Makale, herhangi bir konuda, bir görüşü, bir düşünceyi savunmak ve kanıtlamak için yazılan yazılara denir. Gazete ve dergilerde yayımlanır. Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve düşünceler öne sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara da "makale" denir. Makaleler bir gerçeği kanıtlamak için yazılır. Makalelerde bilimsel verilerden yararlanılır.
Nature, İngiltere'nin Londra şehrinde kurulan ve merkezi bulunan, haftalık bir bilimsel araştırma dergisidir. Çok disiplinli bir yayın olarak Nature, öncelikle olarak bilim ve teknoloji alanlarında, çeşitli akademik disiplinlerden hakemli araştırmaları içerir. Springer Nature, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Asya'da çekirdek editöryel ofislere sahiptir. Nature, 2022 Dergi Atıf Raporları'nın Bilim Baskısı tarafından dünyanın en çok atıf yapılan bilimsel dergilerinden biri olarak belirtilmiştir bununla birlikte dünyanın en çok okunan ve en prestijli akademik dergilerinden biri olarak kabul edilmektedir. 2012 itibarıyla, aylık yaklaşık üç milyon benzersiz okuyucuya online erişimi olduğunu düşünülmektedir.
Yönetim Bilimleri Dergisi (YBD), iktisadi ve idari bilimler alanında yayın yapan uluslararası akademik ve hakemli dergidir. 17 yıldır yayımlanmaktadır.
Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, Türkiye Anayasası'nın 134. maddesi gereğince, Türk Kültürünü bilimsel olarak araştırmak, tanıtmak ve yaymak; bu alandaki kişi ve kuruluşları desteklemek ve ödüllendirmek amacıyla, 2876 Sayılı Kanun ile 11 Ağustos 1983 tarihinde kuruldu. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu'na bağlı, kamu tüzel kişiliğine sahip dört kurumdan biridir.
Bilimsel dergi, akademik yayıncılıkta genellikle yeni araştırmalar yayınlayarak bilimin gelişimine destek vermeyi hedefleyen bir süreli yayın.
Science, Bilimsel Gelişme için Amerikan Birliğinin akademik dergisidir ve dünyanın en prestijli bilimsel dergilerinden biri olarak kabul edilmektedir. İlk kez 1880'de yayımlanan hakemli dergi haftalık olarak yayınlanmakta ve yaklaşık olarak 130.000 abonesi bulunmaktadır. Uluslararası yayımı ve internet üzerinden görüntülenme ile geniş bir kitleye ulaşmakta ve bir milyona yakın okuyucusu olduğu tahmin edilmektedir.
Akran denetimi ya da hakem denetimi, bir yazarın akademik çalışmasını aynı alanda uzman olan kişilerin incelemesine sunma sürecidir. Akran denetimi olabilmesi için belli bir alanda ki bu çoğu zaman dar bir alandır, tarafsız denetim yapabilecek bir uzmanlar topluluğunun varlığı gerekir. Eğer konu yeterince dar bir sahaya ait değilse veya sahalar arası (interdisipliner) ise, denetimin tarafsızlığını sağlamak zor olabilir. Ayrıca bir fikrin önemi her zaman takdir edilemeyebilir. Akademik kalite için vazgeçilmez sayılsa da, akran denetimi, etkisiz ve yavaş olabilmesi nedeniyle eleştirilmiştir.
Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica, 1962'den beri Türk Ortopedi ve Travmatoloji Derneği'nin (TOTDER) resmi yayın organıdır. Dergi kendi alanında dünyadaki en saygın ve en uzun süreli Türkçe hakemli yayın olma özelliğine sahiptir. Ortopedi ve travmatoloji alanında tanı, tedavi, Koruyucu Hekimlik methodları ve ortopedi ve travmatoloji alanında Temel Bilimler çalışmalarını içermektedir. Dergide batıdaki benzerlerinden farklı olarak, Orta Doğu ve Doğu Avrupa'da daha sık görülen ortopedik problemler de yer almaktadır. AOTT, özellikle Türkçe konuşan orta asya ülkelerindeki, bu dergiye hâlen ulaşamayan çok sayıdaki meslektaşların ve batı ülkelerinde daha nadir olarak rastlanılan bazı tablolar konusunda araştırma yapanların ilgisini çekmeyi hedeflemektedir.
Zootaxa, hayvan taksonomisi üzerine bilimsel yayın yapan ve akran denetimi olan uluslararası hakemli bilimsel dergi. Yeni Zelanda'da (Auckland) Magnolia Press tarafından yayımlanır. Zhi-Qiang Zhang tarafından 2001 yılında kurulan dergi haftada birden fazla yeni araştırma yayınlar.
