İçeriğe atla

Aix-en-Provence

Aix-en-Provence
Aix-en-Provence bayrağı
Bayrak
Aix-en-Provence arması
Arma
Fransa üzerinde Aix-en-Provence
Aix-en-Provence
Aix-en-Provence
ÜlkeFransa Fransa
BölgeRhône-Alpes
DépartementBouches-du-Rhône
ArrondissementAix-en-Provence
İdare
 • Belediye BaşkanıSophie Joissains[1]
Yüzölçümü
 • Toplam186,08 km²
Rakım173 m
En yüksek nokta511 m (1.676 ft)
En alçak nokta73 m (239 ft)
Nüfus
 (2019)
 • Toplam145.133
 • Yoğunluk780/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)

Aix-en-Provence (Fransızca telaffuz: [ˌɛks ɑ̃ pʀɔˈvɑ̃s]  ( dinle)), Fransa'nın güneyinde Bouches-du-Rhône departmanına bağlı ve Marsilya'ya 25 km uzaklıktaki tarihi ve kültürel bir şehirdir.

Aix-en-Provence şehrinin kuzeyinde kalan kısımlarda özellikle Puyricard'da burjuva kesiminin yaşadığı söylenirken, bu şehirdeki evlerin Fransa'da en pahalılar arasında olduğu bilinmektedir. Aix-en-Provence'ın 10 km kuzeyinde Cezanne ve Picasso'nun tablolarını yaptığı lavanta tarlalarıyla kaplı St. Victoire Dağı bulunmaktadır. Burada Picasso'nun yaşadığı şato ziyaretçi kabul etmemektedir.

Yeraltı suları, sabunları, Cezanne'ı, lokumu, sucuğu ve keçileriyle meşhur olan şehir 200'ün üzerinde çeşme ve dört üniversite barındırmaktadır. Bunun yanında 16 bakkal, 22 seyyar market, 46 umumi tuvalet ve 300'ü aşkın aile çay bahçesiyle Fransız piknik kültürünü yansıtmaktadır.

Tarihçe

Antik dönem

MÖ 4. yüzyılda Provence bölgesinin batısında Kelt - Ligur kavimlerin yaşadığı kaynaklarda aktarılmaktadır. Aix'in yakınlarındaki oppidumu başkent ilan eden Salluviler burada Massalia'daki Yunan gruplar ile barış içinde yaşamaktaydılar. İki kavim arasında bir kültürleşme söz konusuydu. MÖ 2. yüzyıldan itibaren birbirlerini tehdit olarak algılamaya başlayan kavimler Romalıları çağırarak onlardan yardım istemişlerdir. Bunun üzerine MÖ 123 tarihinde bölgeye gelerek ele geçiren Prokonsül Gaius Sextius Calvinus, Entremont oppidumunu yağmalatarak ortadan kaldırmıştır. Bölgede sürdürülen savaşların bir diğer amacının Roma'nın İspanya yollarını güvence altına alma çabası olduğu iddia edilmektedir. Bölgedeki Roma hakimiyetini vurgulamak isteyen Calvinus kısa süre sonra bir kaplıca etrafına sur inşa ettirerek Galya topraklarındaki ilk Roma şehirlerinden birisi olan Colonia Aquae Sextiae Salluviorum kurmuştur. Şehrin bugünkü ismi Aix bu ismin kısaltmasından ortaya çıkmıştır.

Kısa süre sonra bu şehrin etrafında Roma eyaleti Gallia Narbonensis kurulmuş ancak eyaletin başkenti MÖ 118 yılından itibaren Colonia Narbo Martius olmuştur. St. Victoire dağı eteklerinde MÖ 102 yılında meşhur Vercellae Savaşı yapılmış ve bu savaşta Gaius Marius komutasındaki Roma ordusu, Tötonlar ve Ambronları mağlup ederek komutan Gaius Marius'u halk destanlarına ve sözlü kültüre yerleşmesine vesile olmuştur. Roma yolu Via Aurelia'da bulunan şehir zamanla hızla büyümüş ve nam salan kaplıcası ile şifa arayan hastaları kendisine çekmeye başlamıştır. Augustus döneminde Roma kolonisi olan Aquae Sextiae, MÖ 15'te vatandaşlarına Roma vatandaşı hakkını tanımıştır.

