmeyi amaçlayan Leyte işgalinin bir parçası olarak, birleşik Amerikan ve Avustralya kuvvetleri ile Japon İmparatorluk Donanması (IJN) arasında 23-26 Ekim 1944 tarihleri arasında Filipin adaları Leyte, Samar ve Luzon yakınındaki sularda savaşıldı. Bölge Japonya'nın Güneydoğu Asya'da işgal ettiği kolonilerdeki hayati bir sanayi ve petrol kaynağı kaynağı.