Phytotaxa, bitki, su yosunu ve mantar taksonomisi üzerine bilimsel yayın yapan ve akran denetimi olan uluslararası hakemli bilimsel dergi. Magnolia Press tarafından yayımlanır. 2009 yılında kurulan derginin ilk sayısı ekim ayında yayımlanmıştır. Kâr amacı gütmeyen kuruluş (non-profit) olup editörleri gönüllülük esasına göre çalışır. Yayınlarına İnternet ortamında erişim hibrit açık erişim olup yazarları açık erişim seçeneği için kuvvetle teşvik edilir.
Açık erişim (AE), online araştırma çıktılarının erişiminde hiçbir kısıtlama olmamasına ve kullanımda da birçok kısıtlamadan serbest olmasına denir. Açık Erişim, akran denetimli olan veya olmayan akademik dergi makaleleri, konferans yazıları tezler, kitap bölümleri, ve monografilere uygulanabilir.
Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi veya kısaca HÜEF; Hacettepe Üniversitesi'ne bağlı olarak eğitim veren 16 fakülteden bir tanesidir. Beytepe Kampüsü'nde, birkaç bloktan oluşan büyük bir binada konumlanmıştır.
Directory of Open Access Journals, açık erişim dergilerini listeleyen IS4OA tarafından güvence altına alınmış bir internet sitesi. Bu çalışmayla birlikte bilimsel ve akademik açık erişim dergileri; akran denetimi veya editör denetimi kullanan hakemli dergilerin yüksek standartlarını elde edecekler ve okurların veya yayımcı kuruluşların yönlendirmediği bir finansör kullanacaklardır. Budapeşte Açık Erişim Girişimi'nin tanımına göre açık erişim, DOAJ'ın da içinde bulunduğu dergilerde, okuma, kaydetme, kopyalama, dağıtma, yazdırma, arama veya tam metin olarak paylaşma gibi olması gereken hakların kullanıcıya teslim edilmesidir. DOAJ'ın amacı görünürlüğü arttırmak, bilimsel ve akademik dergilerde açık erişimi kolaylaştırma dolayısıyla kullanım ve etkisini arttırıp teşvik etmek.
Kuvaterner bilimi; son 2,6 milyon yıl olan Kuvaterner dönemini inceleyen bilimdir. Bu alan son buz çağını Holosen dönemi inceleyerek geçmişteki çevreyi ve iklimsel değişimleri anlamaya çalışır.
Springer Science+Business Media, 2015'ten beri Springer Nature'ın bir parçası olan bilim, beşeri bilimler, teknik ve tıbbi (STM) yayımcılık alanında kitaplar, e-kitaplar ve hakemli dergilerde yayın yapan küresel bir yayıncılık şirketidir. Springer, SpringerLink ve SpringerImages dahil olmak üzere bir dizi bilimsel veritabanına da ev sahipliği yapıyor. Kitap yayınları arasında başlıca referans eserleri, ders kitapları, monografi ve kitap serileri; 24 konu koleksiyonunda 168.000'den fazla kitap e-kitap olarak bulunmaktadır. Springer'in Berlin, Heidelberg, Dordrecht ve New York'ta büyük ofisleri var.
Yakınma çalışmaları vakası, James A. Lindsay, Peter G. Boghossian ve Helen Pluckrose tarafından kurmaca makale yazmak ve yayımlatmak suretiyle 2017-2018 yılları arasında yürütülen oyunu ifade eder. Oyunun amacı Amerikan akademisinde oldukça yaygın olan cinsiyet çalışmaları, ırk çalışmaları, şişman çalışmaları gibi alanlarda nitelikli yayınlar yapılmadığını, söz konusu alanlarda bu çalışmaları yayımlayacak pek çok düşük kaliteli dergi olduğunu ve akademide ideolojileri bilimin önüne koyma eğiliminde olan bu alanların egemen olmaya başladığını göstermektir. Grup genellikle ‘bir şey çalışmaları’ olarak adlandırılan ve ‘bilimsel’ bir faaliyet olarak belirli kimlik gruplarının yakınmalarını dile getiren ve hatta bunları alevlendiren alanlarla alay etmek maksadıyla kurguladıkları oyunu ‘yakınma çalışmaları’ olarak isimlendirdiği için vaka da bu nedenle ‘yakınma çalışmaları vakası’ olarak anılmaktadır.
Grubun projesi akıllara fizikçi Alan Sokal’ın 1996 yılında postmodernizmin çeşitli bilim alanlarında tehlikeli bir biçimde moda oluşuna dikkat çekmek amacıyla yazdığı ve kültürel çalışmalar alanında önemli bir süreli yayın olan Social Text’te yayımlanan “Sınırları Aşmak: Kuantum Çekiminin Dönüştürücü bir Hermeneutiğine Doğru” başlıklı kurmaca makale ‘skandalını’ getirmektedir. Hadiseyi bilim dünyasında ses getiren Sokal vakasının daha geniş ölçekte yeniden uygulamaya konuluşu olarak değerlendiren politika bilimci Yascha Mounk üçlünün projesini Sokal’ın Karesi olarak adlandırır.
