İçeriğe atla

Aisa Hakimcan

İsa Hakimcan
DoğumАйся Хакимжанов
عيسى حكيم جان

13 Mart 1896(1896-03-13)
Aktuk, Nijni Novgorod Guberniyası, Sergachsky Bölgesi, Rus İmparatorluğu
Ölüm5 Kasım 1972 (76 yaşında)
Tampere, Finlanda
Defin yeriKalevankangas mezarlığı
Diğer ad(lar)ıAisja Hakimsanoff / Hakimsan
Mesleksanatçı, aktivist ve yayıncı
Önemli eser(ler)
  • Milli şiger ve cırlar (1956–1966)
Siyasi parti
Çocuk(lar)Aliye, Reşid
Ebeveyn(ler)
  • Hakim Can Muhammed Emin
    حكيم جان محمدامين
  • Meryem Alaeddin
    مريم علاوالدين
İmza

Aisa (Aysa, İsa) Hakimcan (Tatarca: Гайсә Хәкимҗан, Ğaysə Xəkimcan, Fince: Hakimsan; 13 Mart 18965 Kasım 1972) 20. yüzyılın başlarında Finlandiya'ya taşınan Mişerler bir sanatçı, başkan ve yayıncıydı.

Hayatı

Hakimcan'ın 1952 yılına ait ses örneği.

Hakimcan Fin Tatar topluluğu arasında çok yönlü bir sanatçı olarak bilinir. Örneğin birçok enstrüman çalabiliyor, tiyatro oyunları yönetiyor ve milliyetçi bir üslupla şiirler yazıyordu. Yerel Tatar derneğinin kurulmasında yer aldı. Hakimcan, 1970'de Kazan şehrinde ve 1938'de Polonya'da olduğu gibi yurtdışındaki Tatar toplantılarında yer aldı. Ayaz İshaki, Polonya'da onunla birlikteydi. Hakimcan'ın çocukları hokey oyuncusu Reşit Hakimcan ve Tatar dilinde şarkıcı olan Aliye'dir. Hakimcan Rusya'da Aktuk (Актуково; Yañapar olarak da bilinir[1]) adlı bir Tatar köyünde doğdu. Nizjni Novgorod bölgesinde yer almaktadır. 1917'de Finlandiya'ya geldi. Hayatının geri kalanını Tampere şehrinde yaşadı.[2][3][4][5][6]

Önemli yayınlar

  • Milli şiğer wə cırlar (1956–1966; Hakimcan)
  • Ğabdulla Tuqay (1966; Hakimcan & Habiburrahman Şakir)
  • İslam dine xaq dinder (Hakimcan & Semiulla Vafa)

Galeri

Kaynaklar

  • Baibulat, Muazzez: Tampere İslam Kilisesi: Kökler ve Tarih . Gummerus Kirjapaino Oy, 2004. ISBN 952-91-6753-9 .
  • Bedretdin, Kadriye: Fin Tatarları Üzerine Yazılar . Fin Doğu Derneği, 2011. ISBN 978-951-9380-78-0 .
  • Leitzinger, Antero: Mishäärit - Finlandiya'nın eski İslam topluluğu . Kitap-Leitzinger, 1996. ISBN 952-9752-08-3 .

Kaynakça

  1. ^ Leitzinger, Antero: Mishäärit – Suomen vanha islamilainen yhteisö. Kirja-Leitzinger, 1996. ISBN 952-9752-08-3.
  2. ^ Tampereen Islamilainen Seurakunta: juuret ja historia. Gummerus Kirjapaino Oy. 2004. s. 146. ISBN 952-91-6753-9. 
  3. ^ Lahjan Hedelmät (kirjassa Tugan Tel: Kirjoituksia Suomen Tataareista, toim. Kadriye Bedretdin, 2011). Suomen Itämainen Seura. 1996. s. 346. ISBN 978-951-9380-78-0. 
  4. ^ Leitzinger 1996, s. 131, Baibulat 2004, s. 66
  5. ^ Minnullin K.M., O.R. Khisamov & M.I. Ibragimov (eds) 2019. Institut yazyka, literatury i isskustva imeni G. Ibragimova [The Ġ. Ibrahimov Institute of Language, Literature and the Arts]. Kazan: Institut yazyka, literatury i isskustva imeni G. Ibragimova.
  6. ^ "ТАТАР ИР-АТ ИСЕМНӘРЕ (ТАТАРСКИЕ МУЖСКИЕ ИМЕНА В АЛФАВИТНОМ ПОРЯДКЕ)". 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya</span> Kuzey Avrupa ya da diğer adıyla İskandinavya yarım adasında yer alan devlet, ülke

Finlandiya, resmî adıyla Finlandiya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki bir İskandinav ülkesi. Doğuda Rusya, kuzeyde Norveç ve batıda İsveç'le komşudur. Batıda Botniya ve güneyde Finlandiya körfezlerine kıyısı vardır. Yüz ölçümü 338.455 km² ve nüfusu 5,5 milyondur. Helsinki ülkenin başkenti ve en büyük şehridir. Finlerin ana dili olan Fince, yeryüzündeki az sayıda Baltık-Fin dilinden biridir. Finlandiya'nın iklim özellikleri enleme göre değişkenlik gösterir: Güneyde nemli karasal iklim, kuzeyde kutup altı iklimi görülür. Ülke genel olarak tayga biyomuna dahildir. Ayrıca Finlandiya'da 180 binden fazla göl bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<span class="mw-page-title-main">Fin İç Savaşı</span> 1918 yılı Fin İç Savaşı