Resimler

Kardeş şehir

Aix-en-Provence'in aşağıda listelenen şehirler ile kardeş şehir anlaşması vardır:

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Répertoire national des élus: les maires". data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises (Fransızca). 2 Aralık 2020. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barselona</span> Ispanyanın kuzeydoğusunda, ülkenin ikinci büyük kenti

Barselona, İspanya'nın kuzeydoğu kıyısında bulunan bir kent. Katalonya özerk bölgesinin başkenti ve en büyük kenti, ayrıca İspanya'nın nüfus bakımından ikinci en büyük kentidir. Şehir merkezi sınırları içindeki nüfusu 1,6 milyon, komşu ilçelerle birlikte Barselona ilinin nüfusu 4,8 milyondur. Avrupa Birliği sınırları içindeki beşinci en büyük metropoliten alandır. Kent, İspanya-Fransa sınırının yaklaşık 150 km güneyinde yer alır. İspanya'nın Akdeniz kıyısındaki en önemli limanı ve ticaret merkezidir. Kendine özgü kültürü ve güzelliğiyle ün yapan Barselona'nın, Gaudi'nin başını çektiği modernizm akımıyla planlanmış, 1900'lerden kalma ızgara planlı modern bölümü ilgi çekmektedir. Yaygın dil Katalanca'dır.

<span class="mw-page-title-main">Pablo Picasso</span> İspanyol heykeltıraş ve ressam (1881-1973)

Pablo Picasso, Fransa'da yaşamış İspanyol ressam, heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarıdır. 20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerindendir. Georges Braque ile birlikte kübizm akımının temelini atmış, asamblajı icat etmiş, kolajın icadında yer almış ve çok çeşitli tarzların gelişimine katkı vermiştir. En önemli eserleri olarak öncü kübizm eseri Avignonlu Kızlar ve Alman ve İtalyan askerlerin İspanyol İç Savaşı sırasında yaptığı katliamı anlatan Guernica sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Marsilya</span> Fransada komün

Marsilya, Fransa'nın güneydoğu'sunda bulunan, Bouches-du-Rhône ilinin ve Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinin merkez şehridir. 2020 nüfus sayımına göre 870.321 nüfusuyla Fransa'nın 2. en büyük kentidir. Ayrıca 1.760.653 nüfusuyla Fransa'nın 2. en büyük metropolitan yerleşim alanıdır. Avrupa'da en büyük kara alanına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Cézanne</span> Fransız ressam (1839 – 1906)

Paul Cézanne, Fransız post-empresyonist ressam ve gezgin. Modern sanatın gelişmesine yaptığı katkılar ve etkisi nedeniyle çoğu zaman modern sanatın babası olarak anılmıştır. Empresyonizm ile kübizm arasında bir köprü oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar</span> Romalı asker ve Roma Cumhuriyetinin son diktatörü olan politik lider (MÖ 100–44)

Jül Sezar, Romalı asker ve Roma Cumhuriyeti'nin son diktatörü olan politik liderdir. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde ve evlatlığı Augustus'un ilk Roma imparatoru olmasını sağlayacak olayların başlamasında kritik bir rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Québec</span> Kanada eyaleti

Quebec, Kanada'nın doğu bölgesinde en büyük eyaleti olmasının yanı sıra Kanada'da sadece Fransızcanın resmî dil olduğu tek eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Vercingetorix</span>

Vercingetorix, Kelt kavimlerinin biri olan Arvernilerin lideridir. MÖ 52 yılında Galya'da Keltleri Roma Cumhuriyeti'ne karşı son bir genel direniş ve kurtuluş savaşı için birleştirdi. Julius Caesar, Roma'nın Gallia Narbonensis valisi olarak Roma emperyalizminin yayılma politikasını uygulamak için Keltlerin ülkesi Galya'yı fethetmek hedefiyle çıktığı seferde Vercingetorix ile karşı karşıya geldi.

