İçeriğe atla

Ak sungur

Ak sungur
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Falconiformes
Familya:Falconidae
Alt familya:Falconinae
Cins:Falco
Tür: F. rusticolus
İkili adlandırma
Falco rusticolus
Linnaeus, 1758

Ak sungur veya akdoğan (Falco rusticolus), doğangiller (Falconidae) familyasından Doğan (Falco) cinsinin, çok büyük, iri ve geniş gövdeli yırtıcı bir kuş türü.

Kanatlarını genellikle düz tutar. Normal uçuşu alçaktan, düz ve neredeyse hantal sayılabilecek kadar ağırdır; ancak kanat vuruşları oldukça esnektir ve avını kovalarken çok büyük hız kazanır. 48–65 cm uzunluğunda ve 160–220 cm kanat genişliğindedir.

Özellikleri

Şahin büyüklüğünde ve iri başlıdır. Kanatlarının dip tarafları geniş, uçları küt, kuyruğu geniştir. Giysisi çok değişkendir. Başı ve üst tarafı küçük siyah benekler içeren beyaz biçim (Grönland), gri form (İzlanda) ya da koyu gri form (İskandinavya) olabilir. Alt tarafı beyazdır; ancak siyah çizgiler ve benekler bulunur. Genci daha koyudur; üst tarafı grimsi kahverengi, alt tarafı kirli sarıdır. Birbirlerine çok yakın olan uzun ve koyu renk kalın çizgileri vardır. Hepsinin kanat örtüleri daha koyu, alt taraflarındaki uçuş telekleri ise daha açıktır ve primerlerinin dip taraflarında beyazımsı bir alan vardır.[1]

Beslenme

Genel yapısı büyük bir alaca doğan gibidir, ama alaca doğandan kanatları daha uzun kuyruğu daha geniştir. Alaca doğanın belirli bir yükseklikten avını yakalamak için yaptığı kambur duruşundan ziyade genellikle yatay takip ile küçük memeli, kar tavuğu (Lagopus) ve yaban sıçanı gibi avları yakalar.

Ötüşü

Yuva civarında ötüşü gür, haşin ve pes bir "raiyeh-raiyeh-raiyeh".[1]

Üreme

Ak sungur tundra ve dağlarda, ağaç veya uçurum kenarlarında yuvalar ve de yuvasına 2-6 arasında yumurta koyar.

Dağılımı

Kuzey Amerika adaları, Avrupa ve Asya'da dağılım gösterir. Çoğunlukla yerlidir ama bazı ak sungurlar üreme mevsimi dışında göçebedir.

Kaynakça

  1. ^ a b Kuş Gözemcisinin Cep Kitabı Avrupa'nın Kuşları, Peter Hayman ve Rob Hume, Çeviri: Beyser Semizoğlu, 2005, Kuş Araştırmaları Derneği Yayınları, sy.77 ISBN 975-00270-0-0

Kitap

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğan</span>

Doğan, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından Falconidae (doğangiller) familyasından Falco cinsini oluşturan yırtıcı kuş türlerinin ortak adı. Bazı türlerine kerkenez adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl sırtlı örümcek kuşu</span> kuş türü

Kızıl sırtlı örümcek kuşu, örümcek kuşugiller (Laniidae) familyasından yüksek çayırların, fundalıkların ve çalılık arazilerin küçük, güzel ve kahverengi sırtlı örümcek kuşu türü.

<span class="mw-page-title-main">Ak kumkuşu</span>

Ak Kumkuşu, çullukgiller (Scolopacidae) familyasından genellikle kumlu deniz kıyılarının siyah bacaklı, siyah, kısa, kalınca ve düz gagalı, beyaz karınlı ve küçük bir kıyı kuşu türü.