Fin İç Savaşı, sürmekte olan I. Dünya Savaşı sırasında bağlı bulunduğu Rus İmparatorluğunda Çarlık rejiminin devrilmesinin ardından yaşanan Ekim Devrimi sonrasında bağımsızlığını kazanan Finlandiya'da 27 Ocak-15 Mayıs 1918 tarihleri arasında yaşanan iç savaştır. Solcularla sağcılar arasında yaşanan iç savaş sırasında sosyalistler Kızıllar olarak, karşı taraftaki anti-sosyalistler ise Beyazlar olarak adlandırılmıştır. Kızıllar Sovyetler Birliği, Beyazlar ise Alman İmparatorluğu tarafından askeri ve ekonomik olarak desteklenmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya'da sancak günleri</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, Finlandiya'nın sancak günlerinin bir listesidir. Finlandiya'da, sancak günleri resmî ve belirlenmiş günlere bölünmüştür. Finlandiya bayrağı, Åland bayrağı ve Sámi bayrağının kendi resmî bayrak günleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Tahir</span>

Ömer Tahir, Tatar kültür nüfuzu sahibi, araştırmacı, kamu görevlisi, öğretmen ve türkoloji doktoru, felsefe doktoru ve yargıç yardımcısı. 1900'lerin başında Finlandiya'ya taşındı. Tahir, dünya çapında birçok farklı altaistik ve türkoloji konferansına araştırmacı olarak katılmıştır. Çok yönlü dil becerilerine ve kültürel bilgiye sahipti ve bu nedenle örneğin başkan Urho Kekkonen ile çalıştı.. Tahir, Sovyet döneminde Fin Tatarları ile Rus Tatarları arasında ilişkilerin kurulmasında önemli bir figürdü. Tataristan cumhurbaşkanı, kültürel çalışmaları nedeniyle 1998'de Tahir'i ödüllendirdi. Ömer Tahir ve eşi Halide'nin üç çocuğu vardı; Okan, Rahile ve Tinet. Tahir, Nijni Novgorod Guberniyası'da doğdu ve Helsinki'de öldü.

Reşit Hakimcan Fin Tatar buz hokeyi oyuncusu ve hakemi. "Ilves" adlı bir takımda forvet olarak oynadı. Hakimcan 1951-1960 yıllarında forma giydi ve bu süre zarfında dört Finlandiya hokey şampiyonluğu kazandı. Bundan sonra uzun yıllar hakemlik yaptı. Gençliğinde yetenekli bir futbolcu ve basketbolcu olarak da biliniyordu. 1953'te yerel bir gazetede Hakimcan'a ender zekalı bir sporcu denildi. Hakimcan, Tampere'de doğdu ve yaşadı. 63 yaşında bisiklet sürerken kalp krizinden öldü. Hakimcan'ın babası Aysa Hakimcan'dı.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Tatarları</span> etnik grup

Finlandiya Tatarları topluluğu yaklaşık 600-700 üyesi olan Finlandiya'daki etnik azınlık. Topluluk, 1800'lerin sonları ile 1900'lerin başları arasında, Mişer Tatar tüccarlarının Rusya İmparatorluğu'nun Nijni Novgorod Guberniyası göç etmesi ve sonunda Finlandiya'ya yerleşmesi ile kuruldu. Tatarlar, cemaatlerinin ana binasına Helsinki'de sahiptir. Farklı şehirlerde de kültür dernekleri kurdular. Finlandiya'daki ilk İslam topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Järvenpää Camii</span>

Järvenpää Camii, Finlandiya'nın Järvenpää kentinde bulunan bir camidir. Cami, 1942 yılında inşa edilmiş olup Finlandiya İslam Cemaati'ne aittir.

<span class="mw-page-title-main">Ziynetullah Ahsen Böre</span>

Ziynetullah Ahsen Böre, Finlandiya Tatarları arasında işadamı, yayımcı ve imam. Kur'an'ın ilk Fince çevirisinin yayıncısı olarak bilinir. Kumaş ve kürk satan Tampere'de kendi başarılı dükkanı vardı. Ahsen Böre, Tatarlar için "Türk kimliği"nin inatçı bir sözcüsüydü ve ayrıca Türk vatandaşlığı bulunmaktaydı. Dört oğlu Murat, Zeyd, Vasıf ve Feyzi de buz hokeyi oyuncusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Hamidullah</span>

Hasan Hamidullah veya Hasan Kulik, Tatar asıllı Fin yazar ve esnaf. Hamidulla, topluluğunun en aktif yazarları ve yayıncıları arasındaydı. Eserleri tarih, dini metinler ve ayrıca şiir ve oyunlar gibi düzyazı metinlerinden oluşuyordu. Hamidullah'ın kendi matbaası vardı ve eserlerini ücretsiz olarak dağıtıyordu. Hamidullah, onlarca yıl boyunca kurduğu bir elektronik dükkanını işletiyordu.

<span class="mw-page-title-main">Aktuk</span>

Aktuk, Rusya'nın Nijni Novgorod Oblastı'na bağlı Krasnooktyabr rayonunda bulunan bir Mişer köyüdür. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 253'tir.