İçeriğe atla

Akşamdan kalmalık

Akşamdan kalmalık ya da mahmurluk, yüksek miktarda alkol tüketimini takiben yaşanan olumsuz belirtilerin tümü.

En bilinen belirtileri baş ağrısı, mide bulantısı, bitkinlik, ışığa ve sese duyarlılık ve susuzluktur. Hipoglisemi, dehidrasyon ve B12 vitamini eksikliği, akşamdan kalmalığı açıklamak üzere ortaya atılan nedenlerdir. Akşamdan kalmalık 12 ila 36 saat kadar sürebilir,[1] 48 ila 72 saat sürdüğü hakkında raporlar da vardır.[2]

Belirtiler

Akşamdan kalmalık çok sayıda belirtiyle ortaya çıkar: Dehidrasyon, yorgunluk, başağrısı, mide bulantısı, kusma, ishal, kesiklik, ateş, tükrük salgılamada artış, konsantrasyon bozukluğu, sıkıntı, huzursuzluk, ışığa ve sese duyarlılık, motor işlevlerde düzensizlik ve uyuma zorluğu. Belirtiler kişiden kişiye değişir ve genellikle içki tüketiminden birkaç saat sonra başlar. Akşamdan kalmalığın bilişsel kabiliyetleri etkileyip etkilemediği bilinmemektedir.

Tedavi

Muhtemelen etkili ilaçlar

  • Yatmadan önce alınan asetilsalisilik asit (Aspirin)
  • B6 vitamini: Bazı araştırmalara göre akşamdan kalmalığa iyi gelir.[3]

Halk hekimliği

Aşağıdaki maddeler tüketilmekle birlikte, geçerliliklerini gösteren bilimsel bir çalışma yoktur.

  • Su içmek[4]
  • Alkol aldıktan sonra veya sabahı çorba, daha doğrusu; bol sirke sarımsaklı işkembe çorbası içmek.
  • Boğa dikeni
  • Maden suyu
  • Dışkılamak
  • Kusmak: Ne kadar çok alkol bedenden atılırsa beden o kadar çabuk iyileşir. Bu yöntem halk arasında bilinen en iyi yöntemlerdendir.
  • Profesyonel masaj, refleksoloji ve diğer "zehir atıcı" yöntemler
  • Ayran, özellikle yayık ayranı
  • Cinsel ilişki veya mastürbasyon, endorfin salgılattığı için akşamdan kalmalığı tedavi edebilir.
  • Kahve veya kafeinli içecekler
  • Nikotin. Ancak sigara içmek bazı kişilerde akşamdan kalmalığın belirtilerini artırabilir.
  • Domates
  • Daha çok alkol almak, akşamdan kalmalık bir kesilme sendromu yarattığı için daha fazla alkol bu durumu çözer. Fakat bu kesinlikle tavsiye edilmez. Kısa bir süreliğine iyi gelebilir fakat bağımlılık etkisi yaratabilir.
  • Deniz ürünleri yemek. Şili'de uygulanan bir tedavi yöntemi.
  • Kola (Coca-Cola, Pepsi Cola, vs.). Kafein, kabarcıklar ve şekeri hazmetmek kolaydır. Düşük pH seviyesi, mide enzimlerine yardımcı olur, sakkaroz ise glükoneojenlerin inhibasyonunu telafi eder.
  • Duş almak, art arda sıcak ve soğuk su dökünmek.
  • Yatmadan kuşkonmaz yemek. Kuşkonmaz idrar sökücü olduğu için tavsiye edilir, ancak sık idrara çıkma kendi başına bir sorun olabilir.
  • Ginseng çayı. Eğer işe yarıyorsa, antioksidan ve kan dolaşımını, özellikle kılcal damar dolaşımını artırması sayesinde olabilir.

Kaynakça

  1. ^ "Erowid Alcohol Vault: Effects" (İngilizce). Erowid. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007. 
  2. ^ Federal Aviation Administration. Pilot Safety Brochure 25 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Khan MA, Jensen K, Krogh HJ. Alcohol-induced hangover: A double-blind comparison of pyritinol and placebo in preventing hangover symptoms Q J Stud Alcohol. 1973;34:1195-201
  4. ^ Jeffrey G. Wiese, Michael G. Shlipak, Warren S. Browner The Alcohol Hangover 19 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Annals of Internal Medicine 6 June 2000 Volume 132 Issue 11 pp897-902

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">C vitamini</span> turunçgillerde ve diğer gıdalarda bulunan besin maddesi

C vitamini veya askorbik asit, suda çözünebilen ve birçok görevi olan vitamin. Çoğu Hayvanlar ve bitkiler, kendi C vitaminlerini glukozdan üretebilirler. İnsanlar, bazı meyve yarasaları, hint domuzu ve insan benzeri primatlar C vitamini üretemediklerinden bunu besinlerden almak zorundadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Salmonelloz</span>

