İçeriğe atla

Akın Birdal

Akın Birdal
Doğum2 Ocak 1948 (76 yaşında)
Niğde, Türkiye
EğitimÜniversite
MeslekAnkara Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Siyasi partiBarış ve Demokrasi Partisi
EvlilikGülşen Ülker Birdal

Akın Birdal (d. 2 Ocak 1948, Niğde) Türk siyasetçi. Bir dönem İnsan Hakları Derneği'nin başkanlığını yaptı. 2007 genel seçimlerinde Diyarbakır'dan bağımsız aday oldu ve seçilerek TBMM'ye girdi. Demokratik Toplum Partisi'nin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasının ardından kurulan Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Diyarbakır 23. dönem milletvekilliği yaptı.

Yaşam öyküsü

İnsan Hakları Derneği öncesi

İlk ve ortaöğrenimini Niğde'de tamamladı. 1966 yılında girdiği Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nden 1970 yılında mezun oldu. Öğrencilik yıllarında Niğde Gençlik Derneği Başkanlığı yaptı. Ziraat Fakültesi Talebe Cemiyeti'nde görev aldı. 1973 yılında Gazi Üniversitesi'nde işletme yüksek lisansı yaptı. Aynı yıllarda, Ziraat Mühendisleri Birliği ile TMMOB Ziraat Odası Merkez Yürütme Kurullarında görev yaptı.

1977 yılında kır yoksullarının ekonomik, demokratik mücadele örgütü KÖY-KOOP'un Niğde Birlik Başkanlığını yaptı. Aynı zamanda KÖY-KOOP'un merkez yönetim kurulundaydı ve Eğitim, Örgütlenme, Basın Yayın Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı görevini yürüttü. 1977-1980 yılları arasında Halkevleri Merkez Yürütme Kurulu üyesiydi. Aynı dönemde, Gazi Üniversitesi Kooperatifçilik Enstitüsü'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.

1980 askeri darbesi sonrasında, KÖY-KOOP yöneticileriyle Mamak Askeri Cezaevi'nde bir yıl tutuklu kaldı. Buradan çıktıktan sonra, 3 yıl ticaretle uğraştı. 1984 yılında yargılandığı tüm davalardan beraat etti ve peyzaj mimarlığı alanında çalışmaya başladı.

İnsan Hakları Derneği dönemi

1986 yılında kurulan İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) 1986 ile 1992 yılları arasında Genel Sekreterliği'ni, 1992'den 1999'a kadar ise Genel Başkanlığını yaptı. 12 Mayıs 1998'de Ankara'da bulunan İHD Genel Merkezinde iki kişinin silahlı saldırısına uğradı. Silahlı saldırganların TİT üyesi olduğu öne sürüldü. Saldırıyı Yeşil 'in ekibinden uzman çavuş Cengiz Ersever'in organize ettiği iddia edildi. Akın Birdal, saldırıdan yaralı olarak kurtuldu.

1995-1996 Dünya Barış Günleri'nde Mersin ve Ankara'da yaptığı konuşmalardan dolayı 2 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1999 ve 2000 yıllarında hapse girdi. Bu mahkûmiyetleri nedeniyle İçişleri Bakanlığı'nın uyarısıyla, İHD Genel Başkanlığı'ndan ayrılmak zorunda kaldı.

Siyasetçilik dönemi

1995 genel seçimlerinde, Emek-Barış ve Özgürlük blokunun Mersin Milletvekili Adayı oldu. Partinin yüzde 10 barajının aşamaması nedeniyle seçilemedi. 2002 yılında yine Emek-Barış ve Demokrasi blokunun Mersin adayı olan Birdal'ın adaylığı, TCK m. 312'den aldığı mahkûmiyet nedeniyle YSK'ca veto edildi.

BSP ve ÖDP'nin kurucusu üyesi olan Akın Birdal her iki partide de PM üyeliği yaptı. 2002 yılında kurulan Sosyalist Demokrasi Partisi Genel Başkanlığı görevini 2 yıl süreyle yürüten Birdal, merkezi Paris'te bulunan Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu'na Başkan Yardımcısı seçilmesinin hemen öncesinde SDP Genel Başkanlığı görevinden istifa etti. Federasyonun başkan yardımcılığı görevini, üst üste 3 dönem, 2007'ye kadar sürdürdü.