Boghossian ve Lindsay’e göre Sokal’ın hilesinin hedefi postmodernist uzmanların bilimsel terminolojiyi anlamadığını ve yanlış kullandığını anlatmak ayrıca bazı fikirlerin hakem değerlendirme sürecinde ihtiyaç duyulan eleştirel fakülteleri uyuşturacak kadar moda olabileceğini göstermektir. Amacını başarıyla gerçekleştiren Sokal’ın postmodernizmin meşruiyetine ağır bir darbe indirdiğini ve hazırladıkları kandırmacanın Sokal’ın oyununun omuzları üzerinde yükseldiğini fakat amaçlarının Sokal’dan farklı olduğunu ifade ederler. İki vaka arasındaki önemli farklardan biri projelerin kapsamı ile ilgilidir. Yakınma çalışmaları vakasının kapsamı Sokal’ınkine kıyasla daha dardır çünkü bütünüyle postmodernist bilim anlayışını değil yalnızca cinsiyet çalışmaları, şişman çalışmaları, ırk çalışmaları gibi sosyal bilimlerin çeşitli alt disiplinlerini hedef almaktadır. Bir diğer önemli fark ise amaçlarının Sokal’ın oyununa kıyasla daha politik olmasıdır. Çünkü Sokal, daha çok postmodern bakış açısının doğa bilimlerinde de etkili olmaya başlaması kaygısıyla, yakınma çalışmaları grubu ise daha çok postmodernizmin argümanlarını kendisine baz alan cinsiyet çalışmaları, şişman çalışmaları, ırk çalışmaları gibi akademik çalışmalarının özü politik ajandaları tarafından belirlenen alanların akademiye egemen olmaları, bunun da sosyal bilimlere ve genel olarak akademi nosyonuna zarar verdiği kaygısı ile bu yola başvurmuşlardır.
Grup, Mayıs 2017’de başlattıkları projeyi 2019 yılına kadar sürdürmek niyetinde olsa da bir twitter hesabının makalelerini fark etmesi ve ardından çeşitli gazetelerin de olayla ilgilenmesi nedeniyle 2 Kasım 2018’de düzenledikleri oyunu itiraf eden bir yazıyı ve hakem yazışmalarının bulunduğu elektronik postaları içeren Google Drive arşivlerini paylaşır. Eş zamanlı olarak icraatlarını anlattıkları kısa bir belgesel film de Youtube’da yayınlanır. Üçlünün oyunu ortaya çıktığında, kalburüstü dergilere gönderdikleri toplamda yirmi makaleden yedisi kabul edilmiş, kabul edilen yedi makaleden dördü yayımlanmış, yedi tanesi hakem değerlendirme sürecinin farklı aşamalarındayken, altısı ise reddedilmiştir. Kimileri tarafından bir etik skandalı olarak görülen vaka, kimileri tarafından ise büyüyen bir problemi etkili şekilde göz önüne serdiği için desteklenmiştir.
Stanford Encyclopedia of Philosophy (SEP), çevrimiçi bir felsefe ansiklopedisini, İnternet kullanıcıları tarafından ücretsiz olarak erişilebilen felsefe alanındaki orijinal makalelerin hakemli yayınlarıyla birleştirir. Stanford Üniversitesi tarafından sürdürülmektedir. Her giriş, dünya çapındaki birçok akademik kurumdan profesörler de dahil olmak üzere bu alandaki bir uzman tarafından yazılır ve geliştirilir. Ansiklopediye katkıda bulunan yazarlar, Stanford Üniversitesi'ne makaleleri yayınlama izni verir, ancak bu makalelerin telif hakkını saklı tutar.
New Journal of Chemistry, kimyanın tüm yönleriyle ilgili araştırma ve inceleme makaleleri yayınlayan, aylık hakemli bilimsel bir dergidir. Royal Society of Chemistry (RSC) tarafından Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS) adına yayınlanmaktadır. 1977'de Nouveau Journal de Chimie adıyla kurulmuş, 1999'da bugünkü adını almıştır. Baş editörler Denise Parent (CNRS) ve Sarah Ruthven'dir (RSC). Journal Citation Reports'a göre derginin 2019 etki faktörü 3.288'dir.
Yağmacı (şaibeli) dergi ya da yağmacı yayın, aldatıcı yayın, bilimsel yayınların geçtiği değerlendirme süreçlerinden uygun şekilde geçmeyen, düşük kalitede, tartışmaya açık yazıları kabul edip yayınlayan sözde bilimsel yayınları ifade eden terimdir.
Osiris, bilim tarihi alanındaki araştırmaları kapsayan yıllık bir akran değerlendirmeli akademik dergidir. George Sarton derginin 1936'daki kuruluşundan 1968'e kadar on beş sayının yayınlanmasını denetledi. 1985'te Bilim Tarihi Derneği dergiyi yeniden canlandırdı ve o zamandan beri her yıl yayımladı. Şimdi University of Chicago Press tarafından yayınlanmaktadır.