Salmonelloz, Salmonella türünden patojenik bakteri'nin neden olduğu bir semptomatik enfeksiyondur. İnsanlarda en yaygın semptomlar ishal, ateş, karın krampları ve kusmadır. Belirtiler tipik olarak maruziyetten 12 saat ila 36 saat sonra ortaya çıkar ve iki ila yedi gün arasında sürer. Bazen daha önemli hastalık dehidrasyon ile sonuçlanabilir. Yaşlı, genç ve bağışıklık sistemi zayıf olan diğerlerinin ciddi hastalık geliştirme olasılığı daha yüksektir. Belirli "Salmonella" türleri, tifo ateşi veya paratifo ateşi ile sonuçlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Zehirlenme</span> Kimyasal bir maddenin canlı üzerindeki patolojik etkisidir

Zehirlenme, kimyasal bir maddenin canlı organizma üzerindeki patolojik etkisidir. Görece küçük miktarlarda kimyasal ya da biyokimyasal etki gösteren zehir, süresi ve ağırlığı değişebilen bir hastalık haline ya da ölüme yol açar. Adli tıp uzmanları, zehirlenme olgularını 3 orijine ayırarak inceler:

  1. Kaza
  2. İntihar
  3. Cinayet
<span class="mw-page-title-main">Uyku apnesi</span>

Uyku apnesi, apne olarak da bilinir. Uyku sırasındaki solunum duraklamalarından kaynaklanan ve uyku düzeninin bozulmasına sebep olan önemli bir hastalık. Uyku apnesi uykuda hava akımının en az 20 saniye süreyle normal değerinin % 20'sine ve daha altına düşmesi ile tanımlanabilir. Uykudaki solunum duraklamaları sonucunda kandaki oksijen miktarı azalır ve karbondioksit miktarı artar.

Flurbiprofen, fenilalkanoik asit türevi güçlü bir steroid olmayan antienflamatuar ilaçtır. Türkiye'de Majezik (Sanovel), Maxaljin(MeCom) ve Maximus ticari adı ile, Dünya'da Ansaid (Pfizer) ve Froben(Abbott) olarak satılmaktadır. Bazı boğaz pastillerinde de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Etanol</span> kimyasal bileşik

Etanol ya da etil alkol, renksiz, hoş kokulu ve yanıcı, hafif bir sıvıdır. Alkollü içeceklerde kullanılan tek alkol türüdür. Ayrıca çözücü olarak da kullanılır. Kimyasal formülü C2H5OH olup kısaca EtOH olarak da yazılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Gastroenterit</span> mide ve/veya ince bağırsak iltihabı ile karakterize tıbbi durum

Gastroenterit veya mide-bağırsak iltihabı (gastroenteritis), mide ("gastro"-) ve ince bağırsak’ı ("entero"-) içeren mide bağırsak kanalı’nın iltihabı ("-itis") ile karakterize olan ve ishal, kusma, karın ağrısı ile krampa sebep olan bir tıbbi durumdur. Mide iltihabından gastro, mide mikrobu ve mide virüsü olarak da bahsedilmiştir. Grip ile ilgisi olmamasına rağmen mide gribi ve gastrik grip olarak da adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek taşı</span> böbreklerde biriken sert madensel maddeler

Tıpta nephrolithiasis' veya urolithiasis olarak da bilinen böbrek taşı hastalığı, idrar yolunda katı madde parçası oluşması durumudur.

<span class="mw-page-title-main">İdrar</span>

İdrar, sidik veya çiş, insanda ve diğer pek çok hayvanda böbreklerde kanın filtrelenmesiyle oluşan sıvıdır. Böbreklerden üreter yoluyla idrar kesesine taşınan sıvı daha sonra üretra vasıtasıyla boşaltılır. İdrar oluşumu, vücutta mineral ve diğer maddelerin dengesinin sağlanmasında etkilidir. Vücutta olması gerekenden fazla olan veya vücuda zararlı olan maddeler idrar yolu ile dışarı atılır. İdrar, içinde erimiş ya da süspansiyon durumunda bulunan birçok maddeyi uzaklaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Harlequin tipi iktiyozis</span> Genetik deri hastalığı

Harlequin tipi iktiyozis, ender görülen kalıtsal bir deri bozukluğu olup iktiyozis grubu bozukluklardan nonbüllöz iktiyozisin en ağır şeklidir. Yenidoğanlarda sıklıkla ölümcüldür ancak bu bozuklukla doğan ve hayatına devam eden kişiler vardır. Genel olarak "cildin aşırı keratinleşmesi" olarak tarif edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Bulantı</span> tıbbi semptom veya durum

Bulantı veya mide bulantısı bazen kusma dürtüsü olarak algılanan yaygın bir huzursuzluk ve rahatsızlık hissidir. Ağrılı olmamakla birlikte, uzun sürmesi halinde zayıflatıcı bir semptom olabilir ve göğüste, karında veya boğazın arkasında rahatsızlık hissi olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hemodiyaliz</span> Kanın temizlenmesi için kullanılan tıbbi prosedür

Tıpta, hemodiyaliz, fistül, greft ya da kateter adı verilen uygun bir vasküler giriş yolu kullanılarak hastadan alınan kanın, bir makine ve pompa yardımıyla diyalizör adı verilen bir süzgeçten geçirilirken sıvı ve solüt içeriğini düzenleyerek hastaya geri verilmesine verilen addır. Genelde haftada 3 kez 4 saat süren seanslar şeklinde uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Baş ağrısı</span> rahatsızlık

Baş ağrısı, başta ve bazen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrı. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından muzdarip olurlar.