SDP'nin Onursal Genel Başkanı olan Akın Birdal, 22 Temmuz 2007'de gerçekleştirilen erken genel seçimlerde Diyarbakır'dan bağımsız milletvekili adayı oldu. Bin Umut Adayları arasında olan Akın Birdal, milletvekili seçilmesi halinde TBMM'de savaş politikalarına karşı barışın, askeri vesayet rejimine karşı gerçek demokrasinin, her türlü ayrımcı politikaya karşı insan haklarının, hukukun siyaset karşısında araçsallaştırılmasına karşı adaletin, yoksulluğa ve yoksunluğa karşı iş ve ekmek mücadelesinin sözcülüğünü yapmayı hedeflediğini dile getirmiştir[]. 2007 genel seçimlerinde milletvekili seçilmiş, seçilmesinin ardından, DTP'ye katılmıştır.

2009 Yerel Seçimleri'nde DTP İstanbul Belediye Başkan Adayı olmuştur.

Diğer çalışmaları

Kooperatifçilik ve insan hakları üzerine çok sayıda inceleme ve makaleleri yayımlandı. Bunun yanı sıra, Cansuyu (Aykırı Yayınları, 2006), Betula Öyküler (2003), Sol Elim Ulucanlar'dan Notlar (Belge Yayınları, 2000) isimli kitapları yayımlandı. 2008 yılındaki Ermenilerden Özür Diliyorum kampanyasına desteğini açıklamıştır.

Özel hayatı

Birdal'ın eşi Gülşen Ülker Birdal 12 Ekim 2015 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucunda öldü.[1]

Kaynakça

  1. ^ http://www.bugun.com.tr/son-dakika-akin-birdalin-esi-1873790.html[]

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Şerafettin Elçi, Kürt avukat ve siyasetçi. Katılımcı Demokrasi Partisi kurucu genel başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2002–2015)

Sosyalist Demokrasi Partisi 2002 yılında çoğunluğunu ÖDP'den ayrılanların kurduğu bir partidir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Toplum Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2005–2009)

Demokratik Toplum Partisi (DTP), 9 Kasım 2005 tarihinde kurulmuş ve 11 Aralık 2009 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararı ile kapatılmış olan siyasi parti. Genel merkezi Ankara'nın Çankaya ilçesinin Balgat semtinde olan partinin amblemi sarı zemin üzerine, yeşil yapraklı kırmızı güldür. Demokratik Toplum Partisi, Demokratik Toplum Hareketi'nin partileşmesi sonucunda kurulmuştur. Partinin kurucuları arasında Demokrasi Partisi eski milletvekillerinden Leyla Zana ve Orhan Doğan ile Cumhuriyet Halk Partisi eski milletvekillerinden Ahmet Türk bulunmaktaydı.

Bin Umut Adayları, 22 Temmuz 2007 seçimlerinde yüzde 10'luk seçim barajını geçebilmek için DTP, ÖDP, EMEP ve SDP'nin desteklediği bağımsız milletvekili blokudur.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Kürkcü</span> Türk siyasetçi

Ertuğrul Kürkcü, Türk sosyalist aktivist, yayıncı ve yazar. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Onursal Başkanı, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Onursal Üyesi ve İlerici Enternasyonal Danışma Kurulu Üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sebahat Tuncel</span> Türk siyasetçi

Sebahat Tuncel, Kürt asıllı Türk siyasetçidir. TBMM'de 23. ve 24. dönem bağımsız İstanbul Milletvekili olarak görev almış, 2013-2014 yıllarında DBP eş başkanlığı yapmıştır.