<span class="mw-page-title-main">Gökçe tuygun</span>

Gökçe tuygun veya Gök doğan, atmacagiller (Accipitridae) familyasının tuygunlar (Circinae) alt familyasına ait bir yırtıcı kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Çayır tuygunu</span>

Çayır tuygunu veya çayır doğanı, atmacagiller (Accipitridae) familyasının tuygunlar (Circinae) alt familyasına ait küçük, zarif, uzun kanatlı bir yırtıcı kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara alınlı örümcek kuşu</span> Bir kuş türü

Kara alınlı örümcek kuşu, örümcek kuşugiller familyasına ait bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Alaca örümcek kuşu</span>

Alaca örümcek kuşu ya da Maskeli örümcek kuşu, örümcek kuşugiller familyasına ait bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Turaç</span>

Turaç, dürrâc veya çil kuşu, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Ak çaylak</span>

Ak çaylak, atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir çaylak türü.

<span class="mw-page-title-main">Bıyıklı doğan</span>

Bıyıklı doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından iri bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Ulu doğan</span>

Ulu doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından oldukça iri bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">İsli doğan</span>

İsli doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından orta büyüklükte bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kerkenez</span>

Küçük kerkenez, doğangiller (Falconidae) familyasından küçük bir doğan türü. Bilimsel adı Alman doğa bilimci Johann Andreas Naumann'dan gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl enseli doğan</span>

Kızıl enseli doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından orta büyüklükte bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Delice doğan</span>

Delice doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından yaklaşık 30 cm boyunda ince bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Ala doğan</span>

Ala doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük tarla kazı</span>

Küçük tarla kazı, Anserinae alt familyasından Anserini oymağına üyedirler. Doğu Grönland, İzlanda ve Svalbard'ta ürerler. Göçmendirler, kuzeybatı Avrupa, özellikle Büyük Britanya, Hollanda ve batı Danimarka'da kışlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Orman alaca ağaçkakan</span>

Dendrocopos major veya Orman alaca ağaçkakan, Dendrocopos cinsine bağlı bir kuş türüdür. Siyah ve beyaz alacalı tüy örtüsüne sahip olan ve kuyruk altında kırmızılık bulunan orta boyutlu bir ağaçkakandır. Erkek ve genç kuşlarda ayrıca boyun ya da kafada kırmızı lekeler bulunur. Kuzey Afrika'nın bir kısmı da dahil olmak üzere Palearktik'te yaşar. Dağılım alanının çoğunda göçmen olmasa da kuzey bölgelerde eğer kozalak azalırsa bazı popülasyonlar güneye göçebilir. Bazı bireylerin normal dağılım dışına çıkmaları söz konusu olabilmektedir ve yakın geçmişte İrlanda'da yeniden kolonileşmeleri ile Kuzey Amerika'da görülmelerinin nedeni budur. Orman alaca ağaçkakanları besin bulmak ya da yuva açmak için ağaçların gövdelerini gagaları ile deler ve bölgelerini belirleyip temas kurmak için de ağaç gövdelerine gagaları ile vurup ses çıkarırlar. Diğer ağaçkakanlar da olduğu gibi gagaları ile ağaç gövdelerine vurmalarından dolayı olan fiziksel stresleri yönetebilmek için anatomik uyum geçirmişlerdir. Bu tür alaca ağaçkakan türüne benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kerkenez</span> Kuş türü

Büyük kerkenez ya da ak gözlü kerkenez doğangiller (Falconidae) familyasından bir gündüz yırtıcı kuş türüdür. Kerkenezler içinde en büyüklerindendir. Afrika'nın güneyinde ve doğusunda açık alanlarda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar kerkenezi</span>

Madagaskar kerkenezi doğangiller (Falconidae) familyasından küçük bir gündüz yırtıcı kuş türüdür. Bilimsel adı İngiliz ornitolog Edward Newton'dan gelmektedir. Madagaskar ve Aldabra'da yaşayan iki alt türü vardır. Aldabra'da bulunan ırkına Aldabra kerkenezi de denir. En yakın yaşayan akrabası Seyşeller kerkenezidir. Ortak atalarının yakın bir zamanda, yaklaşık bir milyon önce erken Pleistosen ve Çibanyen dönemlerinde ayrıldıkları düşünülmektedir. Mauritius kerkenezi ile daha uzak akrabadır.