Isırıklar, hayvanların ya da insanların neden olduğu dişlerle yaralanma biçimidir. Komplikasyonlar ortaya çıkmaması için bu tür yaralara gerekli tıbbi müdahale yapılmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Diyabet</span> Kandaki glikoz seviyesinin aşırı artmasından kaynaklanan metabolik bozukluk

Diabet ya da Diabetes mellitus, sıklıkla yalnızca diabet ya da diyabet veya halk arasında şeker hastalığı olarak adlandırılan, genellikle kalıtımsal ve çevresel etkenlerin birleşimi ile oluşan ve kandaki glukoz seviyesinin aşırı derecede yükselmesiyle (hiperglisemi) sonuçlanan metabolik bir bozukluktur. Vücutta kan şekerinin düzenlenmesi pek çok sayıda kimyasal madde ve hormonun karmaşık etkileşimi sonucunda sağlanır. Şeker metabolizmasının düzenlenmesinde rol oynayan hormonlardan en önemlisi pankreasın beta hücrelerinden salgılanan insülin hormonudur. Diyabetes Mellitus ya insülin salgılanmasındaki yetersizlik ya da insülinin etkisindeki veya insülin cevabındaki bir bozukluk sonucunda ortaya çıkan yüksek kan şekerinin yol açtığı birkaç grup hastalığı tanımlamak için kullanılan ortak bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">İzopropil alkol</span>

İzopropil alkol (IUPAC ismi: propan-2-ol), CH3CH(OH)CH3 (bazen i-PrOH şeklinde de temsil edilir) kimyasal formülüne sahip organik bileşik. Renksiz ve yanıcıdır. Güçlü bir kokusu vardır. Alkol karbon atomunun diğer iki karbon atomuna ve propil grubunun hidroksil grubuna bağlı olduğu bu bileşik -bazen (CH3)2CHOH şeklinde de gösterilir- ikincil alkolün en basit örneğidir. 1-propanol'ün yapısal izomeridir. Evsel ve endüstriyel alanda çeşitli kullanımları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Düşük alkollü bira</span> standart biralara göre oldukça düşük oranlarda alkol içeren biralar

Düşük alkollü bira, standart biralara göre oldukça düşük oranlarda alkol içeren biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Light bira ya da alkolsüz bira olarak da bilinirler. Düşük alkollü biralar genelde lager tipi olarak üretilmesine karşın, ale tipi olarak üretilenleri de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dehidratasyon</span> beraberinde metabolik süreçlerin bozulmasına neden olan toplam bir vücut suyu noksanlığı

Dehidratasyon ya da dehidrasyon, fizyolojide, beraberinde metabolik süreçlerin bozulmasına neden olan toplam bir vücut suyu noksanlığı durumudur. Serbest su kaybının, genellikle egzersiz, hastalık veya yüksek çevre sıcaklığı nedeniyle serbest su alımını aştığında ortaya çıkar. Hafif dehidratasyon ayrıca dalma diürezinden de kaynaklanabilir ve bu da dalgıçlarda dekompresyon hastalığı riskini artırabilir.

<span class="mw-page-title-main">Şarabın sağlığa etkileri</span>

Şarabın sağlık üzerindeki etkileri esasen etken maddesi olan alkolü tarafından belirlenir. Alkol tüketen kişileri karşılaştırırken bazı araştırmalarda az miktarda alkol içmenin daha az kalp hastalığı, felç, diyabet mellitus, metabolik sendrom ve erken ölümü azalttığı bulundu. Ancak diğer çalışmalarda böyle bir etki bulunmadı.

<span class="mw-page-title-main">Alkol hukuku</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Alkol hukuku ya da alkol yasaları, alkolün veya etanol içeren alkollü içeceklerin üretimi, kullanımı, etkisi altında olma ve satışı ile ilgili yasalardır. Yaygın alkollü içecekler arasında bira, şarap, elma şarabı ve damıtılmış alkollü içecekler bulunur. Amerika Birleşik Devletleri alkollü içeceği "hacimce yüzde birin yarısından az olmayan alkol içeren sıvı formdaki herhangi bir içecek" olarak tanımlar ancak bu tanım uluslararası olarak değişir. Bu yasalar, alkol üretebilenleri, satın alabilenleri, bir kişinin ne zaman satın alabileceğini, etiketleme ve reklamı, satılabilecek alkollü içecek türlerini, nerede tüketilebileceği, sarhoşken hangi faaliyetlerin yasak olduğu ve nereden satın alınabileceği ile yasalardır. Bazı durumlarda bu yasalar, 1920'den 1933'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'ndeki yasakta olduğu gibi, alkol kullanımını ve satışını tamamen yasaklamıştır.