Özdal Üçer, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Osman Baydemir</span> Kürt siyasetçi , avukat

Osman Baydemir, Kürt asıllı Türk siyasetçi ve avukat. 2004-2014 yılları arasında Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapmış olan Halkların Demokratik Partisi üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Hatip Dicle</span> Kürt asıllı türk politikacı ve siyasetçi

Hatip Dicle, Kürt asıllı Türk siyasetçi. 1991 yılında Diyarbakır milletvekili seçildi fakat 2 Mart 1994 tarihinde TBMM tarafından Leyla Zana, Selim Sadak ve Orhan Doğan ile Dicle'nin milletvekili dokunulmazlığı kaldırıldı. Yargılandıktan sonra on yıl cezaevinde kaldı. 2004'te tahliye edilen Dicle 12 Haziran genel seçimlerinde Emek, Özgürlük ve Demokrasi Bloğu Diyarbakır bağımsız adayı olarak vekil seçildi fakat vekilliği Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Pervin Buldan</span> Türk siyasetçi

Pervin Buldan, Türk siyasetçidir. Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanıydı. TBMM'de 23., 24. dönem Iğdır; 25, 26 ve 27. dönem İstanbul milletvekilidir. Iğdır'ın ilk kadın milletvekilidir.

Orhan Doğan, eski avukat ve milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Barış ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2008–2014)

Barış ve Demokrasi Partisi, Türkiye'de 2008 yılında kurulmuş sosyal demokrat ve sosyal liberal görüşlü, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Genel merkezi Ankara'nın Çankaya ilçesinin Balgat semtinde olan partinin amblemi sarı zemin üzerine, yeşil meşe ağacıdır. Parti milletvekilleri Haziran 2014'te aldığı kararla Halkların Demokratik Partisine katılmıştır. 11 Temmuz 2014 tarihinde ise isim değişikliği yapıp Demokratik Bölgeler Partisi adını almıştır.

Orhan Miroğlu, Kürt asıllı Türk siyasetçi, gazeteci ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">İnsan Hakları Derneği</span> Sivil toplum kuruluşu

İnsan Hakları Derneği (İHD), genel merkezi Ankara'da bulunan bir sivil toplum kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Demirtaş</span> kürt siyasetçi ve avukat

Selahattin Demirtaş, Türk avukat, siyasetçi ve yazardır. 22 Haziran 2014'te seçildiği Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanlığı görevini 11 Şubat 2018'e kadar yürütmüştür. 4 Kasım 2016'dan beri Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutukludur.

Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku, 2011 Türkiye genel seçimlerinde Barış ve Demokrasi Partisi başta olmak üzere bir grup siyasi partinin oluşturduğu bağımsız aday platformudur. Bu oluşum çerçevesinde 41 ilde 65 kişi bağımsız milletvekili adayı oldu. BDP, bağımsız adayları desteklerken "Demokratik Cumhuriyet", "Demokratik Özerklik için Özgürlük ve Demokrasi" sloganlarını kullandı. Blokun desteklediği adaylar toplam % 5,67 oy aldılar ve 36 milletvekili çıkardıkları açıklandı. Ne var ki, 21 Haziran'da Hatip Dicle'nin milletvekilliğinin YSK tarafından düşürülmesiyle onun yerine AK Parti Diyarbakır 6. sıra adayı olan Oya Eronat milletvekili oldu. Böylece blokun çıkardığı milletvekili sayısı 35 olarak gerçekleşti.

Kamil Okyay Sındır, Türk akademisyen, Ziraat yüksek mühendisi ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi eski genel sekreteri ve İzmir milletvekili. 2009-2014 yılları arası Bornova belediye başkanlığı görevinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Jülide Sarıeroğlu</span> Türk politikacı

Jülide Sarıeroğlu, Türk çalışma ekonomisti, sendikacı, siyasetçi.

Refik Karakoç, Kürt kökenli Türk siyasetçi ve 2016-2019 yılları arasında görev yapmış Hak ve Özgürlükler Partisi'nin eski genel başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Rıdvan Turan</span>

Rıdvan Turan, Türk tıp doktoru, siyasetçi ve TBMM 25 ve 27. dönem Halkların Demokratik Partisi milletvekilidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.