<span class="mw-page-title-main">Roma Cumhuriyeti</span> Antik Romanın cumhuriyetle yönetildiği dönem

Roma Cumhuriyeti, Antik Roma uygarlığında hükûmetin cumhuriyet şeklinde işlediği dönem. Geleneksel olarak MÖ 509 yılında krallığın devrilmesiyle başlayan dönemdir. Bu dönemde ilk iki yüzyıl boyunca, Cumhuriyet toprakları İç İtalya'dan bütün Akdeniz dünyasına kadar genişledi. Sonraki yüzyılda Roma; Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Yunanistan ve şu anki Güney Fransa'da egemenlik kurarak daha da büyüdü. Roma Cumhuriyeti, son iki yüzyılı sırasında, hem Fransa'nın kalanına hem de Makedonya ile Anadolu'nun büyük kısmına egemen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Gaius Marius</span> Romalı devlet adamı ve general

Gaius Marius Romalı asker ve kariyeri boyunca eşi benzeri görülmemiş biçimde dördü art arda olmak üzere toplam yedi kere Konsül seçilmiş siyasetçi. Topraksız vatandaşların (proleterlerin) askere alınması ve lejyonların piyade taburları şeklinde yeniden örgütlenmesi gibi çarpıcı yenilikleri içeren Marius Reformları ile tarihe geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nice</span> Fransada komün

Nice, Güney Fransa'da, Akdeniz sahilinde, Marsilya ile Cenova arasında yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Bordeaux</span> Fransada komün

Bordeaux veya Bordo, Güneybatı Fransa'nın Gironde departmanında, Garonne Nehri üzerinde bulunan bir şehirdir. Bir liman kenti olan şehir, Yeni Akitanya bölgesinin başkenti ve Gironde departmanının ilidir. Sakinleri "Bordelais" (eril) veya "Bordelaises" (dişil) olarak adlandırılır. "Bordelais" terimi şehir ve çevresindeki bölgeyi de ifade edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dijon</span> Fransada komün

Dijon, Fransa'nın doğusunda Burgonya bölgesinde tarihi bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Bath</span>

Bath, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde bulunan bir kentsel yerleşimdir. Törensel Somerset kontluğunda bulunur. Yerel idare olarak 1996'dan beridir "Bath ve North East Somerset Tek Seviyeli Yerel İdare" merkezidir. Şehir statüsü Kraliçe I. Elizabeth tarafından 1590 yılında verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arles</span> Fransada komün

Arles, Fransa'nın Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinde Département-Bouches-du-Rhône'da 50.968 nüfuslu bir Fransız kasabasıdır. Arles, aynı isimli Arrondissement Arles'ın da idarî merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Numidya</span>

Numidya, Afrika'da Sahra'nın kuzeyindeki bir bölgeye Romalıların verdiği ad. Aşağı yukarı Cezayir'in günümüzdeki sınırları içinde kalır. Numidyalılar, Milattan Önce 6. yüzyıldan başlayarak kıyı bölgelerini işgal eden Kartaca ordularına katılmıştır.

Cours Mirabeau, Aix-en-Provence şehir merkezini oluşturan bir bulvardır. Şehrin en turistik uğrak noktalarından biri olan Cours Mirabeau, kuzeydeki tarihi şehir merkezi ile güneydeki Mazarin bölgesini birbirine bağlar.

<span class="mw-page-title-main">Musée Granet</span> Güney Fransada bir sanat müzesi

Musée Granet, Güney Fransa'nın Aix-en-Provence şehrinde bulunan 1765 yılında kurulmuş tarihi bir sanat müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Provans şarabı</span>

Provans şarabı güneydoğu Fransa'daki Fransız şarabı üreten Provans bölgesinden gelir. Romalılar bölgeyi provincia nostra adıyla adlandırdı. Provans Alpler'in hemen güneyinde İtalya dışındaki ilk Roma eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.